ژنرال متیس: ترامپ از خط قرمز رد شد
عقب‌نشینی آمریکا از شام وافغانستان
جیم یا جیمز متیس، وزیر دفاع آمریکا که فردی با تجربه و به‌عنوان چهره‌ای زبانزد در ایجاد تعادل در دولت نامتعادل و غیرقابل پیش‌بینی دونالد ترامپ شناخته می‌شد در اعتراض به حرکت رئیس‌جمهوری آمریکا استعفا کرد. به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز او به‌دلیل تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا برای خروج نیروهای آمریکایی از سوریه و عدم همراهی با متحدانش، از سمت خود کناره‌گیری کرد. جیم متیس بارها به دوستان خود در چند ماه اخیر گفته بود که وظیفه او به‌عنوان وزیر دفاع ایالات‌متحده، محافظت از یک میلیون و ۳۰۰ هزار سرباز آمریکایی است که تحت فرماندهی یک رئیس‌جمهوری دمدمی مزاج در سراسر دنیا درحال خدمت هستند. اما روز پنج‌شنبه، در پی اقدام سرزنش‌آمیز رئیس‌جمهوری مبنی بر خروج ۲ هزار سرباز آمریکایی در سوریه او اعلام کرد که این حرکت، عبور رئیس‌جمهوری از خط قرمز بوده است. مقامات کاخ سفید گفتند که جیمز متیس، روز پنج‌شنبه با نامه استعفایش که از پیش نوشته بود به کاخ سفید رفت، با این حال آخرین تلاش خود را انجام داد تا رئیس‌جمهوری را متقاعد کند تا دست از تصمیم خود درخصوص سوریه بردارد. تصمیم ترامپ روز چهارشنبه اعلام شد و با اعتراض مشاوران ارشدش همراه بود. متیس پس از ارائه استعفا از بازگشت به ساختمان پنتاگون خودداری کرد و وی به همکاران خود گفته بود که از متن استعفای وی ۵۰ رونوشت تهیه و آن را بین باقی مدیران این وزارتخانه پخش کنند. او در متن استعفای خود نوشت: «دیدگاه من این بود که با متحدان با احترام رفتار شود و همچنین بین رقبای استراتژیک و بازیگران بد تمایز قائل شویم.» او متن استعفای خود را این‌گونه ادامه داده است: «شما حق دارید که وزیر دفاعی داشته باشید که در این موضوع و سایر موضوعات، همسو با دیدگاه‌های شما باشد. من هم به این باور دارم که کناره‌گیری حق من است.»
این اتفاقات در آمریکا درحالی رقم می‌خورد که دولت در آستانه تعطیلی قرار گرفته است و ترس درباره افت شدید بازار آمریکا را فرا گرفته است. با خروج متیس و جان اف کلی، رئیس کارکنان کاخ سفید، بخش غربی این کاخ حالا به‌دست مایک پمپئو و جان بولتون، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ افتاده است. ترامپ در یک توییت اعلام کرد که متیس ۶۸ ساله آخر فوریه دولت را ترک می‌کند و گفت که متیس برای وی کمک بزرگی بود تا سهم آمریکا را از متحدان خود در قبال خدمات نظامی‌مان باز پس گیرد. ترامپ در آخر توییت خود هم گفته است که به زودی نام جایگزین جیم متیس را اعلام خواهد کرد. در این شرایط متیس درحالی نامه استعفای خود را به رئیس دولت آمریکا داد که دو تن از مقامات پنتاگون اعلام کرده‌اند که ۷ هزار سرباز خود را طی ماه‌های آتی از افغانستان بیرون خواهند کشید. آنها گفته‌اند که تعداد سربازان آمریکایی در افغانستان به نصف خواهد رسید و این نخستین قدم واشنگتن برای پایان بخشیدن به حضور در جنگ ۱۷ ساله در افغانستان به‌حساب می‌آید.
