به گزارش فارس، «گروه بین‌المللی بحران» با صدور بیانیه‌ای اعتراض خود به تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا در عدم تأیید پایبندی ایران به برجام را ابراز کردند.

گروه بین‌المللی بحران در وب‌سایت خود نوشتند، تصمیم روز 21 مهرماه رئیس جمهور آمریکا در عدم تایید  پایبندی ایران به برجام بعلت ارزیابی او اینکه هزینه آن از فایده‌اش بیشتر است، به خودی خود به مثابه خروج آمریکا از برجام نیست اما آنرا بی‌دلیل و غیرمسئولانه تضعیف می‌کند.

در ادامه این بیانیه به پیامدهای این تصمیم ترامپ اشاره شد که در آن آمده بود: «در بهترین حالت، این اقدام باعث ایجاد بی‌ثباتی و تردید در منطقه‌ای خواهد شد که به حد وافر از هر دو این خصائص برخوردار هست. و در بدترین حالت، گام نخست در مسیری تقابلی است که نهایتاً به از بین رفتن توافق، بازگشت سایه برخورد نظامی و مردود شدن امکان حل مسالمت آمیز بحران به مراتب خطیرتر کره شمالی می انجامد».

*کنگره باید از وضع تحریم‌ها علیه ایران که نقض برجام است دوری کند

این گروه بین‌المللی ادامه داد: «سرنوشت برجام اکنون در دست دیگران است: ایران، که می‌تواند با تدبیر و شکیبایی از واکنش‌های تحریک‌آمیز پرهیز کند؛ اروپا که به توافق پایبند است و باید در مقابل فشار آمریکا ایستادگی کند؛ و کنگره آمریکا که باید در دامی که رئیس جمهور به روشنی در مقابلش گسترده، نیافتد و از بازگرداندن تحریم هایی که نقض برجام محسوب خواهند شد و یا اعمال تغییرات یکجانبه در توافقی چندجانبه ابا کند، چرا که خیال اینکه فشار ایران را به سمت مذاکره مجدد خواهد راند خیال خامی بیش نیست».

*تردیدی در پایبندی ایران به تعهداتش در قبال برجام وجود ندارد

این بیانیه می‌افزاید: «در این که ایران به تعهدات اش تحت برجام پایبند بوده است هیچ شکی وجود ندارد. این واقعیت را آژانس بین المللی انرژی اتمی با بهره‌گیری از یکی از گسترده‌ترین بازرسی‌های موجود، مرتباً مورد راستی آزمایی قرار داده است. همچنین دیگر اعضای گروه پنج بعلاوه یک و حتی خود آمریکا بر پایبندی ایران مهر تایید زده‌اند».

*دستگاههای نظامی-امنیتی دولت ترامپ هیچ اثری از تخلف نیافتند، ترامپ مسیر دیگری را برای تضعیف برجام انتخاب کرد

این گروه بین‌المللی اینگونه توضیح داد: «با توجه به اینکه وزارت خارجه و دستگاه‌های نظامی-امنیتی همین دولت اثری از تخلف ایران نیافته‌اند، رئیس جمهور مسیر دیگری را برای تضعیف برجام انتخاب کرد که کنگره در اختیارش قرار داده بود: عدم صدور گواهی لازم برای برجام بر این اساس که با رفع تحریم ها با عملکرد ایران انطباق ندارد. برای کاخ سفید این یک گزینه برد-برد است: با رفع نیاز به صدور متناوب گواهی، مخالفتش با برجام را آشکارا بیان و در مورد بقای آن ایجاد تردید خواهد کرد، و مسئولیت مستقیم آنرا به گردن کنگره می اندازد که تا 23 آذر فرصت دارد تا در مورد بازگرداندن تحریم ها با یک اکثریت ساده و در یک روند تسریع شده تصمیم بگیرد».

