در هفته اخیر جلسه‌ای با حضور  سه نفر از اعضای شورای شهر، رئیس و معاونان مختلف سازمان املاک و مستغلات، مسئولان املاک و مستغلات مناطق و شرکت‌های شهرداری در خصوص آخرین وضعیت مدیریت املاک و نیز تعیین تکلیف املاک واگذار شده در زمان مدیریت شهری سابق برگزار شد.

 

مجید فراهانی (عضو شورای شهر) درباره آخرین نتایج بررسی در رابطه با واگذاری غیرقانونی املاک گفت: چگونگی اجرای  مصوبه شورا با عنوان طرح" الزام شهرداری تهران به ساماندهی اسناد املاک و مستغلات شهرداری تهران و موسسات تابعه" برای ما اهمیت ویژه‌ای دارد. برایمان اهمیت داشته و دارد تا بدانیم این سازمان در حوزه ساماندهی املاک و مستغلات شهرداری تهران چه کرده است؟ یعنی روند بازپس‌گیری و ساماندهی املاکی که به اشخاص حقیقی و حقوقی خارج از ضابطه واگذار شده، در چه وضعیتی قرار دارد؟

 

وی با اشاره نتایج تحقیقات این سازمان افزود: براساس بررسی‌های ما در حال حاضر بیش از هزار و صد ملک از املاک شهرداری تهران کماکان در دست اشخاص حقیقی و حقوقی و نهادهای مختلف قرار دارد. این آمار البته بیشتر از اینها بوده اما تاکنون در ماه‌های گذشته با پیگیری کمیته سه نفره سازمان فرایند بازپس‌گیری حدود ۱۵۰ ملک به نتیجه رسیده است. سازمان املاک به شکل مستمر در حال پیگیری حقوقی این مساله است تا بتواند املاکی در اصل متعلق به مردم است و بدون ضابطه در اختیار اشخاص حقیقی و حقوقی و نهادها قرار گرفته است را پس گرفته و نهایتا به مصارف عامه مردم برساند.

عضو شورای شهر با بیان اینکه املاک و زمین‌ها بدون هیچ گونه ضابطه‌ای در اختیار برخی نهادها قرار داده شده است، گفت‌: مساله اساسی این است که سازمان املاک و مستغلات در خصوص اشخاص حقیقی راحت‌تر از نهادها می‌تواند، املاک را بازگرداند. برگرداندن املاک واگذار شده به نهادها البته بسیار سخت‌تر بوده و تعدادشان هم کم نیست.

فراهانی با بیان اینکه سازمان املاک مستغلات شهرداری این هزار و اندی ملک و زمین را بررسی کرده است، افزود: سازمان املاک یک هیات سه نفره را مشخص کرده و این سه نفر تاکنون به بسیاری از  املاک واگذار شده مراجعه کرده‌اند. براساس گزارشا‌های آنها، بخشی از این املاک واگذار شده حتی قرارداد هم ندارند. بخشی نیز در پوشش کاربری عام المنفعه واگذار شده اما متاسفانه از آنها استفاده تجاری کرده‌اند. همه این موارد در حال ثبت و ضبط است و برایشان پرونده بازپس‌گیری تشکیل شده است.

رییس کمیته بودجه شورای شهر افزود: غالبا املاکی که به صورت رایگان واگذار شده با دستور شهردار اسبق تهران، معاونان ایشان یا قائم مقام شهردار در اختیار اشخاص حقیقی صاحب نفوذ یا نهادها قرار گرفته و هنوز هم در اختیارشان است. ما به شدت پیگیر این مساله هستیم و معتقدیم که این املاک به مردم تعلق دارند و باید به آنها برگردد. اغلب املاک ارزش بالایی دارند، برای مثال ملکی وجود دارد که بیش از هزار میلیارد ارزش داشته و واگذار شده است، اعداد بالا هستند.

 

فراهانی با بیان اینکه برای تضمین اینکه دیگر چنین فجایعی رخ نمی‌دهد شورای پنجم دو کار انجام داده است، گفت: اول آنکه طی مصوبه‌ای رسمی درصحن شورا از این پس هر ملک یا زمین که جهت بهره‌برداری به اشخاص و نهادها واگذار خواهد شد حتما باید باید به تصویب صحن شورا در جلسات علنی برسد. ثانیا با هدف شفافیت سامانه املاک و مستغلات شهرداری تهران و اطلا‌ع‌رسانی افکار  عمومی از وضعیت املاک در قالب قراردادهای بهره‌برداری، اطلاعات در سامانه عمومی به شکل شفاف در دسترس همگان قرار گیرد.

