نطق وحدت‌بخش مکرون

او می‌کوشد همدردی مردم را به خاطر این آتش‌سوزی جلب کرده و جلیقه‌زردها را به حاشیه براند. «آدام نوزیتر» در گزارش ۱۶ آوریل خود نوشت مکرون که با اعتراضات مجازی به دولت خود مواجه است می‌کوشد تا همدردی شکل گرفته در جامعه را به نفع خود مصادره کند. او نیز همچون سلف خود فرانسوا اولاند، که کوشید از حملات تروریستی به فرانسه به نفع خود بهره‌برداری کند، اعلام کرد در روزهایی که نماد فرانسه در آتش‌ سوخت و توجه همگان به بازسازی آن است، بهتر است مشکلات سیاسی را فراموش کنیم. مکرون روی سخن خود را به سوی بازسازی نوتردام معطوف کرد و گفت: «بله، ما نوتردام را زیباتر از همیشه خواهیم ساخت و می‌خواهم که این کار ظرف ۵ سال تمام شود. می‌توانیم چنین کنیم.» او از مردم کشورش خواست برای بازسازی این نماد ملی همه کنار هم قرار بگیرند. رئیس‌جمهوری فرانسه افزود: «این دیگر بستگی به ما دارد که این فاجعه را به فرصتی برای وحدت تبدیل کنیم، بازتابی از آنچه که بوده‌ایم و آنچه که باید باشیم و اینکه چگونه بهتر از آنچه اکنون هستیم بشویم.»

اگرچه دادستانی هم پرونده‌ای برای این آتش‌سوزی گشوده اما مقام‌های فرانسوی می‌گویند که این بنای ۸۵۰ ساله اگرچه زخم‌هایی برداشته اما استوار بر جا ایستاده است. گزارشگر نیویورک‌تایمز می‌افزاید چگونگی شروع این آتش‌سوزی در دست بررسی است اگرچه مقام‌ها آن را در قالب «تصادف» بررسی می‌کنند. «رمی هیتز»، دادستان عمومی پاریس، گفت که دفتر او «به این نظریه تمایل دارد که حادثه تصادفی بوده» اما ۵۰ نفر را برای تحقیق درباره علت آتش‌سوزی به کار گماشته است. نوزیتر، گزارشگر نیویورک‌تایمز، می‌افزاید میلیاردرها و نهادهای دولتی محلی تعهد کرده‌اند بیش از ۷۰۰ میلیون یورو به بازسازی کلیسای جامع نوتردام کمک کنند. درعین حال بنیادها و وب‌سایت‌های جلب سرمایه‌گذاری نیز فعالیت خود را برای جمع‌آوری کمک مالی آغاز کرده‌اند. کرینگ، شرکت فرانسوی تولیدکننده کالاهای لوکس که «ایو سنت‌لورن» و «گوچی» از جمله برندهای آن هستند، دوشنبه شب با وعده ۱۰۰ میلیون یورو آغاز‌کننده کارزار جمع‌آوری کمک مالی برای بازسازی کلیسای نوتردام بود. روز سه‌شنبه نیز رقیب اصلی آن، شرکت

«ال‌.وی‌. ام. اچ» و خانواده برنارد آرنول، موسس این شرکت، ۲۰۰ میلیون یورو کمک برای بازسازی نوتردام متقبل شدند و پس از آن بنیاد بتانکور شولر و خانواده بتانکور مایر، موسسان شرکت لوازم آرایشی اوره‌آل، اعلام کردند که در مجموع ۲۰۰ میلیون یورو برای کمک به بازسازی نوتردام در نظر گرفته‌اند. همچنین مدیرعامل شرکت انرژی توتال اعلام کرد این شرکت ۱۰۰ میلیون یورو کمک خواهد کرد.

