از دید ایشان سفرا و نماینده های ایران در خارج از کشور می توانند در سایه توکل،‌ قدرت ایمان،‌ پایبندی شدید به موازین دینی وانقلابی،‌ مراقبت کامل از رفتار،‌ کردار و سخن گفتن، ناظر دانستن خدا در همه حالات و استمداد از او، از منافع کشور ، با پـافـشـاری بر اصـول و ارزش هـا، دفاع نمایند. امام راحل در مقاطع مختلف و در دیدار با کارگزاران سیاست خارجی، با ارائه رهنمودهای خود، انتظارات و مطالبات خود از سفرا را بیان می کردند.در سالگرد ارتحال آن امام عظیم الشان، چکیده ای از توصیه ها و نصایح ایشان به سفرا و کارگزاران دستگاه دیپلماسی بدون دخل و تصرف در متن آنها، یادآوری می گردد.

توجه به معنویات و سیر الی الله

" اگر شما در این راه مستقیم که راه اسلام است و روزی چند مرتبه هم در نماز از خدا می‌خواهید که اهدناالصراط المستقیم یعنی ما را به صراط مستقیم هدایت کن، وارد بشوید، مسلم به آخر هم خواهید رسید. عمده این است که انسان در آن راهی که باید سیر بکند وارد بشود که پیدا کردن راه، مشکل ولی بعد از پیدا کردن، پیمودن آن آسان است. همانند کسی که در بیابان گم شده و مرتب به این طرف و آن طرف می‌زند و با این وضع شاید هیچ گاه به مقصد نرسد اما وقتی که در راه مستقیم قرار گرفت به مقصد هم می‌رسد، چه سیرهای معنوی باشد و چه سیرهای مادی. اما در جهت معنویت و بعد از اینکه دولتی اسلامی شد و مردم احساس کردند که ما می‌خواهیم اصلاح بشویم، در این صورت است که همه کارها به معنویات بستگی دارد. همین کاری که شما در وزارت خارجه و سفرا در خارج می‌کنند، اگر در راه مستقیم اسلامی باشد، سیر الی الله است.  در سیر الهی لازم نیست که انسان در یک گوشه‌ای بنشیند و بگوید من می‌خواهم سیر الی الله داشته باشم. خیر، سیر الی‌الله همان سیره و روش انبیا و خصوصا پیغمبر اسلام و ائمه معصومین است که در عین حالی که در جنگ وارد می‌شدند و می‌کشتند و کشته می‌دادند و حکومت می‌کردند، همه چیز سیر الی الله بود." (صحیفه نور،جلد ۱۷،صفحه ۱۲۳)

اسلامی کردن سفارتخانه ها

" مادامی که روابط ما با خدای تبارک و تعالی محکم است، کسی نمی تواند به ما آسیب برساند. و شما این مطلب را حفظ کنید و سفارتخانه ها صورت اسلامی داشته باشد که هر کس آن را می بیند، یک سفارتخانه ممتاز باشد و مثل سابق نباشد. قلب هایتان را با خدای تبارک و تعالی آشنا کنید، خدا پشتیبان شماست، ان تنصروا الله ینصرکم و یثبت اقدامکم . انشاء الله خداوند به همه شما توفیق دهد که به اسلام و انقلاب خدمت کنید." (صحیفه نور جلد ۱۹ صفحه ۷۲ ، ۱۳۶۳/۰۸/۰۶)

" آن طوری که آقای وزیر امور خارجه گفته‌اند، وضع سفارتخانه‌های ما در خارج خوب است و ما میل داریم خوبتر بشود. سفارتخانه در هر کشوری متعلق به آن کشوری است که سفیر آن به آن جا می‌رود، یعنی یک قطعه‌ای است از یک کشور دیگر. وقتی مردم به سفارتخانه‌های ما می‌آیند، باید وضع ایران را ببینند، نه وضع آمریکا و فرانسه و سایر کشورها را. آقایان! تحت تأثیر هیچ چیزی واقع نشوید که در سابق چه بوده است که الان آن طور نیست. ما اگر بخواهیم خودمان باشیم، باید همه چیزمان از خودمان باشد و در آداب و رسوم، خودمان را از غرب جدا کنیم. ما از غرب خیلی بدی‌ها دیده‌ایم و چیزی که بشود گفت که خوبی آنها بوده است، از حکومت‌های غربی نبوده بلکه از اهل صنعت بوده است که البته بسیاری از آنها برای حکومت‌ها کار می‌کنند. بنابراین، باید وضع شما جوری باشد که هرکس وارد به آن جا می‌شود یک محیط اسلامی ببیند، چه از حیث پرسنل و چه از جهت زندگی"  (بیانات امام خمینی ، ۱۱/۸/۶۴)

