ابتکار: همسرم یک قطره بنزین وارد نکرده است
دوره اخیر ریاست معصومه ابتکار در سازمان حفاظت محیط زیست به ویژه طی دو سال اخیر، حاشیه‌های بسیاری را به همراه داشت. این حاشیه‌ها اما با وجود تغییر سمت ابتکار به معاون رئیس‌جمهور در امور زن و خانواده نه تنها به پایان نرسیده بلکه این روزها به یکی از پربحث‌ترین موضوعات در حوزه محیط زیست تبدیل شده. حاشیه‌هایی که با خبر بازداشت برخی از اعضای یک مؤسسه محیط زیستی به اتهام جاسوسی و خودکشی یکی از آنان در زندان کلید خورد و اعلام جزئیات بیشتر از پرونده آنها سبب شد برخی رسانه‌ها بر حمایت ابتکار از این مؤسسه و مسئولان ارشدش تمرکز کنند. همین سبب شده، ابتکار که در واکنش به بازداشت اعضای این مؤسسه به رسانه‌ها گفته بود: "ترجیح می‌دهم در این‌باره سکوت کنم اما نگرانم"، حالا در صفحات خود اعلام کند که از تمام رسانه‌هایی که او را به "ارتباط با متهم جاسوسی دوتابعیتی" متهم کرده‌اند، شکایت خواهد کرد.
در این گفت‌وگو، ابتکار با گلایه از رسانه‌هایی که او و خانواده‌اش را مورد هجمه قرار داده‌اند از سابقه‌اش در دفاع از انقلاب گفت و تأکید کرد با وجود حمله‌های رسانه‌های جریان‌های ضدانقلاب، همچنان با افتخار خود را دانشجوی خط امام می‌داند. مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
شخصیت جالبی برای مخاطبان هستید. این موضوع زیاد مطرح می‌شود که خانم ابتکاری که ابتدای انقلاب جزو دانشجویان خط امام بوده و خواهر مری لقب داشته چرا پسرش در آمریکا درس می‌خواند؟
پسرم از نسل دهه ۶۰ و ۷۰ است و در ایران فوق لیسانس گرفت و ازدواج کرد. بعد تغییر رشته داد اما در ایران امکانش نبود که رشته جدید را در مقطع بالاتر ادامه بدهد. بررسی کرد و چند جا را برای پذیرش امتحان کرد و در آمریکا پذیرفته شد. خیلی‌ها برای تحصیل می‌روند خارج از کشور. از نظر من مغایرتی ندارد. بعد هم فرزندان با نسل قبل متفاوت هستند البته نه لزوما مغایر. پدر من، مرحوم تقی ابتکار هم در آمریکا درس خوانده بود اما مسلمان و بسیار پایبند بود. حتی بعد از دکترا، ناسا به پدرم پیشنهاد همکاری داد اما پدرم گفت که می‌خواهد به ایران برگردد. با اینکه در ایران چیزی منتظرش نبود و پس از برگشت به ایران اجاره‌نشین بودیم ولی پدرم همیشه افتخار می‌کرد. پدرم از شاگردان مرحوم شریعتی بزرگ و از دوستان علی شریعتی و از فعالان نهضت ملی بود. آسیب‌های زیادی دید اما پای انتقاداتش و همراه با جریان انقلاب ماند و رئیس سازمان محیط زیست شد. خود من هم ۶ سال در پنسیلوانیا درس خوانده بودم اما با افتخار در همه دوران انقلاب حضور داشتم. نفس درس خواندن در خارج از کشور ایرادی ندارد. بسیاری از شخصیت‌های انقلاب خارج از کشور درس خوانده‌اند.
فکر می‌کنید مردم چه نمره‌ای به شما می‌دهند؟
در دولت هفتم و هشتم دشواری‌های خاص خودش را داشت و تحولات زیادی در دولت و جامعه مدنی ایجاد شد. محیط زیست رو آمد. قوانین و مصوباتی که داشتیم، تقویت ساختار سازمان، جدی گرفته شدن سازمان‌های مردم‌نهاد و افزایش همکاری بین‌المللی از نکات مثبت بود. در آن دوره وضعیت خوبی داشتیم. نه اینکه مشکلات حل شده باشد چون روند حفاظت محیط زیست در سراسر جهان رو به افول است. اما به طور نسبی رشد خوبی داشتیم و جوایز بین‌المللی داشتیم. سازمان ملل جایزه قهرمان زمین را در سال ۲۰۰۶ به من داد در حالی که می‌دانستند من همان خواهر مری هستم و هیچ عقب‌نشینی به جهت اعتقاداتم نکردم. اولین بار بود که این جایزه را یک زن و یک ایرانی می‌گرفت.
