ارائه قوی‌ترین شاهد برای ارتباط بن‌سلمان با قتل خاشقجی از سوی نیویورک‌تایمز
«به رئیس‌ات بگو» ماموریت انجام شد
«جولیان. ای. بارنز»، «اریک اشمیت» و «دیوید کرک پاتریک»، در گزارش ۱۲ نوامبر در نیویورک‌تایمز، نوشتند که ماه گذشته جینا‌هاسپل، مدیر سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA)، در سفری به ترکیه این فایل صوتی را شنید. این گزارشگران به نقل از «مقام‌های اطلاعاتی» می‌نویسند که این فایل صوتی (که روز شنبه ۱۹ آبان ماه از سوی اردوغان طی سفر به پاریس برای حضور در مراسم صدمین سالگرد جنگ جهانی اول به مقام‌های برلین، پاریس، لندن و واشنگتن داده شد) قوی‌ترین شاهدی است که نشان می‌دهد میان بن‌سلمان با قتل خاشقجی پیوندهایی وجود داشته است. اگرچه به نام ولیعهد رسما اشاره‌ای نشده اما مقام‌های اطلاعاتی آمریکا بر این باورند که «رئیس‌ات» اشاره‌ای است به محمد بن‌سلمان.
«بارنز- اشمیت- پاتریک» به نقل از مقام‌های اطلاعاتی آمریکا نوشتند که ماهر عبدالعزیر مطرب، یکی از اعضای جوخه ۱۵ نفری ترور، این تماس را برقرار کرده بود و به زبان عربی سخن می‌گفت.
افسران اطلاعاتی ترکیه به همتایان آمریکایی خود گفته‌اند که مطرب- به‌عنوان یک مقام امنیتی که بارها در سفرهای ولیعهد همراه او دیده شده است- درحال صحبت با یکی از دستیاران بن‌سلمان بوده است. اگرچه ترجمه عربی سخنان او ممکن است متفاوت باشد اما این مقام‌ها می‌گویند مطرب به دستیار مربوطه عباراتی به این مضمون گفت: «کار انجام شد.» بروس ریدل، محقق مرکز بروکینگز و افسر سابق سیا، می‌گوید: «تماس تلفنی از این دست چیزی نزدیک به یک مدرک غیرقابل انکار است. این یک موید اتهامی است.» مقام‌های اطلاعاتی ترکیه می‌گویند در این فایل صوتی اشاره‌ای آشکار به نام ولیعهد نشده اما مقام‌های اطلاعاتی آمریکا و دیگر کشورها با احتیاط با این فایل برخورد کرده‌اند اما با این حال، شاهدی است غیرقابل انکار از مشارکت در قتل خاشقجی.
گزارشگران نیویورک‌تایمز به نقل از مقام‌های اطلاعاتی مربوطه می‌نویسند برای مثال، حتی اگر بپذیریم که مطرب اعتقاد داشته که فرمان این قتل از سوی بن‌سلمان صادر شده اما این احتمال هم ممکن است باشد که وی درک نادرستی از منشأ فرمان داشته است؛ به عبارت دیگر، او دقیق نمی‌دانسته که چه کسی فرمان قتل را صادر کرده است. به همین دلیل، مقام‌های اطلاعاتی «قطعیت آهنینی» دال بر این ندارند که سخن مطرب به ولیعهد اشاره داشته باشد. در بیانیه‌ای که روز دوشنبه ۲۱ آبان از سوی دولت سعودی منتشر شد، مقام‌های این کشور اعلام کردند که ولیعهد «هیچ اطلاعی از این نداشت که چه کسی خاشقجی را کشته است.» بیانیه دولت سعودی با اشاره به سخن مطرب «به رئیس‌ات بگو» گفتند که ترکیه «این فایل را به سرویس‌های اطلاعاتی ما داده تا آن را بشنوند و در این فایل هیچ اشاره‌ای یا عبارتی دال بر اینکه ولیعهد نقشی داشته به‌چشم نمی‌خورد.»