ساده زیستی و پرهیز از تجملات

" اگر بخواهید بی‌خوف و هراس در مقابل باطل بایستید و از حق دفاع کنید و ابرقدرتان و سلاح‌های پیشرفته آنان و شیاطین و توطئه‌های آنان در روح شما اثر نگذارد و شما را ازمیدان به در نکند خود را به ساده زیستن عادت دهید و از تعلق قلب به مال و منال و جاه و مقام بپرهیزید" (صحیفه نور جلد ۱۹ ص۱۱)

"خوف اینکه ما اگر ساده رفتار کنیم آنها با آن، سفارتخانه آنها با آن وضعی که دارد، ما در نظر آنها تحقیر می‌شویم، این خوف را (به) خودتان راه ندهید، بلکه شما با عملتان تحقیر کنید آنطور بناها و بنیادهای ظلم و طاغوتی را. شما گمان نکیند که اگر چنانچه به طور ساده عمل بکنید و سفارتخانه شما یک امر، یک جای ساده‌ای باشد، یک مرکزی باشد که از آنجا علم و دانش و اخلاق صادر بشود، شما تحقیر خواهید شد. خیر، این حرف، حرف غربزده‌هاست که خیال می‌کنند که ما اگر مثل غرب نباشیم، ما تحقیر می‌شویم. ما الان بنا داریم که مثل غرب نباشیم و بنا داریم وابسته نباشیم و بنا داریم مستقل باشیم و آزاد باشیم. ...عظمت انسان به لباس و کلاه و اتومبیل و - نمی‌دانم پارک و امثال ذلک نیست. انسان یک حقیقتی است که آن حقیقت اگر بروز بکند شرافتمند است، عظمت دارد. شما می‌بینید که بزرگترین افراد بشر انبیا بودند و ساده‌ترین از همه هم آنها بودند. در عین حالی که بزرگتر از همه بودند و همه آنها را به بزرگی می‌شناختند در عین حال ساده‌ترین افراد بودند. (بیانات امام خمینی ، ۱۶/۱۰/۱۳۵۹)

" انسان باید تربیت بشود، باید به تزکیه تربیت بشود. و انسان از خودش باید شروع بکند، از خانواده خودش باید شروع کند. و شما خودتان، خانواده‌هایتان، خودتان همه شروع کنید تا به خارج برسد" (صحیفه امام - جلد ۱۳)

توجه به تبلیغات(دیپلماسی عمومی)

" در مورد تبلیغات وزارت خارجه باید بدانید که تبلیغات در راس أمور است و هر روز باید حجمش زیادتر گردد. امروز که ما مقابل تمام دنیا ایستاده ایم، لااقل باید تبلیغات خودمان سالم باشد و تبلیغات صحیحی داشته باشیم. امیدوارم همه سالم باشید و وزارتخانه را به صورتی که برای اسلام و کشور مفید باشد بسازید. می‌دانم که در فکر حل مسائل هستید. انشاءالله مشکلات را حل می‌نمائید. " (بیانات امام خمینی ،۲۰/۵/۱۳۶۲)

"باید با تبلیغات صحیح، اسلام را آنگونه که هست به دنیا معرفی نمایید. وقتی ملّت ها اسلام را شناختند قهراً به آن روی می آورند و ما چیزی جز پیاده شدن احکام اسلام در جهان نمی خواهیم." (صحیفه نور، ۲۹/۷/۱۳۶۰، ج۱۵، صص۲۰۰ـ۱۹۹)

"صدور اسلام به این است که اخلاق اسلامی، آداب اسلامی، اعمال اسلامی، آنجا طوری باشد که مردم توجه به آن بکنند و از امور مهم داشتن یک نشریه در هر سفارتخانه هست.... یک نشریه اخلاقی ـ اسلامی و در آن درج بشود مسائلی که در ایران گذشته است.... شما باید به هر سفارتخانه ای که دارید.... آن مخارج را صرف تبلیغات بکنید."(صحیفه نور، ۱۶/۱۰/۱۳۵۹، ج۱۳، صص۲۶۴ـ۲۶۰)

