مشکلات داخلی و خارجی در حوزه‌های مختلف از جمله اقتصاد عرصه را بر مردم تنگ و دولت را در شرایط دشواری قرار داده است. تحلیلگران و کارشناسان معتقدند که «تغییر» تنها راه برون‌رفت از این وضعیت است و آقای رییس‌جمهور باید دست به تغییر در ترکیب تیم اقتصادی خود بزند. یحیی آل‌اسحاق، عضو سابق حزب موتلفه و عضو اتاق بازرگانی تهران نیز در گفت وگویی راهکارهای مورد نظر خود را ارائه کرده است.

 

 مشروح این گفت و گو به شرح زیر است: 

 

به نظر شما دولت برای برون‌رفت از وضعیت فعلی چه راه‌هایی پیش‌پا دارد؟

 

هر تصمیمی که می‌خواهیم بگیریم باید تابع شرایط جدید باشد. یعنی بدانیم که اقتضائات در حوزه‌های داخلی و خارجی چیست و سیاست‌ها و تدابیر خود را بر اساس همین شرایط امروز اتخاذ کنیم.

 

به نظر شما مهم‌ترین چالش‌هایی که باید به آن توجه شود از نظر شما چیست؟

 

در شرایط داخلی با چالش‌های جدی از جمله گرانی و مشکلات معیشتی مردم، وضعیت تولید و رکود موجود، مشکلات بازنشستگان و صندوق‌های بازنشستگان، وضعیت بانک‌ها و فشارهای مالیاتی که به عده‌ای وارد می‌شود؛ مواجه هستیم. در مجموع فضای کسب و کار به نحوی است که تولید‌کننده و مصرف‌کننده به ویژه طبقات متوسط تولیدکننده و طبقات متوسط به پایین مصرف‌کننده همه در فشار هستند. مشکلاتی در حوزه محیط زیست و... هم وجود دارد. در حوزه خارجی نیز مشکلات و چالش‌هایی داریم. مسوولان محترم تلاشی برای برجام کردند و فکر می‌کردند که با اتکا به آن می‌توان مشکلات کشور را حل کرد، متاسفانه بدعهدی و بدکرداری امریکا و ترامپ منجر به این شد که زحماتی که آقایان کشیدند کم اثر یا بی‌اثر شود.

 

در این شرایط راهکار پیشنهادی شما چیست؟

 

در این شرایط باید رویکردها را تغییر داده و برای حل مشکلات مردم تلاش کنیم. در وهله اول باید به فکر معیشت مردم خصوصا طبقات متوسط به پایین بود. وضعیت اجاره مسکن، هزینه‌های آموزشی و اشتغال آنان را باید سامان داد زیرا قریب به اتفاق طبقات ضریب جینی ٥ به پایین ما به خاطر عدم همخوانی درآمد و هزینه‌ها قدرت خرید خود را از دست داده و در فشار مضاعف هستند.

 

اجازه دهید جزیی‌تر و دقیق‌تر صحبت کنیم. منظور از تغییر رویکرد دقیقا چیست. به عنوان مثال، مشکلات معیشتی مردم با تغییر کدام رویکرد حل خواهد شد؟

 

اولین کاری که باید برای مردم کرد، تامین معیشت مخصوصا مواد غذایی است. الان قیمت برنج، گوشت و... دو برابر شده است.

 

چطور می‌توان مانع افزایش قیمت مواد غذایی و تاثیر آن بر زندگی مردم شد؟

 

وزارت بازرگانی و مجموعه نظام تنظیم بازار باید کلیه مواد غذایی عام را به هر قیمتی که شده تامین و ذخیره‌سازی کند. در نظام توزیع آن نیز دقت و ملاحظه داشته باشند تا کالاهای اساسی و مواد مصرفی جامعه در حد وفور وجود داشته باشد، به نحوی که قیمت‌ها بالا نرود.

 

وفور مواد غذایی و کالاهای اساسی کافی است؟ جو روانی موجود بر بازار را چطور باید مدیریت کرد؟

 

با وفور مواد غذایی و توزیع و مدیریت دقیق می‌توان فضای روانی را نیز مدیریت کرد.

 

اگر تامین مواد غذایی را اولویت نخست دولت بدانیم. در مرحله دوم باید به کل مشکل پرداخت؟

 

مساله دوم اجاره‌بها است که فشار بسیاری به طبقات متوسط به پایین جامعه می‌آورد. به نظر من این مشکل به خاطر سیاست‌های غلط در این حوزه است و از وضعیت مسکن یک معضل ساخته است. این در شرایطی است که حداقل یک میلیون مسکن مهر نیمه کاره یا در مراحل نزدیک به پایان رها شده و با مختصر توجه به دایره بازمی‌گردد. لازم است که وزارت مسکن این موضوع را در اولویت قرار داد. حالا قبلا اشتباه کردند و به هر دلیل هر حرفی که زده‌اند، گذشته و رفته است. الان باید این مسکن‌ها را احیا کنند. زیرساخت‌ها مثل آب، برق و... آماده و یک میلیون مسکن را در اختیار مردم قرار دهند. این راهکار حتما می‌تواند تاثیرات مثبتی داشته باشد.

