تورم دارا و ندار نزدیک شد

فاصله تورمی دارا و ندار

آمار تورم نقطه به نقطه دهک‌ها در سه ماهه نخست سال‌جاری خبر از افزایش فاصله تورمی دهک‌ها دارد. براساس این آمار، فاصله تورمی بین دهک اول (دهک محروم) و دهک دهم (دهک برخوردار) در ماه خرداد ۲/ ۴ درصد بوده است که نسبت به رقم ۹/ ۳ درصدی در ماه اردیبهشت افزایشی ۳/ ۰ درصدی نشان می‌دهد. این به معنای آن است که دهک برخوردار در فاصله خرداد ۹۸ تا خرداد ۹۹ تورم بیشتری را نسبت به دهک محروم تجربه کرده است. تورم نقطه به نقطه خرداد ۹۹ برای دهک نخست ۱۹ درصد و برای دهک دهم ۶/ ۲۶ درصد بوده است که نسبت به تورم نقطه‌ای ۱/ ۱۷ درصد و ۱/ ۲۵ درصد برای دهک اول و دهم در اردیبهشت ماه، افزایش یافته است. در گروه خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات، تورم نقطه‌ای دهک اول در اردیبهشت ۷/ ۱۱ و در خرداد ۱۵ درصد، و برای دهک دهم در اردیبهشت ۳/ ۱۱ و در خرداد ۵/ ۱۳ درصد بوده است. در گروه کالاهای غیرخوراکی و خدمات نیز دهک اول در اردیبهشت و خرداد به ترتیب ۹/ ۲۲ و ۱/ ۲۳ درصد تورم نقطه‌ای و دهک دهم در اردیبهشت و خرداد به ترتیب ۹/ ۲۸ و ۲/ ۳۰ درصد تورم نقطه‌ای تجربه کرده است.

با توجه به آمار تورم سالانه کل کشور نیز تورم سالانه دهک اول در خرداد ۱/ ۲۶ درصد و در اردیبهشت ۴/ ۲۵ درصد بوده است. در دهک دهم نیز تورم سالانه در اردیبهشت و خرداد سال‌جاری به ترتیب برابر ۹/ ۲۷ دصد و ۵/ ۳۰ درصد بوده است. به این ترتیب فاصله تورم کل در گروه «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» نسبت به ماه قبل ۸/ ۰ درصد کاهش و در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» نسبت به اردیبهشت ۴/ ۰ درصد کاهش نشان می‌دهد.

تورم ماهانه دهک‌ها

براساس آمار تورم ماهانه، تورم کل ماهانه دهک اول و دهک دهم در اردیبهشت ماه به ترتیب ۷/ ۰ و ۴/ ۴ درصد بود که اختلاف معنی‌داری در آن مشاهده می‌شد. با این حال نرخ تورم کل ماهانه دهک اول و دهک دوم در خرداد ماه برابر شده و به نرخ ۷/ ۱ درصدی رسیده است. این ارقام به این معناست که دهک اول درآمدی در خرداد ماه تورم بیشتری نسبت به اردیبهشت تجربه کرده است، اما دهک دهم درآمدی در خرداد ماه تورم کمتری را متحمل شده است. یک دلیل احتمالی برای این امر می‌تواند تفاوت تغییر قیمت گروه‌های مختلف کالاها باشد که در سبد مصرفی خانوارهای دهک‌های مختلف سهم یکسانی ندارد. برای مثل، به‌نظر می‌رسد افزایش قیمت خودرو و همچنین افزایش قیمت ارز در اردیبهشت که منجر به افزایش قیمت کالاهای بادوام و الکترونیکی شد، تورم خانوار دهک دهم در ماه اردیبهشت را بالاتر از تورم دهک نخست که مصرف کمتری از این کالاها دارد قرار داده بود، اما در خرداد و با تثبیت قیمت خودرو و ارز در نرخ‌های بالا، تورم دهک دهم در این ماه کمی کاهش یافته است. از سوی دیگر، به‌نظر می‌رسد افزایش تورم در گروه کالاهای خوراکی در خردادماه باعث افزایش تورم دهک اول نسبت به اردیبهشت شده است.