تقویت روابط با کشورهای دیگر

"ما نمی‌خواهیم در یک کشوری زندگی کنیم که از دنیا منعزل باشد، ایران امروز نمی‌تواند این طور باشد، بلکه کشورهای دیگر هم نمی‌توانند این طور باشند که در یک جا بنشینند و مرزهایشان را ببندند، این غیرمعقول است. امروز دنیا مانند یک عائله و یک شهر است، و یک شهر دارای محله‌های مختلفی است که با هم ارتباط دارد. وقتی دنیا وضعش این طور است ما نباید منعزل باشیم. ما باید با کشورهایی که با ما هستند و ما را اذیت نمی‌کنند، روابط داشته باشیم و آقایان در فکر این باشند و روابط را تحکیم کنند. البته ما با آنها که بخواهند به ما تعدی کنند، نمی‌توانیم بسازیم و از اول هم اعلام کردیم، مگر آنها خودشان را اصلاح کنند. این معنا که گاهی اهل غرض یا جهال این حرف را می‌زنند که ما نباید روابط داشته باشیم، از باب این است که یا نمی‌فهمند یا غرض دارند، زیرا تا انسان جاهل یا مخالف با اصل نظام نباشد، نمی‌تواند بگوید یک نظام باید از دنیا منعزل باشد. بنابراین اگر زمزمه‌ای می‌شود آنها را نباید به حساب آورد زیرا آنها غرض سیاسی دارند، والا آدم عاقلی که توجه به این مسائل دارد می‌داند آدم وضعش چه جور است. اسلام یک نظام اجتماعی و حکومتی است و می‌خواهد با همه عالم روابط داشته باشد. در زمان صدر اسلام که خود رسول الله سفیر می‌فرستادند به اطراف، این حرف را نمی‌زدند. در هر صورت ما باید روابط داشته باشیم، آنها که غرض ندارند، ما هم با آنها غرض نداریم، کم کم باید روابط حسنه بشود. من امیدوارم این عمل را انجام دهید و دولت هم مؤفق باشد، منتها نباید تحت سلطه خارجی باشیم، نباید آنها دخالت در امور ما بکنند و نباید به ما خط بدهند."        ( بیانات امام خمینی ،۱۱/۸/۶۴)

" از قراری که من شنیدم شیطنت دیگری می کنند و آن این که: ما چرا با دولت ها رابطه داشته باشیم؟ ما می رویم به سراغ ملت ها و با دولت ها هیچ کاری نداریم! که این هم نقشه ای است که اخیراً تعقیب می شود.... ما باید همان گونه که در زمان صدر اسلام، پیامبر سفیر به این طرف و آن طرف می فرستاد که روابط درست کند، عمل کنیم و نمی توانیم بنشینیم و بگوییم که با دولت ها چکار داریم. این برخلاف عقل و برخلاف شرع است و ما باید همه با همه رابطه داشته باشیم، منتها چند تا استثناء می شود که الان هم با آن رابطه نداریم. اما این معنایش که با هیچ دولتی نباید رابطه داشته باشیم، هیچ عقل و هیچ انسانی آن را نمی پذیرد، چون معنایش شکست خوردن و فنا و مدفون شدن است تا آخر و ما باید با ملت ها و دولت ها رابطه پیدا کنیم، آنها را که می توانیم ارشاد کنیم با همین روابط ارشاد کنیم و از آنهایی که نمی توانیم ارشاد کنیم، سیلی نخوریم. بنابراین، من به شما سفارش می کنم که در هر جا و در هر کشوری که هستید رابطه تان را محکم کنید و رفت و آمد داشته باشید. ( صحیفه نور جلد ۱۹ صفحه ۷۲ ، ۶/۰۸/)۱۳۶۳

حفظ استقلال وعدم سلطه پذیری

" در همه حال، شعار ما قطع ایادی اجانب راست و چپ از سر کشور است؛ زیرا رشد و استقلال و آزادی با وجود دخالت اجنبی از هر جنس و مسلک و مکتب، در هر امری از امور کشور، اعم از سیاسی و فرهنگی و اقتصادی و نظامی خواب و خیالی بیش نیست؛ و هر کس در هر مقامی و به هر صورتی اجازۀ دخالت اجانب را در وطن عزیز ما، چه با صراحت و چه به وسیلۀ طرحهایی که لازمه‌اش ادامۀ تسلط اجنبی یا ایجاد تسلط تازه‌ای باشد بدهد، خائن به اسلام و کشور است، و احتراز از او لازم است؛ زیرا اگر دخالت اجانب خصوصاً امریکا، شوروی، انگلیس وجود داشته باشد، هر رژیمی که روی کار بیاید تنها آلتی خواهد بود برای عقب نگهداشتن ملت و ادامۀ بدبختی‌ها و محرومیت‌ها از یک طرف، و چپاولگری‌ها و قلدری‌ها از طرف دیگر."( صحیفه نور جلد ۲ ص۱۱۳)

