مستند قدیس که در نوزدهمین سالگرد درگذشت احمد شاملو روی آنتن رفت بهانه‌ای بود برای انتقادات وسیع از علی فروغی و همکارانش در شبکه سوم سیما.

از یاشار سلطانی تا بسیاری دیگر از فعالان توئیتری، این اقدام شبکه ۳ را گامی جدید در ترویج افکار سیاسی خاص فروغی و باورهای محبوب کشانه او تلقی کردند. آنچه اخیرا حشمت‌الله فلاحت‌پیشه درباره‌اش گفته است:«دنبال محبوب‌کشی هستند. هرچه را مردم دوست دارند می‌گویند بد است و هرچه را خوش‌شان نمی‌آید، به زور به خوردشان می‌دهند.»

جالب این بود که حتی کارگردان جوان کار هم پشت مدیران شبکه را خالی کرد و در نامه‌ای شبانه اعلام کرد با سانسور ۲۳دقیقه‌ای روح مستندش را کشته‌اند.

ولی مرور یک میزگرد، نشان می‌دهد اثر پخش شده همین‌قدر علیه شاملو و عقایدش و به قصد تخریب این چهره محبوب ادبیات بوده است. تقریبا سه سال قبل بود که حسین لامعی در جلسه نقد فیلمش «قدیس» ادعا کارد همه حرف‌هایش را در فیلم زده است.

حرف‌هایی که همان جا و به سرعت توسط عبدالجواد موسوی، روزنامه‌نگار که به عنوان منتقد در نشست حضور داشت، به چالش کشیده شد: «اگر در فیلم شاهد این بودیم که چرا شاملو «قدیس» شده است و ما فقط با این موضوع در فیلم مواجهه می‌بودیم موضوع میمون و مبارکی برای فیلم محسوب می‌شد اما این فیلم اینگونه نبود بلکه سازنده آن در کل فیلم موضع دارد از وزن شعر شاملو تا مواضع سیاسی شاملو موضع دارد و این موضع را هم به صورت یک‌سری اطلاعات خام به بیننده نمی‌دهد تا او خودش به این نتیجه برسد، بلکه نتیجه فیلم را خیلی رک به مخاطب القا می‌کند و هنگامی که صحبت از تلاطمات سیاسی شاملو می‌کند به یکباره کات می‌شود و معلوم نیست چرا این کار را انجام می‌دهد. راستش فیلم واقعا ساختار ضعیفی دارد.»

این دقیقا همان نقدی است که با پخش مستند در شبکه‌های اجتماعی بسیار درباره‌اش گفته شده است. اینکه سازنده اثر به قصد تخریب چهره محبوب مردم چنین کاری را ساخته است و البته احتمالا مدیران تلویزیونی هم پول دادند و مستندش را خریدند که همین مسئله را به تصویر بکشند. حمله به محبوبیت شاملو با نمایش منتقدانی که تصاویر یکایک‌شان از همین شبکه در حالت عادی ممنوع است. از گلستان و فروغ گرفته تا شجریان و لطفی و اسماعیل خویی!

جالب اینکه در همان جلسه نقد، محمدتقی فهیم منتقد اصولگرا هم این اثر را به چالش کشیده و کاری ضعیف نامیده است: «کارگردان می‌توانست در بخش ساختاری، از خلاقیت‌های بیشتری استفاده کند تا مخاطب شاهد یک مستند پژوهشی و عمیق باشد اما فیلم متاسفانه در بخش‌های ساختاری، ضعف‌های آشکاری دارد اما درعین حال فیلم جذابی است اما جذابیت آن از ساختار نیست بلکه از شخص شاملو  سرچشمه می‌گیرد.»

فهیم آن روز شاملو را یک شارلاتان مطبوعاتی خطاب کرده  و گفته است: «درحالی که می‌شد به ابعاد دیگر کارنامه شاملو هم پرداخت تا بتواند حتی نخبگان جامعه را هم مخاطب قرار دهد در حالی که فیلم کنونی نگاهی بر مخاطبین میانی رو به پایین دارد و در حد پژوهشی اینترنتی است.»

مرور  گزارش آن جلسه نقد، نشان می‌دهد مستند از همان زمان به عنوان یک اثر تجربی ضعیف با موضع گیری رادیکال ارزیابی شده و انتخاب چنین اثری برای پخش به عنوان مانیفست رسانه ملی درباره شاملو که هر ده سال، یکبار هم نامش را نمی‌آورند، تنها گامی جدید برای نکوهش و تخریب چهره این شاعر محبوب بوده، آن هم با استفاده از پتانسیل نام افرادی که در حالت عادی اسم‌های‌شان خط قرمز رسانه ملی است.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.