برخی منابع در کشورهای حوزه خلیج فارس به الجزیره گفتند، «ساعات و روزهای آینده احتمالا شاهد گشایشی در بحران خلیج فارس خواهیم بود». به گفته این منابع، تلاش کارآمد و مذاکرات در جریان هستند و احتمالا به نتایج مهمی منجر می‌شود. چهار کشور عربستان، امارات، بحرین و مصر در ژوئن ۲۰۱۷ روابط خود را با قطر قطع و تحریم‌هایی را علیه این کشور اعمال کردند و ۱۳ شرط برای توقف این محاصره و قطع روابط مطرح شده است. دوحه بر مخالفت خود با هر اقدامی که نقض تصمیم ملی‌اش باشد، تاکید کرد. الجزیره نوشت، روز چهارشنبه ۱۲ آذرماه وال استریت ژورنال به نقل از مقام‌های آمریکایی اعلام کرد تمرکز این مذاکرات بر حل و فصل مناقشه بر سر این مساله خواهد بود که به هواپیماهای قطری اجازه پرواز بر فراز آسمان عربستان و امارات داده شود. بلومبرگ گزارش داد این توافق قریب‌الوقوع شامل امارات، بحرین و مصر نمی‌شود.

با این حال، دو دیدگاه در این رابطه وجود دارد. برخی منابع بر این باورند که عربستان و قطر با میانجی‌گری‌های دولت آمریکا به قرارداد اولیه‌ای برای پایان یافتن بحران میان خود که بیش از سه سال ادامه دارد، «نزدیک شده‌اند». اما برخی دیگر می‌گویند: «توافقی گسترده‌تر (میان دو طرف) به دلیل برطرف نشدن برخی مشکلات موجود از جمله روابط دوحه با تهران، هنوز دور از دسترس است.» بلومبرگ در ادامه تاکید کرد: «این موفقیت احتمالی پس از ماه‌ها تلاش‌های دیپلماتیک بی‌وقفه با میانجی‌گری کویت حاصل می‌شود که پس از اقدام آخر جرد کوشنر و اعزام او به منطقه خلیج فارس در هفته جاری نتیجه داد.» به نوشته بلومبرگ، نزدیک شدن روابط میان ریاض و دوحه احتمالا شامل بازگشایی آسمان و مرزهای زمینی، پایان جنگ رسانه‌ای و دیگر اقدامات برای اعتمادسازی در چارچوب طرحی دقیق برای بازسازی تدریجی روابط خواهد بود.

الجزیره همچنین به نقل از وال استریت ژورنال گزارش داد کشورهای محاصره‌کننده درخواست‌های خود برای برداشتن تحریم‌ها را تعدیل کرده و خاطرنشان کرده‌اند که عربستان سعودی تمایل بیشتری برای یافتن زمینه مشترک برای حل و فصل مناقشه نشان داده است. «آندرس کریگ»، استادیار کینگ کالج در لندن می‌گوید: «این توافق قریب الوقوع گامی بزرگ در مسیری درست است که لااقل زمینه را برای حل و فصل مناقشه‌ای که بیش از سه سال است به طول انجامیده هموار می‌کند.» این تحلیلگر می‌گوید، دو طرف باید ابتدا گام‌های اعتمادساز بردارند و حسن نیت خود را نشان دهند. به گفته کریگ«کمیته‌های دوجانبه باید به مثابه چارچوبی برای حل مناقشات پشت درهای بسته تشکیل شوند. داشتن ساز و کار حل و فصل مناقشه در تضمین این مساله حیاتی است که این برهه در بحران خلیج فارس احتمالا آخرین بحران خواهد بود. فقط پس از این دوره انتقالی است که دو طرف به راستی وارد گفت‌وگو در مورد این مساله خواهند شد که چگونه کل این بحران را خاتمه دهند.» کریگ می‌گوید شکاف ایدئولوژیک میان قطر و امارات بسیار بیشتر از قطر با عربستان است.

به گفته دیپلمات‌ها و تحلیلگران، عربستان از روی کار آمدن دولت دموکرات جو بایدن نگران است و این مساله باعث شده به سوی حل و فصل مناقشات خود در محیط پیرامون روی آورد. کریگ معتقد است اماراتی‌ها نمی‌توانند یا مایل نیستند در این برهه به تلاش‌های آمریکا و کویت پاسخ دهند. این می‌تواند پیامی غلط به دولت بایدن بفرستد که امارات یک بازیگر اخلالگر است. در هر حال، مساله این است که قطر- عربستان یک گام به سوی حل و فصل بحران نزدیک شده‌اند و همین می‌تواند دیگر کشورهای عربی را متقاعد به‌دنبال کردن مسیر عربستان کند.

اخبار مرتبط