با ورود طراحی‌های نوین در صنایع، ساختمان و نیاز جامعه صنعتی به محصولات جدید مقاوم در برابر حریق، «گیلان‌میکا» پا به این عرصه گذاشت و با پشتوانه تحقیقات گسترده خود در سال ۱۳۷۷ به فناوری تولید فرآورده‌هایی با پایه ورمیکولیت دست یافت و کشور را در ردیف معدود کشورهای دارنده دانش ساخت پوشش‌های ضدحریق قرار داد. این شرکت به‌عنوان یک شرکت دانش‌بنیان، نخستین تولیدکننده پوشش‌های ضدحریق در کشور گواهی‌نامه‌های متعدد ملی و بین‌المللی از جمله گواهی‌نامه فنی و صحت محصول را در صنعت پوشش‌های ضدحریق دریافت کرده است. شرکت گیلان‌میکا در سال ۱۳۶۴ با بیش از دو دهه فعالیت در معدن و صنایع و به‌دلیل سرعتی که در رسیدن به منابع زیرزمینی نفت و نیاز به گل حفاری به‌دست آورده بود، تاسیس شد. تا پیش از این مصرف‌کنندگان میکا به‌شدت وابسته به خارج کشور بودند که گیلان‌میکا در چند دهه گذشته قادر شد بخشی از میکای گل حفاری را تامین کند. حسین حسن‌پور مدیرعامل شرکت گیلان‌میکا درباره ورود این شرکت معدنی به حوزه پوشش‌های ضدحریق در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» عنوان کرد: به‌دلیل آمد و شد در صنایع نفتی، شرکت گیلان‌میکا با تقاضای پوشش ضدحریق سازه‌های نفتی آشنا شد و مدیران بعضی از پالایشگاه‌ها فقط به‌دلیل شباهت این پوشش‌ها و گل حفاری که حاوی میکا بود، خواسته خود را برای تامین نیازهایشان با شرکت گیلان‌میکا در میان نهادند. 

حسن‌پور در ادامه خاطرنشان کرد: مجموعه نسل دوم بنیان‌گذاران شرکت با کنجکاوی در زمینه پوشش‌های ضدحریق تحقیق کردند و متوجه شدند که آنچه به‌عنوان میکا (گروهی از ورق‌های سیلیکات آبدار آلومینیوم به همراه پتاسیم یا سدیم با اشکال گوناگونی) در صنعت حفاری کشور به کار گرفته می‌شود، ماده ارزشمندی است که کاربردهای بسیار خاص در صنعت به‌ویژه تولید پوشش‌های ضدحریق دارد، از همین‌رو با بیش از ۸ سال تحقیق و مهندسی معکوس این شرکت موفق شد پوشش‌های ضدحریق سازه‌های پالایشگاهی و ساختمان‌های بلندمرتبه را با تمام استانداردهای سختگیرانه بین‌المللی تولید کند. هنر این مخلوط پیش‌آمیخته که همگان تصور می‌کردند بتن است، خود خنک‌کنندگی آن در مواجهه با آتش‌سوزی بود که کشف این رفتار از نمونه‌های خارجی و بررسی کردن تولید آن، راه بسیار سخت ولی نتایج شیرینی برای صنعت کشور به همراه داشت. 

وی با اشاره به این موضوع که تمام مواد اولیه این کالا صددرصد داخلی است، عنوان کرد: ورود این پوشش به چرخه صنعت برای نخستین‌‌بار دغدغه بزرگی از مدیران صنعت نفت، گاز و پتروشیمی را رفع و مبالغ هنگفتی که بابت این کالا و ورود آن به‌صورت ارز از کشور خارج می‌شد را متوقف کرد. 

حسن‌پور تاکید کرد: این اتفاق پس از گذشت سال‌ها، سبب آسان شدن حل معمای تولید کالایی شد که تولیدکنندگان داخلی به چندین برابر قیمت از خارج کشور مجبور به وارد کردن آن بودند، از این‌رو با تولید داخلی آن از چند سو به بهبود فضای کسب‌وکار کمک شد که باید به اثرات اجتماعی و اقتصادی آن بسیار توجه کرد و به درک این نکته نائل آمد که هر تولیدی که بومی می‌شود، چگونه به اصلاح ساختارها منجر می‌شود، زیرا با تلاش برای تولید پوشش‌های ضدحریق و دانش فنی و فناوری آن به روش‌هایی دست یافتیم که پیش از آن در کشور وجود نداشت. 

مدیرعامل گیلان‌میکا همچنین در ادامه خاطرنشان کرد: در مسیر تلاش برای تولید این پوشش ضدحریق، همیشه از سوی تجارت‌پیشگان تحت فشار بودیم که نمی‌توان امنیت صنعت عظیم و گران‌قیمت پالایش و پتروشیمی را به‌دست کالای ایرانی سپرد. اما مدیرانی که معتقد بودند می‌توان این کالای پایه معدنی هوشمند را در داخل کشور تولید کرد، با دقت بسیار این کار را دنبال کردند که هم روش نوین برای کنترل صحت عملکرد کالای خریداری شده به‌دست آمد و هم حقانیت این موضوع که تولیدکنندگان ایرانی می‌توانند موجب پس‌زدن گروه‌های فشار برای فروش کالای گران‌قیمت و بعضا کم‌کیفیت خارجی شوند ثابت شد. 

 دستاوردهای اقتصادی

مدیرعامل گیلان‌میکا با اشاره به‌دستاوردهای اقتصادی پوشش‌های ضدحریق عنوان کرد: به لحاظ اقتصادی، کالای خارجی با قیمت‌های بسیار بالایی به صنعت نفت، گاز و پتروشیمی فروخته می‌شد که چندین برابر قیمت واقعی بود؛ جالب است که تجارت‌پیشگان، ارزانی ضدحریق را دال بر بی‌کیفیت بودن آن می‌دانستند و با عوامل درون سازمانی خود، موجب هراس‌افکنی در سیستم شده و مدیران را به خرید کالای گران‌قیمت خارجی مجبور می‌کردند. برای نمونه هر مترمربع اجرای پوشش ضدحریق از سوی شرکت‌های خارجی نزدیک به ۴۵۰ دلار تمام می‌شد، در حالی که شرکت گیلان‌میکا هر مترمربع ضدحریق را با ۷۰ دلار انجام می‌داد. 

حسن‌پور با اشاره به این موضوع که ورود این کالا به چرخه مصرف بخش عظیمی از این روابط را به‌هم زد، عنوان کرد: این مبارزه برای بیرون کردن کالای خارجی و به حاشیه راندن کسانی که از این خوان، طعمه مالی غیرمنصفانه با قیمت غیرواقعی داشتند، بیش از ۱۰ سال طول کشید و هنوز هم بقایای آن گهگاه خودی نشان می‌دهند. 

به گفته وی، ماندگارترین اثر بومی‌سازی تولید پوشش‌های ضدحریق، استفاده مراکز دولتی از این دستاورد است. در این راستا یکی از مراکز تحقیقاتی کشور (مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی) به عرصه راستی‌آزمایی صحت تولید پوشش‌های ضدحریق ورود کرد و این دستاورد در این مرکز به عنوان الگو در اختیار سایر مراکز تحقیقاتی قرار دارد.

اخبار مرتبط