به‌ویژه شرکت‌های دانش‌بنیان این صنعت رشد چشمگیری در کشور داشته‌اند و بسیاری از تولیدات آنها از نظر کیفی با نمونه‌های مطرح خارجی برابری می‌کند. بیشتر این شرکت‌ها سعی دارند با طراحی و ساخت محصولات پیشرفته و استراتژیک، پاسخگوی نیازهای روز پزشکی باشند و نه‌تنها کشور را از واردات محصولات بی‌نیاز کنند بلکه مانع خروج ارز از کشور شوند.  شرکت «پویندگان راه سعادت» یکی از شرکت‌های دانش‌بنیانی است که سعی کرده  همگام با نیاز روز کشور پیش برود و به طراحی و تولید محصولات جدید بپردازد. این شرکت در شرایط بحران جهانی کرونا و در راستای تامین نیاز کادر درمانی، با تلاش شبانه‌روزی ظرفیت تولید مانیتور علائم حیاتی را به میزان ۸۰۰ دستگاه در ماه افزایش داد؛ از زمان شیوع بحران کرونا نیز ۱۰۰ دستگاه ونتیلاتور ICU تولیدی این شرکت در بیمارستان‌ها نصب شده که باتوجه ‌به تقاضای موجود، ظرفیت تولید این محصول را افزایش داده است. همچنین اقدام به طراحی و تولید پنج محصول مرتبط با کرونا کرده که در نمایشگاه تجهیزات پزشکی «جهش تولید و دستاورد‌های مقابله با کرونا» از آنها رونمایی خواهد کرد.

شرکت پویندگان راه سعادت برای تبدیل شدن به شرکتی بین‌المللی و خنثی کردن تبعات مخرب تحریم‌ها، از ۱۵ سال پیش خط تولید تجهیزات پزشکی در مالزی، پس از آن خط تولید تحت لیسانس در کشور بلاروس و در سال‌های اخیر نیز خط تولید در سوئد را راه‌اندازی کرده است. محصولات طراحی و تولید شده توسط این شرکت دانش‌بنیان علاوه‌بر اینکه با برند «Saadat» در ایران طراحی، تولید و صادرمی‌شود، هم‌اکنون در قالب قراردادهای انتقال تکنولوژی از ایران به کشورهای خارجی یا تولید تحت نظارت ایران و به‌صورت «OEM» عرضه می‌شوند. بر این ‌اساس محصولات این شرکت در آلمان، ایتالیا، ترکیه، بلاروس، مالزی و سوئد تحت برندهای محلی ویژه خود به بازارها راه یافته‌اند.

 ظرفیت تولید ونتیلاتور به ۳۰۰ دستگاه در ماه افزایش یافت

مدیرعامل شرکت پویندگان راه سعادت در راستای افزایش ظرفیت تولید ونتیلاتور با بیان اینکه نیاز به این کالای استراتژیک به‌عنوان یکی از تجهیزات مراقبتی کرونا افزایش یافته است، می‌گوید: تا پیش از بحران کرونا، برنامه‌ تولید ماهانه ۳۰ دستگاه ونتیلاتور برای سال ۹۹ را در دستور کار خود داشتیم، اما در اواخر سال ۱۳۹۸ با شیوع این بیماری و افزایش شدید تقاضا، ظرفیت تولید را به ۳۰۰ دستگاه در ماه افزایش دادیم.

عبدالرضا یعقوب‌زاده با اظهار اینکه شرکت پویندگان راه سعادت در این مدت جهش ۱۰ برابری در تولید ونتیلاتور با حفظ کیفیت و رعایت همه استانداردهای اتحادیه اروپا داشته است، وضعیت بازار تقاضا را اینگونه ارزیابی می‌کند:‌ به‌طورکلی با شیوع بحران کرونا ویروس در ایران، تقاضای بازار محصولات افزایش چشمگیری پیدا کرده و علاوه‌بر بازار داخلی، بازار صادراتی نیز گسترش یافته است.

بااین‌حال به‌گفته وی شرکت به‌دلیل رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و شیوه‌نامه‌های بهداشت محیط کار با هدف جلوگیری از ابتلای کارکنان شرکت به ویروس کرونا با چالش جدی روبه‌رو شد؛ مهم‌ترین چالش ارائه سرویس خدمات پس از فروش و نصب دستگاه‌ها در مراکز درمانی و به‌ویژه بخش‌های بستری ویژه کرونا بود؛ همه کارکنان مرتبط بدون تعطیلی و با قبول ریسک ابتلا به بیماری به خدمت‌گذاری مشغول بودند. هرچند که به طور مرتب و دوره‌ای از کارکنان شرکت، آزمایش و تست کرونا گرفته شده است، چند نفر از مدیران و پرسنل به این بیماری مبتلا شدند، اما پس از سپری دوران معالجه، همگی‌ بهبود یافته و به سر کار خود برگشتند.