فراهانی با تاکید بر اینکه این واگذاری‌ها و بذل و بخشش‌ها در حالی رخ داده است که برخی از مناطق شهرداری با کمبود ملک رو به رو است، تصریح کرد: حتی ساختمان مرکزی شهرداری منطقه ۱۴ واگذار شده است و آنها مجبور هستند  از یک فضای نامناسب استفاده کنند. ساختمان اصلی شهرداری منطقه ۱۳ را در اختیار نهادی که نمی‌خواهم اسمش را بیاورم قرار دادند و شهرداری در چنین شرایطی املاک ارزشمند خود را هبه کرده است. با کمال تاسف باید بگویم مثل این است که شهر تهران صاحب نداشته است. املاک به شکل سلیقه‌ای و با تشخیص فردی به این و آن واگذار می‌شده است.وی در ادامه از فهرستی از این املاک خبر داد و با بیان این مطلب که اجازه انتشار این فهرست صادر نشده است، در پاسخ به این سوال که چرا بعضی از این املاک به اسم فعالیت مذهبی، خدمات کافی شاپ و تجاری می‌دهند، گفت: برخی در پوشش مقاصد خیریه و مذهبی؛ ملک دریافت کرده و در همان ملک؛ کافی‌شاپ یا سایر مقاصد تجاری و اداری احداث کرده‌اند و کل یا بخشی از ملک را تبدیل به کاربری خدماتی، اداری یا تجاری کرده‌اند. البته در مواردی که ملک بدون قرارداد واگذار شده، برخلاف کاربری ذکر شده در قرارداد مورد بهره‌برداری قرار گرفته، یا زمان و هزینه آن نامشخص است، ضروری است که دستگاه قضائی از حیث دفاع از منافع عمومی در این مسائل ورود کند.فراهانی با بیان اینکه یکی دیگر از تخلفات صورت گرفته انواع و اقسام واگذاری‌ها در قالب تعاونی‌های مسکن است، ادامه داد: املاک نجومی تنها یک نمونه کوچک از تخلفات موجود در تعاونی‌های مسکن است. یک تعاونی در قالب اعضایی خاص منتسب به اعضای تعاونی مسکن منطقه یا سازمان و شرکت خاص تشکیل می‌شده و املاک و زمین‌های شهرداری را با قیمت‌های بسیار پایین و نیز تخفیفات بالا دریافت کرده و‌ بعد زمین یا ملک را بین اعضای خود تقسیم می‌کردند. درحقیقت املاک نجومی یک بخش کوچکی از تخلفات اینگونه تعاونی‌های مسکن بوده است.

 

وی افزود: به نوعی املاک مردم خودمانی شده بود، یعنی زمین وسیع چند هزار متری بین کمتر از چهل پنجاه نفر واگذار شده و آنها با قیمت‌های بسیار پایین و تخفیف‌های بسیار بالا زمین را خُرد کرده یا مجتمع ساخته و در اختیار می‌گرفتند. املاک نجومی یکی از محصولات و میوه‌های کوچک چنین اتفاقی بوده است.

این عضو شورای شهر در پاسخ به این سوال که این واگذاری‌ها در چه فرآیند زمانی و توسط چه کسانی صورت گرفته است و آیا قائم مقام شهردار اسبق در این واگذاری‌ها نقش داشته است یا خیر؟ گفت: بررسی ما نشان می‌دهد قریب به نیمی از واگذاری‌ها دقیقا در سال‌های منتهی به انتخابات اتفاق افتاده است و رویکردهای سیاسی و حزبی پشت برخی از این واگذاری‌ها بوده است. اگر کسی ذره‌ای حلال و حرام سرش شود و یا به حفظ منافع مردم متعهد باشد با شنیدن و دانستن این اطلاعات اگر بمیرد، حق دارد.

