برنامه نخ تایر تاکستان برای توسعه و صادرات

مجموع ظرفیت اسمی چهار تولیدکننده داخلی منسوج تایر، حدود ۴۰ هزار تن در سال است، اما به دلایل متعدد از جمله تحریم‌ها و مشکلات ارزی این واحدهای تولیدی با تمام ظرفیت خود کار نمی‌کنند. مجموع نیاز مصرفی تایرسازان کشور به نخ تایر اعم از نایلون و پلی‌استر حدود ۱۷ هزار تن است که از این مقدار حدود ۵ هزار تن نایلون است که بخشی از نیاز داخلی نیز توسط واردات تامین می‌شود.

 راه‌اندازی نخ تایر رازی تاکستان

با توجه به گسترش و اجرای طرح توسعه‌ای کارخانه‌های تولید تایر تا مرز ۴۰۰ هزار تن تایرهای رادیال در سال، لزوم ایجاد واحدی به منظور تولید یارن پلی‌استر برای مصرف در کارخانه‌های تولید منسوج تایر در کشور احساس شد و به این منظور شرکت نخ تایر رازی تاکستان با سرمایه‌گذاری گروه صنعتی رازی در نیمه نخست سال ۹۶ تاسیس و راه‌اندازی شد. در این مرحله شرکت اقدام به خرید خط تولید یارن پلی‌استر موجود در شرکت آگزانوبل واقع در هلند  با ظرفیت ۱۵هزار تن در سال کرد. همزمان با خریداری این خط تولید، تمام اطلاعات و مشخصات فنی شامل نقشه استقرار ماشین‌آلات و اجرای سالن‌ها در اختیار شرکت قرار گرفت و ماشین‌آلات خریداری شده در حال‌حاضر در محل ایجاد واحد در شهرستان تاکستان در مراحل نهایی نصب است.   برای توسعه واحد و تکمیل خط تولید خریداری‌شده با توجه به تصمیم به فروش واحد تولید منسوج تایر شرکت آرتاویل‌تایر واقع در شهرستان تاکستان پس از انجام مزایده فروش و اعلام برنده شدن شرکت نخ تایر رازی، کل ثمن معامله  توسط سهامداران پرداخت و واحد فوق اوایل مرداد سال ۹۷ به تملک شرکت نخ تایر رازی تاکستان درآمد.

 تولید با تمام ظرفیت

مدیرعامل شرکت نخ تایر رازی تاکستان در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» فعالیت شرکت را تشریح و عنوان کرد: شرکت نخ تایر رازی از دو بخش تاب و بافت با ظرفیت ۵ هزار تن و دیپ با ظرفیت ۱۰ هزار تن در سال تشکیل شده است. ماشین‌آلات تاب و بافت آن از مدرن‌ترین ماشین‌آلات روز دنیا انتخاب شده و تنها مجموعه‌ای است که دارای ماشین‌آلات تاب ELMA آلمان و ماشین‌آلات بافت AIRJETMNIPLUS۰۰ شرکت PICANOL است.  حسن خیّر درباره میزان تولید شرکت نخ تایر رازی تاکستان در سال گذشته عنوان کرد: از تولید ۲۳۵ هزار تنی صنعت تایر در سال ۹۸ حدود ۱۲۵ هزار تن آن، تولید انواع تایر بایاس از منسوج نایلون و ۱۰۰ هزار تن آن، تولید انواع تایر رادیال از منسوج پلی‌استر بوده و این واحد طی دو سال گذشته بدون وقفه با کل ظرفیت فعال بوده است.

 اشتغال‌زایی تا صادرات  

پس از بهره‌برداری از پروژه «خط تولید یارن پلی‌استر» که شامل ۶ خط تولید پلی‌استر HMLS است، این شرکت نه‌تنها نیاز کشور را تامین خواهد کرد، بلکه فراتر از تامین نیاز داخل، بخشی از آن نیز قابل صادرات به کشورهای اروپایی از جمله هلند خواهد بود. مدیرعامل شرکت نخ تایر رازی تاکستان عنوان کرد: به منظور ایجاد چسبندگی پارچه با لایه‌های لاستیکی تایر پارچه‌های بافته‌شده در اصطلاح دیپ می‌شوند، خط دیپ این شرکت دارای جدیدترین و به‌روزترین خط دیپ دو مرحله‌ای کشور بوده که جهت دیپ پلی‌استر، نایلون۶ و نایلون ۶۶ مناسب است.  خیّر در ادامه افزود: در فناوری روز تولید تایرهای رادیال از پلی‌استر و نخ‌های هیبریدی در تولید تایر استفاده می‌شود که شرکت نخ تایر رازی با تکیه بر نیروهای متخصص به این وسیله آمادگی خود را برای همکاری با کارخانه‌های تایرسازی به منظور بهبود محصولات و ایجاد توان استفاده از این فناوری را اعلام می‌دارد. با توجه به ماشین‌آلات بسیار مدرن و نیروی انسانی مجرب، کیفیت محصولات شرکت با بهترین برندها از جمله کردسای ترکیه قابل‌مقایسه است.   مدیرعامل شرکت نخ تایر رازی تاکستان با اشاره به میزان اشتغال‌زایی شرکت نخ تایر رازی تاکستان عنوان کرد: در حال‌حاضر نزدیک به ۱۰۰ نفر در شرکت تولیدی نخ تایر رازی مشغول به‌کار هستند که این تعداد پس از راه‌اندازی پروژه HMLS تقریبا دوبرابر خواهد شد. خیّر همچنین درباره ورود شرکت به حوزه صادرات عنوان کرد: در حال‌حاضر میزان تولید شرکت برای رفع نیازهای کارخانه‌های داخلی است، اما پس از بهره‌برداری از پروژه HMLS بخشی از تولیدات شرکت صادر خواهد شد. مدیرعامل شرکت نخ تایر رازی تاکستان به طرح‌های توسعه‌ای این شرکت اشاره کرد و گفت: با توجه به چشم‌انداز صنعت تایر و رسیدن به تولید ۴۰۰ هزارتن تایر در سال و شروع طرح‌های جدید و توسعه کارخانه‌های تایرسازی موجود، برنامه‌های شرکت نخ‌تایر رازی تاکستان برای دو سال آینده نصب و راه‌اندازی خط ۱۵ هزار تنی تولید یارن پلی‌استر، توسعه خط تاب و بافت تا ظرفیت ۱۰ هزار تن در سال و توسعه خط تولید برای تولید چیفر است.