 تلاش برای افزایش ظرفیت تولید ونتیلاتور تا ۴۰۰ دستگاه در ماه

شرکت پویندگان راه سعادت یکی از دو شرکت دانش‌بنیانی است که به‌گفته مدیرکل تجهیزات پزشکی متعهد به تولید روزانه ۴۰ دستگاه ونتیلاتور شده‌اند که باید در اختیار وزارت بهداشت قرار بگیرد. مدیرعامل این شرکت با بیان اینکه ظرفیت کنونی تولید مانیتور و ونتیلاتور کافی است، در توضیح این میزان تولید، برآورد می‌کند که ۴۰ دستگاه در روز یعنی بیش از ۱۲ هزار دستگاه در سال که بسیار بیشتر از نیاز کشور در شرایط عادی است؛ چراکه در شرایط عادی نیاز کشور به ۲ هزار دستگاه در سال هم نمی‌رسد. بنابراین سعی داریم ظرفیت تولید را در نهایت به ۱۲ دستگاه در روز یا به‌عبارتی ۴۰۰ دستگاه در ماه برسانیم.

یعقوب‌زاده در پاسخ به این پرسش که در شرایط کنونی از کشورهای دیگر نیز درخواست خرید ونتیلاتور را داشته‌اند، می‌گوید‌: با توجه به اینکه محصولات ما از جمله ونتیلاتور دارای استاندارد CE اتحادیه اروپاست، هم‌اکنون سفارش‌های زیادی با قیمت‌های بسیار خوب از سایر کشورها دریافت می‌کنیم؛‌ اما اولویت با تامین نیاز داخل کشور است.

از آنجا که یکی از مشکلات شرکت‌های تجهیزات پزشکی، وصول نشدن مطالبات آنها از سوی بیمارستان‌ها، مراکز درمانی و به‌طورکلی وزارت بهداشت است، این مساله پیش می‌آید که هزینه‌های تولید و تحویل این میزان ونتیلاتور چگونه پرداخت خواهد شد. مدیرعامل پویندگان راه سعادت در این‌باره این‌گونه توضیح می‌دهد: در خریدهای اخیر مانیتور و ونتیلاتور از نظر پیش‌پرداخت، تاخیر زیادی وجود نداشته است و امیدواریم در پرداخت‌های پس از تحویل نیز مشکل خاصی ایجاد نشود. این درحالی است که به‌گفته وی از حدود دو سال پیش، خریدهایی که توسط هیات امنای صرفه‌جویی ارزی انجام شده، به‌خوبی پرداخت شده است. با این‌حال یعقوب‌زاده ضمن گریز به جایگاه مهم تولید تجهیزات پزشکی استراتژیک در کشور تاکید می‌کند:‌ اگر توان تولید مانیتور و ونتیلاتور را در کشور نداشتیم باید با چندبرابر قیمت و با تحمیل خروج ارز فراوان از کشور آن هم در شرایط تحریم و با مشکلات فراوان، محصولات استراتژیک سلامت را تامین و وارد می‌کردیم. به باور وی اینکه مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان با وجود روبه‌رو شدن با همه بی‌مهری‌ها، روی طراحی و ساخت محصولات استراتژیک سلامت‌محور تمرکز کرده‌اند و از این بابت دغدغه‌ای کشور را تهدید نمی‌کند، بسیار ارزشمند است.

 شروع تولید انبوه تب‌سنج مطابق با الزامات CE اروپا از ماه آینده

شرکت پویندگان راه سعادت همزمان با شیوع بیماری کرونا به‌جز افزایش ظرفیت تولید ونتیلاتور، اقدام به طراحی و تولید تب‌سنج کرده است. وی با یادآوری اینکه از سال گذشته درحال توسعه ماژول دماسنج مادون قرمز برای مانیتورهای خود با همکاری گروه استارت‌آپی طراحان احساس نیک فناوری بودند، می‌گوید: با شیوع بیماری کرونا نیاز به تب‌سنج افزایش یافت. بنابراین بلافاصله برای پروژه را به سمت طراحی و تولید تب‌سنج سوق دادیم.

یعقوب‌زاده با بیان اینکه نمونه محصول تب‌سنج مطابق الزامات CE اروپا تولید شده است و از یک‌ ماه آینده تولید انبوه آن شروع خواهد شد، تصریح می‌کند: ‌انتظار داریم متقاضیان تب‌سنج به‌ویژه سازمان‌های دولتی برای تامین آن به‌جای روی آوردن به اجناس چینی نیاز خود را از تولیدات داخلی تامین کنند که نه‌تنها قیمت بسیار مناسبی دارند، بلکه از دو سال گارانتی نیز برخوردارند. ضمن اینکه تامین این محصول از تولید داخل نه‌تنها به ایجاد اشتغال و توسعه مجموعه استارت‌آپی پویا، جوان و آینده‌دار کمک خواهد کرد، بلکه از خروج ارز به‌ویژه در شرایط کنونی جلوگیری می‌کند. بنابر برآورد وی، به‌ هر میزانی که کشور نیاز به تب‌سنج داشته باشد، امکان توسعه تولید این محصول وجود دارد، البته به‌شرط اینکه مراکز درمانی اقدام به پیش‌خرید آن کنند.

