تحلیل اکونومیست از آتش بازی هند و پاکستان
لحظه خطرناک مودی
به‌گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای اقتصاد»، نشریه اکونومیست، این هفته با اختصاص سرمقاله و طرح روی جلد خود به‌بررسی جدی‌ترین رویارویی میان هند و پاکستان از جنگ ۱۹۷۱ نوشت: نیروهای نظامی هند و پاکستان به تازگی به تبادل آتش در خط مقدم منطقه مورد منازعه «کشمیر» پرداخته‌اند. مانند گذشته زمانی که تنش‌ها افزایش می‌یابند، یک طرف، دیگری را به حمله توپخانه‌ای متهم می‌کند. در برخی موارد نیز دو کشور تعدادی از نیروهای نظامی را به خاک کشور مقابل اعزام کرده‌اند؛ اگرچه از زمانی که این دو کشور تسلیحات‌هسته‌ای خود را در اواخر دهه ۹۰ میلادی آزمایش کردند، هیچ‌یک از این دو کشور همسایه شهامت آن را نداشته‌اند تا جنگنده‌های خود را به حریم هوایی یکدیگر اعزام کنند که البته این روال در هفته گذشته نقض شد. پس از آنکه یک گروه تروریستی مستقر در پاکستان، حمله‌ای را در بخش کشمیر هند انجام داد که موجب جان سپردن ۴۰ سرباز شد، هند نیز با حمله هوایی و بمباران آنچه آن را کمپ آموزش تروریست‌ها خواند، به این اقدام تروریستی واکنش نشان داد. پاکستان نیز این حمله نظامی هند را با اعزام جنگنده‌های خود برای هدف قرار دادن اهداف هندی جبران کرد. پس از آن نیز در یک نبرد هوایی دو طرف مدعی‌اند که موفق به سرنگونی جنگنده‌های یکدیگر شده‌اند و پاکستان یک خلبان هندی را به اسارت گرفته است. در این روزها یک اشتباه محاسباتی می‌تواند منجر به بروز فاجعه شود. این جدی‌ترین برخورد نظامی از سال ۱۹۹۹- زمانی که هند مزاحمان پاکستانی را از ارتفاعات هیمالیا بیرون کرد- بوده است. نخستین یورش هوایی هند نه‌تنها بخش پاکستانی کشمیر، بلکه خاک اصلی پاکستان و محلی را در ۱۰۰ کیلومتری اسلام آباد نیز مورد هدف قرار داد. این اقدام درواقع منجر به تغییر در قوانین تقابل میان دو طرف شده است. دهلی‌نو و اسلام‌آباد به‌طور معمول درتقابل با یکدیگر هستند؛ اما از آخرین جنگ تمام‌عیار آنها در سال ۱۹۷۱، تاکنون ریسک جنگ تا این حد محتمل نبوده است. قصد نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند در فرمان حمله هوایی قابل‌فهم است. پاکستان برای مدت طولانی از تروریست‌ها حمایت کرده است که به‌طور منظم حملاتی را در خاک هند انجام می‌دهند و آخرین آنها در سال ۲۰۰۸ رخ داد که موجب جان سپردن ۱۶۵ نفر از افراد غیر‌نظامی شد. اگرچه ارتش پاکستان وعده داده است تا این گروه‌های افراط‌گرا را از میان بردارد؛ اما این اقدام را انجام نداده است. مودی با واکنش سرسختانه‌تر اخیر خود به یکی از همین حملات، بنا دارد تا به پاکستان این سیگنال را مخابره کند که هند دیگر به پاکستان اجازه نخواهد داد تا از تروریسم دفاع کند.
در بلند‌مدت، ثبات میان دو کشور به پاکستان و اقداماتش برای پایان دادن به حمایت از تروریسم بستگی خواهد داشت. عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان خواستار گفت‌و‌گو شده است و در یک ژست متعهدانه و با تایید رئیس ارتش، قرار است تا خلبان هندی را آزاد کند. اما در کوتاه‌مدت، مودی نیز به اندازه همتای پاکستانی خود در ممانعت از بروز یک جنگ تمام‌عیار مسوول است. به دلیل انتخابات ماه آوریل در هند، او با شرایط دشوار و پراهمیتی مواجه است که می‌تواند در تداوم نخست‌وزیری‌اش موثر باشد. مودی همواره خود را یک رهبر نظامی قاطع معرفی کرده است که از رویارویی با پاکستان واهمه‌ای ندارد. در این شرایط نگرانی اصلی آن است که همراه شدن این احساسات درونی وی با فشارهای سیاسی داخلی مودی را به‌سوی آغاز یک جنگ با پاکستان سوق دهد. این گزارش می‌افزاید: هندوهایی که ۸۰ درصد از جمعیت هند را تشکیل می‌دهند و مودی در سال‌های اخیر همه تلاش خود را به‌کار بسته است تا آنها را در اولویت اصلی نسبت به مسلمانان قرار دهد به‌طرز عجیبی معتقدند که وی اقدامات کافی را برای توسعه و ترقی هندو‌ها عملی نکرده است. از این‌رو نارضایتی‌های عمومی موجب تقویت کنگره، مهم‌ترین حزب مخالف مودی شده است. به این ترتیب نخست‌وزیر هند با انتخاباتی بسیار دشوار و رقابتی در آوریل مواجه خواهد بود. در این شرایط این احتمال مطرح است که وسوسه‌ای مودی را فرابگیرد تا با تمسک به جنگ با پاکستان و تحریک احساسات مردمی، پیروزی خود را در انتخابات تضمین کند. کشورهای غربی اکنون در سازمان‌ملل در تلاشند تا راه‌حلی برای این منازعه بیابند و به اعتقاد اکونومیست مودی اگر یک وطن‌پرست واقعی باشد باید عقب بنشیند.
ارسال نظر