 

وی در خصوص ردپای  قائم مقام شهردار اسبق نیز تصریح کرد: بسیاری از واگذاری‌ها با دستور مشخص شهردار اسبق یا برخی معاونین ایشان صورت گرفته است. اما هنوز برای ما مشخص نیست که برخوردهای اخیر قضایی با قائم مقام شهردار یا معاونین ایشان به دلایل این واگذاری‌هاست یا خیر؟ که فهرست املاک و زمین‌های واگذار شده به اشخاص حقیقی و حقوقی در قالب بهره‌برداری مدام در حال تغییر است، گفت: کل فهرست نزدیک به هزار و ۳۰۰ مورد است که کمتر از  ۲۰۰ مورد آن تعیین تکلیف شده است. باید بگویم برخی از این املاک در اختیار برخی از اعضای شورای سابق، معاونین و مدیران بلندپایه شهرداری و فراتر از آن بوده که به رایگان و خارج از ضوابط واگذار شده و لازم است به مردم برگردد.

وی در پاسخ به این سوال که چگونه با تخلفات برخورد خواهد شد، گفت: ما پیشنهاد کردیم شهرداری برای افرادی که در املاک مردم مستقر شده‌اند تا زمان تعیین تکلیف نهایی صورت وضعیت اجاره ماه‌های گذشته و نیز اجاره‌نامه برای آینده ارسال کند. و درصورت عدم امکان دریافت اجاره واقعی این املاک به هر عنوان؛ این مبالغ در ردیف بودجه کمک‌های شهرداری به فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی شهر تهران منظور شود.

فراهانی در پاسخ به این سوال که اگر افراد از تخلیه ممانعت کنند، چه باید کرد و اینکه در مواردی حتی شاهد بودیم اعضای سابق شورا حکم تخلیه قوه قضائیه را پاره کرده‌اند، گفت: خوشبختانه دستگاه قضائی همکاری خوبی در این خصوص در تامین حقوق عمومی و برگشت سرمایه های مردم دارد. برای تحقق نهایی استیفای حقوق مردم راهی به جز شفافیت نمی شناسیم و اسامی ناقضان حقوق مردم را که با پررویی حاضر به پس دادن اموال مردم نیستند را پس از طی فرآیندهای قانونی‌، به اطلاع افکار عمومی می‌رسانیم.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر در پاسخ به این سوال که دادستانی چه اندازه در بررسی و بازپس‌گیری این اموال با شورا و شهرداری همکاری می‌کند، گفت: خوشبختانه قوه قضائیه با ما همراهی کرده است و یک شعبه خاص به این مساله اختصاص یافته و با حساسیت پیگیر آن است که جای تشکر و قدردانی دارد. دستگاه قضائی به شدت و با حساسیت خاص در این مساله وارد شده و ما هم به مردم این قول را می‌دهیم که از این پس راه این‌گونه فسادها را از سرچشمه خواهیم بست و به همین علت مقرر شده از این پس در شهرداری تهران هر زمین یا ملکی که قرار باشد اینگونه واگذار شود، باید مصوبه شورا را در صحن علنی در محضر مردم گرفته و طی یک روند شفاف جلوی آغاز یا تداوم این تخلفات در شهرداری تهران به همت نمایندگان مردم مسدود شود.

وی ادامه داد: از زمان روی کار آمدن شورای پنجم در این نه ماه فقط یک ملک متعلق به شهرداری برای احداث موزه آثار نقاشی نقاش معاصر خانم ایران درودی آنهم با حفظ مالکیت شهرداری تهران به شکل موقت واگذار شده است که این موضوع هم البته بعد از بررسی‌ها و کارشناسی‌های مختلف در سه کمیسیون‌ مختلف شورا در صحن شورا به تصویب رسید. جالب آن است که در گذشته وقتی شتر را با بارش می‌بردند و بیش از هزار ملک بدون ضابطه شهرداری واگذار شد، صدای هیچکس حتی در فرمانداری محترم بلند نشد و کسی نفرمود این املاک ارزشمند بر چه اساس به اشخاص حقیقی حقوقی و نهادها واگذار می‌شوند. حال بعد از ۹ ماه یک موزه نقاشی قرار است احداث شود و تمام مراحل آن به صورت شفاف و علنی طی شده است، هیات تطبیق محترم در فرمانداری تهران ایراد گرفته است که این نقاش معروفیت بالایی ندارد!

