ترامپ: قلب وزیر دفاع با دموکرات‌هاست
افول ستاره اقبال متیس
عکس: AFP
«هلن کوپر» در گزارش ۱۵ سپتامبر خود در نیویورک‌تایمز در این رابطه می‌نویسد: «به زمانی بازگردیم که روابط میان او و پرزیدنت ترامپ تازه و خوب بود.» ترامپ هنوز وزیر دفاع خود را «سگ دیوانه» می‌نامید؛ عنوانی که جیمز متیس، وزیر دفاع، از آن نفرت دارد. با این حال، این ژنرال بازنشسته اغلب شام را با رئیس خود در کاخ سفید سِرو می‌کرد. ژنرال عاشق همبرگر است. همکاران و دستیاران متیس می‌گویند او همواره پوشه‌های خبری را با خود می‌آورد تا استراتژی مشترک ارتش با کره‌جنوبی مبنی بر «آمادگی برای جنگ همین امشب» را توضیح دهد و نیز تشریح کند که چرا ناتو برای محافظت از آمریکا مهم و حیاتی تلقی می‌شود. با استفاده از این روش عجیب و غریب، متیس توانست رئیس‌جمهوری را متقاعد سازد که هزاران نیروی بیشتر دیگر به افغانستان بفرستد.
اما «شامِ برگری» با رئیس متوقف شده است. مصاحبه با چندین مقام فعلی و سابق کاخ سفید، کنگره و وزارت دفاع طی ۶ هفته گذشته تصویری از رئیس‌جمهوری به دست می‌دهد که بر وزیر دفاع خود خشم گرفته و معتقد است که «او قلبا یک دموکرات است.» تقریبا تمام مقام‌ها و نیز نزدیکان متیس در مورد این تنش‌های درونی به شرط فاش نشدن نام سخن گفته‌اند زیرا از این می‌ترسند که کار خود را از دست بدهند. مقام‌ها می‌گویند ترامپ در سال دوم ریاست‌جمهوری خود به دستیاران امنیت ملی خود چندان خوش‌بین نیست و او به‌عنوان فرمانده کل قوا به‌خود بیش از دیگر مقام‌ها اطمینان دارد. با نزدیک شدن به انتخابات میان دوره‌ای ۲۰۱۸، ترامپ می‌خواهد کسی را در پست ریاست پنتاگون بگمارد که در عرصه سیاست خارجی و امنیتی نسبت به متیس از او حمایت بیشتری به عمل آورد. مقام‌های کاخ سفید می‌گویند متیس برخی درخواست‌های ترامپ را پشت‌گوش انداخته، برخی را رد کرده و در برابر برخی مقاومت می‌کند. از جمله این درخواست‌ها به تعویق انداختن دستور رئیس‌جمهوری برای ممنوع کردن ورود نیروهای تراجنسیتی به ارتش و رد درخواست کاخ سفید برای متوقف ساختن همراهی اعضای خانواده‌ها با نیروهای اعزامی به کره‌جنوبی. پنتاگون نگران است که این اقدام [توقف اعزام خانواده‌ها همراه با سربازان] از سوی کره‌شمالی به‌عنوان اقدام جنگی یا پیش زمینه‌ای برای جنگ تلقی شود.
فقط طی چهار ماه گذشته، رئیس‌جمهور و وزیرش در برابر سیاست آمریکا در برابر ناتو چند بار با هم سر شاخ شدند: اینکه آیا مانورهای نظامی گسترده با کره‌جنوبی را از سر گیرند و اینکه آیا تصمیم ترامپ برای خروج از برجام (معامله هسته‌ای با ایران) موثر بوده یا خیر. دلیل دیگری هم که باعث شده روابط ترامپ با متیس تیره‌تر شود ورود «میرا ریکاردل»، معاون مشاور امنیت ملی است که اوایل سال‌جاری به کاخ سفید پیوست و روابط خوبی با متیس ندارد. این احتمال مطرح شده که پس از انتخابات میان دوره‌ای ممکن است از جیمز متیس خواسته شود که وزارت دفاع را ترک کند. برخی مقام‌های کاخ سفید می‌گویند متیس و وزارت تحت امرش از «هوس‌های فریبکارانه یک رئیس‌جمهور دمدمی مزاج» به تنگ آمده‌اند. وزارت دفاع بسیار مراقب و محتاط بوده که آشکارا از ترامپ انتقاد نکند. مقام‌های پنتاگون می‌گویند متیس به‌گونه‌ای عمل می‌کند که «وفادار» به‌نظر رسد اما مواضع ترامپ با چنین نگاهی تناقض دارد. اینکه متیس تا کجا و چقدر می‌تواند این نقش وفادارانه را ایفا کند در محافل داخلی پنتاگون و مقام‌های بالای وزارت دفاع به یک سوال تبدیل شده است.
