فاجعه افغانستان برای سازمان‌های اطلاعاتی اروپا
به گزارش رویترز، آخرین اخبار درباره تحولات افغانستان و واکنش کشورهای مختلف به قدرت گیری طالبان در این کشور را می خوانید:
گروه طالبان روز پنجشنبه از مردم افغانستان که در داخل و اطراف فرودگاه بین المللی کابل اجتماع کرده‌اند خواست درصورتی که مدارک قانونی برای خروج از افغانستان ندارند، این محل را ترک کنند. در همین راستا و به گفته مقامات ناتو، طالبان و کابل، از روز یکشنبه تاکنون ۱۲ نفر در فرودگاه کابل به دلیل تیراندازی یا ازدحام جمعیت جان خود را از دست داده‌اند.
در خبری دیگر قاری یوسف احمدی، سخنگوی طالبان امروز پنجشنبه گفت، هبت‌الله آخوندزاده رهبر طالبان دستور داده تا تمام زندانیان سیاسی از تمام زندان‌های افغانستان آزاد شوند. به گزارش ایسنا سخنگوی طالبان در پیامی توییتری گفت: رهبر امارت اسلامی دستور داد تمام زندانیان سیاسی از تمام زندان‌ها آزاد شوند. فرمانداران ولایت ها بدون قید و شرط تمام زندانیان سیاسی رده بالا و رده پایین را از زندان‌های این کشور آزاد خواهند کرد و فردا آنها را تحویل خانواده‌هایشان می‌دهند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، در خبر دیگر عبدالله عبدالله در دیدار با شماری از اعضای هیات رهبری طالبان به ریاست «خلیل الرحمان حقانی» در خانه اش در شهر کابل از طالبان خواست تامین امنیت، حفظ جان، مال، آبرو و عزت مردم را در صدر اولویت‌های خود قرار دهند. وی با اشاره به نگرانی‌های شهروندان کابل و ساکنان استان‌های افغانستان گفت: در شرایط حساس کنونی امنیت جمعی و حفظ جان و مال مردم باید اولویت اساسی همه ما باشد، ما هم از افغانستان مستقل، واحد و عدالت محور حمایت می‌کنیم و تاریخ نشان داده است که بدون عدالت، تامین امنیت و تحکیم وحدت ملی امکان پذیر نیست.خلیل الرحمن حقانی از تلاش‌ها برای تامین امنیت شهروندان کابل اطمینان داد و خواهان همکاری بزرگان و رهبران سیاسی در راستای تامین امنیت مردم شد.در این دیدار حامد کرزی رییس جمهور سابق و فضل هادی مسلم یار رییس مجلس سنای سابق افغانستان نیز حضور داشتند.
در دیگر تحولات و به گزارش فارس، روز گذشته حدود ۱۰۰ نفر از کارمندان سازمان ملل متحد از «کابل» به شهر «آلماتی» قزاقستان منتقل شده و طی شش ماه آینده فعالیت خود را در رابطه با افغانستان به صورت دور کاری ادامه خواهند داد.«استفان دوجاریک» نماینده رسمی دبیرکل سازمان ملل متحد این خبر را در یک نشست خبری اعلام کرد.
ادامه واکنش ها به تحولات افغانستان
به گزارش ایسنا، نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا بعد از ستودن اقدام "قدرتمند و قاطع" جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا در روز سه‌شنبه گفت که خروج از افغانستان باید مدت‌ها قبل اتفاق می‌افتاد.پلوسی در پاسخ به سوال شبکه تلویزیونی KPIX درباره اینکه آیا دولت بایدن باید یک حضور نظامی قدرتمند در روند خروج، با توجه به سردرگمی و هرج و مرج ایجاد شده می‌داشت یا خیر گفت: ما مدت‌ها قبل باید از افغانستان می‌رفتیم. اما اکنون متاسفانه ما با بی‌نظمی مواجه شدیم. اما این باید اصلاح شود.