تعدادی از ثروتمندان فرانسوی نیز هریک ۱۰ میلیون یورو وعده کمک مالی داده‌اند. کمک مالی به‌صورت ناشناس از سوی افراد و نهادهای مختلف ادامه دارد و بنیاد میراث فرانسه نیز ۶/ ۱ میلیون یورو وعده کمک داده است. همزمان جمع‌آوری کمک مالی در مقیاس‌های کوچک‌تر از سوی مردم آغاز شده و وب‌سایتی که با عنوان «پاریسی‌های ناشناس» کار خود را آغاز کرده است، اعلام کرد که تا ظهر سه‌شنبه ۲۰ هزار یورو جمع‌آوری کرده است. شهر «سگد» در مجارستان نیز ۱۰ هزار یورو وعده کمک مالی داده که به تلافی کمک شهر پاریس به آن شهر پس از سیل شدید سال ۱۸۷۹ صورت می‌گیرد. آنه هیدالگو، شهردار پاریس، روز سه‌شنبه گفت شهرداری ۵۰ میلیون یورو بودجه به بازسازی نوتردام اختصاص خواهد داد و پیشنهاد داد برای هماهنگ کردن کمک‌های مالی در هفته‌های آینده کنفرانسی برگزار شود. مدیر شرکت چوب فرانسه هم گفت تلاش خواهد کرد هزار و ۳۰۰ تیر چوب بلوط را که طبق محاسبات او برای بازسازی سقف نوتردام ضروری است پیدا و جمع‌آوری کند.

ولی برخی از متخصصان صنعت چوب در فرانسه می‌گویند یافتن چنین درخت‌های بلوط طویل و محکمی در جنگل‌های قابل بهره‌برداری این کشور دشوار خواهد بود. یونسکو که دفتر مرکزی آن در پاریس است در بیانیه‌ای اعلام کرد برای بازسازی این بنای تاریخی «در کنار فرانسه» خواهد بود. دولت‌های ایتالیا و آلمان نیز برای بازسازی این کلیسا پیشنهاد کمک داده و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، گفت این کشور حاضر است «مجرب‌ترین صنعتگران خود را که در بازسازی بناهای تاریخی تجربه غنی دارند اعزام کند.» کریستوف کاستانر، وزیر کشور فرانسه، اخطار داد که هرچند اصل بنا نجات یافته اما ساختمان هنوز ناپایدار است. لوران نونیز، معاون وزیر کشور، هم گفت که وضع کلی ساختمان خوب است اما آسیب‌پذیری‌هایی در طاق‌های سنگی و باقی سقف شناسایی شده. کارشناسان هنوز اجازه حضور در محل برای ارزیابی خسارات را نیافته‌اند و در همین حال اداره آتش نشانی با یک پهپاد مشغول بررسی ابعاد خسارات است. اریک فیشر، رئیس بنیادی که مسوول بازسازی کلیسای هزار ساله استراسبورگ است، نیز گفت که بازسازی نوتردام ممکن است چند دهه طول بکشد.

نویسنده نیویورک‌تایمز که شمشیر را در برابر مکرون از رو بسته می‌افزاید: «مکرون در حالی به دیدار نوتردام رفت که خود را به‌عنوان چهره‌ای که کنترل و مدیریت را بر عهده دارد جا می‌زد.» مکرون در نطقی تلویزیونی گفت: «عمیقا معتقدم که این بر عهده ماست که این فاجعه را به فرصت تبدیل کنیم.» احزاب سیاسی هم در گام اول به ندای مکرون لبیک گفتند. بر همین اساس، احزاب سیاسی هم «آتش بس» موقتی را با مکرون اعلام کردند گویی کشور در وضعیت جنگ یا حمله خارجی قرار گرفته است. چپ و راست و میانه نشست‌های خود را لغو و حملات خود علیه مکرون را متوقف کردند. این گزارشگر می‌افزاید: مکرون قرار بود در مورد طرح خود برای تعامل با جلیقه‌زردها سخنرانی کند اما با وقوع آتش‌سوزی خودش نیز به آتش‌بسی پیوست که احزاب سیاسی اعلام کرده بودند. این اقدامات ربطی به مکرون ندارد بلکه به اندوه ملی بر سر نوتردام مربوط است. «فرانسوا خاویر بلامی»، رهبر حزب راست میانه «جمهوری»، گفت: «ما در این لحظه خاص، همگی درحال اندوه هستیم.» با این حال، تحلیلگران می‌گویند این آتش‌بس طولانی نخواهد بود. «ژروم فورکه»، یکی از فعالان عرصه نظرسنجی، می‌گوید، اعتراضات نشان‌دهنده نارضایتی سطح بالا و «شکنندگی» در «مجمع‌الجزایر فرانسه» است و هر آنچه موجب تقویت پرزیدنت شود امری گذرا خواهد بود. «ژرارد گرانبرگ»، عالم سیاسی، هم معتقد است: «مکرون در سخنرانی خود چنین وانمود کرد که می‌خواهد پروژه بازسازی ملی را به‌عنوان پروژه مکرون جا زند. نباید این‌گونه باشد. این پروژه‌ای برای فرانسه است.» او می‌گوید بعید است مردمی که به‌شدت نسبت به مکرون بدبین‌اند ماموریت او را تایید کنند. این یعنی مکرون در نهایت نخواهد توانست پروژه بازسازی نوتردام را به نفع خود مصادره کند.

