از سال ۲۰۱۳ میلادی، ونزوئلا نیمی از اقتصاد-تولید ناخالص داخلی- خود را از دست داده است. براساس گزارش نهادهای معتبر بین‌المللی این روند درحال وخیم‌تر شدن است. در این رابطه «صندوق بین‌المللی پول» در آخرین گزارش خود پیش‌بینی کرده است که تا پایان سال‌جاری نرخ بیکاری در ونزوئلا به ۳۰ درصد خواهد رسید و تورم نیز تا ۱۳ هزار درصد افزایش خواهد یافت. الخاندرو ورنر، اقتصاددان حوزه نیم‌کره‌غربی این نهاد با اشاره به آینده نگران‌کننده ونزوئلا می‌گوید: «بحران در ونزوئلا ادامه می‌یابد. تورم امسال نیز به‌خاطر از بین رفتن اطمینان به پول ملی این کشور نجومی خواهد بود.» به گزارش «سی‌ان‌ان» برای سومین سال متوالی، در سال ۲۰۱۸ نیز تولید ناخالص داخلی ونزوئلا کاهش دورقمی را تجربه خواهد کرد. بنابر گزارش «صندوق بین‌المللی پول»، تولید ناخالص داخلی ونزوئلا طی سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ به ترتیب کاهش ۱۶ و ۱۴درصدی را تجربه کرد. امسال نیز پیش‌بینی شده، تولید این کشور تا ۱۵ درصد کاهش یابد.

درحال حاضر ونزوئلا یکی از عمیق‌ترین بحران‌های اقتصادی، سیاسی و انسانی را تجربه می‌کند، بحرانی که به عقیده اقتصاددانان بخش عمده آن به‌دلیل سیاست‌های اشتباه دولت این کشور است. کمبود غذا و دارو به حدی در این کشور گسترده است که مردم برای رفع گرسنگی در زباله‌ها به‌دنبال غذا می‌گردند. پول ملی ونزوئلا – بولیوار – به مرز بی‌ارزشی رسیده است، دولت توانایی پرداخت بدهی‌ها را ندارد و به‌نظر می‌رسد رئیس‌جمهوری نیکلاس مادورو حکومت دیکتاتوری در این کشور به راه انداخته است. این وضعیت موجب مهاجرت و فرار هزاران ونزوئلایی به کشورهای همسایه شده است. در چنین شرایطی به نظر نمی‌رسد آشفتگی سیاسی ونزوئلا بهتر شود. این هفته دولت مادورو اعلام کرد قصد دارد انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور را در بهار سال‌جاری برگزار کند. تاکنون مادورو تعدادی از مخالفان خود را از فهرست نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری خارج کرده است. هنوز مشخص نیست آیا مخالفان رئیس‌جمهوری اجازه شرکت در انتخابات آینده را دارند یا خیر. ونزوئلا بیش از هر کشور دیگری در جهان نفت دارد، اما تولیدات نفتی این کشور رو به کاهش است. ماه گذشته میلادی (دسامبر ۲۰۱۷) تولید نفت ونزوئلا به پایین‌ترین میزان سه دهه اخیر رسید و شرایط را برای کشوری که تنها امیدش به درآمدهای نفتی است وخیم‌تر کرد. براساس آمارهای شرکت آمریکایی «اس‌اندپی گلوبال پلتس»، در ماه نوامبر تولید نفت ونزوئلا روزانه به ۷/ ۱ میلیون بشکه رسید. این مقدار پایین‌ترین میزان از سال ۲۰۰۲ میلادی است، زمانی‌که کودتای نافرجام به‌طور موقت کنترل دولت و شرکت ملی نفت این کشور را در اختیار گرفته بود. در شرایط عادی اما این حجم از تولید نفت ونزوئلا پایین‌ترین میزان در ۲۸ سال گذشته است. دولت ونزوئلا درآمدهای نفتی را صرف واردات مواد غذایی و دارویی مورد نیاز مردم می‌کند. به گزارش «سی‌ان‌ان»،‌ کاهش تولید نفت در ونزوئلا زندگی فلاکت‌بار ۳۰ میلیون نفر را وخیم‌تر خواهد کرد. درحال حاضر مردم ونزوئلا به‌خاطر کمبود غذا و کودکان نیز در بیمارستان به‌خاطر نبود تجهیزات و داروی کافی جان خود را از دست می‌دهند.