سرنوشت متیس مهم است زیرا نه تنها از سوی بسیاری از متحدان خارجی و دشمنان بلکه از سوی تشکیلات سنتی امنیت ملی در آمریکا هم به‌عنوان مقامی در کابینه ترامپ تلقی می‌شد که در میانه یک رئیس‌جمهور دمدمی و یک غوغای جهانی ایستاده است. سناتور «جک رید» از رودایلند و دموکرات حاضر در کمیته نیروهای مسلح سنا، در مصاحبه‌ای می‌گفت: «متیس احتمالا یکی از واجد شرایط ترین افراد برای این پست است.» او معتقد است خروج او از پنتاگون «اول از همه، موجب اختلال در حوزه‌ای می‌شود که مولفه آن کفایت و تداوم است.» این روایت چیزی است که باعث خشم رئیس‌جمهور شده و ترامپ از آن متنفر است. انتشار کتاب «باب وودوارد» در هفته گذشته که نقل قولی از متیس مطرح کرده بود باعث شد هم ضربه‌ای به متیس وارد شود و هم بهانه‌ای به‌دست رئیس‌جمهور برای دور شدن از او بدهد. وودوارد در کتاب خود به نقل از متیس گفته بود که فهم ترامپ در حد فهم یک کودک کلاس پنجمی یا ششمی است. بر این بیفزایید مقاله نیویورک‌تایمز را که یک مقام ارشد بدون نام نوشته بود و از ترامپ انتقاد کرده بود. این عوامل دست به دست هم داد تا رئیس‌جمهور به این باور برسد که فقط افراد همفکر و وفادار را گرد خود جمع کند. «هلن کوپر» در نیویورک‌تایمز می‌نویسد: دو نفر از مقام‌ها به این روزنامه گفتند که پرزیدنت می‌خواهد متیس فردی باشد مانند پمپئو یعنی یک حامی سیاسی از رئیس‌جمهور. در نشست تلویزیونی اعضای کابینه در ۲۱ ژوئن – که در مورد کودکانی که از والدین خود جدا شده بودند تشکیل شد- متیس با چهره‌ای عبوس و جدی در سمت چپ ترامپ و پمپئو با چهره‌ای خندان که به یکی از جوک‌های رئیس‌جمهور می‌خندید در سمت راست نشان داده شدند.
متیس از اینکه زیر ذره‌بین رسانه‌ها قرار گیرد هراس دارد زیرا نمی‌خواهد اختلافات خود با رئیس را آشکارا بیان کند. او درخواست چندین باره کاخ سفید برای حضور در برنامه «Fox & Friends» برای ستایش از برنامه‌های رئیس‌جمهور را نادیده گرفته است. او بارها در اتاق خبری پنتاگون حضور یافته و مصاحبه‌های رسانه‌ای- خبری هم انجام داده است. یکی از این مصاحبه‌ها با گزارشگری در یک روزنامه دبیرستانی در واشنگتن بود که شماره تلفن شخصی متیس را گیر آورده بود. کاپیتان جف دیویس، که ماه گذشته از نیروی دریایی بازنشسته شد در حالی که سخنگوی متیس بود، می‌گوید: «متیس با سلوکی زندگی می‌کند که بخشی از DNA اوست. او به‌طور ژنتیکی نمی‌تواند دروغ بگوید و به‌طور ژنتیکی هم ناتوان از بی‌وفایی است.» ترک‌ها درحال نمایان شدن است.
در ماه آوریل، جان بولتون مشاور امنیت ملی و جانشین هربرت مک مستر شد؛ برخی می‌گفتند او به‌خاطر سه ستاره بودن مطیع متیس بود که ژنرالی ۴ ستاره است. بولتون رادیکال‌تر از متیس یا مک مستر است. مقام‌های دولت ترامپ می‌گویند خانم ریکاردل هم از متیس متنفر است. خانم ریکاردل که در دولت بوش مدیر بوئینگ در پنتاگون بود شهرتش همچون بولتون است: «تندرو و مبارزه جو همچون بولتون.» برخی می‌گویند خانم ریکاردل ممکن است مقامی باشد که طی دوران گذار در دوران کناره‌گیری متیس وزارت دفاع را به دست بگیرد یا برخی او را وزیر دفاع بعدی نام می‌برند. یکی از جدیدترین کارشکنی‌های او در برابر متیس این بود که مانع از این شد که وزیر دفاع «آن پترسون» را به‌عنوان معاون خود در امور سیاسی برگزیند. این یکی از بالاترین پست‌هاست. خانم پترسون دیپلمات حرفه‌ای است که به‌عنوان سفیر در دولت‌های بوش، اوباما و بیل کلینتون خدمت می‌کرد. مقام‌های دولت معتقدند خانم ریکاردل بر این باور است که متیس به این بهانه می‌خواهد دموکرات‌هایی را وارد پنتاگون کند که حامیان سابق هیلاری کلینتون در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۶ بودند. (متیس همچنین درنظر داشت که «میشل. آ. فلورنوی» را هم که در دولت اوباما معاون وزیر دفاع بود برگزیند اما نشد).
پس از کمبودهایی در وزارت بازرگانی، ریکاردل به کاخ سفید رفت تا معاون بولتون شود. از وقتی او وارد کاخ سفید شده شکاف‌ها میان کاخ سفید و پنتاگون افزایش یافته است. برخی می‌گویند ستاره اقبال متیس درحال افول است. برخی می‌گویند متیس در برابر تلاش‌های کاخ سفید برای نظارت نزدیک بر عملیات نظامی در افغانستان مقاومت کرده است. یک مقام دولتی می‌گوید کاخ سفید، پنتاگون را دور زده و به اطلاعات طبقه‌بندی شده و محرمانه در مورد چگونگی عملیات نیروهای ویژه دست یافته است. این موجب ناراحتی متیس شده است. این یک مثال کوچک از بازی‌ها و کارشکنی‌های بوروکراتیک در دولت است. مقام‌های دولت می‌گویند تنش میان متیس- ترامپ روز به روز بیشتر می‌شود. نه متیس می‌تواند باعث تجدیدنظر در ایده‌های ترامپ شود و نه ترامپ دیگر از او حمایت می‌کند.
ارسال نظر