جاناتان میلر، گزارشگر The Spectator، هم می‌نویسد: آتش‌سوزی نوتردام در بحبوحه طرح بحث «گفت‌وگوی ملی» میان جلیقه‌زردها با مکرون اتفاقی ناخوشایند بود اما نتوانست توجه مردم را از مکرون منحرف سازد. دوشنبه صبح شورای اروپا رای به گشودن مذاکرات تجاری با ایالات‌متحده داد که مکرون به‌شدت با آن مخالف است. مکرون خود را برای بار دوم منزوی یافته است. هفته گذشته هم دولت‌های اروپایی به رهبری مرکل با تمدید برگزیت موافقت کردند که بر خلاف اهداف مکرون بود. او آتش‌سوزی نوتردام را «شرمی برای مکرون» خواند. میلر در پایان گزارش خود یک سوال می‌پرسد و پاسخ را به عهده خواننده می‌گذارد: «آیا اینها نشانه‌ای از ناکامی رئیس‌جمهور است یا فرصتی برای مکرون جهت بازسازی اقتدارش؟» از سوی دیگر، «گاوین مورتیمر»، گزارشگر دیگر The Spectator، هم در ۱۶ آوریل نوشت که زمان‌بندی آتش‌سوزی نوتردام نمی‌تواند به ضرر مکرون تمام شود. این گزارشگر معتقد است که اگرچه مکرون نتوانسته پس از ۲۲ هفته اعتراضات جلیقه‌زردها را مهار کند اما آتش‌سوزی مذکور هم به ضرر او تمام نخواهد شد زیرا پرزیدنت از زمانی که به قدرت رسیده از تاریخ غنی کشورش به‌عنوان ستون یا تکیه‌گاهی برای ریاست‌جمهوری خود استفاده کرده است. او در می‌۲۰۱۷ سخنرانی پیروزی را در لوور ایراد کرد، تابستان همان سال میزبان پوتین در ورسای بود و از ترامپ هم در مراسم روز باستیل دعوت کرد. این گزارشگر می‌نویسد که مکرون «پادزهر ترقی‌خواهان در برابر وحشت‌آفرینی‌های برگزیت و ترامپ بود.» از زمانی که (نوامبر) اعتراض جلیقه‌زردها در پاریس شروع شده صحنه‌های زشتی را در پاریس شاهد بودیم اما آتش‌سوزی مذکور احتمالا فرصتی برای تنفس به مکرون می‌دهد. او باید در زمینه جذب کمک‌ها برای بازسازی فعال‌تر شود. آمارها نشان می‌دهد که ۸۷۸ مورد حمله به کلیساها در سال ۲۰۱۷ انجام گرفت و طی سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ هم شاهد حملاتی بودیم از جمله به کلیسای «سن سولپایس» در پاریس. مورتیمر معتقد است آتش‌سوزی نوتردام به نفع راست‌افراطی تمام خواهد شد زیرا «ماریون مارشال»، نماینده سابق «جبهه ملی» راست‌افراطی، در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۱۶ گفته بود: «ما چشمان خود را به روی کلیساهراسی بسته‌ایم.» اگرچه او دیگر در سیاست فعال نیست اما خواهرزاده مارین لوپن هم روی جلد مجله Valeurs Actuelles رفت و اعلام کرد که در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۲ قطعا نامزد خواهد شد.