رئیس مجلس نمایندگان آمریکا افزود: با توجه به اطلاعاتی که دریافت کرده‌ایم، ارتش ما آنجاست و مذاکراتی با طالبان درباره خروج امن شهروندان آمریکایی و دوستانمان که به ما و متحدانمان در آنجا کمک کردند، دارند.نانسی پلوسی در رابطه با تجهیزات آمریکایی که به دست طالبان افتاده است، گفت: فکر می‌کردم ارتش افغانستان برای دفاع از آنها استفاده می‌کند. تعدادی تجهیزات در آنجا ماند. فکر می‌کردیم از آنها استفاده کنند و امیدمان همین بود تا ارتش افغانستان برای دفاع از کشورش از آن استفاده کند. این حقیقت که آنها چنین کاری نکردند و نتوانستند، دلیل دیگر ما برای خروج است.
در دیگر واکنش ها نیز پسر ترامپ می گوید طالبان هم‌اکنون بیش از ۱۶۶ کشور دیگر در جهان، بالگرد بلک هاوک در اختیار دارد. روز سه‌شنبه خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از یک مقام دفاعی آمریکایی که نامش را منتشر نکرد، گزارش داد حجم زیادی از سخت‌افزار ارتش آمریکا در اختیار طالبان قرار گرفته است. در کنار این گزارش تصاویر و ویدیوهایی از حضور شبه‌نظامیان طالبان در کنار این تجهیزات منتشر شد.
به گزارش فارس، «نیکولای پتروشف» دبیر شورای امنیت روسیه به روزنامه «ایزوستیا» گفت: هیچ پیش نیازی برای حضور نظامی روسیه در افغانستان وجود ندارد و وضعیت این کشور باید از طریق گفت‌وگوی مسالمت‌آمیز حل شود.وی اظهار داشت: هیچ پیش‌نیازی [برای حضور نظامی روسیه در افغانستان] وجود ندارد. ما بر تلاش‌های سیاسی و دیپلماتیک در مورد افغانستان تمرکز خواهیم کرد و به دنبال راه‌هایی برای ایجاد گفت‌وگوی بین‌الافغانی و حل مسالمت‌آمیز مشکلات موجود در این کشور به طور مشترک با شرکای خود خواهیم بود. این مقام امنیتی گفت که مدتی قبل یک قالب مشورت درباره افغانستان در مسکو ایجاد شده و با موفقیت در حال کار است.
پتروشف ادامه داد: علاوه بر این، ما اهمیت زیادی برای نقش هماهنگ‌کننده سازمان ملل متحد درباره تلاش‌های بین‌المللی در حل و فصل مسئله افغانستان قائل هستیم.وی گفت: روسیه علاقه‌مند است تا افغانستان صلح‌جو، متحد و در حال توسعه را ببیند که هیچ خطری برای منطقه ایجاد نمی‌کند. ما آماده گفت‌وگو با مقام‌های افغانستانی هستیم که بر اساس خواست مردم انجام می‌شود و خواسته‌های مردم خود را دنبال می‌کنند و برای تبدیل افغانستان به یک کشور عملیاتی، قوی و شکوفا کار می‌کنند. این مقام در ادامه اظهار داشت: ما روابط خود را در سطح شوراهای امنیتی، نظامی و خدمات ویژه با کشورهای واقع در نزدیکی افغانستان، در درجه اول، با تاجیکستان و ازبکستان و همچنین با چین ، ایران ، هند و پاکستان تقویت کرده‌ایم.
در همین حال «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز پنج شنبه درباره آخرین تحولات افغانستان گفت: هنوز شهروندان زیادی در افغانستان که با کشورهای اروپایی در این کشور همکاری داشته‌اند به فرودگاه نرسیده‌اند. براساس گزارش الجزیره، وی با بیان اینکه ما نگران نحوه عملکرد طالبان در آینده هستیم افزود: ما به گفت‌وگو با طالبان با وجود عدم شناخت سیاسی از آنها ادامه خواهیم داد. مسئول سیاست خارجی اروپا در ادامه با اشاره به مساله مهم پناهحویان نیز گفت: ما از موج مهاجران افغان به اروپا هراس داریم و در این زمینه پیشنهاداتی ارائه کرده‌ایم.بورل همچنین گفت: مساله مهم این است که اجازه ندهیم چین و روسیه کنترل افغانستان را در دست بگیرند.وی تاکید کرد که اتحادیه اروپا، بریتانیا و آمریکا باید یک جبهه متحد استراتژیک در افغانستان تشکیل دهند.