*دولت ترامپ به دنبال اعمال تحریم‌های غیرهسته‌ای می‌باشد

این بیانیه ادامه داد: «چنین اقدامی بعید به نظر می‌رسد. نه دولت و نه اعضای مهم کنگره تمایلی به دست زدن به اقدامی که بمنزله نقض فاحش برجام، خروج یکجانبه آمریکا از توافق و محکومیتش توسط متحدین اروپایی‌اش خواهد بود، ندارند. درعوض به نظر می‌آید که به سمت اقدامی ظریف‌تر ولی مخرب تمایل پیدا کرده‌اند: اعمال تحریم‌های غیرهسته‌ای و تهدید بازگرداندن تحریم‌های معلق شده هسته‌ای اگر ایران پس از انقضای محدودیت های برجام به آنها پایبند نماند و یا دیگر کشورهای مذاکره کننده به "ترمیم" کاستی های برجام تن ندهد (انقضای برخی از محدودیت های برجام در سالهای آینده، ادامه تحقیق و توسعه در ایران، محدودیت دسترسی آژانس به مراکز نظامی در ایران و ادامه برنامه موشکی است).»

*اعمال تحریم و فشار برای تغییر یکجانبه برجام، نقض برجام است

این گروه درباره هدف ترامپ از تصمیم به عدم پایبندی ایران به برجام گفت: «بدتر اینکه ترامپ تهدید کرد که اگر کنگره چنین قانونی را تصویب نکند و دیگر کشورها از آن تبعیت نکنند، از توافق خارج خواهد شد. تردیدی نیست که اعمال تحریم و فشار برای تغییر یکجانبه برجام خود نقض برجام محسوب می شود. در واقع ترامپ به دیگر متحدین آمریکا در گروه 1+5 می‌گوید یا در نقض برجام با من همراه شوید یا من به تنهایی آنرا نقض می‌کنم».

*مذاکره مجدد با ایران توهم خطرناکی است

این گروه تصریح کرد: «مذاکره مجدد توهم خطرناکی است. رهبران ایران به روشنی، مذاکره مجدد توافقی که به تازگی بدست آمده رد کرده اند، بخصوص در شرایطی که در پایبندی طرفی که با فشار و تهدید به ترک توافق به دنبال مذاکره مجدد است، تردید دارند. بعلاوه، ایران در هر گونه مذاکره مجدد بی شک خواهان امتیازات متقابلی خواهد بود که دولت فعلی آمریکا هیچ تمایلی به ارائه آنها از خود بروز نداده است. از همین رو کاخ سفید و متحدانش در کنگره گزینه دیگری را پرورانده اند: تصویب لایحه ای که بازگشت خودکار تحریم ها را در بر خواهد داشت در صورتی که بعد از انقضای محدودیت‌های برجام، ایران همچنان به آنها پایبند نماند. این به معنی آن است که حتی در صورت تبعیت محض از برجام ایران مورد تحریم قرار خواهد گرفت. تردیدی نیست که اعمال تحریم و فشار برای تغییر یکجانبه برجام خود نقض برجام محسوب می شود».

*اقدامات ترامپ برجام را به مخاطره می اندازد

گروه بین‌المللی بحران تصریح کرد: « همچنین ممکن است کاخ سفید اهداف دیگری را دنبال کند: به جای اینکه به دنبال یک مذاکره دست نیافتنی باشد، ایران را در قید محدودیت‌های برجام حفظ کند بدون اینکه از منافع آن بهره‌مند شود، و یا ایران را به سمتی براند که اولین گام را برای خروج از توافق بردارد. منطق دولت آمریکا ناقص و مخرب است: از یک سو جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را یک اولویت مهم می شمارد، به پایبندی ایران به تعهداتی که این هدف را برآورده می کنند اعتراف می کند، اما از سوی دیگر دست به اقداماتی می زند که توافق را به مخاطره می اندازد».

*ممکن است مقابله به مثل ایران با این اقدام آمریکا خارج از مسائل هسته‌ای باشد

خطرات موجود فراتر از ماندگاری برجام هستند. با افزایش خشم ایران از اقدامات آمریکا و تردید این کشور در مورد انگیزه واشنگتن، ممکن است تهران به جای مقابله به مثل هسته‌ای، پرهیز را در مسائل غیرهسته‌ای کنار بگذارد. برخی از فرمانده‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تهدید کرده اند که در پاسخ به اقدامات آمریکا می توانند نیروها و پایگاه های آمریکا در منطقه را بطور مستقیم با غیرمستقیم هدف قرار دهند. با تشدید تنش‌ها و در نبود کانال های سیاسی میان تهران و واشنگتن، یک حادثه در خلیج فارس، بالا گرفتن جنگ نیابتی در یمن، و تشدید رقابت بین طرفین در اشغال سرزمین هایی که روزی تحت سیطره داعش بود می تواند به سرعت وضعیت را وخیم کند. در چنین شرایطی، ایران به احتمال قوی با اهتمام بیشتری سیاست هایی را که برای دفاع از خود حیاتی می داند دنبال خواهد کرد: برنامه موشکهای بالستیک و حمایت از گروه‌های متحداش در لبنان، سوریه، عراق و یمن. در نتیجه، با بی ثبات کردن برجام، دولت ترامپ همان پیامدی را ایجاد خواهد کرد که مدعی پیشگیری از آن است».