برخی معتقدند سازمان محیط زیست در دوره آقای خاتمی بیشتر یک ژست استفاده از زنان در کابینه بود و پستی شیک دانسته می‌شد که با توجه به سبقه پدرتان به شما داده شده؟
قطعا آقای خاتمی راه را برای حضور زنان در این حوزه باز کرد و این پیام را می‌داد که زنان هم در عرصه‌های تصمیم‌گیری حضور دارند. در قم اعتراضاتی شد اما ایشان خواست که این فرصت داده شود و بعد ببینیم نتیجه چه می‌شود. نفس این کار، مهم بود. در آن دوره تحولات مهمی در حوزه قانون‌گذاری ایجاد شد. مثلا در حوزه پسماند هیچ قانونی نبود تا اینکه آن زمان با همکاری دولت و مجلس تصویب شد. یا اینکه تا سال ۷۹ برای اولین بار برنامه کاهش آلودگی هوا را به دولت آوردیم که حاصل سه مطالعه بزرگ بود. به دنبال آن سال ۸۰ توانستیم سرب را از بنزین حذف کنیم، سال ۸۳ پیکان را از رده خارج کردیم و از سال ۸۱ استانداردهای خودرو و استانداردهای سوخت را برای اولین بار اعمال کردیم. این تغییرات باید استمرار پیدا می‌کرد تا نتیجه بگیریم که متاسفانه از سال ۸۵ عملا از اولویت خارج و متوقف شد. این باعث شد در خیلی از برنامه‌ها نتیجه نگیریم. در همان سال که برنامه کاهش آلودگی شروع شد گفتیم بین ۱۰ تا ۱۵ سال زمان نیاز دارد تا به نتیجه برسد. ۱۵ پروژه ملی تعریف شده بود تا تدریجا به نتیجه برسیم. این‌ها پایه‌گذری‌هایی بود که انجام شد و اگر استمرار داشت نتایج بسیار خوبی می‌داد.
هیچوقت آزمایشگاه‌هایی که روی بنزین پتروشیمی کار کرده بودند را معرفی نکردید. در این‌باره توضیح دهید و اینکه گفته می‌شود همسرتان در زمینه واردات بنزین فعالیت دارد.
ابتکار: تهمت به آقای هاشمی یک تهمت ناجوانمردانه، غیراخلاقی، غیرانسانی و دروغ محض است. ایشان یک قطره بنزین وارد نکرده و اصلا در این کار نیست. این موضوع از اساس یک دروغ است که بارها انتشار داده شد. ما که می‌دانیم. دست‌اندرکاران هم می‌دانند اما کسانی بابت این مسئله به دام می‌افتند و آزار روحی می‌بینند. حیف است که در جامعه‌ای که مبنای کار صداقت است به این کارها متوسل شویم و آدرس غلط بدهیم تا اذهان عمومی از خطایی که در یک دوره انجام گرفته منحرف شود. یک تصمیم اشتباه گرفته شد و شاید بگویند راه حلی نبود. چون در آن مقطع با شرایطی از جمله تحریم‌ها مواجه شدند که برایش برنامه‌ای نداشتند. آقای هاشمی بنده خدا اصلا در این کار نیست و بابت این موضوع و مسئولیت‌هایی که من داشتم آسیب فراوان دیده.
خانم ابتکار نظرتان درباره بازداشت‌های مرتبط با میراث پارسیان و پروژه حفاظت از یوز چیست؟
این موضوع چند زاویه دارد. اول اینکه این پروژه بین‌المللی حفاظت از یوز و گروهی که با آن همکاری می‌کردند مربوط به سال ۸۶ است که من آن زمان مسئولیتی در سازمان نداشتم. ما وقتی که در دولت یازدهم آمدیم، پروژه یوز یک پروژه بین‌المللی مهم بود. ما هم معتقد بودیم نباید انقراض گونه‌ها را دستکم بگیریم. شان یک ملت فهیم و یک تمدن بزرگ این نیست که اجازه بدهیم گونه‌های طبیعتش به دلیل بی‌مبالاتی منقرض شوند. این پروژه برای ما بسیار اهمیت داشت. چون شیر و ببر منقرض شده و بابت انقراض آن در لیست کنوانسیون بین‌المللی سایتیس دو امتیاز منفی گرفته بودیم. در مورد یوزپلنگ هم تمام گزارش‌ها حاکی از آن بود که این گونه هم به سرعت در همان مسیر پیش می‌رود. حفاظت از یوز برای سازمان ملل هم بسیار مهم بود. چون یوز آسیایی تنها در زیستگاه‌های ایران باقی مانده و علاوه بر میراث ملی یک ثروت جهانی است. در خلال این بحث‌ها نگرانی این است که اصل موضوع آسیب بخورد. یوز منقرض شود و بگویند به دلیل این نوع برخورد اصل موضوع از بین رفت.
درباره این گروه هم ما اصلا آنها را نمی‌شناختیم. وقتی آمدیم این گروه را در مراسم‌ها به ما معرفی کردند و گفتند گروهی تشکیل شده که از محیط‌بان‌ها حمایت می‌کنند و به پروژه کمک می‌کنند. کار خاصی هم نمی‌کردند مانند پروژه‌های دیگر. هیچ حکمی از ما نداشتند و ما هم هیچ ارتباط کاری با این افراد نداشتیم. اینکه قبلش چه اتفاقی افتاده بود را خبر ندارم. من از سال ۹۲ که آمدم فقط با پروژه یوز و در قالب کارهای کارشناسی و علمی کار داشتیم.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر