مکرون جاه‌طلب
پیش‌بینی می‌شود مکرون خود را برای چالش‌های متعددی از جمله بحران در مرز اوکراین و روسیه، مقابله و جلوگیری از «جنگ‌های نیابتی» آماده کرده است. او بیش از ۴۰۰ دیدار و قرار ملاقات کاری در سه ماه اول خواهد داشت. اولین برنامه مکرون سخنرانی در پارلمان اروپایی در ۱۹ ژانویه ۲۰۲۲ (۲۹ دی ماه ۱۴۰۰) خواهد بود. زمان انتخاب‌شده از سوی مکرون برای این سخنرانی در فرانسه بحث‌برانگیز شده است. تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه، این پرسش مطرح است که آیا او قصد دارد ریاست فرانسه بر اتحادیه اروپایی را با اعلام نامزدی‌اش برای انتخابات ریاست‌جمهوری در سال ۲۰۲۲ را تجمیع کند و از مزایای این ریاست با برد اهداف انتخاباتی استفاده کند؟ مکرون در عمل در مقابل انتقادهایی که درباره احتمال بهره‌برداری از ریاست فرانسه بر اتحادیه اروپایی به‌نفع کمپین‌های انتخابات ریاست جمهوری‌اش وجود دارد، قرار گرفته است. منتقدان دولت او را متهم می‌کنند که او از اتحادیه اروپا به‌عنوان سکوی پرشی برای انتخابات ریاست‌جمهوری استفاده می‌کند.
مهم‌ترین مسائل مطرح‌شده از سوی مکرون به‌روند اصلاحات در شنگن، پیمان مهاجرتی و دفاع اروپایی مربوط می‌شود. این اولویت‌ها، یک برنامه بلندپروازانه محسوب می‌شوند که با توجه به اختیاراتی که مکرون در اختیار دارد، برنامه‌ای بیش از حد و بیرون از اختیارات رئیس‌جمهور فرانسه ارزیابی می‌شود؛ زیرا بخشی از زمان رئیس‌جمهور و وزرایش باید صرف کمپین‌های انتخاباتی شود؛ زیرا در نامزدی مکرون برای دور بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری در فرانسه، تردیدی نیست و در عمل زمانی که او در اختیار دارد مدت کوتاهی است. او در سخنانش مدعی است در این مدت «قدرتمند کردن اروپا در جهان» هدف اصلی او است که بتواند از مرزهایش در برابر بحران‌های مهاجرتی دفاع کند و طرحی اولیه از اصلاحاتی را که محیط شنگن، نیاز به اجرای آنها است، ارائه کند. مکرون پیشنهاد کرده «پیمان ماستریخت» در یک قالب بودجه‌ای جدید، اصلاح شود؛ چراکه ما باید به‌سوی یک اروپای همکاری در داخل مرزهایمان به یک اروپای قوی در جهان برسیم که کاملا هم حاکمیتی، در گزینه‌هایش آزاد و صاحب سرنوشت خود باشد.»
یکی از حساسیت‌های مکرون در دوره ریاست بر اتحادیه اروپا موضوع مهاجرت‌های غیرقانونی به این قاره است. پاریس که خواستار سازوکارهای جدیدی برای محافظت از مرزهای اتحادیه اروپا است، اعتقاد دارد لازم است حفاظت از مرزهایش را تضمین کند و فرانسه برای اصلاح منطقه سفر بدون پاسپورت موسوم به «شینگن» که در بردارنده ۲۶ کشور در اروپا است، تلاش خواهد کرد. اما اتحادیه اروپا باید قوانین سخت‌گیرانه‌ای مربوط به کسری بودجه خود را مورد بازنگری قرار دهد؛ همچنان که دولت‌ها هزینه‌های زیادی برای نجات اقتصاد خود از تاثیر محدودیت‌های مربوط به همه‌گیری کووید صرف می‌کنند. شواهد نشان می‌دهد بروکسل همچنین انعطاف‌پذیری در مدیریت جابه‌جایی‌های دوباره مهاجران در محدوده شنگن را پیشنهاد می‌کند. طبق این پیشنهاد، کشورها امکان امتناع از ورود و انتقال مهاجران غیرقانونی به یک کشور عضو همسایه را خواهند داشت. در چنین وضعیتی، برقراری مجدد کنترل‌ها منوط به ارزیابی مشترکی خواهد بود.
