«کاربوم» چگونه در اکوسیستم شغل‌یابی ایران جا باز کرد
بازیگر استارت‌آپی بازار استخدام
«کاربوم» استارت‌آپی است که در سال ۹۴ کار خود را با یک تیم سه‌نفره و سرمایه‌گذاری اندک و با نام «تلنت‌یاب» آغاز کرد. در ادامه با گسترش فعالیت مجموعه به چیزی فراتر از پلت‌فرم شغل‌یابی و متمرکز شدن بر پوشش حداکثری ابعاد مختلف زندگی شغلی افراد، به نام «کاربوم» تغییر برند داد. میلاد بختی بنیان‌گذار کاربوم فارغ‌التحصیل رشته مدیریت منابع انسانی است، او سال‌ها قبل از آنکه به فکر راه‌اندازی این پلت‌فرم کاریابی بیفتد در چند شرکت بزرگ فولادی، خودرو‌سازی و نرم‌افزاری کار کرده بود و نقاط ضعف سیستم‌های مدیریت منابع انسانی شرکت‌ها و خلأهای جذب را از نزدیک دیده بود؛ همان تجربه‌ها باعث شد روی راهکاری با ترکیب تکنولوژی و دانش منابع انسانی تمرکز کند.
کاربوم زمانی کار خود را آغاز کرد که رقبایی مانند «ایران تلنت» با سابقه فعالیت ۱۷ ساله در این بازار حضور فعال داشتند. گذشته از این ماهانه چند استارت‌آپ جدید مدام به این حوزه وارد می‌شدند و پس از مدت کوتاهی خارج می‌شدند. بختی می‌گوید: در گام اول آنچه باعث شد بتوانیم در چنین بازاری جا باز کنیم، تمرکز بر بخش‌های متفاوت‌تر و گسترده‌تری از فرآیند شغل یابی و تکیه بر دانش تخصصی تیم در حوزه مدیریت منابع انسانی بود. تیم کاربوم تلاش کرد با ایجاد بخش‌هایی چون رزومه‌ساز آنلاین، آزمون‌های شخصیت‌شناسی و انتشار محتواهای آموزشی در لینکدین، نفوذ زیادی میان اکوسیستم شغل‌یابی ایران کسب کند. با این رشد ارگانیک، تعداد کاربران کاربوم به تدریج افزایش یافت و توجه کارفرمایان نیز به استارت‌آپ جذب شد به جز اینها تیم به دنبال رابط کاربری ساده‌ای بود که کارجویان را در مدت کوتاهی و به‌طور رایگان از طریق آگهی‌ها و با رزومه فارسی به شغل مورد نظر برساند و هزینه استخدام را هم از کارفرما اخذ کند.
خدمات تسهیل‌کننده جذب و استخدام نیرو
ابزار رزومه‌ساز فارسی که با هدف تسهیل فرآیند استخدام کارجویان به سایت اضافه شد، به آنها در تهیه رزومه‌ای حرفه‌ای، با ظاهری مرتب کمک می‌کند. اما این تنها تلاش کاربوم برای نزدیک کردن دو گروه ذی‌نفع نبود. راه‌اندازی بخش معرفی «برندهای کارفرمایی»، سیستم پایش کارجویان (ATS) و ایجاد انطباق رزومه‌های ارسالی برای کارفرمایان (با هدف جلوگیری از ارسال رزومه‌های اسپم) از دیگر تمهیدات استارت‌آپ در این مسیر بود.
طبق آمارهای ارائه شده از سوی کاربوم، این مجموعه با داشتن حدود ۷۳۰ هزار کاربر، توانسته بانک اطلاعاتی از ۳۸۰ هزار رزومه جمع‌آوری کند و تعداد ۱۰ هزار سازمان را به‌عنوان برندهای کارفرما در سامانه کاربوم ثبت کند. بر اساس داده‌های ارائه شده از سوی مدیران کاربوم، در ۶۷ درصد موارد، کارفرمایان رزومه‌های ارسالی کارجویان برای آگهی‌های استخدامی رادر بازه زمانی زیر ۷ روز مشاهده می‌کنند و به آنها پاسخ می‌دهند و تنها در ۱۳ درصد موارد، زمان پاسخگویی کارفرمایان بیش از یک ماه طول می‌کشد.
