گفت‌وگو با معاون اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان تهران:
بودجه نگهداری راه‌ها کافی نیست
آنها سطح جاده را از نظر خدمات نگهداری آسفالت، تابلو و علائم، خط‌کشی، روشنایی و ... مرتبا کنترل می‌کنند. اخیرا طرح‌های جدیدی در سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای تعریف شده که شامل طرح ارتقای کیفیت راهداری ( ظاهر و آراستگی حضور برنامه‌ریزی شده، طرح نظام گشت‌های راهداری، طرح واکنش سریع، آراستگی ظاهر جاده و رفع مولفه‌های ناموزون جاده‌ای و بازرسی پل‌ها) و سامانه جامع راهداری کشور برای تبدیل راهداری از یک نظام سنتی به یک نظام حرفه‌ای تعریف‌شده است. عادل مصدقی، معاون راهداری اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان تهران می‌گوید: با توجه به این حجم کار، انتظارات و توقعات موجود، اعتبارات تخصیص‌یافته بسیار ناچیز است و باید ۲ تا ۶ درصد ارزش طول هر کیلومتر راه برای نگهداری آن هزینه شود در صورتی که این رقم هیچ گاه در کل کشور تحقق پیدا نکرده است. برای آشنایی با طرح‌های جدید سازمان راهداری برای ارتقای ایمنی و کیفیت راهداری و اقدامات صورت گرفته در این زمینه با معاون راهداری اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان تهران گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
طرح‌های در دست اقدام سازمان راهداری چه مواردی را شامل می‌شود؟
از زمان حضور دکتر اکبری به عنوان معاون راهداری سازمان حمل و نقل جاده‌ای کشور، نسبت به قبل برنامه‌ریزی تاثیرگذارتری صورت گرفته و ابلاغ شده است؛ از جمله آنها طرح واکنش سریع است. در این طرح اگر راهدار نواقصی در محورهای شریانی مشاهده کند باید اکیپ راهداری در کمتر از یک ساعت در محل حضور پیدا کرده و نسبت به رفع آن مشکل اقدام کنند. در گذشته بیشتر از روش‌های سنتی نگهداری استفاده می‌شد، ولی در مدت ۲ تا ۳ ماه اخیر ابزارهای مورد نیاز برای مکانیزه کردن روش‌ها فراهم شده است. برنامه دیگر «طرح ارتقای کیفیت راهداری» است که در قالب یک دستورالعمل از سوی معاون محترم راهداری سازمان به روسای ادارات استانی ابلاغ شده است. این اولین بار است که شاهد هستیم در سطح سازمان راهداری به‌طور مستقیم با روسای ادارات شهرستان‌های کل کشور (حدود ۴۳۰ شهرستان) مکاتبه شده است. قصد داریم راهداری را از یک نظام سنتی به یک نظام حرفه‌ای تبدیل کنیم. در این راستا در وهله اول وضعیت ظاهری، نظم و انضباط اهمیت دارد که لباس فرم با آرم سازمان راهداری برای راهداران تعریف شده است. همچنین در استان تهران حدود ۴۰ دستگاه خودروی گشت راهداری وجود دارد که مجهز به بی‌سیم و چراغ گردان است. فرم‌های شیوه‌نامه گشت راهداری به صورت کتابچه داخل خودروهای گشت راهداری قرار داده شده است. سرنشینان خودروهای گشت راهداری موظف هستند در طول مسیر موارد و نواقص را یادداشت‌برداری کنند و موظف به اطلاع‌رسانی هستند. رئیس اداره شهرستان بسته به نوع موارد و نواقص اکیپ‌های عملیاتی مربوطه مانند اکیپ‌های لکه‌گیری آسفالت، تابلو و علائم و ... را برای رفع مورد، اعزام می‌کند. طرح بعدی اجرای سراسری روکش آسفالت جاده‌های کشور است که در سطح استان تهران بیش از ۷ کارگاه جاده‌ای و پیمانکار آسفالت در بحث لکه‌گیری، اجرای عملیات حفاظتی راه‌ها و روکش جاده‌ها در جاده‌های تهران-قم، تهران - هراز، تهران - ساوه، جاده دوم کمربندی تهران و جاده ری-ورامین اقدامات خوبی در لکه‌گیری در دست اقدام دارند.