«بارنز- اشمیت- پاتریک» می‌نویسند ترکیه ممکن است چندین فایل صوتی داشته باشد از جمله می‌توان به شنود تماس‌های تلفنی اشاره کرد و مقام‌های ترکیه ممکن است این فایل‌ها را به‌صورت گلچین شده یا تقطیع شده با دیگران به اشتراک گذاشته باشند. سخنگوی سیا در این رابطه اظهارنظری نکرد. این تماس بخشی از فایل‌هایی بود که مقام‌های ترکیه آن را برای مدیر سیا پخش کردند اما به او اجازه ندادند که این فایل‌ها را با خود به ایالات‌متحده ببرد. روز شنبه اردوغان اعلام کرد که این فایل‌ها را با طرف‌های غربی به اشتراک گذاشته است. با این حال، وزیر امورخارجه فرانسه روز دوشنبه در اظهاراتی مغایر با صحبت‌های اردوغان، گفت: «تا آنجا که اطلاع دارم پاریس فایل صوتی از قتل جمال خاشقجی در اختیار ندارد.» ژان ایو لودریان، در مصاحبه‌ای با شبکه فرانس ۲ در پاسخ به این پرسش که آیا اردوغان دروغ می‌گوید، گفت: «این به آن معنی است که او در این شرایط درحال انجام یک بازی سیاسی است.» اما سخنگوی آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و نخست‌وزیر کانادا دریافت این نوارهای صوتی را تایید کردند. سخنگوی دولت آلمان تایید کرده است که تبادلات اطلاعاتی میان ترکیه و آلمان درباره نوارهای مربوط به قتل جمال خاشقجی صورت گرفته است. وی بدون ذکر جزئیات گفت: «تایید می‌کنم که تبادل اطلاعاتی صورت گرفته است.» جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا نیز گفت که اعضای سازمان اطلاعات این کشور به نوارهای دریافتی از ترکیه در مورد خاشقجی گوش داده‌اند و در گام بعدی مذاکراتی با متحدان برای انجام اقدامات لازم انجام خواهد شد. وی در پاسخ به سوالی درباره این نوارها گفت که سازمان اطلاعات این نوارها را شنیده اما شخصا نشنیده‌ام. ترودو تصریح کرد: سازمان‌های اطلاعاتی کانادا همکاری نزدیکی با همتایان ترک خود در این باره دارند و کانادا به‌طور کامل در جریان اطلاعات رسیده از ترکیه قرار گرفت. پرونده خاشقجی این پتانسیل را دارد که نه تنها به بروز اختلافات میان متحدان بلکه به حربه‌ای سیاسی برای باجگیری هم تبدیل شود. چنین بود که مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، در واکنش به اظهارات همتای فرانسوی‌اش مبنی بر «سوءاستفاده اردوغان از پرونده جمال خاشقجی» گفت: «وزیر خارجه فرانسه پا را فراتر از حد خود گذاشته است. او باید بداند که به‌عنوان وزیرخارجه چگونه صحبت کند.» وزیر خارجه ترکیه اتهامات لودریان علیه اردوغان را بی‌ادبانه اعلام کرد. وزیرخارجه ترکیه افزود: «درحالی‌که تمام دنیا از موضع ترکیه استقبال می‌کنند، اتهامات وزیر خارجه فرانسه و بی‌ادبی وی شدیدا گیج‌کننده و تعجب‌آور است. چه کسی در پشت پرده آن قرار دارد؟ آنها تلاش می‌کنند بر سر این پرونده قتل سرپوش بگذارند؟»
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در گفت‌وگو با خبرنگاران در آنکارا به هنگام بازگشت از سفرش به پاریس گفت: کشورش «صبورانه» منتظر است تا محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان جزئیات قتل جمال خاشقجی را روشن کند.
