خانه‌تکانی بی‌سابقه در خانه 10 اولین جلسه نخست وزیر جدید بریتانیا در خانه شماره 10 داونینگ استریت

نخست‌وزیر جدید و پرهیاهوی انگلستان که پیروزی‌اش همچون بمب سروصدا به پا کرده، بعید است «شاخه زیتون» به اروپایی‌ها بدهد. وی اعلام کرده ظرف کمتر از ۱۰۰ روز از اتحادیه اروپا خارج خواهد شد و اگر لازم باشد بدون توافق خارج خواهد شد و هزینه‌های این توافق را هم قبول خواهد کرد. «استفن کاستل» در گزارش ۲۵ ژوئیه برای نیویورک‌تایمز نوشت که این امید که نخست‌وزیر موطلایی رویکردی آشتی‌جویانه اتخاذ کند، روز چهارشنبه ۲ مردادماه با ساکن شدن او در خیابان شماره ۱۰ داونینگ استریت نقش بر آب شد. او در همان گام اول شمشیر را از رو بست و نیمی از کابینه سلف خود، ترزا می را برکنار و اعضای جدیدی را وارد کابینه کرد؛ اقدامی که باعث شوکه شدن بسیاری شد و پیامی مملو از سوال را به دنیا مخابره کرد. روز پنج‌شنبه ۳ مردادماه جانسون در اولین حضور خود در پارلمان به‌عنوان نخست‌وزیر بر «خط افراطی»ای که دنبال می‌کند، تاکید کرد و این گمان را دامن زد که در صورتی که پارلمان تلاش‌های او برای خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا را مسدود کند، آماده است تا انتخابات عمومی را برگزار کند. بوریس با حامیان سرسخت برگزیت که وارد کابینه خود کرده و به آنها پست‌های کلیدی داده ظاهرا درخواست‌های سفت و سختی هم از اتحادیه اروپا داشته به‌گونه‌ای‌که «میشل بارنیه»، مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا، بلافاصله این درخواست‌ها را «غیرقابل پذیرش» خواند. از جمله اینها «فسخ» یکی از عناصر کلیدی توافق‌نامه خروج است که به اصطلاح طرح «بک استاپ» نامیده می‌شود که به حفظ جریان آزاد کالاها در مرز ایرلند اشاره دارد. طبق طرح بک‌استاپ یا طرح حمایت از ایرلند (BACK STOP)، قرار است تا مدتی بعد از خروج انگلستان از اتحادیه اروپا، برای ایجاد نشدن مرز فیزیکی میان ایرلند شمالی و جنوبی به قوانین بازار مشترک اروپایی عمل کند. بسیاری این اتفاق را موجب اسارت انگلستان در اتحادیه اروپا می‌دانند. ایرلند شمالی بخشی از قلمرو انگلستان بوده است و تنها بخشی خواهد بود که به‌دلیل داشتن مرز زمینی با اتحادیه اروپا (ایرلند جنوبی) بعد از برگزیت، دچار مشکل می‌شود. نیویورک‌تایمز می‌نویسد این نماینده اروپا از زبانی استفاده کرد که فضای اندکی برای مانور جانسون باقی می‌گذاشت. آماده‌سازی برای خروج «بدون معامله» شروع شده اما جانسون وعده داده که حقوق شهروندان اروپا که در بریتانیا زندگی می‌کنند حفظ شود. پس از سه سال جدال پارلمانی، ادبیات جانسون موجب شعف حامیانش شده است. او قول داده که بریتانیا وارد «عصر طلایی جدیدی» خواهد شد و می‌خواهد تا سال ۲۰۵۰ بریتانیا را به «بزرگ‌ترین و موفق‌ترین اقتصاد در اروپا» تبدیل کند. گزارشگر نیویورک‌تایمز می‌گوید او وظیفه دشواری بر دوش دارد و وارث یک اکثریت کوچک در پارلمان است. با این حال، جانسون به اعضای کابینه جدید گفت که «در این لحظات حساس تاریخ کشور مهم است.» او گفت: «اما و اگر ندارد که همه ما متعهدیم که تا ۳۱ اکتبر یا حتی زودتر از اتحادیه اروپا خارج شویم.» جانسون روز چهارشنبه بار دیگر وعده خروج را در برابر داونینگ استریت اعلام کرد. «کاستل» در گزارش خود می‌افزاید که تصفیه کابینه و روی کار آوردن برخی حامیان برگزیت یکی از شدیدترین تصفیه‌‌ها در تاریخ معاصر کشور است. نخست‌وزیر جدید بریتانیا روز چهارشنبه۲ مرداد وزارتخانه‌های اصلی را به طرفداران خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (برگزیت) سپرد. همزمان با آغاز به‌کار جانسون به‌عنوان نخست‌وزیر، نیمی از اعضای کابینه از جمله جرمی‌ هانت، رقیب جانسون در رهبری حزب محافظه‌کار از سمت‌های خود کناره‌گیری کردند یا برکنار شدند. از جمله انتصاب‌های مهم کابینه تازه، جایگزینی ساجد جاوید، وزیر کشور با فیلیپ هاموند، به‌عنوان وزیر دارایی است. دومینیک راب و پریتی پاتل هم به کابینه بازگشتند که به ترتیب عهده‌دار وزارتخانه‌های خارجه و کشور شدند.

در همین راستا، «پنی موردانت» از وزارت دفاع و «لیام فاکس» از وزارت تجارت کنار گذاشته شدند. این گزارش می‌افزاید «راب» یکی از حامیان سرسخت و تندرو برگزیت است که پیش‌تر وزیر برگزیت بود اما در اعتراض به ترزا می‌ در ماه نوامبر استعفا داد. حضور دومینیک راب در وزارت‌خارجه بریتانیا یکی از تغییرات عمده‌ای است که بوریس جانسون در اولین روز نخست‌وزیری خود در ترکیب کابینه بریتانیا انجام داده است. «نیک بولز»، قانون‌گذاری که به تازگی حزب محافظه‌کار را ترک کرد در توییتر نوشت: «راست‌های تندرو بر حزب محافظه‌کار حاکم شده‌اند. تاچریست‌ها، لیبرتارین‌ها و حامیان برگزیت بدون معامله از صدر تا ذیل حزب را پر کرده‌اند.» جانسون می‌خواهد با تصفیه‌های خود این پیام روشن را بفرستد که روی حرف خود ایستاده و اگر لازم باشد بدون هیچ توافقی خروج را عملیاتی خواهد کرد. خوش‌بینان البته امیدوارند  این رویکردی که جانسون در پیش گرفته موجب تشویق اروپا برای ارائه امتیازاتی شود که تاکنون از اعطای آن دریغ کرده بود. با این حال، این امیدها بسته به این است که اتحادیه اروپا وارد مذاکره‌ای مجدد با جانسون در مورد توافق خروج شود. روز پنج‌شنبه سخنگوی کمیسیون اروپایی، بازوی اجرایی اتحادیه اروپا، گفت که «ما به هیچ‌وجه باب مذاکره مجدد بر توافق خروج را نخواهیم گشود.»  این یعنی ماه‌های پیش‌رو ماه‌های دشواری خواهد بود. چیدمان کابینه جدید نشان می‌دهد که تیم جانسون تیمی آماده نبرد برای انتخابات عمومی است البته در صورتی که نخست‌وزیر با موانعی از سوی پارلمان مواجه شود. به هر روی، ساجد جاوید که پدرش یک راننده اتوبوس بود که از مهاجران پاکستانی است، در زمره برندگان بزرگ بود که وزارت دارایی را از آن خود کرد. او قبلا وزیر کشور بود که جایش را اکنون پریتی پاتل گرفته است. جاوید در دولت ترزا می ‌به‌عنوان وزیر توسعه بین‌الملل مشغول به کار بود که در نوامبر ۲۰۱۷ به‌دلیل دیدارهایی با مقام‌هایی در اسرائیل بدون اطلاع کابینه مجبور به استعفا شد.

آنهایی که آمدند

دومنیک راب، وزیر سابق برگزیت در کابینه ترزا می، در دولت جانسون به مقام وزارت‌خارجه بریتانیا رسید. او در حزب خود یک دست‌راستی به‌شمار می‌رود که به آزادی‌های مدنی علاقه‌مند است. او پیش از این پیشنهاد کرده بود به مدارس دولتی اجازه پول درآوردن بدهند و خواستار تسهیل اخراج کارکنانی شده بود که بازدهی بالایی ندارند. او همچنین گفته بود معتقد است، نهاد برابری حقوق زن و مرد در دولت «بی‌فایده» است. پریتی پاتل، به سمت وزیر کشور رسید. او که از هواداران پر و پا قرص برگزیت و وزیر توسعه بین‌الملل بود، به‌خاطر سفری محرمانه به اسرائیل و دیدار مقامات این کشور از کابینه ترزا‌می‌کنار گذاشته شده بود. بوریس جانسون آن زمان از وی حمایت کرد. خانم پاتل از پدر و مادری گجراتی به دنیا آمده که در ۱۹۶۰ به اوگاندا گریخته بودند. او که یکی از راست‌گراهای حزب محافظه‌کار است یکبار نیز خواستار از سرگیری اجرای مجازات اعدام در بریتانیا شده بود. ساجد جاوید که وزیر کشور کابینه پیشین بود در کابینه جانسون مقامی بالاتر پیدا کرد و در سمت وزیر دارایی جایگزین فیلیپ‌هموند شد. این بانکدار و سرمایه‌گذار سابق، در کابینه پیشین، ابتدا وزیر مسکن و اجتماعات بود، اما با کنار رفتن امبر راد از وزارت کشور جایگزین وی شد. او بارها اعلام کرده است که یک وزیر معمولی حزب محافظه‌کار نیست. او مورد انتقاد است که سخنران چندان الهام‌بخشی نیست، اما موفق شد در مناظره‌ها هم‌حزبی‌هایش را قانع کند تا اسلام‌هراسی را در حزب محافظه‌کار بریتانیا بررسی کنند. جاوید از والدینی پاکستانی در روچدیل به دنیا آمد و پدرش راننده اتوبوس بود و بعدها مغازه‌دار شد. او که در دوران دانشجویی فعالیت سیاسی‌اش را با هواداری از حزب توری شروع کرده بود بعدها به یک بانک‌سرمایه‌گذار آمریکایی پیوست و در فعالیت اقتصادی پیشرفت کرد. بن والاس، به سمت وزارت دفاع برگزیده شد. وی که یکی از چهره‌های کمتر شناخته شده کابینه بوریس جانسون است و پیش از آنکه عضو پارلمان انگلستان باشد عضو پارلمان اسکاتلند بوده، جایگزین پنی‌موردانت شد. او که پیش از این در وزارت کشور مشغول به کار بود، پیشینه‌ای نظامی دارد و در صنایع دفاعی نیز فعالیت کرده است. دیگر وزرای کابینه جانسون که تاکنون مشخص شده‌اند عبارتند از:‌ مت‌هنکاک، وزیر بهداشت، آندره‌آ لیدسام، وزیر تجارت، لیز تراس، وزیر تجارت بین‌الملل، ترزا ویلی‌یرز، وزیر محیط‌زیست. گوین‌ویلیامسون، وزیر آموزش، آلوک شارما، وزیر توسعه بین‌الملل، امبرراد، وزیر کار و امور بازنشستگی، استفن بارکلی، وزیر برگزیت، نیکی مورگان، وزیر فرهنگ رسانه و ورزش، رابرت باکلند، وزیر دادگستری.

آنهایی که رفتند

جرمی ‌هانت، وزیرخارجه پیشین و رقیب بوریس جانسون برای مقام نخست‌وزیری پیشنهادی غیر از وزارت امورخارجه از سوی نخست‌وزیر جدید دریافت کرد که ترجیح داد از کابینه محافظه‌کاران خداحافظی کند. پنی موردانت،‌ با وجود آنکه تنها ۸۵ روز در سمت وزیر دفاع خدمت کرده بود، کارنامه قابل قبولی داشت اما پشتیبانی‌اش از جرمی‌هانت سبب شد تا او که طرفدار برگزیت نیز بود هم راه خانه را در پیش بگیرد. لیام فاکس، وزیر بازرگانی بین‌الملل نیز توییت کرد «متاسفانه» کابینه را ترک می‌کند. او نیز با وجود آنکه هوادار ثابت‌قدم برگزیت بود احتمالا بختش را برای ماندن در کابینه بعدی زمانی از دست داد که در ملأ عام سخنان جانسون درباره پرهیز از تعرفه‌ها در صورت خروج بی‌توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا را تصحیح کرد. جیمزبروکنشایر، وزیر مسکن و اجتماعات نیز با آنکه حمایت خود را عملا و البته کمی دیر از جانسون اعلام کرده بود نیمکت‌نشین شد. گِرِگ کلارک، وزیر تجارت بریتانیا مخالف سر سخت خروج بی‌توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا بود و انتظار نمی‌رفت در کابینه جانسون ماندگار باشد. او نیز اندکی بعد از رسیدن به جلسه داونینگ استریت روی توییترش با دولت خداحافظی کرد. دیگر وزیران کنار گذاشته شده عبارتند از:‌ کارن بردلی  وزیر امور ایرلند شمالی، دامین هیندز وزیر آموزش، دیوید ماندل وزیر امور اسکاتلند،‌ کارولین نوکس  وزیر مهاجرت، کلر پری وزیر تغییرات اقلیمی و وزیرانی که خود کناره‌گیری کردند: دیوید لیدینگتون، فیلیپ‌هاموند،‌ کریس گری‌لینگ، دیوید گوک وزیر دادگستری و روری استیوارت، وزیر توسعه بین‌الملل.