پروژه عربی در سوئیس خاورمیانه خنثی شد
شکست سعودی‌ها در انتخابات لبنان
عکس: AFP
مطابق قانون اساسی لبنان که مقام‌های عالی را بین گروه‌های مذهبی مختلف کشور تقسیم کرده، نخست‌وزیر این کشور باید سنی باشد. الجزیره در گزارشی به قلم «اسما عجرودی» می‌نویسد این انتخابات می‌تواند مرهمی بر زخم‌های لبنان باشد چراکه پس از ۹ سال این اولین انتخابات است که برگزار می‌شود و برگزاری آن بارها به تعویق افتاده بود. او می‌نویسد: «این انتخابات نشان می‌دهد که لبنان از توانایی حل‌وفصل دشوارترین مسائل برخوردار است.»
به نوشته عجرودی، انتخابات روز یکشنبه هفته جاری ۵۸۳ نامزد داشت (هرچند برخی دیگر از گزارش‌ها از ۵۹۷ نفر سخن می‌گویند) که ۸۶ نفر از آنان زن بودند که برای ۱۲۸ کرسی رقابت می‌کردند: ۶۴ کرسی برای مسلمانان (۲۷ کرسی به اهل تسنن و ۲۷ کرسی به شیعیان داده شده؛ ۸ کرسی نیز متعلق به دروزی‌ها و ۲ کرسی تحت اختیار علوی‌ها) و ۶۴ کرسی برای مسیحیان (در سهمیه مسیحی‌ها نیز ۳۴ کرسی به مارونی‌ها اختصاص دارد و ۱۴ کرسی در اختیار مسیحیان ارتودوکس است. ۸ کرسی نیز به مسیحیان کاتولیک و ۶ کرسی به ارمنی‌ها و یک کرسی به انجیلی‌ها و یک کرسی دیگر به سایر اقلیت‌های مسیحی اختصاص داده شده است). به عبارت دیگر، پارلمان لبنان ۱۲۸ کرسی دارد که برای یک دوره چهارساله انتخاب می‌شود و فراکسیون اکثریت پارلمانی نیازمند دست‌کم ۶۵ کرسی است تا بتواند تصمیمات موردنظر خود را در امور داخلی این کشور عملی کند. نکته مهم این انتخابات تعداد چشمگیر زنان است که رکوردی بی‌سابقه بر جا گذاشت. تعداد افراد واجد شرایط رای دادن ۸/ ۳میلیون نفر بود و ۸۰۰ هزار نفر هم تازه به خیل رای‌دهندگان پیوسته بودند. سن رای‌گیری در این کشور ۲۱سال است. حدود ۶۸۰۰ حوزه انتخاباتی هم در سراسر کشور مسوول جمع‌آوری آرا بودند. این انتخابات برای اولین‌بار براساس اکثریت نسبی برگزار می‌شود که کشور را به ۱۵ حوزه انتخاباتی تقسیم کرده تا از این میان ۱۲۸ نماینده که نیمی از آنها مسلمان و نیم دیگر مسیحی هستند، به پارلمان راه پیدا کنند. گزارشگر الجزیره می‌نویسد براساس قانون جدید انتخابات، رای‌دهندگان می‌توانند دو رای بدهند: یکی به فهرست نامزدها و دیگری به نامزد مطلوب و موردنظر خود.
حزب‌الله، پیروز رقابت‌های پارلمانی
پیروزی حزب‌الله موجی از مخالفت و همراهی را با این گروه به همراه داشت. برخی حریری و متحدانش را ناجی لبنان می‌دانند و برخی حزب‌الله و متحدانش را. عجرودی، گزارشگر الجزیره، در گزارش ۶ می خود به نقل از برخی شهروندان لبنانی می‌نویسد که عده‌ای از مردم این کشور معتقدند حریری تنها کسی است که می‌تواند مشکلات کشور را حل کند. آنها بر این باورند که حریری با پیوندهایی که با کشورهای منطقه دارد می‌تواند سرمایه را وارد کشور کند و تا حدی بحران اقتصادی را کاهش دهد. برخی دیگر معتقدند که حزب‌الله به حق خود رسید.