 

پس می‌فرمایید دولت به هر قیمتی که شده مواد غذایی را به بازار تزریق کند و با بهره‌گیری از پروژه‌های نیمه‌کاره مسکن مهر، مشکل افزایش قیمت مسکن و اجاره‌بها را رفع کند؟ توان این کار را دارد؟

 

بله‌، دولت باید به ٥ حوزه معیشت، اجازه بها، پوشاک، بهداشت و مسکن توجه ویژه داشته باشد. ٧٥ درصد از هزینه‌های طبقه‌های متوسط به پایین جامعه صرف این ٥ حوزه می‌شود. دولت باید برنامه‌ریزی کرده و با مدیریت درست مشکلات در این حوزه‌ها را به هر قیمتی که شده حل و فصل کند. نکته دیگر هم توجه به تولید‌کنندگان متوسط به پایین است. عمده مشکلات حوزه تولید به صنایع کوچک و متوسط مربوط می‌شود. خود آقای ظریف در اتاق بازرگانی گفت که واحدهای بزرگ حتما می‌روند و با شما کار نمی‌کنند. ما در این شرایط باید در واحدهای کوچک و متوسط که بیش از ٩٤ درصد تولید را در کشور ما تشکیل می‌دهند، پشتیبانی کنیم.

 

اینکه بگوییم مشکلات واحدهای تولیدی را حل کنید، ساده است. به نظر شما چطور می‌توان این مشکلات را حل کرد؟ راهکار عملیاتی چیست؟

 

اتاق بازرگانی تهران قبلا این مساله را بررسی کرده و به ٦٤ راهکار برای تقویت صنایع کوچک و متوسط رسیده است. این ٦٤ راهکار را برای آقای جهانگیری، آقای لاریجانی رییس مجلس و بانک مرکزی فرستاده است. متاسفانه صنایع کوچک و متوسط عمدتا در حاشیه هستند و از امکانات کشور چندان استفاده نمی‌کنند. این درحالی است که مشکلات عمده بخش تولید بر دوش آنها است. به نظر من دولت محترم باید به این بخش توجه کند. راهکارهایی را نیز قبلا ارایه کرده‌ایم.

 

برای مدیریت بازار ارز و طلا چه راهکاری پیشنهاد می‌دهید؟

 

لازم است خرید کالاهای اساسی با دلار ٣٨٠٠ تومان، کالاهای معدنی را با دلار ٤٢٠٠ تومان و مابقی کالاها را بر اساس سیاست ارزی سوم بر اساس نرخ توافقی خیلی زود عملیاتی کنند. گفتن می‌کنیم، می‌کنیم در اقتصاد فایده ندارد. باید بگوییم «کردیم». متاسفانه آقایان خیلی راحت تصمیم می‌گیرند درحالی که باید متناسب با شریط بحرانی تصمیم گرفت. به نظر من متعادل کردن نظام ارز نیازمند عملیاتی شدن این تصمیمات است.

 

برخی تحلیلگران تغییر در تیم اقتصادی دولت را ضروری می‌دانند، نظر شما در این باره چیست؟

 

عملیاتی کردن همه مواردی که گفتم نیازمند اعتماد مردم به دولت است و متاسفانه شاهد هستیم که اعتمادی که مردم به مجموعه اقتصادی دارند از بین رفته است. به نظر من عزیزانی که مسوولیت بخش اقتصادی را در دولت دارند تغییر رویکرد داده و انقلابی عمل کنند. اگر هم توان این کار را انجام دهند باید تغییر در تیم مدیریت اقتصادی دولت داد و مدیریتی متناسب با شرایط بحران را در پیش گرفت.

 

به نظر خود شما کدام تغییر بهتر و کاربردی‌تر است؟ تغییر در رویکرد اقتصادی دولت یا تغییر در تیم اقتصادی دولت؟

 

هر دو لازم است. تغییر رویکرد اصل است اما اگر افراد حاضر در تیم اقتصادی دولت با رویکرد جدید هم موفق نشوند باید افراد را تغییر داد.

 

اگر کار به تغییر افراد برسد، به نظر شما آقای رییس‌جمهور باید از کجا شروع کند؟

 

این را دیگر من نمی‌دانم.

 

به نظر شما دولت توان لازم را برای برون‌رفت از وضعیت فعلی دارد؟

 

اگر عزم راسخ داشته باشد حتما توان لازم را دارد.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.