" ما هیچ کشوری مثل ایران سراغ نداریم که این طور، دنیا و شرق و غرب به آن نظر داشته باشند و مستقل بوده و بگوید ما، نه با آمریکا کار داریم و نه با شوروی و ما خودمان هستیم. و این که با همه دولت ها رابطه داشته باشیم، یعنی، رابطه دوستانه، نه روابط بین ارباب و رعیت و ما این روابط را نمی خواهیم مادامی که این طور هست. و ما استقلال خودمان را می خواهیم حفظ کنیم و در دنیا زندگی کنیم و اسلام را به پیش ببریم. این روابط باید هر روز محکمتر بشود ".( صحیفه نور جلد ۱۹ صفحه ۷۲ ، ۶/۰۸/۱۳۶۳)

"ما در طول تاریخ مظلوم بودیم، از همه جهات مظلوم بودیم. و ما امروز می‌خواهیم که مظلوم نباشیم و ظالم هم نباشیم. ما تعدی به هیچ کشوری، به واسطه دستوری که به ما رسیده است از اسلام نخواهیم کرد و تجاوز به هیچ فردی نخواهیم کرد و نباید بکنیم و تجاوز به هیچ کشوری نخواهیم کرد و نباید بکنیم لکن از تجاوز دیگران هم باید جلوگیری کنیم و مردم ما امروز از زن و مرد، صغیر و کبیر عازم این هستند که در مقابل تجاوزهائی که تاکنون به آنها شده است و امروز جلوگیری شده است بایستند و جان خودشان را فدای آزادی و استقلال و فدای بیرون رفتن از زیر بار ظلم کنند و ما از همه ملت‌ها و از همه دولت‌ها این توقع انسانی را داریم. اگر دولت‌های اسلامی هستند و تبع اسلام هستند دستور اسلام است که نباید ظلم بکنید و نباید تحت بار ظلم بروید و اگر تابع عیسای مسیح هستند عیسای مسیح ظلم را به هیچ وجه روا نمی‌داشت و اگر تابع موسای کلیم هستند موسای کلیم هم ظلم را روا نمی‌داشت و زیر بار ظلم هم نمی‌رفت. این برنامه انبیاست، برنامه الهی است که به وسیله انبیا به بشر ابلاغ شده است که مردم نباید ظالم باشند، حتی دو درهم، حتی یک تومان، و نباید قبول ظلم بکنند همین طور ما که تلخی ظلم را چشیدیم" (بیانات امام خمینی ، ۲۲/۱۱/۱۳۵۹)

معرفی ارزش های انقلاب

" ما از اول گفتیم می خواهیم انقلابمان را صادر کنیم. صدور انقلاب به لشکرکشی نیست بلکه می خواهیم حرفمان را به دنیا برسانیم که یکی از آن مراکز، وزارت امور خارجه است که باید مسائل ایران و اسلام و گرفتاری‌هایی که ایران از شرق و غرب داشته است، به دنیا برساند و به دنیا بگوید که می خواهیم این گونه عمل کنیم و روابط حسنه داشته باشیم، والا آنهایی که می خواهند ما را به تباهی بکشند، ما اصلا میل نداریم با آنها روابط داشته باشیم، مگر اصلاح بشوند".(بیانات امام خمینی ، ۱۱/۸/۶۴ )

"طوری (کار) بکنید که با همین عمل، به تدریج انقلاب شما صادر بشود به آن کشوری که در آن هستید. مسائل اخلاقی، یک مسائل اخلاقی، یک مسائلی است که وقتی که یک کسی مقید به آن بود و دنبالش بود این سرایت می کند و مردم به حسب طبیعتشان، به حسب فطرتشان، فطرت ها سالم است."( بیانات امام خمینی ، ۱۱/۸/۶۴ )

روابط صلح آمیز با همسایگان

"جمهوری اسلامی مایل است با همه همجواران و دیگران با صلح و صفا زندگی کند و از دولت های اسلامی اگر مورد تهاجم واقع شوند پشتیبانی می کند، لکن در مقابل کج رفتاریها و ستمگریها و اسلام شکنیها با قامت بلند ایستاده است و از هیچ قدرتی باک ندارد."(صحیفه امام، ج ۱۷، ص ۳۹۶)

امید که این رهنمودها سرلوحه‌ امور کارگزاران وزارت امورخارجه قرار گرفته و آنان را در انجام مسئولیت های‌سنگین‌، در صحنه‌ حساسی‌ که‌ در آن‌ قرار گرفته‌اند، آماده‌تر سازد.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.