کردها به‌دنبال هم‌پیمانی دوباره با اسد هستند
تغییر معادله در شام
«بن هوبارد»، گزارشگر نیویورک‌تایمز در ۲۸دسامبر، نوشت که متحدان کرد آمریکا، عقب‌نشینی این کشور از سوریه را «خیانت» به خود تلقی کرده و روز جمعه ۷ دی ماه از دولت اسد خواستند تا برای حمایت از آنها در برابر حملات ارتش ترکیه نیروهای خود را روانه منبج کند. این درخواست مقام‌های آمریکایی را شوکه کرد چراکه این امر می‌تواند فضای بیشتری برای مانور قدرت در اختیار نیروهای اسد قرار دهد و چه‌بسا حرکت نیروهای اسد بتواند بار دیگر این شهر را به آغوش سوریه بازگرداند و نیروهای اسد را نزدیک مرزهای ترکیه مستقر سازد.
شهر منبج یک شهر راهبردی در نزدیکی مرز با ترکیه است که در آن نیروهای کرد از سال ۲۰۱۶ تاکنون مستقر هستند. حضور نیروهای ارتش سوریه در منبج می‌تواند تمایلات جدایی‌طلبانه کردها را کمرنگ سازد. سرهنگ «ارل براون»، سخنگوی فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا گفت: «به‌رغم اطلاعات نادرست درخصوص تغییرات در صفوف نیروهای نظامی در شهر منبج، ائتلاف تحت رهبری آمریکا شاهد هیچ نشانه‌ای دال بر درست بودن این ادعاها نبوده است.» براون از همه طرف‌ها خواست تا به «وضعیت موجود در منبج و امنیت شهروندانش احترام بگذارند.» او افزود: «ماموریت ما تغییر نکرده است. ما به حمایت از شرکای ائتلافی خود ادامه داده و در عین حال خروج کنترل شده و سنجیده نیروها را اجرا می‌کنیم و تمامی تدابیر ممکن را برای تضمین امنیت سربازانمان و شرکایمان در میدان اتخاذ خواهیم کرد.» هوبارد می‌نویسد: «حضور نیروهای سوری در منبج و در حمایت از کردها یک گام به جلو در راستای هدف اسد برای ادعا بر کل سوریه است.» این اقدام همچنین اولین نشانه از اعلام خروج ناگهانی ترامپ است که نه‌تنها موجب تغییر ائتلاف‌ها در این نبرد خواهد شد بلکه به نفع اسد هم تمام شده است. «یگان‌های مدافع خلق» (YPG) معتقدند که دولت سوریه «باید فورا» نیروهای خود را به منبج بفرستد. به نوشته هوبارد، این درخواست از سوی یکی از متحدان آمریکا (کردها) بیان شده که متحد دیگر آمریکا (ترکیه) را دشمن خود می‌نامد و از دشمن آمریکا (سوریه) خواستار کمک شده است. ترکیه، کردها را «شورشیانی خطرناک و دارای ذهنیت خودمختاری‌طلبانه» می‌شناسد، با این حال، آمریکایی‌ها آنها را متحدی در نبرد با داعش یافتند. رجب طیب‌اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه ورود ارتش سوریه به شهر منبج در استان حلب را عملیات «روانی» نامید. او معتقد است: «ما با تقسیم سوریه مخالفیم و هدفمان نیز خروج گروه‌های تروریستی از این کشور است و اگر سازمان‌های تروریستی منطقه را ترک کنند، ما دیگر کاری در آنجا نداریم.» وی افزود: «ترکیه می‌خواهد به یگان‌های مدافع خلق در سوریه درس بدهد»
گزارشگر نیویورک‌تایمز می‌افزاید: اگرچه کل نیروهای آمریکایی مستقر در سوریه ۲ هزار نفر بودند اما همین تعداد هم یک نیروی مهم بازدارنده در برابر حملات نیروهای ترکیه بود. حضور نیروهای آمریکایی همچنین مانع از پیشروی نیروهای اسد می‌شد و نیرویی بازدارنده هم در برابر آنها بود. با دعوت کردها از اسد، رئیس‌جمهور سوریه می‌تواند به مناطق بیشتری دست‌یابد و عملا دایره نفوذ دولت مرکزی را تا نزدیک مرز با ترکیه گسترش دهد. مقام‌های آمریکایی خشم و ناراحتی خود را از این اقدام کردها ابراز کرده و گفتند این کار بدون هماهنگی و مشورت با آنها صورت گرفته است. سناتور لیندسی گراهام هم در توییتی نوشت: «در صورتی که گزارش‌ها درباره هم‌پیمان شدن کردها با بشار اسد درست باشد یک فاجعه بزرگ درحال شکل‌گیری است.» او در ادامه نوشت: «این یک کابوس برای ترکیه و احتمالا اسرائیل است و برندگان اصلی روسیه، ایران، اسد و داعش هستند.»
