در هم تنیدگی مشکلات ترافیکی و معضل یافتن جای پارک

شهر تهران با کمبود بیش از یک‌میلیون جای پارک مواجه است و این معضل با صدور چندین مجوز برای راه‌اندازی بیش از ۱۶ پارکینگ طبقاتی و عمومی در نقاط مختلف شهر و با مجموع ظرفیت ۶ هزار و ۷۸۶ اتومبیل، چندان حل‌نشده است و این امر ساماندهی در سطح کلان می‌طلبد. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» از تحقیقات صورت گرفته درزمینه معضل جهانی جای پارک و زمان صرف شده برای یافتن جای پارک در ۱۱ شهر بزرگ دیترویت، واشنگتن، نیوهان، لندن، فرایبورگ، بیت‌المقدس، کمبریج، کیپ‌تاون، نیویورک، سانفرانسیسکو و سیدنی نشان می‌دهد ۸/۷۴ درصد حجم ترافیک در این شهرها مربوط به رانندگانی بوده که دنبال جای پارک بوده‌اند. همچنین میانگین زمان برای یافتن جای پارک در محدوده‌هایی که قیمت جای پارک در آنها پایین و حجم ترافیک بالا بوده، بین ۳ تا ۱۴ دقیقه است که با احتساب میانگین زمان صرف شده (۵/۸ دقیقه) برای یافتن جای پارک توسط ۱۰ راننده در یک روز، ۸۵ دقیقه زمان برای یافتن جای پارک صرف خواهد شد. حالا اگر توقف در کنار خیابان ارزان‌تر از توقف در پارکینگ‌های خارج از خیابان نیز باشد، گشتن به‌دنبال جای پارک از دید افراد انتخابی عقلانی است اما از دید خرد جمعی این کار موجب افزایش ترافیک، اتلاف سوخت، افزایش تصادفات و آلوده‌سازی هوا می‌شود و این موضوع وقتی ایجاد می‌شود که شهرها کرایه ارزانی برای جا پارک‌های کنار خیابان وضع کنند.

تا امروز راهکارهای محدودی ازجمله نصب پارکومترها، استقرار پارکبان‌ها و راه‌اندازی برخی اپلیکیشن‌های مرتبط با مدیریت جای پارک ارائه شد اما به دلیل جامع نبودن این راهکارها، مشکلات مرتبط با جای پارک همچنان پابرجاست. مشکلات وجود پارکبان‌های جعلی، عدم صداقت بعضی پارکبان‌ها در پرداخت درآمد حاصل از پارک، تنش به وجود آمده بین پارکبان‌ها و شهروندان از معضلات بزرگ پارکبان است. روش‌هایی که درحال‌حاضر برای ساماندهی جا پارک‌های حاشیه‌ای مورداستفاده قرار می‌گیرند از طرق به اشتراک‌گذاری اطلاعات، خوداظهاری افراد و سیستم‌های هوشمند مبتنی بر اینترنت اشیا عمل می‌کنند. در حال حاضر کشورهای اروپایی و آمریکایی، چین و روسیه در راستای پیاده‌سازی شهر هوشمند روی چنین پروژه‌هایی سرمایه‌گذاری‌های چند صد میلیون دلاری انجام داده‌اند که این امر نشان‌دهنده بازار گسترده و رو به رشد این حوزه و پتانسیل‌های آن برای ایجاد درآمد پایدار است.

 یک گام تا هوشمند‌سازی پارکینگ‌های شهری

یکی از ایده‌هایی که اخیرا توسط یکی از شرکت‌های حوزه فناوری اطلاعات ارائه‌شده و آماده پیاده‌سازی در سطح شهر است، پروژه‌ای به نام «من و پارک» است که تلاش کرده برخلاف راهکارهای پیشین، نگرشی جامع‌تر نسبت به حل معضل کمبود جای پارک و تسریع عملیات پارک خودرو داشته باشد. «من و پارک» درصدد حل مشکلات پارکبان و پرداخت هزینه پارکینگ است تا با ارائه اپلیکیشن کاربردی و آسان کردن عملیات پرداخت، تحولی عظیم در این راستا ایجاد کند. گزارش کاملی از پارک‌های اخیر کاربر که شامل هزینه پارکینگ، تاریخ پارک، اسم و آدرس پارکینگ است در اپلیکیشن ارائه می‌شود تا بتوان برای مدیریت هزینه پارک از آن بهره‌مند شد.

