قانونی که بایدن علیه عربستان اجرایی می‌کند

پرونده کشورهای عربی خلیج فارس و ایران در کارزار انتخاباتی آمریکا از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بود. این در حالی است که مقامات ایران با توجه به کارنامه آمریکا بارها اعلام کرده‌اند، نتیجه انتخابات آمریکا تفاوت زیادی برای ایران ندارد. اکنون با پیروزی بایدن در انتخابات و در شرایطی که وی پس از چند هفته کار خود را در کاخ سفید آغاز خواهد کرد گمانه‌ زنی‌های بسیاری درباره آینده سیاست آمریکا درباره ایران و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس مطرح می‌شود. برخی‌ معتقدند که بایدن به توافق هسته‌ای بازخواهد گشت و برای تعامل با ایران از گزینه دیپلماسی استفاده خواهد کرد. برخی هم با اشاره به تهدید مقام‌های عربستان از سوی بایدن در هنگام تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری گمانه زنی می‌کنند که او با اجرایی سازی قانون "جاستا" از عربستان باج‌خواهی خواهد کرد. قانون &#۳۹;عدالت علیه حامیان تروریسم&#۳۹; موسوم ‌به &#۳۹;جاستا&#۳۹; که سال ۲۰۱۶  توسط کنگره و با ‌رای دو حزب ایالات متحده آمریکا به ‌تصویب رسید، به خانواده های قربانیان ‌حملات ۱۱ سپتامبر اجازه می دهد از ‌عربستان سعودی به خاطر حمایت از عاملان این حادثه شکایت کرده و غرامت ‌دریافت کنند. در حملات تروریستی ۱۱سپتامبر ۲۰۰۱ در برجهای دوقلوی شهر نیویورک و ساختمان پنتاگون در واشنگتن، نزدیک به سه هزار نفر کشته شدند. ۱۹ ‌شهروند عربستان سعودی در این حملات دست داشتند. ‌این افراد از اعضای سازمان تروریستی القاعده بودند که ‌رهبری آن با «اسامه بن لادن» سرمایه‌دار سعودی پناه ‌گرفته در افغانستان بود. ‌

درباره سمت‌و سوی آینده سیاست‌های دولت جدید آمریکا و تاثیرات آن بر مناسبات منطقه‌ای با «محمد احمد الروسان» گفت‌وگو کردیم. وی تحلیلگر اردنی و عضو و سخنگوی رسمی جبهه مردمی اردن و مشاور حقوقی مرکز فرهنگی پادشاهی اردن است.  مشروح این گفت‌وگو به قرار زیر است:

ایرنا:   آیا بایدن  همچون سال ۲۰۱۳ تنها در حوزه هسته‌ای با ایران وارد مذاکره خواهد شد؟ این بازگشت چه تبعاتی در منطقه خواهد داشت؟

محمد احمد الروسان : جوبایدن به مثابه سخنگوی رسمی دولت عمیق یا همان ساختارهای حاکم در آمریکا است. از این رو، من معتقدم که دولت عمیق با اعمال فشار از طریق ابزار خود برای امتیاز گیری از ایران تلاش خواهد کرد. البته حزب دموکرات آمریکا رویکرد بازگشت به توافق هسته‌ای را در سر دارد و گروهی از دموکرات‌ها هم این موضوع را به صراحت اعلام کرده‌اند. رفتارهای حزب جمهوری و دموکرات فرق می‌کند. ممکن است آمریکا از موضوع ایران هراسی در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برای دامن زدن به بحران در روابط ایران و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس استفاده ‌کند.

رویکرد دولت بایدن به ایران و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را چگونه تحلیل می کنید؟

بدون تردید بایدن از طریق مانور ضرورت گفت ‌و گو میان ایران و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس با هدف رسیدن به صلح مورد پسند آمریکا، دیدگاه دولت عمیق یا همان دولت پنهان آمریکا را اجرا می‌کند. اما همه این مسائل، مانوری سیاسی، نظامی و اطلاعاتی است. احتمالا آمریکا منافع راهبردی خود را در ادامه تنش میان روابط ایران و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس می‌بیند و از عربستان و امارات به عنوان ابزاری برای دشمنی علیه ایران استفاده می‌کند. به نظر من نقش منفی امارات علیه ایران از نقش عربستان هم خطرناک‌تر است.

اکنون چرا عربستان و برخی دیگر از  کشورهای عربی از بازگشت بایدن به سیاست دوران اوباما نگران هستند؟

به نظر می‌رسد تفاوتی میان دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان درباره مسائل کشورهای عربی و اسلامی نیست؛ همانطوری که تفاوتی میان داعش و القاعده نیست. دموکرات‌ها سیاست خود را درباره ایران و منطقه ما برای پیش‌بردن طرح‌های دولت عمیق مانند شیوه آفتاب پرست پیش می‌برند. این در حالی است که جمهوری‌خواهان شیوه آشکارتری را در پیش می‌گیرند و به وضوح  از ما باج‌خواهی می‌کنند. این برای ما از شیوه پنهان و نرم بهتر است و به ما کمک می‌کند با خطرات آمریکا مقابله کنیم.

آیا بایدن تهدیدهای خود را درباره عربستان به ویژه درباره پرونده‌های حقوق بشری و موضوع قتل «جمال خاشقچی» روزنامه‌نگار منتقد سعودی و تهدید به پایان دادن حمایت تسلیحاتی از عربستان در جنگ یمن عملی خواهد کرد؟

آمریکا در دوران بایدن از برگه‌ها و ابزارهای سیاسی که وی اعلام کرده است برای زیر فشار قرار دادن ریاض و «محمدبن سلمان» ولیعهد عربستان تلاش خواهد کرد تا بیشتر این کشور را بدوشد و از این کشور باج‌خواهی کند و آن را به عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی سوق دهد. او در ادامه قانون «جاستا» را اجرایی و با آن عربستان را تهدید خواهد کرد. حتی اخیرا یک قاضی فدرال آمریکا وابسته آژانس اطلاعات مرکزی این کشور خواستار انتشار کامل ویدیو مربوط به قتل و قطعه قطعه کردن جمال خاشقچی روزنامه نگار منتقد سعودی شده است.

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.