آلمان بر سر دو راهی لیبرالیسم و محافظه کاری

نوربرت روتگن، سومین نامزد در این رأی‌گیری در همان دور نخست حذف شد. در دور دوم رای‌گیری اما لاشت توانست ۵۲۱ رأی کسب کند و با ۵۵ رای بیشتر از مرتس به ریاست حزب دموکرات مسیحی آلمان انتخاب شود. لاشت ۵۹ ساله که در حال حاضر رئیس دولت ایالتی نوردراین وستفالن (پرجمعیت‌ترین ایالت آلمان) است، از متحدان آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان شناخته می‌شود. در سال ۲۰۱۵ که مرکل به خاطر سیاست‌هایش در مورد پناه جوپذیری مورد انتقاد قرار گرفته بود، لاشت از او پشتیبانی کرد. تحلیلگران معتقدند که لاشِت از بین نامزدان چهره‌ای است که بیشتر از دیگران راه و روش مرکل را ادامه خواهد داد. نویسنده نیویورک‌تایمز می‌افزاید، در شرایط نرمال، لاشت که متحد دیرین مرکل است می‌تواند سرنوشت قدرتمندترین اقتصاد اروپا را در دست بگیرد، اما نکته این است که اکنون شرایط، شرایط عادی نیست. سال بزرگی در افق سیاست آلمان نمایان است. خانم مرکل چهره سیاسی مسلط در کشورش بود و به مدت ۱۵ سال از او با عنوان «شخصیتی با ثبات» و البته «ثبات بخش» یاد می‌شد. او نه تنها رهبر آلمان که رهبر اروپا بود و این قاره را از بحران‌های متوالی گذر داد. در روزگار بانوی آهنین بود که آلمان به قدرت سیاسی و اقتصادی مسلط در اروپا برای اولین بار پس از جنگ جهانی دوم تبدیل شد. تعیین جانشینی مناسب برای صدراعظمی که به‌عنوان «مدافع نظم لیبرالی غرب» شناخته می‌شود کاری دشوار است. اولین تلاش یک سال پیش ناکام ماند پس از آنکه وارث دستچین شده مرکل خود را زیر سایه صدراعظم یافت و تصمیم گرفت که نامزد نشود. در زمانی که شکنندگی استثنایی در دموکراسی آمریکایی دیده می‌شود و در زمانی که ساختمان کنگره مورد یورش قرار گرفت، بسیاری در داخل و خارج از آلمان کناره گیری و وداع مرکل از قدرت را با ترس و لرز تماشا می‌کنند.  «آندره رومله»، رئیس دانشکده Hertie مستقر در برلین، می‌گوید: «مرکلیسم پادزهری در برابر ترامپیسم بوده است. در زمانی که مرکل و ترامپ در حال ترک قدرت هستند، سوال مهم این است: میراث کدام یک پیروز خواهد شد و برقرار خواهد ماند؟». در آلمان، جهت‌گیری محافظه‌کارانه و جهت‌گیری خود این کشور حالتی معلق دارد و فردی که در نهایت صدراعظم خواهد شد باید این دو را شکلی دوباره بخشد. گزارشگر نیویورک‌تایمز بر این باور است که «لاشت» از جناح لیبرال تر دموکرات مسیحی‌هاست و یار وفادار و دیرین مرکل بوده است. او حامی تصمیم مرکل برای استقبال از نیم میلیون مهاجر در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ بوده است. او که وعده «تداوم» و «تغییر» داده در سخنرانی روز شنبه خود سخنانی ایراد کرد که هم شخصی بود و هم البته فراگیر. لاشت از پدرش گفت که یک معدن کار سابق بود و با همقطاران خود به زیرزمین می‌رفت. با این حال، او گریزی هم به آمریکا زد و از هم حزبی‌های خود خواست تا از بحران دموکراتیکی که در آن سوی آتلانتیک می‌گذرد عبرت گیرند و اجازه ندهند دموکراسی شان به سرنوشت آنچه در آمریکا می‌گذرد تبدیل شود.