فراهانی با تاکید بر اینکه موضوع بعدی که در جلسه مشترک سازمان املاک و مستغلات شهرداری تهران بر آن تاکید شد، اساسنامه سازمان املاک و مستغلات است. وی گفت: این سازمان دارای چندین اساسنامه است و قرار شد، اساسنامه و چارت پیشنهادی یکپارچه سازمان ظرف سه ماه آینده به شورا جهت تصویب ارائه شود.

عضو شورا با بیان اینکه موضوع تمرکز املاک نیز اهمیت زیادی دارد، گفت: در شورای پنجم خزانه‌داری کل مالی ایجاد شد تا مانع از پراکندگی منابع مالی شهرداری شده و شناسایی نحوه هزینه‌کرد منابع مالی را شفاف و روشن کند. مشابه آن باید خزانه‌داری یکپارچه املاک در شهرداری تهران ایجاد شود تا از تشتت مدیریت و ساماندهی املاک در مناطق و سازمان‌ها و شرکت‌های شهرداری اجتناب گردد و فرماندهی واحد املاک در مرکز و سازمان املاک و مستغلات صورت پذیرد.

 

وی افزود: هنوز املاکی هستند که در اختیار مناطق شهرداری قرار دارند، اما فهرست آنها هنوز در اختیار مرکز قرار داده نشده است. شهرداران مناطق بنا دارند در موقع ضرورت برای انجام پروژه‌های منطقه آنها را هزینه کنند. این اقدامات ناهماهنگ و غیرشفاف به هیچ وجه قابل قبول نیست. سازمان املاک و مستغلات باید به عنوان خزانه‌دار املاک شهرداری عمل کند و اسامی همه املاک در اختیارش باشد تا بتواند به شکل یکپارچه آنها را مدیریت کند.

فراهانی با بیان اینکه فهرست املاک به صورت مرتب در حال تکمیل است، گفت: قرار است کل اسناد در ساختمان خزانه‌داری؛ متمرکز و نگهداری شوند و همگی اسکن و آرشیو شوند. بنا داریم شهرداری را ملزم به تهیه "دستورالعمل واگذاری" کنیم تا ضوابط فرآیند واگذاری‌ها شفاف و روشن و به تصویب شورا برسد. باتوجه به وعده داده شده شورای پنجم به مردم در خصوص شفافیت، به دنبال انتشار عمومی برخط اطلاعات املاک و مستغلات شهرداری هستیم تا لیست املاک، وضعیت‌شان و نحوه بهره‌برداری قراردادها، نوع واگذاری، موضوع بهره‌برداری، ‌پهنا و کاربری آنها در اختیار افراد عمومی قرار گیرد.

عضو شورای شهر در ادامه با اشاره به مطرح شدن مساله املاک متروکه در تهران افزود: تصمیم گرفته شد املاک متروکه شهر تهران شناسایی شده و اقداماتی برای احیا و بهره‌برداری از آنها صورت گیرد. تعداد کثیری از این املاک متروکه در گذشته با کاربری‌هایی همچون سینما، گرمابه، فروشگاه‌های بزرگی همچون قدس، تئاترکده‌ها و کوره‌پز‌خانه‌های آجرپزی( مناطق ۱۸ و ۱۹ ) رها شده‌اند.

 

فراهانی در انتها خاطرنشان کرد: البته مالکیت این ساختمان‌های متروکه در اختیار شهرداری نبوده و مالک حقیقی یا حقوقی دارد. املاک رهاشده متروکه در سطح تهران فراوان است و قرار است شهرداری‌های مناطق این املاک را شناسایی کرده تا بتوانند با هماهنگی شرکت سرمایه‌گذاری شهرداری تهران و مالکان حقیقی و حقوقی با بارگذاری و تغییر کاربری آنها را به عنوان املاک قابل استفاده تبدیل و از آنها بهره‌برداری شود و از این طریق سرمایه قابل توجهی در سطح شهر احیا شود. از تصمیمات دیگر ما، پیگیری و احیای انشعابات املاک تملک شده در مسیر بزرگراه‌هاست که به نوبه خود سرمایه پنهانی هستند که مجموعا می‌تواند عدد قابل توجهی را در اختیار سازمان املاک قرار دهد.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.