وی افزود: فایل‌های صوتی مربوط به قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد دولت عربستان که توسط ترکیه با مقام‌های عربستان و کشورهای دیگر به اشتراک گذاشته شده به حدی «بی‌رحمانه» بود که یک مقام سازمان اطلاعات عربستان زمانی که آنها را شنید تعجب کرده و گفت: «قاتل خاشقجی احتمالا هنگام انجام این قتل هروئین استفاده کرده است.» اردوغان گفت: «ولیعهد عربستان به فرستاده‌های ترکیه گفته است که درباره این حادثه روشنگری می‌کند و آنچه را که لازم است انجام خواهد داد... ما صبورانه منتظر این اتفاق هستیم.» گزارشگران نیویورک تایمز می‌افزایند اگرچه مقام‌های ترکیه این فایل‌ها را به آمریکایی‌ها و دیگر آژانس‌های اطلاعاتی داده‌اند اما این فایل‌ها برای ارزیابی‌های دقیق‌تر تسلیم تحلیلگران مستقل نشده است. فخرالدین آلتون، سخنگوی اردوغان، گفت کشورش این فایل‌ها را با «تعداد زیادی از کشورهای دوست» به اشتراک گذاشته است. شواهد مربوط به قتل خاشقجی و مداخله بن‌سلمان در این امر کافی است تا کاخ سفید فشارهای خود بر ولیعهد را افزایش دهد و به این بسنده نکند که دلایل متقن وجود ندارد. به نوشته این گزارشگران، مشاوران ترامپ خواهان «شواهد محکم، متقن و غیرقابل انکار» مبنی بر مشارکت ولیعهد هستند تا بتوانند با توسل به آن ولیعهد را مجازات کنند. اما با افزایش فشارها کاخ سفید تصمیم گرفت که برخی اقدامات و تنبیهات «ملایم» را اتخاذ کند تا انتقادات فروکش کند مانند محدود کردن حمایت از اقدامات جنگی در یمن که در روزهای اخیر سخنانی مبنی بر لابی‌گری گسترده برای پایان جنگ مطرح شده است.
بر همین اساس، به‌نظر می‌رسد رایزنی‌ها برای پایان جنگ یمن با اولتیماتوم ۳۰ روزه متیس- پمپئو (تا پایان نوامبر جاری) وارد فاز تازه‌ای شده باشد. جرمی هانت، وزیر خارجه انگلیس، دیروز سه‌شنبه (۲۲ آبان) گفت، بعد از آنکه عربستان به وی تمایلش را برای اجازه انتقال ۵۰ شبه‌نظامی حوثی زخمی به‌عنوان یک اقدام اعتمادساز اعلام کرده، دورنمای مذاکرات برای پایان دادن به جنگ ۳ سال و نیمه در یمن واقعی‌تر شده است. این درحالی است که انگلیس به دنبال یک اقدام جدید در شورای امنیت سازمان ملل به منظور پایان یافتن درگیری‌ها در یمن و یافتن راه‌حل سیاسی برای جنگ در این کشور بوده است. مساله انتقال شبه‌نظامیان زخمی حوثی یکی از شرط‌های حوثی‌ها برای مذاکرات صلحی بوده که در ماه سپتامبر فروپاشید.
روزنامه «دنیای اقتصاد» در روزها و هفته‌های گذشته در گزارش‌هایی به تفصیل مساله محدود کردن اختیارات بن‌سلمان و پرداخت تاوان قتل خاشقجی در یمن را بررسی کرده است (از جمله گزارش‌هایی با عنوان«کاهش حمایت ترامپ از جنگ یمن» در ۲۰ آبان؛ «همهمه در واشنگتن علیه عربستان» در ۱۴ آبان ماه؛ «اعمال فشار به جای تغییر بن‌سلمان» در ۱۲ آبان؛ و «ماموریت احمد بن عبدالعزیز چیست؟» در ۱۰ آبان ماه). از زمان تغییر موازنه در کنگره و کنترل دموکرات‌ها بر مجلس نمایندگان، فشار بر دولت ترامپ برای اتخاذ اقدامات تنبیهی علیه عربستان افزایش یافته است. به نوشته «بارنز- اشمیت- پاتریک»، مدیر سیا و دیگر مقام‌های اطلاعاتی قرار است این هفته جهت ارائه گزارش به رهبران کنگره در آنجا حضور یابند. همچنین قرار است ارزیابی مدیر سیا در مورد «مجرمیت» بن‌سلمان هم شنیده شود. ترامپ چندی پیش گفته بود که «طی هفته آینده [همین هفته] در مورد این مساله [قتل خاشقجی و نقش بن‌سلمان] دیدگاه خود را بیان خواهم کرد.» همین مساله این گمانه‌زنی را تقویت کرده که احتمالا قرار است گام‌هایی در زمینه قتل خاشقجی، نقش بن‌سلمان و اتمام جنگ یمن برداشته شود. نشانه‌هایی از سخت‌تر شدن مواضع آمریکا به چشم می‌خورد. پمپئو، وزیرخارجه آمریکا، چهارشنبه گذشته در تماس با بن‌سلمان گفته بود: «ایالات‌متحده تمام افراد دخیل در قتل خاشقجی را پاسخگو خواهد ساخت.»
ارسال نظر