نیروی هوایی فرانسه صاحب «فرماندهی فضایی» می‌شود
امانوئل در ماورای جو
فلورانس پارلی، وزیر دفاع فرانسه در سپتامبر سال ۲۰۱۸، اعلام کرد افزایش سرمایه‌گذاری در بخش نظامی-فضایی با هدف جلوگیری از مقابله در فضای اطراف زمین ضروری است. قانون برنامه‌ریزی نظامی طی سال‌های ۲۰۲۵-۲۰۱۹ افزایش مخارج دفاعی فرانسه تا ۲ درصد تولید ناخالص ملی تا سال ۲۰۲۵ را درنظر می‌گیرد. مکرون خطاب به افسران ارتش گفت که فرماندهی فضایی به‌عنوان بخشی از نیروی هوایی رسما از شهریور ماه تشکیل شده و مسوولیت دفاع از ماهواره‌های این کشور در فضا را به عهده خواهد داشت. پس از شروع فعالیت این بخش نام نیروی هوایی رسما به نیروی فضایی و هوایی تغییر خواهد کرد. فرانسه ۶/ ۳ میلیارد دلار را به نوسازی تجهیزات فضایی اختصاص داده است. این پروژه از سال گذشته در دست بررسی بوده و دلیل اصلی آن افزایش تحرکات نظامی ابرقدرت‌ها در زمینه فضا است. با توجه به حوزه مسوولیت بخش جدید می‌توان آن را جایگزین فرماندهی فضایی مشترک فرانسه به‌حساب آورد که وظیفه حراست از دارایی‌های فضایی و هماهنگی با دیگر کشورهای اروپایی را بر عهده دارد. هرچند فرانسه پس از آمریکا و روسیه سومین کشوری بود که به تاسیس آژانس فضایی اقدام کرد، اما تنها در سال‌های اخیر شروع به تمرکز دوباره روی این حوزه کرده است. پاریس سال گذشته نیز ماهواره نظامی نسل جدید CS۰-۱ را روانه فضا کرد که در زمینه شناسایی کاربرد دارد. دولت آمریکا نیز پارسال فرمان تشکیل فرماندهی فضایی با بودجه ۸۰۰ میلیون دلاری را صادر کرد که به‌عنوان ششمین شاخه نیروهای مسلح این کشور از سال آینده کار خود را آغاز خواهد کرد.
«ژان ژاک تورتورا»، مدیر موسسه سیاست فضایی اروپا در وین می‌گوید: «فضا نه فقط از دید قدرت‌های مهم فضایی که از نگاه قدرت‌های درجه دومی مانند فرانسه هم به‌طور روزافزونی به‌عنوان یک دارایی استراتژیک تلقی می‌شود. فضا می‌تواند به‌طور بالقوه آزمونی برای عملیات نظامی باشد و این توجیه‌کننده تعیین فرماندهی فضایی است برای مدیریت این نوع عملیات.» اکنون اروپا تقلا می‌کند که در این مسابقه عقب نماند. متخصصان می‌گویند منابع مشترک اروپا به این قاره کمک کرده که رهبری خود را در استفاده غیرنظامی از فضا حفظ کند، اما وقتی پای نظامی کردن فضا به میان می‌آید، اروپا دو پاره می‌شود و فرانسه با مقاومت آلمان و دیگر کشورها مواجه می‌شود. نتیجه این می‌شود که قابلیت نظامی اروپا در فضا پس از آمریکا، چین و روسیه قرار می‌گیرد. فقدان یک نگرش واحد یا متحد می‌تواند امیال فرانسه برای فرماندهی فضایی را نقش بر آب کند. «توماس هوربر»، استاد دانشکده مدیریتِ Essca و یکی از نویسندگان کتاب «سیاست فضایی اروپا» می‌گوید در فعالیت‌های مرتبط با فضا در اروپا «فرانسه بزرگ‌ترین و مهم‌ترین کشور است، اما انجام این کار به تنهایی تقریبا چیزی نزدیک به غیرممکن است.»