 رونمایی از پنج محصول جدید در نمایشگاه جهش تولید و دستاوردهای مقابله با کرونا

شرکت پویندگان راه سعادت همچنین با محصولات جدیدی در حوزه‌های «تله مدیسن»، «الکتروشوک خودکار»، «هولتر ECG» و «فشارسنج پرتابل» که مصرف عام دارند و در کاهش مرگ‌ومیر ناشی از عارضه‌های قلبی موثرند، در نمایشگاه خرداد ماه تجهیزات پزشکی «جهش تولید و دستاورد‌های مقابله با کرونا» نیز حضور می‌یابد. مدیرعامل این شرکت با اشاره به اینکه همه محصولات این شرکت روال الزامات CE اروپا را می‌گذرانند، اظهار کرد:‌ با یاری مدیرکل تجهیزات پزشکی و مطابق دستورالعمل مربوطه، همه محصولاتی که از موسسات مورد تایید اداره کل تجهیزات پزشکی دارای گواهی انطباق با الزامات CE  باشند، در فرآیندی بسیار کوتاه و کمتر از یک هفته پروانه ساخت دریافت خواهند کرد. به‌گفته مهندس یعقوب‌زاده، مجوز ونتیلاتور را از سال ۹۷ دریافت کرده‌اند و برای تولید و عرضه تب‌سنج نیز از طریق گواهی CE یا از تسهیلات در قالب مجوز موقت فروش عمل خواهند کرد که هم‌اکنون برای کالاهای وارداتی نیز وجود دارد؛ نکته اساسی این است که با توجه به رعایت شدن الزامات CE اروپا در شرکت، امکان صادرات این محصولات نیز وجود دارد. این تولیدکننده درباره میزان نیاز کشور به تجهیزات پزشکی مرتبط با کرونا نیز اظهار می‌دارد: ‌با اقدامات موثر کادر درمانی و تولیدکنندگان داخلی، نیاز فوریتی داخلی به تجهیزات پزشکی مرتبط با کرونا فروکش کرده است، اما باید تعداد تخت‌های ICU افزایش یابد.ممکن است کشور دوباره درگیر شیوع بیماری کرونا یا موارد مشابه یا حتی بلایای طبیعی همچون زلزله شود و باید پیش‌بینی‌های مناسب برای چنین شرایطی انجام شود.

 تغییر در طراحی رویکرد جایگزین پویندگان

نکته قابل توجه دیگر، دشواری تولید و تامین مواد اولیه و قطعات مورد نیاز در شرایط تحریم به‌ویژه با توجه به محدودیت‌های به وجود آمده به واسطه کروناست؛ مدیرعامل شرکت پویندگان راه سعادت در تشریح این مورد نیز می‌گوید:‌ مانند همه طراحان و تولیدکنندگان ونتیلاتور دنیا، برخی از قطعات همچون پروپورشنال ولو (proportional valve)، سنسورهای فلو (flow sensor)، فیلترها و... را باید از کارخانه‌های تخصصی تولیدکننده این قطعات بخریم که بیشتر اروپایی و آمریکایی هستند. یعقوب‌زاده با اظهار اینکه در شرایط عادی نیز به‌دلیل تحریم‌ها تامین این قطعات باید به‌طور غیرمستقیم انجام می‌شد، یادآور شد:‌ سال‌هاست که برای این منظور راهکارهای تجاری خاص آن را فراهم کرده‌ایم و وجود همین زیرساخت‌های پژوهشی و تجاری قدرتمند موجب شده است که بتوانیم به‌سرعت ظرفیت تولید داخل را افزایش دهیم؛‌ هرجا که در تامین قطعات به مشکل برخورد کردیم، با تغییر در طراحی و انتخاب قطعات آلترناتیو با حفظ کیفیت و استانداردها برای یافتن راه‌حل جایگزین تلاش کرده‌ایم. با این‌حال وی با اشاره به افزایش تقاضا و بالا رفتن تیراژ، تصریح می‌کند:‌ این امر فرصتی ایجاد کرده است که برای ساخت برخی از قطعات خاص با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی تخصصی در حوزه طراحی و تولید قطعات مورد نیاز صنایع پیشرفته، وارد مذاکره شویم. به‌گفته مهندس یعقوب‌زاده در این راستا پیشرفت‌های خوبی را شاهد بوده‌ایم و تا چند ماه آینده با داخلی‌سازی بعضی قطعات، میزان ارزبری در تامین این قطعات کاهش خواهد یافت.