مکرون که از زمان انتخاب به‌عنوان رئیس جمهوری فرانسه، با علاقه فراوانی که به «سرود ملی اتحادیه اروپایی» (به‌معنای سرودی شادی که از شعری متعلق به فردریش شیلر شاعر آلمانی بر گرفته شده است) نشان داده است که می‌خواهد به‌عنوان «رهبر اروپایی» در برابر «ملی‌گراها و پوپولیست‌ها» اقدام کند. او مدعی است «وقتی می‌خواهیم از اروپا دفاع کنیم، این کار باید کامل باشد. نمی‌شود گفت من اروپا را دوست داریم؛ ولی ساختار حقوقی آن را دوست ندارم. اروپا را دوست دارم ولی پیمان‌های اروپایی، در کشور ما قابل اجرا نیستند.»
در روزهای ۱۷ و ۱۸ فوریه ۲۰۲۱ (۲۸ و ۲۹ بهمن ماه ۱۴۰۰) اجلاسی بین اتحادیه اروپایی و اتحادیه آفریقایی در قالب ریاست فرانسه بر اتحادیه در بروکسل برگزار می‌شود تا «روابط ضعیف و قدیمی‌بین اروپا و آفریقا» دوباره احیا و بازسازی شود. هدف از این ارتقای روابط با آفریقا، ساخت یک مدل جدید اروپایی از توسعه، برقراری آشتی بین توسعه اقتصادی و گذار آب و هوایی، رفتن از سوی انرژی‌های فسیلی به انرژی‌های نوین و تجدید‌پذیر و تنظیم و قانونمند‌سازی دنیای مجازی است. یکی از اهداف جدی فرانسه تلاش برای ربودن گوی سبقت از سایر کشورها در این قاره همیشه مستعمره است. مکرون قصد دارد در روزهای ۱۰ و ۱۱ مارس، (۱۹ و ۲۰ اسفند ۱۴۰۰) اجلاس سران ۲۷ کشور اروپایی را در فرانسه برگزار کند که طی آن «یک استراتژی ده ساله» تدوین شود تا به اروپا اجازه دهد «یک استراتژی رشد و توسعه» برای خود داشته باشد. در بحث امور دیجیتالی (مجازی) و آب‌وهوایی نیز به‌باور مکرون باید سرمایه‌گذاری‌های بسیاری انجام گیرد و باید در این‌باره تصمیم‌گیری کرد؛ حتی اگر به قیمت «بدهی‌های مشترک و توزیع شده بین همه کشورهای اروپایی هم باشد» باید این بدهی را پذیرفت. مواضع اخیر مکرون در اعلام برنامه‌های ریاست دوره‌ای فرانسه بر اتحادیه البته با انتقادهایی در داخل همراه بود.«فرانسوا اگزاویه بلامی»، نماینده پارلمان اروپا از حزب جمهوری خواهان برنامه گسترده مکرون برای ریاست فرانسه در اتحادیه اروپا را محکوم کرد و آن را مملو از «توهمات» دانست. او اعتقاد دارد اگرچه مکرون یک سخنران بسیار خوب است، اما در پشت سخنرانی در واقع فقط توهم وجود دارد. برنامه جاه‌طلبانه مکرون «می‌تواند پنج سال کار برای اتحادیه اروپا را به خود اختصاص دهد؛ درحالی‌که این ریاست دوره‌ای تنها به‌مدت ۶ماه ادامه خواهد داشت.»