تورم کالاهای خوراکی

شاخص کل قیمت کالاهای خوراکی، آشامیدنی و دخانی در خرداد ماه سال‌جاری نسبت به ماه قبل در دهک نخست ۹/ ۱ و در دهک دهم ۳/ ۲ درصد رشد داشته است. سهم خوراکی‌ها از این افزایش قیمت ماهانه برای دهک نخست ۹۶/ ۰ درصد و برای دهک دهم ۴۱/ ۰ درصد است. نکته مهم در این قسمت سهم بالای افزایش قیمت نان از تورم خوراکی‌هاست. بر مبنای این آمار، سهم نان از تورم ماهانه خرداد برای دهک نخست ۸۴/ ۰ درصد و برای دهک دهم ۱۶/ ۰ درصد بوده است. به این ترتیب می‌توان دید که چرا تورم ماهانه دهک کم‌درآمد در خردادماه افزایش قابل‌توجهی داشته است. در گروه خوراکی‌ها، بیشترین سهم از تورم ماهانه پس از نان، به گوشت قرمز تعلق دارد که سهم آن از تورم ماهانه در دهک اول ۵/ ۰ درصد و در دهک دهم ۱۳/ ۰ درصد بوده است.

تورم کالاهای غیرخوراکی و خدمات

براساس داده‌های سازمان آمار، تورم ماهانه گروه کالاهای غیرخوراکی و خدمات در خردادماه سال‌جاری برای دهک نخست ۷۹/ ۰ درصد و برای دهک دهم ۳/ ۱ درصد بوده است. دلیل عمده این تفاوت حضور کالاهای با دوام و الکترونیکی در این سبد است که سهم مصرف آن در سبد دهک برخوردار به مراتب بیشتر از دهک محروم است. طبق این آمار، سهم مسکن، آب، برق، و گاز از تورم ماهانه هزینه‌های خانوار در خردادماه برای دهک نخست به ۳۱/ ۰ و برای دهک دهم به ۴۲/ ۰ درصد رسیده است و سهم بهداشت و درمان از این تورم ماهانه برای دهک نخست ۱۱/ ۰ درصد و برای دهک دهم ۲۵/ ۰ درصد بوده است. همچنین سهم حمل‌ونقل از تورم ماهانه برای دهک نخست ۱۱/ ۰ درصد و برای دهک دهم منفی ۲۶/ ۰ درصد شده است که می‌تواند به‌دلیل ثبات نسبی قیمت خودرو و کرایه تاکسی در خرداد باشد. همان‌طور که پیش‌تر نیز گفته شد، افزایش قیمت خدمات حمل‌ونقل در اردیبهشت از عوامل بالا بودن تورم ماهانه اردیبهشت برای دهک دهم بود.

تورم در فصل بهار

با توجه به مشخص شدن آمار تورم ماهانه سه ماه نخست سال‌جاری، نرخ تورم فصل بهار در سال ۹۸ قابل محاسبه است. متوسط نرخ تورم ۱۲ ماهه در بهار سال‌جاری برای دهک اول ۱/ ۲۸ درصد و برای دهک دهم ۹/ ۳۱ درصد بوده است. به‌نظر می‌رسد افزایش قیمت ارز و گران شدن خودرو و کالاهای بادوام و همچنین افزایش هزینه حمل‌ونقل در مناطق شهری، عامل اصلی اختلاف تورم بین دهک برخوردار و دهک محروم باشد.طبق آمار منتشر شده، متوسط تورم سالانه در فصل بهار ۹۸ در گروه «کالاهای خوراکی، آشامیدنی و دخانی» برای دهک نخست به ۳/ ۲۹ درصد و برای دهک دهم به ۵/ ۳۲ درصد رسیده است. در گروه «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» نیز متوسط تورم سالانه در فصل بهار برای دهک نخست به ۸/ ۲۶ و برای دهک دهم به ۷/ ۳۱ رسیده است.