صرفنظر از برگزاری انتخابات پارلمانی و تحولات مرتبط با آن، گزارش‌ها حاکی از این بود که برخی کشورهای منطقه (عربستان و امارات) در همراهی با کشورهای فرامنطقه‌ای (به‌ویژه آمریکا) از مدت‌ها پیش از انتخابات تلاش گسترده‌ای به راه انداخته بودند تا حزب‌الله را در مناطقی که اساسا پایگاه اجتماعی- انتخاباتی این گروه است، زمینگیر کنند. بر همین اساس، به نوشته عجرودی از سال ۲۰۱۵ که «بحران زباله» در لبنان شروع شد تا همین چند ماه پیش که حریری در عربستان استعفای خود را اعلام کرد شرایط به گونه‌ای بود که گویی کشورهای منطقه طرح‌هایی برای لبنان در سر دارند. این طرح‌ها با محدودیت بر نقل و انتقالات مالی حزب‌الله و سپس تضعیف این گروه در جایگاه‌های قانون‌گذاری- اجرایی در لبنان شروع و قرار بود با ربودن حریری ضربه آخر وارد شود. اما سمت و سوی تحولات به سویی رفت که برخی از این طرح‌ها خنثی شد. انتخابات پارلمانی لبنان هم در قاموس برخی کشورهای منطقه «مهم‌ترین» گذرگاهی بود که امکان اجرای طرح‌هایی علیه حزب‌الله را می‌داد. اما این طرح‌ها چه بود؟
منطقه بقاع لبنان عمق استراتژیک حزب‌الله است. قرار بود از منطقه «بعلبک -هرمل» بقاع ۱۰ نامزد انتخاباتی با ترکیب ۶ نماینده شیعه، دو نماینده از اهل سنت، یک نماینده مسیحی مارونی و یک مسیحی کاتولیک به پارلمان راه پیدا کنند. این ترکیب باعث شده است تا پمپاژ مالی و سیاسی عربستان در این نقطه فعال شود تا بتوانند حداقل یک یا دو نماینده از این ترکیب در حزب مستقبل سعدحریری و حزب نیروهای لبنانی سمیر جعجع را از آن خود کنند. دیدار کاردار عربستان «ولید البخاری» و سفیر امارات «حمد الشامسی» و اقامه نماز جمعه در مسجد جامع اموی منطقه بعلبک در آخرین جمعه ماه مارس گذشته تفسیر همین طرح سیاسی است. به عبارت دیگر، برخی نیروهای داخلی در ائتلافی نانوشته با کشورهای منطقه به‌دنبال رقیب‌تراشی برای حزب‌الله بودند. اما نتایج اولیه شمارش آرا در حوزه «بعلبک هرمل» نشان‌دهنده پیروزی فهرست حزب‌الله در تصدی ۹ کرسی پارلمانی از مجموع ۱۰ کرسی است. نتیجه انتخابات پارلمانی به‌گونه‌ای رقم خورد که موازنه‌هایی که در گذشته به نفع جریان ۱۴ مارس بود، تقریبا معکوس شد و ۸ مارس موفق شد ۵۰ کرسی پارلمانی را برای خود کسب کند و ۳۵ کرسی پارلمانی نیز به ۱۴ مارس رسید. نتیجه اینکه، تیر کشورهای عرب به سنگ خورد و حزب‌الله پیروز میدان رقابت‌ها شد.
آمارها حاکی از این است که در برخی نواحی بیروت بیش از ۳۵ درصد در انتخابات شرکت کردند. همین میزان مشارکت پایین یکی از عوامل پیروزی حزب‌الله بود. نتایج حوزه دوم بیروت شوک بزرگی برای جریان المستقبل و سعد حریری و نهاد المشنوق (وزیر کشور) بود. در این حوزه ۶ کرسی به جریان المستقبل اختصاص داده شد و ۴ کرسی نیز از آن فهرست وحدت بیروت شد که یکی از کرسی‌ها به جمعیت پروژه‌های خیریه رسید که پیش از این نهاد المشنوق، وزیر کشور آنها را «اوباش» خوانده بود. برخی منابع اعلام کرده بودند که المشنوق اوضاع خوبی ندارد و با خشم دفتر کار خود را ترک کرده است. میزان مشارکت مردم در انتخابات در حوزه دوم بیروت حدود ۱۵/ ۳۷ درصد است. «رالف الیس» در گزارش ۷ می خود در سی‌ان‌ان به نقل از وزیر کشور لبنان می‌نویسد: «هرکس در انتخابات رای ندهد نمی‌تواند به وضعیت فردای لبنان اعتراض کند. او می‌نویسد ویژگی بارز این انتخابات ائتلاف‌های گسترده و عجیبی بود که میان گروه‌های مختلف شکل گرفته بود.
این گزارشگر می‌نویسد: «خارج از پایگاه انتخاباتی حزب‌الله- حریری اما یک نارضایتی روزافزون هم میان رای‌دهندگان وجود دارد. اگرچه در انتخابات پارلمانی در سال ۲۰۰۹ حدود ۵۴ درصد شرکت کرده بودند اما میزان مشارکت در انتخابات فعلی کمتر بود.» او بر این باور است که «جوانان لبنانی» عامل مهمی در تغییر توازن نیروها بودند. برخی از این جوانان لبنانی مخالف وضعیت و شکل دولت فعلی در لبنان بوده و می‌گویند: «ما خواهان تغییر رژیم فعلی هستیم؛ رژیمی که دو دهه است بر سر کار است. ما از این دولت خسته‌ایم چراکه در سیاست‌هایش شکست خورده است.» برخی دیگر هم می‌گویند «ما خواهان بازگشت به دهه ۶۰ هستیم، زمانی که لبنان سوئیس خاورمیانه بود.» در هر حال، پیروزی حزب‌الله باعث شد تا وزیران اسرائیلی هم واکنش نشان دهند. نفتالی بنت، حزب‌الله را مساوی لبنان دانست. وزیر آموزش اسرائیل، گفت که اسرائیل، بین اقدام‌های حزب‌الله و دولت لبنان تفاوتی قائل نیست و دولت لبنان را برای هر اقدامی که از خاک لبنان علیه اسرائیل انجام شود، مسوول قلمداد خواهد کرد.
ارسال نظر