همزمان با نزدیک شدن به موعد نخستین بسته تحریمی یکجانبه ایالات متحده آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران، تنش لفظی کم سابقه‌ای بین دولتمردان دو کشور شکل گرفته است.

دیروز حسن روحانی در سخنرانی خود در جمع همایش سفرای خارجی بی سابقه‌ترین حملات لفظی را متوجه ایالات متحده آمریکا و دولت ترامپ کرد و چند ساعت پس از این اظهارات دونالد ترامپ دست به توییت شد و در اشاره‌ای صریح به اظهارات اخیر روحانی خطاب به او نوشت: دیگر هرگز ایالات متحده آمریکا را تهدید نکن.

روحانی دیروز در سخنانی تهدید آمیز گفته بود تنگه هرمز فقط یکی از تنگه‌هایی است که ایران قادر به بستن آن است و تنگه‌های دیگری نیز وجود دارد. او به آمریکا هشدار داد با دُم شیر بازی نکند.

ترامپ نیز متقابلا  در توییت خود هشدار داد که مقامات ایران تاوان سنگینی را بابت اظهارات و مواضع خصمانه خود علیه آمریکا پرداخت خواهند کرد، تاوانی که در گذشته تاریخ کمتر کشوری پرداخته است.

توییت تهدید آمیز ترامپ خطاب به روحانی

تشدید تنش لفظی بین ایران و آمریکا و آینده تحریم‌ها

از سوی دیگر مایک پمپئو وزیر امور خارجه کابینه ترامپ یکشنبه شب ( به وقت محلی) در سخنرانی در جمع گروهی از ایرانیان اپوزیسیون در کتابخانه ملی رونالد ریگان در شهر لس‌آنجلس آمریکا حملات بی سابقه‌ای را خطاب به دولتمردان و مقامات جمهوری اسلامی ترتیب داد . او به کنایه مدعی شد: پیدا کردن میانه‌رو در بین مقامات ایران به سختی پیدا کردن یک اسب بالدار است.

پمپئو همچنین با ادعای حمایت ایالات متحده آمریکا از مردم ایران گفت به زودی آمریکا یک شبکه تلویزیونی جدید 24 ساعته فارسی برای ارتباط با مخاطبان در داخل ایران راه اندازی خواهد کرد.

وزیر امور خارجه آمریکا با نام بردن از گروهی از ارشدترین مقامات جمهوری اسلامی ایران، آنها را به فساد اقتصادی متهم کرد و دولتمردان ایران را به یک باند مافیایی تشبیه کرد.

بالا گرفتن تنش لفظی بین مقامات ایران و آمریکا نگرانی گروهی از ناظران را سبب شده  است . برخی ناظران با توجه به نگاه صفر و صدی سیاست ترامپ در قبال ایران، خطر یک برخورد نظامی بین دو کشور را زیاد می‌دانند. این خطر به ویژه هنگامی برجسته‌تر می‌شود که لحن سخنان روحانی طی روزهای گذشته به طور بی سابقه‌ای تندتر شده است.   وقتی لحن روحانی به عنوان " شیخ دیپلمات" و یک شخصیت میانه‌رو سیاسی به گونه‌ای بی‌سابقه به لحن اصولگرایان طرفدار مبارزه با آمریکا نزدیک شده، این نگرانی معنادار می‌شود و حتی صدای اعتراض برخی حامیان روحانی و چهره‌های اصلاح طلب را نیز در می‌آورد.

روحانی دیروز در اظهارات خود دو راه را پیش روی ایران ترسیم کرد و به صراحت گفت رویکرد دیپلماسی در قبال دولت ترامپ جواب نمی‌دهد و تنها دو گزینه "تسلیم" یا "مقاومت" پیش رواست و طبیعی است که دولت او گزینه مقاومت را انتخاب کرده است.

از سوی دیگر این تهدیدهای متقابل  و تنش‌های لفظی بسیار مشابه با تنش‌های لفظی مقامات آمریکا و کره شمالی در ماه‌های پیش است که در نهایت منجر به دیدار مستقیم رهبران دو کشور  در سنگاپور و توافق مقدماتی دو رهبر برای خلع سلاح هسته‌ای کره شمالی شده است.

به نظر می‌رسد یکی از اجزای استراتژی ترامپ در قبال دولت‌هایی که آمریکا با آنها مشکل دارد، آوردن آنها پای میز مذاکره با زبان تهدید است و ترامپ که از این تاکتیک خود در قبال کره شمالی – تا اینجای کارو دستکم در ظاهر – نتیجه گرفته در تلاش است همین راه را در قبال ایران نیز بیازماید.

دولت او تحریم‌های یکجانبه و شدیدی را علیه ایران تنظیم کرده و در حال رایزنی با دیگر کشورها برای اجرای سفت و سخت این تحریم‌هاست که هدف آن فروپاشی اقتصادی ایران است و از سوی دیگر با اقدامات تبلیغی و رسانه‌ای در حال پیش بردن یک جنگ روانی گسترده علیه ایران است.

ترامپ می‌کوشد با این اقدامات در نهایت مقامات جمهوری اسلامی را وادار به تغییر روش و سیاست و نشستن پای میز مذاکره و تسلیم شدن در برابر خواست‌های آمریکا کند.

از سوی دیگر مقامات جمهوری اسلامی ایران نیز در تلاشند مقاومت اقتصادی خود را در برابر تحریم‌ها بالا برده و با تامین چتری از حداقل معیشت برای اقشار مختلف ایرانی به ویژه اقشار آسیب پذیر اقتصادی، در برابر آمریکای ترامپ مقاومت کنند و چشم به تحولات جهانی و تحولات سیاست داخلی آمریکا در ماه‌ها و سال‌های آینده بدوزند.

از نظر برخی از ناظران در ایران، شکست جمهوریخواهان در انتخابات میاندوره‌ای کنگره – در آبان ماه امسال  - و به اکثریت رسیدن دموکرات‌ها در کنگره آمریکا موقعیت ترامپ را در سیاست داخلی و خارجی آمریکا تضعیف خواهد کرد و او را در دو سال آتی باقی مانده از دوران ریاست جمهوری  در کاخ سفید به یک "اردک لنگ" تبدیل خواهد ساخت؛ از سوی دیگر از دیدگاه این ناظران تشدید جنگ تجاری بین آمریکا و جهان می‌تواند رخنه‌ها و فرصت‌هایی برای تنفس اقتصاد ایران زیر فشارهای تحریمی آمریکا فراهم آورد، به ویژه اینکه اگر اتحادیه اروپا تضمینی جدی برای خرید 1 میلیون بشکه نفت از ایران بدهد و موفق شود مکانیزمی برای پرداخت وجه این خرید به ایران بیابد، مقامات ایرانی بعید است پای میز مذاکره با ترامپ بروند.

اما دیدگاه دیگر معتقد است با اعمال تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران، ایالات متحده آمریکا حتی در صورت شکست ترامپ در انتخابات و به قدرت رسیدن یک دموکرات در کاخ سفید، ابزار چانه‌زنی موثری در برابر ایران دارد و بعید می‌نماید حالا که ترامپ سفره تحریم ها را دوباره گسترده و آمریکا هزینه دیپلماتیک لازم را بابت یکجانبه‌گرایی و خروج از برجام پرداخته است، حتی دموکرات‌ها نیز بدون گرفتن برخی امتیازات از ایران مایل به برچیدن تحریم‌ها شوند.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.