پرونده توافق هسته‌ای ایران با اعضای پنج به علاوه یک که حالا با خروج امریکا از آن می توان آن را گروه پنج نامید به شرایط پیچیده ای رسیده است. ترامپ پس از ۱۵ ماهی از گذشت دوره ریاست جمهوری با تمام تهدیدهای خود علیه ایران و برجام در آن مانده بود و به چندین مورد تحریم غیر برجامی بسنده کرده بود. اما در نهایت تصمیم گرفت از آن به شکل رسمی خارج شود. ایران و اروپا در این باره که ترامپ مسیر اشتباهی را پیش گرفته است متفق القول هستند و خروج از برجام را در شرایط حاضر مسیر مناسبی نمی‌دانند. دو طرف حالا به پلن B فکر می کنند و در این بین از ایران خواسته شده که در برجام بماند. اما ایران شرط ماندن در برجام را حفظ منافع خود در این باره می داند. آیا می توان به نتیجه رسیدن مذاکرات امیدوار بود؟ در این باره با شیرین هانتر، استاد دانشگاه جرج تاون امریکا گفت و گو کرده ایم که در ادامه می خوانید:

به نظرتان مهمترین دلیل ترامپ برای خروج از برجام چه بود؟ او با مواضع خود به نوعی برجام را بی اثر کرده و موانع زیادی برای ایران ایجاد کرده بود. آیا ادامه مسیر به این شکل به نفع منافع ملی امریکا نبود؟ 

هدف ترامپ از این کار فشار بیشتر به ایران بود. ترامپ امیدوار است که با تجدید فشارها ایران دوباره به میز مذاکره بازگردد و توافقنامه دیگری را امضا کند که شرایطش از جمله بازرسی‌ها شدید تر باشد. یکی از شروط ترامپ برای ماندن در برجام موضوع بازرسی از مراکزی بود که آژانس به آن دسترسی نداشت. او فکر می کند با گذاشتن ایران در فشار می تواند به این مسئله برسد. ضمنا برجام را اوباما امضا کرده بود و ترامپ می خواهد تمامی میراث اوباما را از بین ببرد.

روند مذاکره ایران با اروپا را چطور می بینید؟ اروپایی ها حمایت سفت و سختی از برجام کرده اند و اکنون نیز هم موضع مثبتی نسبت به برجام گرفته اند؟ به نظرتان شرایط به شکلی هست که بتوان به گفت و گوها امیدوار بود؟

اروپایی ها با ایران مذاکره خواهند کرد و سعی خواهند کرد ایران را قانع کنند که تعهدات خود در قبال برجام را رعایت کند. اما به عقیده من اروپایی ها نمی توانند اثرات مضر لغو برجام از طرف امریکا را جبران کنند. اروپا منافع مشترک بسیاری با امریکا دارد. از طرف دیگر بسیاری از مشکلات ایران مربوط به بانکها است که بیشتر غیر دولتی هستند. آنها باید بسته های اقتصادی خاصی را به ایران پیشنهاد بدهند که ایران راغب به ماندن شود.

تکلیف تحریمها چه می شود؟ با توجه به اینکه ساختار تحریمهای گذشته شکسته است و روابط با کشورها بعد از برجام به شرایط متفاوتی رسیده است امکان اینکه شرایط فلج کننده ای مانند گذشته شکل گیرد وجود دارد؟

اگر در ۹۰ یا ۱۸۰ روزی که تصمیم های جدید امریکا به مراحل اجرایی گذاشته خواهند شد گشایشی با امریکا پیش نیاید اوضاع کم و بیش می تواند به حالت قبل از برجام بازگردد. اما این فضا با گذشته متفاوت است. قبل از برجام اجماع جهانی علیه ایران بود و تحریمهای اروپا و شورای امنیت هم وجود داشت. ولی اکنون اروپا در کنار ایران است.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.