سوخت موتور ژرمن‌های افراطی

درحالی‌که در نقطه به نقطه اروپا پوپولیست‌های راست‌گرا به دلیل نرخ روزافزون بیکاری و مشکلات اقتصادی قد علم کرده‌اند، آلمان به‌عنوان ثروتمندترین لیبرال دموکراسی با ثبات در قاره اروپا، خود نیز دچار مشکلات اقتصادی شده و همین امر در انتخابات آتی این کشور، همچون سوختی برای موتور راست‌گراهای آلمانی به‌حساب خواهد آمد. تحلیلگران می‌گویند که حزب آلترناتیوی برای آلمان هم‌اینک به یکی از مهم‌ترین رقبای حزب مرکل تبدیل شده است. یاشا مونک، کارشناس حوزه مسائل پوپولیستی و نویسنده کتاب «مردم در برابر دموکراسی»، به نیویورک‌تایمز می‌گوید: بحران‌های اقتصادی سوخت ترس از آینده هستند، حس کمبودها و حس اینکه نخبگان باعث شکست خوردن مردم می‌شوند.» به اعتقاد استاد دانشگاه ‌هاروارد این شکنندگی زمینه بسیار خوبی برای بازی کردن پوپولیست‌ها به‌حساب می‌آید.

مارسل فراتزشر، یک اقتصاددان سیاسی که فردی قابل احترام در این رشته شناخته می‌شود و استاد دانشگاه‌ هامبولد در برلین است، به نیویورک‌تایمز با صراحت بیشتری گفت: «کاهش سرعت رشد اقتصادی آلمان بزرگ‌ترین کمک برای حزب آلترناتیو برای آلمان است.» پرفسور فراتزشر که رئیس موسسه تحقیقات اقتصادی است، گفت تحقیقات بعدی موسسه نشان خواهد داد که چگونه حزب آلترناتیو برای آلمان با توجه به ضعف اقتصادی و ساختاری در کشور توانسته ‌است قدرتمند شود. او افزود: «نابرابری‌های منطقه‌ای و دو قطبی شدن، یک خطر بزرگ برای دموکراسی به‌حساب می‌آید. در مناطقی که از لحاظ اقتصادی و ساختاری ضعیف‌تر هستند این ضربه به مراتب سنگین‌تر خواهد بود و نابرابری‌ها و قطب‌بندی‌ها بیشتر افزایش خواهد داشت.»

افزون بر اقتصاد، پیامدهای سیاسی کاهش رشد اقتصادی به‌شدت نگران‌کننده است. یک آلمان شکننده از نظر اقتصادی مسیر را برای حزب آلترناتیو برای آلمان هموار خواهد کرد. این امر ممکن است به کاهش نفوذ برلین منجر شود و افزون بر این، ضعف آنگلا مرکل هم در سال‌های آخر حکمرانی‌اش مزیدی بر علت شده است تا حزب آلترناتیو برای آلمان به‌عنوان یک معضل جدی برای حزب حاکم مطرح شود. همزمان جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا درکنار ضعف آلمان، اتحادیه اروپا را در معرض مشکلات جدی قرار داده است. گانتروم ولف، اقتصاددان آلمانی و رئیس موسسه تحقیقاتی بروگل در بروکسل به نیویورک‌تایمز گفت: «این وضعیت قدرت چانه‌زنی و نفوذ آلمان را در اتحادیه پایین خواهد آورد.» او افزود: «هر چقدر از نظر اقتصادی ضعیف‌تر شوید، به همان اندازه نیز قدرت نفوذ و چانه‌زنی خود را از دست خواهید داد.» حزب آلترناتیو برای آلمان نسبت به احزاب مشابه خود در اروپا مانند فرانسه و ایتالیا از موقعیت ضعیف‌تر برخوردار است اما هرجا که نرخ بیکاری بالا می‌رود و رشد اقتصادی کاهش پیدا می‌کند، دست‌راستی‌ها شانس بالاتری برای ظهور قدرتمند در عرصه سیاسی پیدا می‌کنند. با اینکه در انتخابات پیشین ملی حزب آلترناتیو برای آلمان رای ۱۳ درصدی مردم این کشور را به‌دست آورد اما این وضعیت می‌تواند برای این حزب دست‌راستی تغییر کند و موقعیت خود را به مراتب بهتر از پیش کنند. اشتفن کامپیتر، رئیس فدراسیون کارفرمایان آلمان شرایط حاضر را با شرایط تاریک و خوفناک دهه ۱۹۲۰ یکی نمی‌بیند. شرایط خوفناک دهه ۱۹۲۰ ناشی از یک بیکاری گسترده و تورم عجیب و غریب در آلمان رقم خورد و موجب تقویت نازی‌ها در این کشور شد. اشتفن کامپیتر، به‌عکس سایر کارشناسان وضعیت موجود را چندان نگران‌کننده نمی‌بیند و هنوز آلمان را یک کشور با ثبات در زمینه اقتصادی می‌داند. او می‌گوید که همراه دیدگاه‌های هستریکی بازارها نمی‌شود. این درحالی است که کارشناسان بر این باورند که بالا گرفتن جنگ تجاری بین آمریکا و چین، به‌زودی بر اقتصاد آلمان نیز تاثیر خواهد گذاشت. در این راستا آمارها نشان می‌دهد که اقتصاد آلمان در ماه آوریل ۱/ ۰ درصد کوچک‌تر شده است. در ماه ژوئن و مه، از زمانی که جنگ تعرفه‌ها آغاز شده، مجددا اقتصاد آلمان کوچک‌تر شده است.