سناتور مارک وارنر از ویرجینیا، به‌عنوان یکی از اعضای ارشد دموکرات‌ها در کمیته اطلاعات سنای آمریکا می‌گوید: «بسیار ترسناک است.» او متیس را به حضور یک جزیره با ثبات در دنیای هرج و مرج گونه دونالد ترامپ تشبیه کرد و گفت که خروج وی از دولت بسیار ما را می‌ترساند. سناتور بن ساسه، جمهوری‌خواهی از نبراسکا، روز استعفای جیمز متیس را روزی غم‌انگیز برای آمریکا خوانده است، زیرا وی تنها کسی بود که مشورتی به ترامپ ارائه می‌داد که وی به آن نیاز داشت. او افزود: جیم متیس به درستی تاکید می‌کرد که دشمنان واقعی ما چین و روسیه هستند و ما در جنگ با نیروهای افراطی در سراسر دنیا هستیم، چراکه افراطی‌ها درحال توطئه برای کشتن آمریکایی‌ها در سراسر دنیا هستند. متن نامه متیس بسیار تند بود و جزو آشکارترین اعتراض‌ها از درون دولت به مدیریت ترامپ به‌دلیل عدم احترام به متحدان آمریکا به‌حساب می‌آید و این نامه بر آن تاکید دارد که این نوع رفتار امنیت آمریکا را پس از پایان جنگ جهانی دوم پایین آورده است.
این استعفا همچنین نخستین استعفا از اعضای اصلی و ارشد امنیت ملی آمریکا از سال ۱۹۸۰ است. در آن سال سایروس‌ونس، وزیرخارجه آمریکا تلاش جیمی کارتر برای نجات جان گروگان‌های آمریکایی در ایران را نامناسب با پایانی فاجعه‌آمیز می‌دانست. نامه استعفای متیس در مورد تصمیم ترامپ مبنی بر خروج آمریکا از سوریه کوچک‌ترین اشاره‌ای نداشته اما به‌شدت رویکرد دولت ترامپ را برای دنیا مخرب دانسته، چرا که از نفوذ آمریکا در دنیا کاسته است.
زلزله در خاورمیانه
روزنامه نیویورک‌تایمز خروج نیروهای آمریکایی از سوریه را مصداق تکان دادن خاورمیانه خوانده است. به ادعای این روزنامه خروج آمریکا از سوریه موجب بسط نفوذ ایران در این منطقه خواهد شد. افزون بر این خروج آمریکا از سوریه با استقبال مسکو مواجه شده است اما در داخل آمریکا یک زلزله به همراه داشته و آن نیز استعفای وزیر دفاع این کشور در اعتراض به این خروج بوده است. این تصمیم نشان می‌دهد که حتی کوچک‌ترین حرکت مربوطه می‌تواند تبعات فراوانی برای خاورمیانه داشته باشد، حتی اگر تعداد سربازان این کشور در سوریه به ۲ هزار نفر محدود بشود. ترکیه، ایران و سوریه بیشترین سود را از خروج آمریکا از سوریه به دست خواهند آورد. از یکسو نیروهای کرد که در میدان جنگ دوشادوش نیروهای آمریکایی جنگ کردند حس می‌کنند که به آنها خیانت شده است و از سوی دیگر احتمال این تهدید خطرناک وجود دارد که خروج آمریکا موجب آزاد شدن هزاران سرباز داعش شود.
اسرائیل امیدوار بود که حضور آمریکا طرح ایران را مبنی بر ساختن یک کریدور به دریا را متوقف کند اما با تصمیم واشنگتن باید حالا راسا با این واقعیت دست و پنجه نرم کند. مایکل هرزوگ، یکی از اعضای اسرائیلی موسسه واشنگتن می‌گوید: این خروج ما را در برابر روسیه تنها می‌کند. ما حالا برای مبارزه با ایران در سوریه تنها شده‌ایم. کارشناسان می‌گویند که با خروج آمریکا از سوریه، برخی کشورها نوع ارتباط با آمریکا را از نو ارزیابی خواهند کرد. نتیجه این اقدام می‌تواند به ایجاد موازنه‌های جدید ختم شود: اسرائیل به‌دنبال آن خواهد بود که روسیه را علیه ایران کند، ترکیه با کارت روسیه و آمریکا بیشتر بازی خواهد کرد و روسیه نیز کردها را علیه ترکیه به کار خواهد گرفت. دانیل کورتز، سفیر سابق آمریکا در مصر می‌گوید: «به هر کشوری که در خاورمیانه نگاه کنید آنها دیگر به ما اطمینان ندارند و در عین حال نمی‌خواهند که به روسیه هم اعتماد داشته باشند. اما چه کس دیگری آنجا است؟» به اعتقاد این دیپلمات سابق آمریکایی، واشنگتن کشورهای منطقه را به آغوش روسیه هل می‌دهد.
ارسال نظر