لاشت گفت:«اعتماد همان چیزی است که ما را به جلو می‌برد و همان چیزی است که باعث شکست و گسست در آمریکا شد. وقتی رئیس جمهوری موجب قطبی‌سازی در جامعه اش شود، بذر نفاق و اختلاف و بی‌اعتمادی می‌کارد، به‌طور سیستماتیک دروغ می‌گوید و ثبات و اعتماد را از میان می‌برد، بی‌تردید تاوان آن را هم می‌دهد و جز بی‌ثباتی و قطبی‌سازی درو نخواهد کرد». لاشت همچنین افزود: «تداوم موفقیت به معنای تداوم همان راه نیست. بادهای مخالف بسیار سخت تر هستند. نیروهای مخالف ما بسیار قوی تر شده اند». او افزود:«ما باید کارهای متفاوتی انجام دهیم البته به شیوه‌ای جدید و پس از پاندمی کرونا». گزارشگر نیویورک‌تایمز می‌افزاید: با این حال، هیچ تضمینی نیست که لاشت صدراعظم شود، اگرچه انتظار می‌رود حزب او بیشترین سهم را در انتخابات آینده به دست آورد. بر اساس برخی نظرسنجی‌ها حدود ۳۷ درصد از مردم رأی خود را به دموکرات مسیحی‌ها داده‌اند و این یعنی دو برابر سطح حمایت از هر حزب سیاسی دیگر. سبزهای لیبرال حامیِ آوارگان با ۲۰ درصد در جایگاه دوم قرار گرفتند و پس از آنها سوسیال‌ دموکرات‌ها قرار گرفتند که شرکای ائتلافی دیرین خانم مرکل بوده و ۱۵ درصد آرا را به خود اختصاص دادند. حزب راست افراطی «آلترناتیو برای آلمان» از زمان رسیدن ویروس تاجدار به آلمان حدود ۱۰ درصد از آرا را به دست آورده است. با وجود بحران اقتصادیِ برخاسته از فراگیری کرونا، این حزب همچنان یک نیروی غیرقابل پیش بینی و اخلالگر در سیاست آلمان است.

لاشت می‌گوید:«افراد زیادی هستند که مرکل را دوست دارند. شهرت خانم مرکل به حدی است که در داخل و خارج از آلمان با یک کلمه به مقام او اعتراف می‌کنند: اعتماد». او می‌گوید:«ما در حزب مان اکنون به این اعتماد نیاز داریم: این اعتماد نمی‌تواند به‌عنوان هدیه داده شود، نمی‌تواند به میراث برده شود و نمی‌تواند به کسی داده شود. این اعتماد باید کسب شود». تحلیلگرانی مانند خانم رومله می‌گویند محبوبیت این حزب ممکن است با وداع مرکل از قدرت دچار آسیب شود. انتخابات در پاییز برگزار می‌شود. به همین دلیل است که دموکرات مسیحی‌ها احتمالا این سوال برایشان مطرح است که چه کسی حزب را در انتخابات آتی رهبری خواهد کرد. «آنه‌گرت کرامپ-کارن باوئر» که در حال حاضر ریاست حزب را دارد، نامزد مورد نظر آنگلا مرکل برای صدراعظمی بود اما به دنبال خدشه دار شدن وجهه حزب دموکرات مسیحی در اثر یک رسوایی سیاسی در ایالت تورینگن، از سمت خود استعفا داد. لاشت ۵۹ ساله، رهبری حزب را از خانم باوئر خواهد گرفت. لاشت در سخنانی پس از پیروزی از خانم کرامپ-کارن باوئر تشکر کرد.

اگر لاشت نتواند محبوبیت خود را میان رأی‌دهندگان به دست آورد، احتمالا تحت فشار قرار خواهد گرفت تا این مقام را به فرد دیگری بسپارد. احتمالا یکی از این نامزدها «مارکوس سودر» خواهد بود که رهبر محبوب در ایالت باواریا و رئیس حزب خواهرخوانده محافظه کارِ «سوسیال مسیحی»هاست. او که فردی جوان و بلندپرواز و محاسبه گر است طی بحران مهاجرت در سال ۲۰۱۵ به یکی از منتقدان سرسخت مرکل تبدیل شده بود اما در دوران فراگیری کرونا به یکی از وفادارترین متحدان مرکل تبدیل شد. گزارشگر نیویورک‌تایمز می‌افزاید، «سودر» یکی از معدود سیاستمدارانی است که نرخ محبوبیت او برابر با صدراعظم است و دو برابر محبوب‌تر از لاشت است. «هرفرد مونکلر»، مفسر سیاسی و عالم سیاسی در دانشگاه هومبولت برلین، گفت: «وقتی آنها در ماه مارس به رقابت برخیزند، خواهید دید که میزان محبوبیت و آرای سودر بسیار بیشتر از لاشت خواهد بود». در نهایت هر کس نامزد صدارت شود، مطمئنا یک مرد ساکن در آلمان غربی خواهد بود که دستی هم در علم حقوق دارد و شخصیت او کاملا متمایز از مرکل خواهد بود. مرکل به‌عنوان دختر یک دانشمند از آلمان شرقی، بیش از هر کس دیگری اروپای امروز را شکل داده است. جانشین او این بار از آلمان غربی برخواهد خاست.