محاصره خانه خانم «لم»

به نوشته نیویورک‌تایمز، این تقارن جالب است و می‌تواند به بزرگ‌تر شدن دامنه اعتراضات بینجامد. «جنبش چتر» با اجازه پلیس آغاز شده بود و حتی بچه مدرسه‌ای‌ها هم در آن مشارکت داشتند. تقارن پنجمین سالگرد این جنبش با تظاهرات اخیر می‌تواند بخش‌های خاکستری جامعه را هم به میدان بیاورد. با این حال، پلیس هر گونه تجمعی را در روز شنبه ممنوع اعلام کرد. بسیاری از فعالان فضای مجازی اعلام کرده بودند که «با» یا «بدون» اجازه پلیس تجمعات روز شنبه را برگزار می‌کنند. پلیس از این بیم دارد که تقارن سالگرد جنبش چتر با تظاهرات موجب فعال‌تر شدن گسل‌های اجتماعی و بیرون ریختن طیف گسترده‌تری از مردم شود و در نهایت، مدیریت اوضاع از کنترل خارج شود. پلیس برای متفرق کردن هزاران معترض هنگ‌کنگی که به‌رغم اعلام ممنوعیت و باران شدید به خیابان‌ها آمده بودند، اقدام به شلیک گاز اشک‌آور کرد تا شاید بتواند مردم چتر به‌دستی را که در کنار مقرهای ارتش آزادی‌بخش خلق و ساختمان ‌دولتی تجمع کرده بودند، متفرق کنند. این تقارن از این جهت برای مردم و رهبران هنگ‌کنگ اهمیت داشت. مردم معترض پرتعداد در خیابان‌های این دولت شهر حضور یافتند تا به «اعتراضات مسیحی» در مقابل شورای قانون‌گذاری بپیوندند؛ اما از همان ابتدا مورد هجوم پلیس قرار گرفتند. این اعتراضات بدون رهبر و با شعار «همچون آب‌باش» برگزار می‌شود. معترضان دیروز در تمام خیابان‌های این دولت شهر دیده می‌شدند. سازمان‌دهندگان این اعتراضات را «اعتراض مسیحی» خواندند؛ زیرا برگزاری میتینگ‌های مذهبی نیازی به تایید پلیس ندارد؛ اما پلیس گفت برگزاری تجمعات مذهبی با بیش از ۳۰ تن نیاز به تاییدیه دارد.

دیروز شنبه بسیاری از معترضان زمین‌های فوتبال و بسکتبال در شهر «وان شای» را که چند ایستگاه از مرکز هنگ‌کنگ فاصله دارد پر کرده بودند. روی یک بنر با رنگ مشکی و زرد که از سوی پلیس برافراشته شده بود خطاب به معترضان نوشته شده بود: «شما قانون‌شکن هستید. ممکن است تحت پیگرد قرار بگیرید.» معترضان سپس به سوی خانه کری لم که به‌شدت محبوبیت خود را از دست می‌دهد، روانه شدند.

اگرچه معترضان خیابان‌های منتهی به خانه خانم «لم» را تسخیر کرده بودند، اما دیری نپایید که با گاز اشک‌آور و برخوردهای پلیس مواجه شدند. برخی معترضان، افسران پلیس را مورد ضرب و شتم قرار دادند و فریاد می‌زدند «پلیس فاسد برو گمشو.» این تظاهرات درحالی برگزار شد که بارانی شدید درحال باریدن بود. «وینسنت هو»۴۰ ساله، به همراه همسر و فرزند ۱۰ ساله اش دیروز شنبه به محل تجمع مردمی در «وان شای» رفت؛ اما مطمئن نبود که آنجا امنیت ندارد. بنابراین لختی بعد و پیش از آنکه اتفاقی رخ دهد آنجا را ترک کرد. او می‌گوید اقداماتی مانند لایحه استرداد این سوال را برای او مطرح کرده که آیا می‌تواند فرزندش را در مدارس این شهر آموزش دهد یا اینکه ترجیح در این است که مهاجرت کند. او به‌عنوان یک کارمند بانک می‌گوید: «آزادی‌مان از ما گرفته می‌شود. نظام ما درحال ویران شدن است و بدون آن دیگر هنگ‌کنگی وجود ندارد.»