مکرون در سخنرانی خود تاکید زیادی بر تاسیس فرماندهی فضایی داشت. درحالی که او از تقویت «استقلال استراتژیک» فرانسه سخن می‌گفت، اما در عین حال افزود که این برنامه باید در یک «چارچوب اروپایی» اتفاق افتد. درست در زمانی که مکرون درحال سخن گفتن در مورد تاسیس فرماندهی فضایی بود، «گالیله»- سیستم ناوبری ماهواره‌ای اروپا و بزرگ‌ترین پروژه مشترک این کشور در فضا- دچار «قطعی برق» سراسری شد. تمام ۲۲ ماهواره‌ای که در مدار بودند در وضعیت «آفلاین» قرار گرفتند. اپراتورهای گالیله می‌گفتند: «سیگنال‌ها دریافت نمی‌شدند.» در عوض، کاربران گالیله از جمله مالکان جدیدترین گوشی‌های هوشمند به سیگنال‌هایی از «سیستم موقعیت‌یاب آمریکایی» یا دیگر رقبا روی آوردند. گالیله چیست؟ گالیله پروژه‌ای ۵ میلیارد یورویی بوده که به افتخار ستاره‌شناس معروف ایتالیایی گالیله این نام را به خود اختصاص داده است. یکی از مهم‌ترین اهداف گالیله یا Galileo فراهم آوردن سیستم موقعیت‌یابی بسیار دقیقی است که مورد اطمینان کشورهای اروپایی باشد. گالیله یک پروژه ملی در سطح قاره اروپا است و توسط ارتش اداره نمی‌شود، از همین رو قابل اعتماد و دارای امنیت بیشتری است. هدف از راه‌اندازی سیستم ناوبری گالیله از سوی کشورهای اروپایی، فراهم آوردن و ارائه یک سیستم جایگزین مکان‌یابی با دقت بالا است که بی نیاز از سیستم‌های «گلوناس» روسیه، «ناویس» هند، «بیدو»ی چین و «جی‌پی‌اس» ایالات‌متحده باشند تا در مواقع جنگ یا درگیری، مشکلی برای کاربران تجاری پیش نیاید. با این حال، وقتی این سیستم از کار افتاد و از دسترس خارج شد، سازمان اروپایی GNS که مسوولیت اداره این سیستم را بر عهده دارد، بیانیه‌ای درباره پشت پرده این ماجرا منتشر نکرد. با این حال، سیستم ماهواره‌های گالیله در سال ۲۰۱۶ از سوی اتحادیه اروپا به فضا ارسال شد تا به‌عنوان یک گزینه در کنار سیستم‌های مسیریابی دیگر عمل کند. در هر حال، «نوریمیتسو اونیشی» گزارشگر نیویورک‌تایمز می‌افزاید سال گذشته کمیسیون اروپا اعلام کرد که فعالیت‌های مرتبط فضایی خود را در نهاد واحدی به نام «برنامه فضایی اروپایی» ادغام خواهد کرد. به نوشته این گزارشگر، کمیسیون اروپا با تاکید بر ضرورت استقلال اروپا بودجه ۱۶ میلیارد یورویی (حدود ۱۸ میلیارد دلار) از ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۷ به این برنامه اختصاص داد که افزایشی ۴۴ درصدی نسبت به بازه زمانی ۶ سال گذشته داشته است. بیشتر این بودجه صرف برنامه‌هایی با کاربردهای عمدتا غیرنظامی می‌شود مانند گالیله و کوپرنیک (که یک سیستم رصدکننده ماهواره‌ای است که اجازه رصد دقیق زمین از فضا را می‌دهد). بیشتر ماهواره‌ها به مدار کوپرنیک افزوده خواهند شد و قابلیت آن برای رصد تغییرات زیست‌محیطی و آب و هوایی و نیز مدیریت امنیت در مرزها و در دریا افزایش خواهد یافت. این برنامه خواستار افزایش قابلیت نظامی با ارتقای سیستم «ارتباطات ماهواره‌ای دولتی» شده که «دسترسی به تضمین ارتباطات ماهواره‌ای برای مراجع ملی» را امکان‌پذیر می‌کند. برخی متخصصان می‌گویند تهدیدات روزافزون در فضا می‌تواند موجب نرم‌تر شدن دیدگاه آلمان و دیگر کشورهای اروپایی در مورد استفاده نظامی بشود.
تورتورا می‌گوید: «بنابراین، فرانسه اولین آغاز‌کننده است و موجب می‌شود که انگیزه بیشتری برای پیوستن به آن فراهم شود.» سال گذشته هم ترامپ خواستار تاسیس یک نیروی فضایی به‌عنوان ششمین شاخه از نیروهای مسلح آمریکا شد. روسیه هم در سال ۲۰۱۱ فرماندهی فضایی خود را ایجاد کرد. چین هم فضا را به‌عنوان مهم‌ترین بخش استراتژی نظامی خود در «برگه سفید دفاعی» در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد. «ژان ایو لو گال»، رئیس مرکز ملی مطالعات فضایی، می‌گوید برای فرانسه – کشوری دارای امیال دیرپای نظامی و غیرنظامی در فضا و بزرگ‌ترین بودجه اختصاص داده شده به فعالیت‌های فضایی در اروپا- گام نهادن در این مسیر یک اقدام طبیعی است. او می‌افزاید: «ما قبلا یک برنامه نظامی قدرتمند در فضا داشتیم. بنابراین منطقی است که سازماندهی منسجم‌تر و ساختارمندتری هم داشته باشیم.»
ارسال نظر