نشانه‌های تخفیف بحران

اختلاف‌ها میان دو طرف پس از آن شدت گرفت که ترکیه از آزاد کردن یک کشیش آمریکایی که در این کشور به اقدامات تروریستی متهم است، خودداری کرد. پیش از این شبکه خبری سی‌ان‌ان ترک گزارش داده بود، ترکیه و آمریکا به پیش‌توافق‌هایی دست یافته‌اند و در پی آن هیاتی از آنکارا به زودی راهی واشنگتن خواهد شد تا دو طرف درباره مناقشات موجود به رایزنی بپردازند. پیش از اعزام این هیات هم، وزرای خارجه آمریکا و ترکیه در تماس تلفنی با یکدیگر درباره چالش‌های موجود در روابط دو کشور گفت‌وگو و تبادل‌نظر کردند. رویترز همچنین به نقل از خبرگزاری‌های ترک می‌افزاید خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه با جیمز متیس، همتای آمریکایی خود تلفنی گفت‌وگو کرد.

«کارلوتا گال»، گزارشگر نیویورک‌تایمز در گزارش ۷ اوت خود می‌نویسد ترامپ و اردوغان در اجلاس ناتو به تمجید از یکدیگر پرداختند. ترامپ خطاب به اردوغان گفت: «من او را دوست دارم، دوستش دارم.» عمر این «عشق‌پراکنی» اما اندک بود. چند روز بعد، دولت ترامپ تحریم‌های مالی علیه دو وزیر ترک وضع کرد و باعث سقوط لیر در برابر دلار شد.

این اقدام موجب اتخاذ نگاه ناسیونالیستی در رسانه‌های ترکیه شد. اندکی بعد، اردوغان هم تحریم‌هایی علیه دو وزیر آمریکایی وضع کرد. «گال» نویسنده این گزارش، معتقد است این اقدام متقابل برخی را به این باور رسانده که ممکن است این متحدان قدیمی در مسیر شکافی غیرقابل تغییر حرکت کنند و محرک این اقدام هم غرور و سرسختی رهبران دو کشور است که آنها را به سوی چانه‌زنی سخت حرکت می‌دهد. با این حال، نیویورک‌تایمز تقصیر نهایی را بر گردن ترک‌ها می‌اندازد و می‌نویسد بازداشت یک کشیش مسیحی آمریکایی به نام «اندرو برانسون» که در امتداد دستگیری‌های مرتبط با کودتای ناکام سال ۲۰۱۶ انجام گرفت و متهم به جاسوسی شد موجب واکنش متقابل ترامپ و تحریم‌های دو مقام ترک شد.

گزارشگر نیویورک‌تایمز به نقل از یک ستون‌نویس ترک می‌نویسد: «سیاست‌های ستیزه‌جویانه گویی در DNA اردوغان و ترامپ وجود دارد.» دیپلمات‌ها می‌گویند چند تماس تلفنی هم که در سال‌جاری میان این دو رهبر رخ داد «توفانی» و «مملو از خشم» بود. به ‌دلیل نگاه ناسیونالیستی ترک‌ها، بسیاری از شهروندان این کشور اقدام اردوغان در مقابله به مثل با آمریکا را ستوده‌اند. در سوی دیگر، اما سیاستمداران ترکیه هم با وجود اختلافات سیاسی و داخلی میان خود در برابر تحریم‌های آمریکا به اتفاق ایستاده و مسدود کردن دارایی این دو مقام ترک را نکوهیده‌اند. «ارکان بابور»، مهندسی از «توکات» که استانی است در منطقه دریای سیاه و مدیر اجرایی محلی «حزب حرکت ملی»، خطاب به ترامپ و تحریم‌های او می‌گوید: «من شرکت خودم را دارم و دلار روی کل تجارت من تاثیر می‌گذارد. اما ما از دل مادرمان رئیس به دنیا نیامده‌ایم. این دلار نیست که ما را رئیس می‌کند. اگر لازم باشد شرکت‌هایمان را می‌بندیم و کفش‌ها را واکس می‌زنیم، نان شیرینی می‌فروشیم. خدا را شکر اما ترکیه را لقمه‌ای برای تو نمی‌کنیم.» اکثر روزنامه‌ها هم که تحت کنترل بیزینس‌من‌های نزدیک به دولت و اردوغان هستند رویکردی به‌شدت ضدآمریکایی اتخاذ کرده‌اند. یکی از سرمقاله‌های روزنامه ملیت می‌نویسد: «آمریکا! حد خودت را بدان.» حتی روزنامه «سوزچو»، که مخالف ناسیونالیست اردوغان است نیز از دولت خواست تا شدت عمل نشان دهد: «محکم بایستید. این برای ما کافی است.» وقتی اردوغان مقابله‌به‌مثل کرد، برخی تحلیلگران پیش‌بینی کردند که این مناقشه بدتر خواهد شد. سونر چاغاپتای، تحلیلگر ترک در موسسه واشنگتن برای خاور نزدیک می‌نویسد: «شاهد پاسخی بی‌منطق از سوی آنکارا هستیم.» او معتقد است: «نیمی از ترک‌ها از جمله بسیاری در حلقه اردوغان، معتقدند که وی زیر حمله است زیرا می‌خواهد بار دیگر ترکیه را به عظمت برساند.»