«کیث برادشر» هم در گزارش ۳۰ اوت برای نیویورک‌تایمز نوشت که دستگیری‌های روز جمعه نشان می‌دهد که رهبران پکن رویکرد تاکتیکی برای مهار خشونت‌های خیابانی در پیش گرفته‌اند؛ خشونتی که می‌تواند تا ماه‌ها ادامه داشته باشد. اعضای کابینه هنگ‌کنگ و رهبران تشکیلات حامی پکن می‌گویند مقام‌های چینی، در کنار دولت هنگ‌کنگ که به آنها پاسخگوست، سیاست افزایش گام به گام و تدریجی دستگیری معترضان را دنبال می‌کنند. مقام‌های پکن معتقدند «رادیکال‌ترین» فعالان را دستگیر می‌کنند. این گزارشگر می‌افزاید در مصاحبه‌های هفته‌های گذشته، این چهره‌های سیاسی محلی تاکید داشتند که چین از پلیس هنگ‌کنگ می‌خواهد دست به دستگیری بزند. این گزارشگر می‌افزاید پکن از امتیاز دادن به معترضان سر باز می‌زند. رهبران معترضان وعده داده‌اند که عقب نخواهند نشست؛ اما مقام‌ها می‌گویند که هزینه این استراتژی شاید ماه‌ها زمان خواهد برد و احتمالا تا سال ۲۰۲۰ هم طول بکشد. «رونی تانگ»، عضو شورای اجرایی هنگ‌کنگ، هفته گذشته در مصاحبه‌ای گفت: «امیدوارم بتوانیم فرآیند آشتی را تا پیش از پایان سال‌جاری شروع کنیم.» مقام‌های پکن و هنگ‌کنگ بر این باورند که به تدریج از تعداد تظاهرات‌کنندگان کاسته خواهد شد. این مقام‌ها می‌گویند با بازداشت رهبران تندروی معترضان از سوی پلیس و ضرب شست نشان دادن به معترضان، به تدریج از تعداد آنها کاسته و در نهایت بعد از مدتی بساط آنها از خیابان‌ها برچیده خواهد شد. چنین است که «کیث برادشر» گزارشگر نیویورک‌تایمز می‌نویسد استراتژی پکن این است: «دستگیری‌های بیشتر و امتیازات کمتر.»

پلیس هنگ‌کنگ روز جمعه در بیانیه‌ای اعلام کرد که تابستان جاری بیش از ۹۰۰ نفر را در ارتباط با این تظاهرات دستگیر کرده است. برخی چهره‌های سیاسی محلی برآورد کرده‌اند که بیش از ۴ هزار معترض از سوی مقام‌ها در فهرست «تندرو» و «افراطی» گنجانده شده‌اند؛ اما معلوم نیست که چه تعداد سرانجام با اقدام قضایی مواجه خواهند شد. «لائو سیو کای»، مشاور دولت چین در امور هنگ‌کنگ می‌گوید: پلیس «از ظرفیت کامل خود برای سرکوب معترضان تا همین اواخر استفاده نکرده بود.» این مقام چینی می‌گوید: «پلیس با حمایتی که از سرزمین اصلی دریافت کرده در فرو نشاندن تظاهرات خشن‌تر و جدی‌تر شده است.» این مقام چینی اکنون معاون رئیس در انجمن چینی مطالعات هنگ‌کنگ و ماکائو است که نهادی مشورتی برای دولت چین است. در زمانی که چین درگیر جنگ تجاری با ایالات‌متحده است، رهبران چین «استراتژی فرسایش» را به استراتژی «برخورد» ترجیح می‌دهد؛ زیرا برخورد به «مارپیچ بحران» خواهد انجامید. اما معلوم نیست مقام‌ها با استراتژی دستگیری رهبران معترضان و به تعویق انداختن مذاکرات تا چه میزان موفقیت خواهند یافت. این دستگیری‌ها موجب انتقاداتی در تمام دنیا شده است.

به نوشته برادشر، این دستگیری‌ها عمدتا کسانی را هدف گرفته که در زمره کنشگران، فعالان دموکراسی‌خواه و قانون‌گذاران قرار دارند. اینها عمدتا چهره‌های میانه‌رو بودند که پلیس برچسب «افراطی» و «تندرو» به آنها زده است. اینها از جنبش چتر به این سو به شهرت رسیدند. معترضان می‌گویند برخی از اتهاماتی که به آنها نسبت داده شده اساسا از سوی عوامل امنیتی و برای بدنام کردن معترضان انجام گرفته است. پلیس هم پذیرفته که با افسرانی در جامه معترض به میان معترضان رسوخ کرده است. معترضان حتی پا فراتر گذاشته و مقام‌های مربوطه را متهم می‌کنند که به کمک مردان و زنان مسلح و چوب به‌دست و کسانی که چوب بیسبال به دست دارند به فعالان دموکراسی‌خواه حمله می‌کنند. حوادثی مشابه در هنگ‌کنگ طی سال‌های گذشته به گروه‌های تبهکار سازمان‌یافته نسبت داده شده که پیوندهایی قدیمی با پکن داشتند.