یکی دیگر از چالش‌های اقتصاد ونزوئلا بدهی‌های دولتی این کشور است، وضعیتی که به‌دنبال سوءمدیریت دولت این کشور به وجود آمده است. براساس آمارهای شرکت «کاراکاس کپیتال»، درحال حاضر مجموع بدهی‌های سررسید شده دولت ونزوئلا به ۲/ ۱ میلیارد دلار می‌رسد. البته این مبلغ در بازار اوراق قرضه مقدار قابل توجهی نیست. اما به عقیده کارشناسان، بدهی‌های دولتی ونزوئلا نشانه‌ای از بحرانی است که در آینده قرار است اتفاق بیفتد. به گزارش «سی‌ان‌ان» دولت مادورو و شرکت ملی نفت و گاز ونزوئلا در مجموع بیش از ۶۰ میلیارد دلار به دارندگان اوراق‌قرضه دولتی این کشور بدهکار هستند. طلبکاران وال‌استریت به‌جای وارد شدن به جنگ قانونی با دولت ونزوئلا، در انتظار پرداخت‌ بدهی‌های خود هستند. در این رابطه ناتوانی در پرداخت بدهی‌ می‌تواند مشکلات جدی برای دولت مادورو ایجاد کند. اگر طلبکاران شکایت کنند و خواستار پرداخت فوری مطالبات خود شوند – و دارندگان اوراق قرضه نیز این روال را در پیش گیرند – دولت ونزوئلا با خطر ورشکستگی مواجه خواهد شد. آنچه تاکنون سرمایه‌گذاران را بر پرداختی‌های معوق دولت ونزوئلا صبور نگه داشته، نرخ بهره بالای اوراق قرضه این کشور است. درحال حاضر نرخ بهره اوراق قرضه دولت ونزوئلا ۷۵/ ۱۲ درصد است. این درحالی است که اوراق قرضه ۱۰ ساله دولت آمریکا نرخ بهره ۵/ ۲ درصدی دارد. در این باره اگر سرمایه‌گذاران بخواهند شکایت کنند، این حق را خواهند داشت تا نفت‌های ونزوئلا را به‌عنوان وثیقه توقیف کنند. در چنین وضعیتی دولت ونزوئلا اندک منابع درآمدی خود را از دست می‌دهد و زندگی برای مردمی که با کمبود شدید مواد غذایی و دارو مواجه هستند سخت‌تر خواهد شد.  بنابر گزارش وبگاه «اویل‌پرایس»، ونزوئلا تولید نفت را برای سال‌ها ادامه خواهد داد، اما جایگاه این کشور در میان تولیدکنندگان بزرگ نفتی نزول خواهد کرد. درحال حاضر تولید نفت آمریکا روزانه ۱۰ میلیون بشکه است و منطقه «پرمین بیسن» ایالت تگزاس این کشور روزانه ۲/ ۱ میلیون بشکه نفت تولید می‌کند.

هشدار «سازمان‌ملل» درباره سوء‌تغذیه

شمار کودکان ونزوئلایی که به‌دنبال بحران اقتصادی گسترده از سوء‌تغذیه رنج می‌برند رو به افزایش است. به گزارش «یونیسف» آمار دقیقی از وضعیت سوءتغذیه ونزوئلا در دسترس نیست (به‌خاطر محدودیت‌های داده‌ای نهادهای دولتی این کشور) اما نشانه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد دسترسی کودکان این کشور به غذا، دارو و خدمات باکیفیت سلامت محدود است. بر این اساس این سازمان درخصوص پاسخ کوتاه‌مدت به وضعیت سوءتغذیه ونزوئلا هشدار داد. براساس آخرین‌ آمارهای رسمی که مربوط به سال ۲۰۰۹ است، ۲/ ۳درصد از کودکان زیر ۵ سال نسبت «وزن به قد» پایین داشتند (کودکان دچار سوء‌تغذیه). نتایج یک مطالعه اما نشان می‌دهد در سال ۲۰۱۶ این نرخ در ونزوئلا به ۱/ ۴ درصد افزایش یافت، بحرانی که توجه جامعه جهانی را می‌طلبد.

 

نیما صبوری

اخبار مرتبط