*امضاکنندگان برجام می‌توانند به حفظ توافق هسته‌ای کمک کنند

این همه نشان دهنده اهمیت نقشی است که دیگران در بقای برجام می توانند بازی کنند. نخست ایران: که رهبرانش اشاره کرده اند که تا زمانی که دیگر اعضای پنج بعلاوه یک (بخصوص اعضای اروپایی اش) به برجام پایبند بمانند ایران هم متعهد خواهد ماند. مسیر مدبرانه این است که ایران به تعهداتش بی هیچ کاستی پایبند بماند و از خطاهای فنی و اقدامات تحریک آمیز پرهیز کند، چرا که این اقدامات نه تنها منطقه را تهدید می کنند، بلکه با ایجاد بهانه برای تحریم های بیشتر کنگره می‌تواند ناقوس مرگ برجام را به صدا درآورد. مقابله به مثل به قوانین کنگره آمریکا توسط لوایحی مشابه در مجلس شورای اسلامی هم مفید نخواهد بود. در نهایت، رهبران ایران باید به این نتیجه برسند که تا زمانی که این اندازه تنش بین آمریکا و متحدانش از یک سو، و ایران از سوی دیگر وجود دارد، برجام آسیب پذیر خواهد ماند. ایران از طریق بهبود روابط با کشورهای همسایه و کاهش دامنه بحران های منطقه می تواند به تقویت برجام بپردازد.

*ممکن است آمریکا با تحریم‌های ثانویه، شرکت‌های اروپایی را از تعامل با ایران بازدارد

این گروه ادامه داد: «همانطور که یک مقام ارشد ایرانی به تازگی به گروه بین المللی بحران گفت، تصمیم تهران در مورد برجام نهایتاً عاملی است هم از محاسبات سیاسی، مانند ارتقا روابط با اروپا و عمیق کردن شکاف میان اروپا و آمریکا، و محاسبات اقتصادی، شامل منافعی که قرار بود از برجام نصیب ایران شود. اینکه تا چه اندازه اروپا در مقابل فشار آمریکا خواهد ایستاد معلوم نیست. واشنگتن بر این حساب می‌کند که جدای از آنکه دولت‌های اروپایی چه وعده‌ای در مورد حفظ توافق بدهند، تحریم های ثانویه و فرامرزی آمریکا، شرکت‌های اروپایی را در مقابل یک انتخاب نسبتا ساده قرار خواهند داد: به عقب بازگرداندن تجارت محدودشان با ایران یا ریسک از دست دادن دسترسی اشان به بازار پر منفعت ایالات متحده.

گروه بحران ادامه داد: «تا این جا و تا شب پیش از اعلام موضع ترامپ، اروپایی با یک صدای واحد تاکید کرده اند که از توافق بدون در نظر گرفتن نظرات آمریکا حمایت خواهند کرد. برخی از منتقدین برجام گفته‌های  امانوئل ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه مبنی بر آمادگی برای تعامل در مورد توافق های تکمیلی در مورد مسائلی چون موشک های بالستیک و یا انقضای محدودیت های برجام را حمل بر آمادگی فرانسه برای مذاکره مجدد کرده‌اند. این برداشت نادرستی است. ماکرون مانند دیگران همتاهای خود در گروه 1+5، به طور دائم بر اهمیت حفظ برجام تاکید کرده است. درست است که فرانسه و دیگر کشورها خواهان پرداختن به دیگر اختلاف ها با ایران هستند و استفاده همزمان از دیپلماسی و فشار را اهرم مناسبی می دانند، اما حاضر به گروگان گرفتن برجام و تهدید به نقض آن در صورتی که توافق دیگری بدست نیاید نیستند، و فشار کنگره و زور رئیس جمهور آمریکا هم این واقعیت را تغییر نخواهد داد».

