مفهوم نسبت‌های مالی

زهره صفری کارشناس بازار سرمایه از روش‌های بسیار کاربردی برای تجزیه‌وتحلیل صورت‌های مالی، استفاده از نسبت‌های مالی است. این نسبت‌ها به افراد کمک می‌کند تا بدانند در برخورد با مدیران شرکت‌ها باید چه سوالاتی را مطرح کنند و به دنبال پاسخ چه پرسش‌هایی باشند. به مدیران این امکان را می‌دهد تا بدانند باید در ارتباط با چه مسائلی محتاط شوند و در چه موضوعاتی دقت کنند. درواقع نسبت‌های مالی بیشتر از آنکه پاسخ سوال افراد باشند، منشأ سوال آنها هستند.

در استفاده از نسبت‌های مالی، تحلیلگران و مدیران باید بدانند که این نسبت‌ها به‌تنهایی نمی‌توانند قابل‌استفاده باشند. هر یک از نسبت‌های مالی گوشه کوچکی از عملکرد مالی یک مجموعه را نشان می‌دهد. درواقع با بررسی کامل نسبت‌ها در کنار یکدیگر، تکه‌های پازل عملکرد مالی در کنار یکدیگر قرارگرفته و تصویر معناداری را ارائه می‌دهد.

در استفاده از نسبت‌ها باید به این نکته توجه کرد که هر شرکت ممکن است مطابق با روش‌های حسابداری مورداستفاده خود، نسبت‌های مالی را محاسبه و ارائه دهد. بنابراین در برخی موارد مقایسه نسبت‌های مالی شرکت‌ها با یکدیگر دشوار است.

از دیگر مسائل مهم در تحلیل نسبت‌های مالی، محاسبه این نسبت‌ها برای صنعت مورد استفاده است. در دسترس داشتن نسبت‌های مالی صنعت، به ما این امکان را می‌دهد تا نسبت‌های هر شرکت را با نسبت‌های صنعت خود قیاس کرده و نتایج منطقی‌تری حاصل شود. زیرا برخی نسبت‌ها در صنایع متفاوت، اختلاف‌های قابل‌توجهی دارند و ندانستن این موضوع می‌تواند افراد را گمراه کرده و نتایج حاصله درست نباشد.

باید بدانیم گرچه ممکن است در محاسبه نسبت‌های مالی و مقایسه آن با شرکت‌های دیگر اختلافاتی در شیوه محاسبات وجود داشته باشد، اما مهم‌تر از آن، این است که بدانیم تغییرات نسبت‌ها تحت تأثیر چه عواملی رخ می‌دهد و هر تغییر چه چیزی را در مورد یک شرکت بیان می‌کند.