بخش سی‌وششم
افسانه «نوسازی اقتدارگرا»
چین با درک اینکه اهرم‌هایش در این مناقشات در محیط‌های دوجانبه بیشتر است، در برابر تلاش‌ها برای متوازن کردن مناقشات از طریق فرآیندهای حقوقی و مشورتی چندجانبه مقاومت کرده است. پکن به سیاست‌های امنیتی اروپا و آمریکا که به ارزش‌هایی مانند آزادی فردی، دموکراسی و حقوق‌بشر متوسل می‌شود، بدبین است.
فصل پنجم به این مساله می‌پردازد که چگونه نگرش چین به نظم می‌تواند براساس روندهای نفوذ در سیاست جهانی تغییر یابد مانند افول نسبی نفوذ آمریکا و تسریع جاه‌طلبی‌های چین برای هژمونی منطقه‌ای. چنین روندهایی می‌تواند کاتالیزوری برای نگرش متفاوت چینی به نظم بین‌المللی باشد.
چین و نهادهای بین‌المللی
شاخص اولیه از رفتار چین در قبال نظم پساجنگ درجه یا میزان مشارکت این کشور در نهادهای اساسی‌ای است که معرف آن نظم هستند. به‌طور کلی، این شاخص به تعامل مثبت چشمگیر و روزافزون چین با آن نظم بر مبنای موسساتی که به آنها ملحق شده و ماهیت نقش خود در آنها اشاره می‌کند. تاریخ چین پیشینه‌ای اساسی برای این تحلیل به‌دست می‌دهد. تا دهه ۶۰، چین یک دولت انقلابی بود و به شکل خودآگاهانه‌ای مصمم به تضعیف و سرنگون کردن نظم کاپیتالیستی جهانی به رهبری آمریکا بود. با این حال، طی تمام دوران جنگ سرد، پکن از طریق حمایت از جنبش عدم تعهد خود را به منزله نماینده کشورهای درحال توسعه جا می‌زد. از این‌رو، ژست فعلی چین به‌عنوان رهبر خودخوانده جهانی شدن و حامی نظم چندجانبه نمایانگر تطور و تکاملی چشمگیر از وضع سابقش به‌عنوان کشور فقیر و درحال توسعه سه دهه پیش است. این موضع بازهم می‌تواند تغییر کند اما به‌طور کلی، تعامل چین با نظم پساجنگ بی‌شک در مسیری مثبت سیر کرده است.
این امر ابتدا و مهم‌تر از همه در مشارکت گسترده چین در موسسات رسمی و غیررسمی آن نظم تجلی یافته است. همان‌طور که «اندرو ناتان» [Andrew Nathan] استدلال کرده است چین «از وضعی که در آن هیچ مشارکتی در رژیم‌های بین‌المللی نداشت به وضعی گذار کرده است که در آن، این کشور تقریبا در تمام رژیم‌های مهم بین‌المللی که در قاموس این کشور واجد صلاحیت هستند، مشارکت می‌کند.» جدول زیر موسسات مهمی را نشان می‌دهد که چین حامی آنهاست و در دهه‌های اخیر فعالانه به آنها پیوسته است. در برخی از نهادهای خاص، چین از قدیم کمک‌دهنده فعال و صدایی به‌شدت قدرتمند بوده است. این شامل عملیات صلح‌بانی سازمان ملل می‌شود جایی که این کشور به بزرگ‌ترین کمک‌دهنده نیرو در میان پنج عضو دائمی شورای امنیت تبدیل شده است. چین همچنین نیروهای سازمان ملل را آموزش داده و در تلاش بوده تا مقام‌هایی را در مشاغل سازمان ملل منصوب کند. این کشور همچنین به رهبر واکنش به وضعیت آب و هوایی جهانی و نیز صدایی قدرتمند در مسائل اشاعه در کره‌شمالی تبدیل شده است.
تعامل چین با نهادهای نظم، فراگیر یا بدون استثنائات نیست. این کشور همزمان مشارکت در چندین نهاد را نفی و رد کرده است. با این حال، آمریکا هم – و در برخی موارد چین و آمریکا با هم- از برخی از این نهادها حذر کرده‌اند. جدول زیر نهادهای مهم نظمی را نشان می‌دهد که یا رد شده یا فقط با شرایط خاص از سوی چین و آمریکا پذیرفته شده‌اند. همان‌طور که جدول زیر روشن می‌کند، همپوشانی چشمگیری میان استثناهای این دو کشور وجود دارد.
ارسال نظر