لیندسی گراهام در توییت دوم خاطرنشان کرد: «درگیری‌های جدید بین قدرت‌های منطقه‌ای فشارها را از روی داعش برمی‌دارد.» یک مقام بلندپایه کرد اظهار کرد که کردها در حال کار بر روی توافقی با روسیه و دولت سوریه هستند که به موجب آن هنگامی که نظامیان آمریکایی این شهر را ترک می‌کنند، نیروهای روسیه و سوریه آنجا را در کنترل بگیرند. این مقام با نام «الهام احمد» گفت: «هدف دفع تهاجم ترکیه است. اگر بهانه ترک‌ها شبه‌نظامیان کرد باشد به این ترتیب آنها مواضعشان را در اختیار دولت سوریه قرار می‌دهند.» با این حال، مقام‌های آمریکایی می‌گویند انگیزه کردها برای نزدیکی به اسد را درک می‌کنند اما این نزدیکی لزوما به معنای بازتاب دیدگاه‌های اعضای عرب در درون ائتلاف کردها نیست. به نوشته هوبارد، گزارشگر نیویورک‌تایمز، یک «اشتراک» در میان تمام طرف‌های منطقه‌ای وجود دارد: سوریه باید یکپارچه بماند اما برخی متحدان اسد یک «بند» دیگر هم می‌افزایند و می‌گویند سوریه باید در کنترل کامل اسد قرار بگیرد. «عبدالکریم عمر»، یک مقام مسوول در حوزه روابط خارجی در دولت کردها در شمال شرق سوریه، در تماسی تلفنی به نیویورک‌تایمز گفت که مذاکرات‌مان با دولت سوریه ادامه دارد و تنها چیزی که در مورد آن توافق حاصل شده، استقرار نیروهای ارتش سوریه نزدیک منبج است. وقتی از آنها در مورد هماهنگی با مقام‌های آمریکایی پرسیده شد، چنین پاسخ داده شد: «می‌توانید از آمریکایی‌ها بپرسید.» با این حال، هنوز دو طرف جزئیات دقیقی ارائه نداده‌اند. کردها می‌گویند ارتش سوریه در مرز منبج مستقر خواهد شد تا در برابر حملات ارتش ترکیه در برابر آنها ایستادگی کند اما قرار نیست درون منبج مستقر شوند. «ادریس علی» و «جاناتان لاندی»، گزارشگران رویترز نیز در ۲۹ دسامبر به نقل از ۴ مقام آمریکایی اعلام کردند فرماندهان آمریکایی که طرح عقب‌نشینی از سوریه را ریختند، پیشنهاد داده‌اند که سلاح‌هایی که دولت آمریکا برای مبارزه با داعش در اختیار کردها قرار داده است همچنان در دست‌شان بماند. این می‌تواند موجب خشم ترکیه شود. این مقام‌ها که به‌شرط فاش نشدن نامش سخن می‌گفتند اعلام کردند که این توصیه‌ها بخشی از بحث‌هایی بود که از سوی ارتش آمریکا مطرح شده بود.
روشن نیست که پنتاگون در نهایت چه توصیه‌ای به کاخ سفید داده‌است. این طرح فقط در حد حرف است و قرار است ظرف چند روز آینده به ترامپ ارائه شود تا تصمیم نهایی اتخاذ شود. پنتاگون می‌گوید اظهارنظر در مورد اینکه چه اتفاقی در مورد این تسلیحات خواهد افتاد «زود» است. «علی- لاندی»، گزارشگران رویترز، می‌نویسند که مقام‌های آمریکایی و فرماندهان نظامی هم تصمیم ترامپ برای خروج را خیانت به کردها می‌دانند؛ گروهی که موجب پاکسازی داعش در شمال شرق سوریه شدند. برخی مقام‌های آمریکایی به یگان‌های مدافع خلق کرد گفتند که واشنگتن همچنان به تسلیح آنها ادامه خواهد داد تا زمانی که نبرد با داعش کامل شود. این دسته از مقام‌ها می‌گویند: «جنگ تمام نشده است. نمی‌توانیم به این راحتی خواستار بازگرداندن سلاح‌ها شویم.» این سلاح‌ها شامل موشک‌های ضدکشتی، خودروهای زرهی و دادن تضمین به کردهاست که تنها به‌حال خود رها نمی‌شوند. «الن فرانسیس»، گزارشگر دیگر رویترز هم در ۲۸ دسامبر نوشت: منبج به‌عنوان کانون و محور تنش‌های جدید پس از خروج نیروهای آمریکایی تبدیل شده است. او معتقد است در مورد ورود کامل نیروهای سوری به منبج، یا استقرار آنها در مرز این شهر اطلاعات دقیقی وجود ندارد اما قدر مسلم این است که نیروهای ارتش سوریه در حوالی شهر مستقر شده‌اند و ترکیه می‌گوید در صورت وقوع هرگونه اقدام غیرمنتظره‌ای آماده است تا «عملیات آزادسازی را شروع کند.»
ارسال نظر