به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، سوسیال دموکرات‌ها به‌رغم اینکه برای سالیان سال است که شریک محافظه‌کاران هستند اما سال گذشته، سال سختی در دولت ائتلافی داشتند و به همین منظور باید به این سوال سخت پاسخ دهند که آیا می‌خواهند، به‌رغم تفاوت‌های ماهوی دو گروه و اختلاف‌نظرات فراوان، به این همکاری ادامه دهند یانه؟ یکی از «رفقای» سوسیالیست به نام ماتیس ولداشتات، در جلسه‌ای که از جوان ۲۲ ساله تا پیرمرد ۸۲ ساله در آنجا نشسته بود، این سوال را از طرفداران خود پرسید که آیا راضی به ادامه این رویه هستید و هیچ‌کس به نشانه پاسخ مثبت دست خود را بالا نبرد.  تعیین تکلیف تشکیل دولت نه‌تنها برای مرکل، بلکه برای کل اروپا دارای اهمیت است. یک پاسخ «نه» به تشکیل دولت ائتلافی می‌تواند آلمان را دوباره به برگزاری انتخابات مجدد سوق دهد. نیویورک‌تایمز با این حال می‌نویسد که حتی ندای مثبت به تشکیل دولت ائتلافی هم نمی‌تواند تضمینی کامل برای آنگلا مرکل باشد زیرا هر نوع تشکیل دولتی باید به تصویب اکثریت اعضای حزب برسد. برای سوسیال‌دموکرات‌ها این مساله تاکتیکی نیست، بلکه حیات این حزب در گروی تصمیم آنها است.  این حزب سال‌ها در سایه آنگلا مرکل محافظه‌کار قرار داشته است و در ۱۲ سال گذشته، ۸ سال شریک محافظه‌کاران بوده است. اما طی سال‌ها همکاری این حزب که زمانی مهم‌ترین رقیب محافظه‌کاران بود، حالا به حزب همدست مرکل تبدیل شده است. همین امر موجب شده است تا در انتخابات رای کمتری نسبت به دوره گذشته به‌دست آورد.

با این حال مارتین شولتس، رهبر حزب سوسیال‌دموکرات آلمان روز جمعه ۱۹ ژانویه، طی ایمیلی جمعی به اعضای حزب، از آنها خواسته است تا به مذاکرات ائتلافی با احزاب متحده رای مثبت دهند. کنگره ویژه حزب سوسیال‌دموکرات آلمان قرار است امروز، یکشنبه ۲۱ ژانویه در شهر بن برگزار شود. شولتس یادآوری کرده است که این نشست، معنایی بس مهم برای آینده آلمان، اروپا و خود حزب دارد.  شولتس در این‌باره گفت: «بر این باورم که مذاکرات ائتلاف با احزاب متحده دموکرات‌مسیحی و سوسیال‌مسیحی ارزشمند خواهد بود. گفت‌وگوهای قبلی با احزاب متحده، واجد نتایجی برای والدین و فرزندان‌شان، برای کارگران و برای زندگی شهروندان بوده‌اند. رای‌دهندگان حق دارند زندگی بهتری داشته باشند.» شولتس تصریح کرد که حق زندگی بهتر تنها در صورتی برآورده می‌شود که همگی با هم، برای مدرن‌تر کردن جامعه آلمان قبول مسوولیت کنند. او افزود که در روزهای آتی و در کنگره حزب، حرف‌های بیشتری در این زمینه بیان خواهد کرد: «ما می‌خواهیم کشورمان را آنجا که مدرن نیست، نوسازی کنیم. می‌‌خواهیم اعتمادآفرینی کنیم.» تصمیم‌ نهایی برای مشارکت حزب سوسیال‌دموکرات در مذاکرات ائتلافی با احزاب متحده، بر عهده هیات‌های شرکت‌کننده در کنگره ویژه این حزب است اما آنها در مواجهه با این امر، دچار شکاف شده‌اند. روزهاست که کادرهای ارشد حزب برای جذب پاسخ مثبت در میان اعضا تبلیغ می‌کنند اما مخالفان نیز بیکار ننشسته‌اند.

کار سخت اعضای ارشد این حزب، راضی کردن اکثریت «رفقایشان» است. این درحالی است که بسیاری از اعضای حزب نتایج مذاکرات مقدماتی با احزاب متحده را ناکافی اعلام کرده‌ و گفته‌اند خواستار توافق بر سر بهبود سیاست مالیاتی یا سیستم بهداشت همگانی در گفت‌وگوها هستند. برخی نیز اساسا با تشکیل ائتلاف بزرگ مخالفند. طبق یک نظرسنجی که به سفارش روزنامه «ولت» آلمان انجام شده است، ۶۳درصد آلمانی‌ها عقیده دارند که هیات‌های حزب سوسیال‌دموکرات به مذاکرات ائتلافی با احزاب متحده رای خواهند داد. در میان کسانی که به این حزب رای می‌دهند، ۸۴ درصد بر این نظر هستند که هیات‌های حزبی مذاکرات ائتلاف را تایید خواهند کرد. تنها ۱۳درصد هواداران سوسیال‌دموکرات گفته‌اند که چنین امری منتفی خواهد شد. اما بحث در این زمینه همچنان ادامه دارد که آیا اساسا اتحاد سرخ و سیاه فایده خواهد داشت یا نه. ۴۴درصد آلمانی‌ها معتقدند که ائتلاف بزرگ برای سوسیال‌دموکرات‌ها خوب است، اما ۴۶درصد بر این نظرند که نقش اپوزیسیون دولت در درازمدت برای سوسیال‌دموکرات‌ها برازنده‌تر است.  با این حال سوسیال‌دموکرات‌ها از همکاری با مرکل ترس دارند. مخالفان با ائتلاف در این حزب معتقدند که پایین آمدن آرای این حزب به‌دلیل همکاری با مرکل و محافظه‌کاران است. آنها در سال ۲۰۰۵ که همکاری خود را با دولت مرکل آغاز کردند رای ۳۴ درصدی در پارلمان داشتند اما حالا رای آنها به ۲۰ درصد رسیده که از سال ۱۹۳۳ به این‌سو کم‌سابقه است.