 مشکلاتی از جنس نخ تایر

جایگزین شدن تایرهای سیمی به جای تایرهای نخی یکی از مشکلاتی است که صنعت تایرهای با جنس نخ با آن روبه‌رو است. این مطلب را مدیرعامل شرکت نخ تایر رازی تاکستان عنوان کرد و در ادامه افزود: با وجود رشد صنعت تایر در جهان، منطقه خاورمیانه و ایران، صنعت نخ تایر از جنس نایلون بیشتر رو به افول نهاده و دلیل آن تغییرات تکنولوژیکی در تولید انواع تایر است که  به مرور اتفاق افتاده و تایرهای جدید شامل رادیال سیمی و تمام سیمی است که در آن نخ پلی‌استر و استیل مصرف می‌شود که جایگزین تایرهای بایاس که مصرف آن نخ نایلون است، شده‌اند. خیّر در ادامه یادآور شد: سهم بازار جهان از انواع تایر شامل رادیال و بایاس به تفکیک تایر سواری ۶۲ درصد باری، اتوبوسی و کشنده‌ها ۲۸ درصد راهسازی، دوچرخه و موتور ۴ درصد و هواپیما ۶ درصد بوده است. آمار تولید تایر از نوع تایر بایاس و رادیال در کشور در سال‌های اخیر نشان از رشد روزافزون تولید تایر از نوع رادیال نسبت به بایاس داشته است. در ایران نیز در ۴ سال اخیر تغییرات خطوط تولید تایرسازان و همچنین طرح‌های توسعه جدید صنعت تایر بر تولید تایرهای رادیال سیمی و تمام سیمی معطوف شده است. به گفته وی، با این حال براساس پیش‌بینی انجام‌شده این صنعت به طور کامل در ایران منسوخ نخواهد شد، اما میزان تقاضا کاهش خواهد یافت و انتظار می‌رود تقاضای داخلی برای انواع محصولات نخ تایر از جنس نایلون در سال ۱۴۰۰ حداکثر به ۵ هزار تن کاهش یابد که در صورت تصاحب کل بازار ایران مقدار مذکور تنها یک سوم ظرفیت اسمی خواهد بود.

 تولید در گذر از تحریم‌ها

موضوع عمومی که به نوبه خود بر صنعت صنایع پایین‌دست تاثیرگذار بوده است، موضوع تحریم‌هااست.  مدیرعامل شرکت نخ تایر رازی تاکستان در این‌باره عنوان کرد: پیش از تحریم‌ها، امکان جابه‌جایی پول، واردات اجناس و حمل و نقل آنها راحت‌تر بود، اما امروز به‌ویژه از بنادر اروپایی نمی‌توانیم مستقیم جنس بیاوریم و باید به نحوی تحریم‌ها را دور بزنیم. همچنین زمان تخصیص ارز بسیار بالاست و در این مدت قیمت ارز چند بار تغییر می‌کند. علاوه بر موارد یادشده گمرک نیز ترخیص کالاها را به انجام حواله پول از طریق بانک منوط کرده و به عبارتی حذف گزینه «بدون انتقال ارز» یکی از مهم‌ترین مشکلات شرکت‌های واردکننده است؛ در عین حال زمان‌بر شدن ترخیص اجناس از گمرک، منجر به هزینه‌های اضافه دموراژ می‌شود. از دست رفتن امتیاز خریدهای اعتباری از خارجی‌ها از دیگر مشکلات شرکت‌هاست که در یک سال و نیم گذشته به آن مبتلا شده‌اند و ‌اکنون همه خریدها باید نقدی انجام شود.

 تورم افسارگسیخته ارز

وی همچنین به افزایش بیش از حد قیمت ارز و تاثیر آن بر تولید اشاره کرد و گفت: عده‌ای بر این باورندکه افزایش نرخ ارز یا به بیان دیگر تضعیف ارزش پول ملی، باعث رونق صادرات می‌شود، اما جنبه‌های دیگر این مساله را نادیده گرفته‌اند. صادرات زمانی رونق می‌گیرد که کشور در بازارهای بین‌المللی تاثیرگذار بوده و بتواند در صورت وجود تورم داخلی، این تورم را در قیمت تمام‌شده لحاظ کند. برای کشوری مثل ایران که همواره از تورم‌های بالا رنج می‌برد و در بازارهای بین‌المللی نیز تاثیرگذار نیست، افزایش نرخ ارز باعث رونق صادرات غیرنفتی است، اما این مساله به قیمت تضعیف ارزش پول ملی تمام می‌شود.

p28 (5)