فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در این‌باره گفت که این طرح در روزهای گذشته با همفکری کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) و سازمان جهانی مهاجرت (IOM) تهیه شده است. موگرینی البته به جزئیات این طرح نپرداخت. او تنها گفت که این اردوگاه‌ها نه حقوق بین‌الملل را نقض می‌کنند، نه موازین حقوق بشر را. هنوز مشخص نیست آیا این طرح می‌تواند طرفدارانی در میان رهبران کشورهای اتحادیه اروپا پیدا کند یا نه. سباستیان کورتس، وزیر امور خارجه اتریش، ابراز امیدواری کرده که این طرح بتواند موافقت سران اتحادیه اروپا را به خود جلب کند.

خبرگزاری آلمان در این رابطه می‌نویسد روسا و رهبران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در نشست بروکسل در ساختمان شورای اروپا توانستند بن‌بست حاصل از مخالفت‌های ایتالیا را گشوده و بر سر سیاست پناهجویی به توافق برسند. در این نشست توافق شد که در اتحادیه اروپا مراکز محصور و «کنترل شده‌ای» برای پذیرش اولیه پناهجویان نجات‌یافته از قایق‌های دریای مدیترانه بنا شود. به گزارش سی‌ان‌ان، این اردوگاه‌ها باید در کشورهایی تاسیس شود که «داوطلبانه» آمادگی خود را برای همکاری در این زمینه اعلام می‌کنند. این پناهجویان سپس میان کشورهایی تقسیم خواهند شد که در این زمینه اعلام آمادگی کرده‌اند. هنوز روشن نیست کدام کشورها حاضر به این کار خواهند شد. تاسیس اردوگاه‌هایی در کشورهای آفریقای شمالی با هدف کاهش تمایل پناهجویان برای ورود به اروپا از طریق دریای مدیترانه توافق دیگری است که در نشست بروکسل به‌دست آمد. اگر چه این درخواست تاکنون از سوی کشورهای مورد نظر رد شده است.

موافقت مشروط ایتالیا

جوزپه کونته، نخست‌وزیر ایتالیا، در آستانه نشست سران اتحادیه اروپا، تهدید کرده بود که اگر خواست‌های ایتالیا در بیانیه پایانی منعکس نشود، بیانیه را وتو خواهد کرد. او یک طرح ۱۰ماده‌ای برای بحران پناهجویی ارائه کرد و گفت که این طرح اصلاحاتی در قوانین پناهندگی اروپا ایجاد خواهد کرد. به‌گزارش خبرگزاری رویترز، کونته در نشست سران کشورهای اتحادیه اروپا اعلام کرده بود که در صورتی به بیانیه رای می‌دهد که همه ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا در همه زمینه‌ها و به‌خصوص موضوع مهاجرت با آن موافقت کنند. سران اتحادیه اروپا تنها بر این نظر مشترک توافق داشتند که ورود پناهجویان به اتحادیه اروپا باید سخت شود، اما تاکنون راهکار مشخصی که مورد قبول همه اعضا باشد به‌دست نیامده است. در این رابطه کشورهای یونان و ایتالیا نمی‌خواهند که بیشترین فشار با ورود پناهجویان، به این دو کشور وارد شود. بحران مهاجرت به اختلاف‌ بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا دامن زده است. بعد از بر سر کار آمدن یک دولت راستگرا در ایتالیا، بحران مهاجران و البته نجات آنها به بحث‌هایی شدید در ایتالیا و در اروپا دامن زد. ایتالیا از اولین کشورهایی است که جرقه بحث‌های این‌چنینی در آن مطرح شد. ایتالیا دیگر حاضر نیست کشتی حامل پناهجویان (به‌ویژه آنچه که اصطلاحا از آن با عنوان «کشتی درهم‌شکسته پناهجویان» یاد می‌شود) را بپذیرد. دولت ایتالیا می‌خواهد نیم میلیون پناهجوی بدون‌مدرک را اخراج کند. ظرف چهار سال گذشته بیش از ۶۰۰ هزار نفر از لیبی خودشان را به ایتالیا رسانده‌اند.

استقبال‌ها و مخالفت‌ها در قاره سبز به‌ویژه در آلمان

به گزارش خبرگزاری آلمان، سیاست‌های پناهجویی آنگلا مرکل در هفته‌های اخیر بحرانی سیاسی در آلمان رقم زده است. احزاب دموکرات‌مسیحی و سوسیال‌مسیحی آلمان در روزهای گذشته بر سر نحوه برخورد با موضوع پناهجویی به‌شدت دچار اختلاف شده‌اند. هورست زیهوفر، وزیر کشور و رئیس حزب سوسیال‌مسیحی، می‌گوید پناهجویانی که مشخصات آنها در دیگر کشورهای اروپایی ثبت شده، باید در مرز آلمان متوقف شوند و در نتیجه از ورود آنها به این کشور جلوگیری شود. آنگلا مرکل، رئیس حزب دموکرات‌مسیحی، این موضع را رد و بر لزوم یافتن راه‌حلی با مشارکت دیگر کشورهای اروپایی تاکید می‌کند. اگزاویه بتل، نخست‌وزیر لوکزامبورگ، در نشست سران کشورهای اتحادیه اروپا در بروکسل در حمایت از مرکل گفت: «قابل قبول نیست که حزبی در بایرن در باره عملکرد اروپا تصمیم‌گیری کند.»

