نگرانی آمریکا از افزایش تسلیحات روسی در منطقه

پنتاگون به فروش موشک‌های «اس-۴۰۰» روسی به عربستان هم اعتراض کرده، البته نگرانی آمریکا از افزایش وجود تسلیحات نظامی روسیه در منطقه‌ای که تا این اندازه برایش اهمیت دارد، کاملا قابل درک است.

به گزارش تسنیم، روزنامه اینترنتی «وزگلیاد» در تحلیلی نوشته است: همین اواخر بود که آمریکا بشدت نگران فروش سامانه های موشکی «اس-۴۰۰» روسی به ترکیه شده بود و اکنون هم ناراضی است که چرا قرارداد مشابهی بین روسیه و عربستان سعودی در حال انعقاد است.

ارزش قرارداد فروش موشکهای «اس-400» به عربستان، حدود 3 میلیارد دلار است. البته اگر بخواهیم معاملات تسلیحاتی بین ریاض و واشنگتن را در نظر بگیریم، این رقم چندان هم زیاد نیست، ولی مسئله اینجاست که نگرانی آمریکایی‌ها واقعا بجاست.  

بطور رسمی آمریکا از این بابت نگران طرح عربستان سعودی برای خرید سامانه های دفاع ضدهوایی «اس-۴۰۰» از روسیه است که به عقیده آنها این سامانه مطابقتی با سیستمهای آمریکایی که در عربستان مستقر هستند، ندارند. سخنگوی پنتاگون در این باره گفته است: «ما بر اهمیت حمایت از مشارکت عملیاتی با آمریکا و حفظ سیستمهای دفاعی که برای تامین امنیت در برابر تهدیدات مشترک در منطقه مستقر هستند، تاکید داریم.»

به عقیده مقامات پنتاگون، واشنگتن و ریاض دارای روابط شفاف و قابل توجهی در عرصه همکاریهای دفاعی هستند و از لحاظ تجاری نیز تولیدات نظامی آمریکایی برای عربستان سعودی قابل توجه تر است.

دقیقا همین اواخر بود که آمریکا و عربستان از انعقاد قرارداد خرید تسلیحاتی به ارزش ۱۰۰ میلیارد دلار خبر داده بودند. ضمن اینکه به تازگی واشنگتن از امضای قرارداد ترکیه برای خرید موشکهای «اس-۴۰۰»  از روسیه نیز ابراز نگرانی کرد.

مسئله این است که عربستان سعودی مدتی پیش پیشنهاد خرید این سامانه ضدهوایی پیشرفته و در مجموع نظریه خرید تسلیحاتی بزرگی از روسیه را مطرح کرده بود، ولی پیشنهاد ریاض، چندان توجیه تجاری نداشت.

  شروط روسیه برای انعقاد قرارداد تسلیحاتی با عربستان

اطلاعاتی وجود دارد، مبنی بر اینکه عربستان پیشنهاد خرید محموله بزرگی از موشکهای «اس-400» با قیمت بسیار مناسبی را در ازای خارج شدن یکجانبه روسیه از توافقات دوجانبه با ایران در مورد تحویل سامانه های موشکی «اس-300» مطرح کرده است که این مسئله یک شرط سیاسی غیرقابل قبول برای مقامات مسکو بود. به همین دلیل طرف روسی روی سود هنگفت و یا پرداخت کامل هزینه این خرید از قبل اصرار کرده است، تا دیگر جای هیچ شکی در این زمینه باقی نماند.  

این در حالی است که عربستان سعودی برای تحویل نخستین سامانه موشکی «اس-400» باید در صف انتظار باقی بماند. ابتدا در سال 2018 تحویل این سامانه به چین آغاز می شود، سپس در سال 2019 خرید ترکیه به آن تحویل داده خواهد شد و تازه بعد از آن، یعنی احتمالا در سال 2020، نوبت به عربستان خواهد رسید.  

ضمن اینکه سعودی‌ها باید با پول نقد این خرید را انجام دهند، طرف روسی اصلا مایل نیست که وارد بازیهای مرسوم در منطقه خاورمیانه شود و خود را درگیر وعده های تحقق نیافتنی کند. علاوه بر این همه درز اطلاعات در مورد معامله بزرگ تسلیحاتی بین ریاض و مسکو از سوی خود عربستان سعودی صورت گرفت.

حسادت آمریکا به حضور روسیه در بازار تسلیحاتی سابق آنها

در عین حال عربستان بطور منطقی در خصوص موضوع خرید تسلیحات نظامی برای ارتش خود، قانون متنوع سازی را رعایت کرده، برای اینکه درک کرده است که روسیه، بازیگر مهمی در منطقه است و مایل نیست تا تنها روی تسلیحات نظامی تولیدی آمریکا متمرکز باشد که استانداردهای آنها همیشه هم واقع بینانه‌ای نیست.

بنابراین حسادت آمریکا و تولیدکنندگان تسلیحاتی آمریکایی در این رابطه کاملا قابل درک است. بازارهای تسلیحاتی در منطقه خاورمیانه که برای مدتهای زیادی بطور کامل در اختیار آنها بوده، به ناگهان به دست رقیب آنها در عرصه تسلیحاتی، افتاده است و مسلما این مسئله جای نگرانی دارد.

علاوه بر این، آمریکایی ها با این واقعیت هم مشکل دارند که تسلیحات نظامی روسیه ممکن است در خاک عربستان سعودی تولید شوند. البته در این زمینه مسکو برخوردی واقع بینانه داشته و بر اساس یادداشت تفاهم امضاء شده بین دو طرف، تنها بخش جزئی از این تولید در خاک عربستان صورت گرفته و بخش اعظم این سفارش در داخل صنایع دفاع روسیه تولید خواهد شد.  

عربستان نیاز دارد تا ارتش ضعیف خود را تقویت کند

لازم به یادآوری است که در شرایط کنونی ارتش عربستان سعودی، برغم تامین مالی هنگفت دولت، آشکارا بسیار ضعیف است و به همین دلیل روند تجدید تسلیحاتی آن برای دوره زمانی طولانی ادامه خواهد داشت. بنابراین نگرانی آمریکا تا حدود زیادی هم بیهوده است.  

مسئله دیگری هم وجود دارد و آن نیاز ریاض به آموزش کیفی سربازان و افسران نیروهای مسلح این کشور است و با پایان عملیات نظامی روسیه در سوریه، تقاضاهای مضاعفی برای اعزام متخصصان روسی برای آموزش کادر متخصص نظامی افزایش می یابد. و خرید موشکهای «اس-400» نیز نیازمند آن است که کادر فنی عربستان در مراکز آموزش نظامی روسیه دوره لازم را ببینند. این قضیه نیز مورد رضایت مقامات نظامی آمریکایی قرار ندارد.

در نهایت هم تغییر ساختار ارتش عربستان به سمت استفاده از سامانه های موشکی روسی و آموزشهای نظامی می تواند این کشور را به مراتب بیشتر از خود مسئله انعقاد قرارداد خرید تسلیحات روسی از آمریکا دور سازد.