در طرح ارتقای کیفیت راهداری چه مواردی را در دستور کار قرار داده‌اید؟
اداره راهداری استان تهران در طرح ارتقای ایمنی و کیفیت راه دو محور خاص شامل محور تهران- هزار و محور تهران - فیروزکوه به طول حدود ۲۰۰ کیلومتر را در دستور کار جدی قرار داده است تا در یک اقدام مشترک و جهادی روسای شهرستان‌های ذی‌ربط با هماهنگی ستاد، اقدامات لازم را برای رفع نواقص انجام دهند. یکی از این آیتم‌ها حفاظ‌های گارد ریل است؛ برخورد زیاد با گاردریل را در محورهای استان تهران شاهد هستیم. رنگ‌آمیزی پایه‌های تابلو و علائم در مواردی که دچار زنگ‌زدگی شده‌اند همچنین رنگ‌آمیزی پایه‌ها و نرده‌های پل‌ها را در دستور کار قرار داده‌ایم.
در سطح استان تهران حدود ۳۷۰ کیلومتر روشنایی جاده‌ای در سطح راه‌های استان با اولویت آزاد‌راهی و راه های شریانی داریم. بحث نگهداری روشنایی‌ها در دستور کار ما قرار گرفته است. در بحث شانه و رویه جاده در صورت ایجاد چاله در سطح جاده اقدام به لکه‌گیری شده و در بخش شانه جاده در صورت ایجاد اختلاف ارتفاع بین لبه آسفالت و شانه نسبت به رفع آن اقدام می‌کنیم.
تعداد راهدار‌های فعال و ماشین‌آلات مورد استفاده در اداره راهداری استان تهران چقدر است؟
در مجموع حدود ۶۵۰ نفر پرسنل رسمی، پیمانی و قراردادی داریم که از این تعداد به‌طور متوسط ۴۵۰ نفر مستقیما در بحث نگهداری از راه‌ها درگیر هستند. همچنین در بخش تجهیزات حدود ۲۰۰ دستگاه ماشین‌آلات سبک، نیمه‌سنگین و سنگین داریم.
بحث تخصیص اعتبارات در حوزه راهداری استان چگونه است؟
در ابلاغ برنامه‌ها و اعتبار مصوب سال ۹۹ فعالیت‌هایی مانند نگهداری روکش آسفالت، حذف و اصلاح نقاط حادثه‌خیز در راه‌های شریانی استان، بازسازی ناوگان ماشین‌آلات راهداری استان، توسعه، تکمیل و نگهداری تاسیسات زیربنایی استان شامل پاسگاه‌های پلیس راه و بحث ایمن‌سازی تعمیرات اساسی و نگهداری پل‌ها، ابنیه فنی، ارتقای ایمنی و سطح عبور و مرور در سطح جاده‌های استان انجام می‌شود.
این موارد در قالب برنامه‌های پیشنهادی استان همراه با جلسات تخصصی در دفاتر ستادی سازمان راهداری به بحث و تبادل‌نظر گذاشته می‌شود و در قالب یک برنامه مصوب به استان ابلاغ می‌شود. اخیرا در مرحله اول حدود ۷۰ میلیارد تومان به استان تهران ابلاغ برنامه شده و تا پایان سال مالی افزایش ابلاغ خواهیم داشت. بخش دیگر هم اعتبارات استانی است که از محل سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان اعتبار کسب می‌کنیم که سال گذشته حدود ۳۷ میلیارد تومان برای ما مصوب شد، ولی حدود ۱۷ تا ۱۸ میلیارد تومان تخصیص یافت. با توجه به این حجم کار، انتظارات و توقعات موجود، این اعداد تخصیص‌یافته بسیار ناچیز است. در حقیقت ۲ تا ۶ درصد ارزش طول هر کیلومتر راه را باید برای نگهداری هزینه کنیم، در صورتی که این رقم هیچ‌گاه در کل کشور تحقق پیدا نکرده به ویژه اینکه در حال حاضر در شرایط خاص اقتصادی هستیم. ولی اعتقاد داریم تنها پول و اعتبار کافی نیست؛ در حوزه راهداری با توجه به توانمندی‌های نیروی‌انسانی و ماشین‌آلات در حال خدمت‌رسانی به هموطنان و کاربران جاده‌ای هستیم.