*دولت‌های اروپایی باید تأکید کنند که از تحریم‌های غیرموجه آمریکا علیه ایران تبعیت نمی‌کنند

این گروه بین‌المللی تأکید کرد: «حال که آقای ترامپ تصمیم اش را اعلام کرده است، دولت های اروپایی هم باید بار دیگر موضع خود را به روشنی اعلام کنند تا برای آمریکا واضح و مبرهن باشد که اروپا از تحریم های یکجانبه و غیر موجه آمریکا تبعیت نخواهند کرد و به تعهدات خود تحت برجام پایبند خواهند ماند. اروپا می تواند یک گام فراتر رود و "قوانین بلوکه کننده" خود را احیا کند که شرکت های اروپایی را از تبعیت از تحریم های یکجانبه آمریکا منع می‌کند و خساراتی که جریمه های آمریکا به آنها وارد خواهد کرد را به آنها باز پرداخت خواهد کرد».

*اروپا باید به شرکت‌های خود در خصوص تعامل با ایران اطمینان خاطر بدهد

این گروه ادامه داد:‌«با توجه به میزان رشد مبادلات تجاری بین ایران و اروپا، که شاهد رشدی 94 در صدی در نیمه اول سال جاری میلادی در مقایسه با سال پیش بوده است، اروپا می تواند نقش بسیار مهمی در صیانت از برجام ایفا کند. بی شک برای برخی از شرکتها و بانک های اروپایی انتخاب بین اقتصاد 19 هزار میلیارد دلاری آمریکا و بازار 400 میلیارد دلاری ایران انتخاب ساده ای است، اما برخی دیگر حاضر به خطرپذیری بیشتری خواهند بود در صورتی که بدانند از چتر حمایتی دولت هایشان برخوردار هستند. در این راستا، اروپا می تواند ایران را به عنوان یکی از شرکای بانک سرمایه گذاری اروپا (EIB) معرفی کند و از این طریق از بخش خصوصی و توسعه زیرساختی ایران حمایت کند. در مجموع هدف اروپا باید این باشد که هم به ایران و هم به شرکتهای اروپایی سیگنالی سیاسی ارسال کند که منجر به اطمینان خاطرشان شود».

در نهایت، کنگره آمریکا. عجولانه‌ترین و خطرناک‌ترین اقدام که بازگرداندن تحریم های تعلیق شده است، نا محتمل ترین گزینه است. اما آنچه برخی "راه سوم" نامیده اند هم گزینه خطرناکی است: اقدامی که به بازگرداندن تحریم ها منجر نمی شود، ولی فشار را بر ایران افزایش می دهد و از تهدید بازگشت خودکار تحریم ها برای مقابله با اقدامات ایران فراتر از تعهداتش در برجام و یا اجبارش به مذاکرده مجدد استفاده کند. عدم صدور گواهی توسط ترامپ اجباری برای کنگره ایجاد نخواهد کرد جز بررسی بازگرداندن تحریم ها. در نبود تخلفی از جانب ایران، قانون گذاران آمریکا می توانند با احتیاط تصمیم بگیرند که دست به اقدامی نزنند، و این را مشخص کنند که دولت آمریکا در حال حاضر از تمام اختیارات لازم برای مقابله با برنامه موشکی ایران، حمایتش از گروه های مسلح در منطقه و نقض حقوق بشر اش برخوردار است. اگر آنها نیاز سیاسی به اقدام دارند می توانند لوایحی را بررسی و تصویب کنند که به دولت آمریکا اختیار بیشتری در مقابله با تخلفات ایران می دهد که کمیسیون مشترک برجام قادر به حل آنها نیست.

*کنگره نباید شریک جرم سیاست ضدایرانی کاخ سفید شود

این گزارش در پایان نوشت: «آنچه کنگره نباید انجام دهد این است که غافلانه شریک جرم سیاستی شود که کاخ سفید آشکارا برای از بین بردن توافقی که میوه‌اش به ثمر نشسته است و شکست آن، بحرانی غیرضروری و پیامدهای خطرناکی فراتر از خاورمیانه در پی خواهد داشت، به کار گرفته است».

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.