به هر روی، در اروپا هر کس از زاویه‌ای به بحث مهاجرت می‌نگرد اما کلیت مساله این است که ساکنان قاره سبز از هجوم یک‌باره مهاجران و به تبع آن تهدیدات ناشی از حضور آنها (اعم از سیاسی، اقتصادی، جمعیتی و امنیتی) خشمگین شده‌اند. گزارش‌ها حاکی است که آلمان به‌عنوان یکی از قطب‌های اصلی قدرت در اروپا موضعی تعیین‌کننده درباره مهاجرت دارد. در داخل این کشور هم در این زمینه بحران‌هایی به‌وجود آمده است.

آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان از تصمیم‌های مشترک اروپا در مساله مهاجرت استقبال کرده و آن را «پیامی خوب» خواند. مرکل ابراز خوش‌بینی کرد که اتحادیه اروپا بتواند پرداختن به مسائلی مانند اصلاح سیاست پناهجویی را همچنان ادامه دهد. به گفته مرکل، رهبران اروپایی بر سر تقویت آژانس مرزبانی اتحادیه اروپا (فرونتکس) و حمایت از افزایش امکان پذیرش پناهجویان در مراکزی در آفریقا به توافق رسیدند. او گفت: «آنها ارزیابی بسیار مثبتی از تصمیم ما بر سر مشارکت با آفریقا، داشته‌اند.» هنوز روشن نیست که توافق‌های بروکسل که بعد از ۱۲ ساعت گفت‌وگوهای فشرده به‌دست آمد بتواند به اختلافات داخلی در آلمان میان آنگلا مرکل و هورست زیهوفر، وزیر کشور آلمان در مساله پناهجویی فیصله دهد. مرکل به‌شدت به‌دنبال این توافق بود تا بتواند مانع از ورود پناهجویانی به آلمان شود که در سایر کشورهای اروپایی ثبت‌نام کرده‌اند. در غیر این صورت زهوفر در اقدامی یکجانبه چنین مهاجرانی را از مرزهای آلمان اخراج خواهد کرد. خانم مرکل در باره مکان این اردوگاه‌ها گفت که باید با مقامات کشورهای مختلف در این باره به گفت‌وگو پرداخت و موافقت آنها را برای تاسیس چنین اردوگاه‌هایی جلب کرد.

آلمان و فرانسه نمی‌خواهند پناهجویان پس از ورود به این دو کشور مسیر خود را ادامه داده و به کشورهای دیگر اتحادیه اروپا وارد شوند و کشورهای شرق اروپا نیز از پذیرش پناهجو سر باز زنند. به گفته آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، مهاجرت ثانویه داخل اتحادیه اروپا باید سازوکار بهتری پیدا کند و کسی که متقاضی پناهجویی در اتحادیه اروپاست، نباید شخصا دست به انتخاب کشور دیگری برای اقامت بزند. صدراعظم آلمان با این حال تاکید کرد که اروپا نباید کشورهایی را که پذیرای بیشترین شمار پناهجویان شده‌اند، تنها بگذارد. منظور خانم مرکل بیشتر ایتالیا و یونان بود. امانوئل مکرون‌، رئیس‌جمهوری فرانسه، خواستار آن است که بر مبنای توافق‌های موجود کنونی چاره‌ای برای معضل پناهندگی در اروپا پیدا شود. او در دیدار با مرکل اعلام کرد که پناهجویانی را که در فرانسه تقاضای پناهندگی داده و سپس به آلمان رفته‌اند را پس می‌گیرد. آندری بابیس، نخست‌وزیر جمهوری چک، در مخالفت با نظر خانم مرکل گفت که کشورش به هیچ‌وجه هیچ پناهجویی را از آلمان پس نمی‌گیرد. کشورهای مجارستان، لهستان و اسلواکی نیز با مقامات جمهوری چک هم‌نظر هستند و به هیچ‌وجه حاضر به بازپس گرفتن پناهجویان

نیستند. در هر حال، ایتالیا تا شامگاه پنج‌شنبه تهدید می‌کرد که تصمیم‌های نشست عالی بروکسل را نخواهد پذیرفت و از سایر کشورهای عضو می‌خواست تا با این کشور در این زمینه همراه شوند. ایتالیا که به دلیل موقعیت جغرافیایی خود در دریای مدیترانه نخستین پایگاه ورود ده‌‌ها هزار پناهجوست، حس می‌کند که سایر کشورهای اروپایی این کشور را تنها گذاشته‌اند. از زمان روی کار آمدن دولت جدید در رم که ائتلافی از راست‌گرایان «حزب لیگ» و پوپولیست‌های «جنبش پنج ستاره» است فشارها در سطح اروپا در مساله پناهجویی بالا گرفته است. دولت نوپای ایتالیا در چند روز گذشته مانع از ورود کشتی‌های سازمان‌های امدادی حامل پناهجویان به بنادر این کشور شده است. با تمام این تفاصیل، جوزپه کونته، نخست‌وزیر ایتالیا از توافق حاصل در نشست بروکسل ابراز رضایت کرد و گفت، ایتالیا دیگر در اتحادیه اروپا تنها نیست.

اخبار مرتبط