همچنین کلمنت بون، وزیر امور خارجه فرانسه در امور اروپایی گفت که فرانسه هیچ گونه تماس سیاسی با طالبان ندارد و هیچ توافقی و همدلی با این جنبش وجود ندارد.بیون در پخش تلویزیونی رادیو فرانس اینفو گفت: "باید به روشنی گفت که هیچ گونه تماس سیاسی وجود ندارد و هیچ گونه همدلی با طالبان وجود نخواهد داشت. " طالبانسم "نرم نداریم.
"فاجعه" افغانستان برای سازمان‌های اطلاعاتی اروپا
خبرگزاری ایسنا در مطلبی به نقل از هیل نوشت: وقوع هرج و مرج و نابسامانی در افغانستان موجب شده تا توجهات به نقش جامعه اطلاعاتی جلب شود. تسلط غیرمنتظره طالبان را هیچ یک از جوامع اطلاعاتی پیش بینی نکرده بودند.
به گزارش ایسنا، به نقل از پایگاه خبری هیل، افغانستان سریعتر از پیش‌بینی جامعه اطلاعاتی اروپا سقوط کرد، مساله‌ای که خود جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا به تازگی به آن اذعان کرده است. ماموران امنیتی آلمان هم تصرف پایتخت افغانستان توسط طالبان را در مدت زمان کوتاه "نامحتمل" ارزیابی کرده بودند.
ژنرال مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا در گفت‌وگو با خبرنگاران در پنتاگون با اشاره به نیروهای امنیتی افغان گفت: من یا دیگر افراد، چیزی مشاهده نکردیم که نشان‌دهنده فروپاشی این ارتش و این دولت در ۱۱ روز باشد.
مارک میلی چهارشنبه گفت که مقام‌ها سرعت پیشروی طالبان برای سلطه بر دولت کابل را دست‌کم گرفتند، این اذعانی بی‌سابقه است که ارزیابی‌های اطلاعاتی را بیش از پیش در کانون توجه قرار می‌دهد. به گفته او، اطلاعات سناریوهای زیادی را نشان می‌داد، شامل تسلط سریع ظرف چند هفته، چند ماه و یا چند سال. اما او روشن کرد که فروپاشی ظرف ۱۱ روز چیزی نبوده که پیش‌بینی شده باشد.
کمیته‌های کنگره آمریکا احتمالا سوالاتی را درباره اطلاعات آمریکا مطرح کنند. انتظار می‌رود دست‌کم چهار کمیته کنگره نشست‌هایی با موضوع افغانستان برگزار کنند و این موجب می‌شود تا بیشتر دولت بایدن به شدت تحت انتقاد قرار بگیرد.
سناتور باب منندز، رهبر دموکرات کمیته روابط خارجی سنای آمریکا این وقایع را "نتایج ترسناک چندین سال سیاست‌گذاری و ناکامی اطلاعاتی" دانست.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی بایدن سه‌شنبه گفت که دولت در راستای یافتن نقاط ضعف و حفره‌ها ارزیابی جدی انجام خواهد داد. اما او گفت که این کار بعد از تکمیل خروج مردم از افغانستان انجام می‌گیرد.
این فروپاشی مایه خجالت کاخ سفید است، خصوصا اینکه جو بایدن در سخنان هشتم ژوئیه خود تاکید داشت که او چیزی همانند عقب‌نشینی آمریکا از سایگون، پایتخت ویتنام در ۱۹۷۵ را متصور نیست و اینکه تسلط طالبان کاملا بعید است.
بدین ترتیب، سوالات سختی در انتظار جامعه اطلاعاتی آمریکاست. دنیس راس، دستیار ویژه باراک اوباما، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا گفت: او هیچگاه چنین حرفی نمی‌زد، مگر اینکه افراد اطلاعاتی به او گفته باشند که چنین چیزی "کاملا بعید" است.
