ناآرامی‌ها در عراق همچنان ادامه دارد
هشدار مقتدی صدر به عبدالمهدی
به گزارش آسوشیتدپرس اعتراضات عمدتا در نواحی شیعه‌نشین متمرکز بود. عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر قول ترمیم کابینه و اعمال مجموعه‌ای از اصلاحات اقتصادی را داد اما این واکنش بسیاری از معترضان را راضی نکرد. یک معترض روز شنبه به خبرگزاری رویترز گفت: «درخواست‌های ما خیلی ساده است، اما حتی این را هم نمی‌توانند برآورده کنند. این کشور متعلق به ماست.» اعتراضات در بغداد روز اول اکتبر شروع شد. اعتراضات پس از تیراندازی نیروهای امنیتی به سوی معترضان، اوج گرفت و به سایر شهرهای بزرگ و کوچک کشیده شد. یک کمیته دولتی با تحقیق درباره خشونت‌ها گفت که ۱۴۹ غیرنظامی و هشت مامور امنیتی در اعتراضات اول تا ششم اکتبر کشته شدند. این کمیته نتیجه‌گیری کرد که «افسران و فرماندهان در جریان اعتراضات نتوانستند نیروهای زیر دست خود را کنترل کنند.» به‌دنبال شروع دور دوم اعتراضات در روز جمعه که منجر به کشته شدن حداقل ۴۰ نفر و زخمی شدن دو هزار نفر شد، در برخی استان‌ها مقررات منع آمد و شد اعمال شد. نیروهای امنیتی روز جمعه با گاز اشک‌آور تلاش کردند معترضانی را که قصد نزدیک شدن به ساختمان‌های دولتی در منطقه سبز بغداد را داشتند متفرق کنند. استان‌های ذی‌قار، بصره، بابل، واسط، دیوانیه، مُثَنی و میسان از جمله مناطقی هستند که شاهد تظاهرات و اعمال مقررات امنیتی بودند.
شدت ناآرامی‌ها و درگیری‌ها طی روزهای جمعه و شنبه به حدی زیاد بود که دفتر گروه «سرایا الخراسانی» و «مجلس اعلای عراق» در استان المثنی، «دفتر ائتلاف دولت قانون» وابسته به نوری‌المالکی (نخست‌وزیر سابق عراق) در شهر کوت و حله، دفتر کاظم الصیادی (نماینده پارلمان عراق) در شهر کوت سوزانده شد. به گفته کمیساریای عالی حقوق‌بشر در عراق ٢٧ ساختمان دولتی و حزبی توسط معترضان به آتش کشیده شد. همچنین گفته شده یک آمبولانس توسط معترضان در میسان به آتش کشیده شد. افراد حاضر در صحنه می‌گویند در این آمبولانس مجروحان گروه عصائب الحق حضور داشته‌اند. در همین اوضاع و احوال گفته شد «وسام العلیاوی»، رئیس دفتر عصائب اهل حق در میسان و «عصام العلیاوی»، برادر وی در حوادث عصر شنبه به شهادت رسیدند. در فیلم‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی انتشار یافته معترضان رهبر زخمی گروه «عصائب الحق» را به همراه برادرش از آمبولاس خارج کرده و پس از ضرب و شتم آنها را به شهادت رساندند.
برخی گزارش‌ها حاکی از وجود مقررات و شرایط امنیتی سخت است. هزاران تن در بغداد و ناصریه با وجود مقررات حکومت نظامی روز شنبه، چهارم آبان، اقدام به تظاهرات خیابانی کردند و با کشته شدن شش تن دیگر، شمار قربانیان اعتراض‌های دو روز اخیر (جمعه و شنبه برابر با ۳ و ۴ آبان ماه) به دست‌کم ۶۳ کشته رسید. رسانه‌های انگلیسی‌زبان معتقدند که روز جمعه سوم آبان (۲۵ اکتبر) اوج اعتراض‌های مردمی عراق بوده است. در حقیقت، از روز جمعه دومین دور اعتراضات شروع شد. فعالان عراقی از مردم خواسته بودند، روز جمعه در سالگرد نخستین روز نخست‌وزیری عادل عبدالمهدی به خیابان‌ها آمده و علیه دولت تظاهرات کنند. عبدالمهدی با اوج‌گیری تظاهرات اعتراضی استعفا را نپذیرفته است. معترضان روز جمعه قصد داشتند به «منطقه سبز» بغداد که سفارتخانه‌‌های خارجی و وزارتخانه‌های دولتی در آنجا مستقر هستند، وارد شوند؛ اما با برخورد نیروهای امنیتی مواجه شدند. خبرگزاری آلمان می‌نویسد: شمار کشته‌شدگان در تظاهرات ضددولتی در مناطق مختلف عراق که روز جمعه از سر گرفته شد، به ۵۰ نفر رسید. مسوولان پزشکی قانونی عراق اعلام کردند که اجساد سوخته ۱۲ تن از ساختمان استانداری دیوانیه و برخی مراکز احزاب نیز بیرون کشیده شده است.آیت‌الله سیدعلی سیستانی، بالاترین مرجع شیعیان عراق هم از نیروهای امنیتی عراقی خواست خویشتن‌داری به خرج دهند و از معترضان محافظت کنند. آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد در بیانیه‌ای که روز جمعه سوم آبان صادر کرد هشدار داد که از اعتماد مردم به حکومت‌هایشان روز به روز کاسته می‌شود و رهبران باید به پیام اعتراض مردم خود گوش دهند.