همچنین بررسی‌های صورت گرفته از آگهی‌های درج شده در کاربوم نشان می‌دهند، بیشترین تعداد آگهی‌های استخدامی مربوط به حوزه شغلی برنامه‌نویسی و نرم‌افزار است و حوزه شغلی مهندسی شیمی کمترین تعداد آگهی‌های شغلی را داراست. در میان مهارت‌های فنی، مهارت‌های مدیریت، حسابداری، طراحی
UI/ UX، برنامه‌نویسی وب، بازاریابی شبکه‌های اجتماعی، هوش مصنوعی و تحلیل بازار بیشترین تقاضا را از جانب کارفرمایان دارند و در میان مهارت‌های نرم، مهارت‌های مدیریت زمان، تصمیم‌گیری، خلاقیت، روحیه کار تیمی و توانایی مدیریت چند وظیفه، مهم‌ترین مهارت‌ها از نظر کارفرمایان هستند.
شرکت‌های طبیعت زنده (سینره)، آسیاتک، همکاران سیستم، ماسترفوده، رسپینا، سیمکو، تیپاکس، خیلی سبز، سام ست و جین وست به ترتیب بیشترین آگهی استخدامی را در میان آگهی‌های استخدامی پلت‌فرم کاربوم داشته‌اند.
ارزیابی کارجویان و کارکنان و آموزش
از آنجا که یکی از خدمات کاربوم، برگزاری آزمون‌های آنلاین روان‌شناختی با هدف «سنجش عملکرد و شاخص‌های نگرش شغلی کارکنان» است، امکان انجام تست‌های آنلاین شخصیت‌شناسی نه تنها برای کارکنان سازمان‌ها، بلکه برای تمامی کارجویان فراهم شده و تا به امروز بیش از ۵ میلیون آزمون موفق در این سامانه به ثبت رسیده است. از جمله آزمون‌هایی که در این سامانه ارائه شده‌اند می‌توان به تست‌های شخصیت‌شناسی MBTI، هارتمن، نئو و چند تست دیگر اشاره کرد که می‌توانند هم به کارجویان در شناخت شخصیت و مهارت‌های خود و هم به کارفرمایان در انتخاب متناسب‌ترین نیرو برای موقعیت شغلی مورد نظر کمک کنند. یکی دیگر از حلقه‌های زنجیره خدمات کاربوم برای پوشش حداکثری نیازهای مختلف فرآیند کاریابی، خدمات مرتبط با آموزش و توسعه منابع انسانی است. در این بخش با بررسی‌هایی که از نیازهای آموزشی کارجویان و کارکنان صورت گرفته، دوره‌های آموزشی آنلاینی در دسته‌های مدیریت کسب و کار، توسعه فردی، بازاریابی و فروش آموزش بازارهای مالی و مهارت‌های مرتبط با فناوری و کامپیوتر، آماده و در سایت قرار داده شده‌اند. با توجه به اهمیت آموزش، در توسعه مهارت‌های کارکنان و کارجویان، مدیران کاربوم در سال ۹۶ اقدام به خریداری وب‌سایت «وب یاد» کردند تا در مواردی که کارجویان ضعف مهارتی دارند، آنها را به دوره‌های آموزشی مربوطه هدایت کرده تا بتوانند نواقص مهارتی‌شان را برطرف کنند. علاوه بر «وب یاد»، در بخش مجله کاربوم نیز تعداد زیادی محتوای آموزشی در زمینه‌های مختلف ایجاد شده است که به آگاهی کارجویان برای ورود به بازار کار کمک می‌کند.
ارزش بازار «استخدام و توسعه منابع انسانی»
بررسی‌ها نشان می‌دهد تا سال ۲۰۲۵، ارزش بازار جهانی استخدام و توسعه منابع انسانی، چیزی در حدود ۳۰ میلیارد دلار خواهد بود که با پیشرفت‌های تکنولوژیک حاصل شده در این سال‌ها، پیش‌بینی می‌شود، سهم بازار آنلاین منابع انسانی، درصد قابل توجهی از این میزان باشد. با توجه به نابالغ بودن بازار منابع انسانی در ایران و نبود شفافیت‌های لازم، درباره ارزش داخلی این بازار، اطلاعات چندانی در دست نیست. بختی در پاسخ به این سوال که سهم کاربوم از بازار جذب و توسعه منابع انسانی کشور چند درصد است می‌گوید: به‌طور کلی مشاغل را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد. مشاغل یقه آبی که مشاغل عمومی تری را شامل می‌شوند و مشاغل یقه سفید که بر مشاغل تخصصی تمرکز دارند. مثلا بخش‌های کاریابی پلت‌فرم‌هایی مانند دیوار و شیپور بیشتر بر مشاغل یقه آبی تمرکز دارد و طبیعتا سهم بیشتری در این دسته مشاغل دارند اما با توجه به اینکه عمدتا مخاطبان هدف ما تازه فارغ‌التحصیلان هستند، ما بر دسته مشاغل یقه سفید تمرکز داریم. این موارد در کنار عدم دسترسی به اطلاعات کافی از تمامی پلت‌فرم ها، تعیین سهم بازار را دشوار کرده است و نمی‌توان سنجش دقیقی از سهم بازار هر پلت‌فرم داشت.