برخی از مقام‌های سابق و کارشناسان از جامعه اطلاعاتی آمریکا دفاع کرده و گفته‌اند که مقام‌ها نسبت به تسلط بالقوه طالبان در صورتی که جدول زمانی دقیق نباشد، هشدار داده بودند. آنها می‌گویند تقصیر باید به گردن تصمیم‌گیری بایدن و مقام‌های ارشد باشد.
مایکل اوهانلون، کارشناس ارشد در موسسه بروکینگز گفت: ما اصلا نباید آن را به گردن جامعه اطلاعاتی بیندازیم. فکر می‌کنم این کاملا یک اشتباه سیاسی بود.
ارزیابی‌های اطلاعاتی آمریکا، پیش‌بینی مشخصی بر مبنای جدول زمانی نداشت بلکه سناریوهای احتمالی در صورت خروج آمریکا را اعلام کرد.
استیون کش، از وکلای متخصص در حوزه امنیت ملی که مشاور سابق سانور دموکرات دایان فاینستاین بود، گفت: بیشتر ارزیابی های اطلاعاتی که من تا به حال دیده ام نوعی توصیف احتمالی از چیزهایی است که ممکن است با در نظر گرفتن احتمال و سرعت اتفاق بیفتد.
داگلاس لاندن، رئیس ضد تروریسم سابق سیا در حوزه افغانستان چهارشنبه در مطلبی گفت که بایدن با گفتن اینکه وضعیت سریعتر از آنچه مقام‌ها پیش‌بینی میکردند اتفاق افتاد، مردم را فریفت. او گفت: سیا این را به عنوان سناریوی احتمالی پیش‌بینی کرده بود.
سازمان اطلاعات آلمان حتی تا دو روز پیش از تصرف کابل توسط نیروهای طالبان ارزیابی دقیقی از اوضاع افغانستان نداشته است. بر اساس ارزیابی سازمان اطلاعات آلمان طالبان قادر به تصرف کابل پیش از ماه سپتامبر نبوده‌اند.
بر اساس گزارشی که درباره ارزیابی سازمان اطلاعات آلمان (BND) از وضعیت افغانستان منتشر شده، کارشناسان آلمانی امور امنیتی افغانستان تا روز جمعه بر این باور بودند که طالبان قادر به تصرف کابل تا پیش از پایان قطعی خروج نیروهای آمریکا از افغانستان نخواهند بود.
آمریکا اعلام کرده بود که تا پیش از روز ۱۱ سپتامبر همه نیروهای نظامی خود را از خاک افغانستان خارج خواهد کرد.
تصرف کابل در روز ۱۵ اوت از سوی طالبان عملا نشان داد که ارزیابی سازمان اطلاعات آلمان از اوضاع افغانستان خطا بوده است.
روزنامه "بیلد" به نقل از پروتکل جسله اضطراری دولت آلمان با سازمان اطلاعات این کشور در روز ۱۳ اوت نوشته است که ماموران امنیتی آلمان تصرف پایتخت افغانستان توسط طالبان را در مدت زمان کوتاه "نامحتمل" ارزیابی کرده بودند.
سایت فرستنده خبری "ان‌تی‌وی" آلمان در گزارشی در همین ارتباط به مقاله‌ای اشاره می‌کند که نشریه "بیزینس اینسایدر" درباره اظهارات یکی از مقامات سازمان اطلاعات آلمان منتشر کرده است.
در این گزارش آمده است که نماینده سازمان اطلاعات آلمان در ماه ژوئن (دو ماه پیش از تصرف کل افغانستان توسط طالبان) بر این باور بوده که تصرف کامل افغانستان توسط طالبان بین ۱۸ تا ۲۴ ماه طول خواهد کشید.گفته می‌شود که ارزیابی ناصحیح سازمان اطلاعات آلمان عملا باعث تاخیر در انتقال شهروندان آلمانی ساکن افغانستان و همچنین همکاران محلی نهادهای آلمانی در آن کشور شده است.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