چرا اعتراض‌ها در عراق فروکش نمی‌کند؟
بحران عراق «معجونی از برخی معضلات دیرینه است» کهنگی و ناکارآمدی زیرساخت‌ها، کم توان و ناکارآمد بودن دولت، حیف و میل شدن درآمدهای کلان نفتی، ازهم پاشیدگی نسبی نظام اداری و بی‌ثباتی و ناامنی ناشی از جنگ با داعش از جمله عوامل مهم در ایجاد شرایط کنونی در عراق است. دولت عادل عبدالمهدی هم نتوانسته در شرایط استقرار ساختار فسادزده قومی و فساد گسترده کار چندانی از پیش ببرد. افزون بر این، برخورد سخت نیروهای امنیتی و شبه‌نظامی هم بر شدت اعتراض‌ها افزوده است و قول و قرارهای نخست‌وزیر هم ظاهرا قادر به فرونشاندن آنها نیست. تدوام اعتراض‌ها به محملی برای تسویه حساب در ساختار سیاسی عراق و قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی ذی‌نفوذ در عراق تبدیل شده است و حل معضلات را ساده‌تر نخواهد کرد. آنچه بر خشم مردم افزوده این است که دولت برای دستگیری عاملان تیراندازی اقدام نکرده است. مردم می‌خواهند بدانند که چه کسانی معترضان را کشتند. معترضان می‌گویند اگر دولت اقدام نکند خود مردم وارد عمل می‌شوند و به مراکز دیگر حمله می‌کنند.
این تحولات در حالی است که دو منبع امنیتی به خبرگزاری رویترز اعلام کردند، نخست‌وزیر عراق به نیروهای مبارزه با تروریسم دستور داده که در خیابان‌های بغداد مستقر شوند و همه تدابیر لازم را به منظور پایان دادن به تظاهرات به کار گیرند. در بیانیه منتشرشده از سوی دولت عراق آمده است که عادل عبدالمهدی روز شنبه نشستی را با رهبران امنیتی این کشور در مقر فرماندهی پلیس فدرال به‌منظور پیگیری اوضاع در بغداد و دیگر استان‌ها برگزار و راه‌های تقویت امنیت و ثبات با همکاری شهروندان را مورد بررسی قرار داد. خبرنگار رویترز با اشاره به اینکه معترضان همچنان تلاش می‌کنند با عبور از پل الجمهوریه وارد منطقه الخضرا(سبز) شوند، گفت: «نیروهای امنیتی نظامی بسیاری وارد این منطقه شده اند.»از سوی دیگر، همزمان با پیوستن اعضای پارلمانی فراکسیون سائرون به صف معترضان، رهبر جریان صدر عراق از مسوولان عراقی که آنها را «فاسد» خواند، خواست تا پیش از برکناری استعفا کنند. مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق در بیانیه خود درخصوص تظاهرات عراق آورد: «ای مفسدان، اگر می‌خواهید مردم نکشند و آتش نزنند آنها را رها کنید.» وی از کسانی که آنها را «فاسد» خواند خواست تا پیش از آنکه برکنار شوند، استعفای خود را تقدیم کنند. رهبر جریان صدر عراق افزود: اگر به نظر برخی، تظاهرات، تحصن و اعتصاب راهکار نیست، آیا چنگ زدن به قدرت راهکار است؛ درحالی‌که توانایی پایان دادن به درد و رنج مردم و نجات آنها از مفسدان و فراهم کردن زندگی کریمانه برای آنها را ندارند؟! مقتدی صدر خواستار اقدام و تحرک برای ممانعت از کشانده شدن عراق به جنگ داخلی و فتنه شد و گفت در این صورت همه چیز تمام می‌شود و هر انسان فاسد و بیگانه‌ای بر کشور و مردم حکم‌فرمایی می‌کند. در همین راستا اعضای فراکسیون سائرون در پارلمان عراق اعتصاب کرده و اعلام کردند تا برآورده شدن خواسته‌های تظاهرات‌کنندگان این اعتصاب ادامه دارد.
ارسال نظر