جذب سرمایه جدید کاربوم
استارت‌آپ کاربوم در سال ۱۳۹۸ توانست به نقطه سر به سر برسد و با توجه به بهبود درآمدی کاربوم و مثبت شدن جریان نقدینگی این مجموعه، سرمایه گذاران برای سرمایه‌گذاری در آن ابراز تمایل کردند. در نهایت در اسفند ماه سال گذشته مدیران کاربوم با علیرضا کلاهی از سرمایه گذاران شناخته شده اکوسیستم استارت‌آپی درباره جذب سرمایه به توافق رسیدند. میزان این سرمایه‌گذاری ۵ میلیارد تومان است. پس از جذب سرمایه اخیر، تعداد اعضای تیم کاربوم از ۸ نفر به ۲۰ نفر افزایش پیدا کرده است.
راهکارهای کاربوم برای گلایه‌های کارفرمایان
یکی از گلایه‌هایی که کارفرمایان از کار با پلت‌فرم‌های استخدامی دارند، عدم پایبندی کارجویان به اصول حرفه‌ای است.بختی، دراین زمینه می‌گوید: یکی از عارضه‌های جدی بازار کار کشور و تمامی پلت‌فرم‌های کاریابی چنین مشکلاتی است و این موارد چیزی نیستند که مختص کاربوم یا هیچ پلت‌فرم خاص دیگری باشند. در گام اول سعی کردیم با راه‌اندازی سیستم تطابق مهارت ها، مناسب ترین رزومه‌ها را به کارفرمایان ارسال کنیم. اما در کل با هدف کاهش مشکلاتی از این دست، امکانی در سامانه کاربوم فراهم شده است تا کارفرمایان بتوانند کارجویان خاطی یا بی‌نظم را گزارش دهند. با ثبت چنین گزارش‌های خطایی در مورد هر کارجو، کارفرمایان بعدی حین مشاهده رزومه از بی نظمی‌ها و بدقولی‌های آن کاربر خاص آگاه می‌شوند و این تاثیر بسیار بدی در نگرش کارفرما در مورد آن کارجو خواهد داشت. در صورتی که تعداد گزارش‌های خطا از کاربری زیاد شود، تیم کاربوم دسترسی این کاربر را قطع می‌کند و دیگر امکان استفاده از سامانه کاربوم را نخواهد داشت.
آینده بازار جذب و توسعه منابع انسانی
بازار جذب و توسعه منابع انسانی و تکنولوژی‌های مرتبط با آن، هنوز جای رشد بسیاری دارد. به نظر می‌رسد گام‌های بعدی سامانه‌های کاریابی فعال در ایران، تمرکز هرچه بیشتر بر توسعه مهارت‌های کارجویان و جایگزینی ارتباطات مجازی طرفین شغل به جای جلسات حضوری باشد. چالش مرتبط کردن مناسب‌ترین افراد به هر موقعیت شغلی هنوز یکی از مهم‌ترین چالش‌های این حوزه است. شاید روزی برسد که اسکن‌های مغزی جای رزومه‌ها و تست‌های شخصیت‌شناسی ارسالی برای کارفرمایان را بگیرد. با بهبود دانش مدیریت در میان مدیران سازمان ها، اهمیت مدیریت منابع انسانی بیشتر خواهد شد و با توجه به اینکه در بخش پرورش فکری و مهارتی افراد شاغل در سازمان‌ها، هنوز کار چندانی صورت نگرفته است، چنین نقاطی می‌توانند جزو برنامه‌‌های آتی سامانه‌های مدیریت منابع انسانی قرار گیرند.
نکات مهم:
کاربوم در اسفند ماه سال ۹۸ توانست مبلغ ۵ میلیارد تومان سرمایه جذب کند.
تا امروز حدود ۷۳۰ هزار کارجو و ۱۰ هزار کارفرما در کاربوم ثبت‌نام کرده‌اند.
در نمودار توزیع سنی کاربران کاربوم، بازه ۲۵ تا ۲۹ سال با سهم ۳۸ درصدی و بازه ۳۰ تا ۳۴ سال با سهم ۲۹درصدی بیشترین درصدها را به خود اختصاص داده‌اند.