سامانه هوشمند «من و پارک» که مبتنی بر هوش مصنوعی و اینترنت اشیاست، با نمایش پارکینگ‌های اطراف و تعداد جاهای خالی و پر هر پارکینگ، به تسهیل مدیریت فرآیند پارک خودرو و افزایش ۷۰ درصدی درآمد حاصل از فضاهای پارک کمک شایانی می‌کند. این سامانه از مجموعه‌ای دوربین‌های خاص و چندین ورژن اپلیکیشن تشکیل‌شده است که در کنار هم می‌توانند اطلاعات موردنیاز کاربر برای اتخاذ تصمیمات لازم مرتبط با فرآیند پارک را فراهم کنند. مزیت مهم این سامانه ناشی از طراحی سنسورهای هوشمند (دوربین) به‌منظور تشخیص محل‌های پارک موجود در سطح شهر و نمایش بلادرنگ وضعیت پارکینگ‌های حاشیه‌ای و عمومی در اپلیکیشن‌های موبایل است. دوربین هوشمند من‌وپارک، با تشخیص جا پارک‌های پر و خالی، تعداد و نوع جا پارک‌های اطراف کاربر اعم از جا پارک‌های حاشیه‌ای یا پارکینگ‌های اختصاصی را مشخص می‌کند و بر روی نقشه اپلیکیشن نشان می‌دهد و کاربر با ورود به صفحه مخصوص پارکینگ در اپلیکیشن من‌وپارک، مسیر خود از موقعیت فعلی تا پارکینگ را مشاهده خواهد کرد. این دوربین‌ها به تشخیص کارشناسان، در فواصل مشخصی روی تیرهای چراغ‌برق، درختان، ساختمان‌ها و... نصب می‌شوند و پوشش کاملی از منطقه موردنظر روی اپ ارائه می‌دهند. هر سنسور (دوربین) می‌تواند ۳۰ تا ۵۰ جا پارک را تحت پوشش خود قرار دهد.

 از جذب سرمایه تا پیاده‌سازی در سطح شهر

از جمله پروژه‌هایی که در حوزه فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی در بطن مجموعه «من و پارک» انجام شده است می‌توان به اجرای سیستم دوربین تشخیص جای خالی پارک در پارکینگ روباز، اجرای سیستم پلاک‌خوان و گیت هوشمند تشخیص تردد افراد مجاز، اجرای سیستم دوربین تشخیص جای خالی پارک، اجرای سیستم پلاک‌خوان و گیت هوشمند تشخیص تردد و اجرای سیستم هوشمند تشخیص جای پارک خالی اشاره کرد.

مدیر اجرایی «من و پارک» درباره میزان پیشرفت اجرایی شدن این پروژه می‌گوید: تا اینجای کار ما تمام مراحل را با استفاده از سرمایه شخصی انجام دادیم و تا مرحله اجرای آزمایشی آن در چندین پارکینگ خصوصی و فضای محدود شهری نیز پیش رفتیم. نکته مهم این است که ادامه فرآیند توسعه محصول نیازمند سرمایه‌گذاری کلان از خارج مجموعه است و به این منظور با چندین مجموعه در حال مذاکره هستیم اما از پیشنهادهای جدید نیز استقبال خواهیم کرد.

وی می‌افزاید: افزایش کارآیی این سامانه، مستلزم افزایش پوشش جغرافیایی و نصب حداکثری سنسورها در مناطق مختلف شهری است و این امر جز با مشارکت گسترده ارگان‌های دولتی و شهرداری‌ها میسر نخواهد شد. در راستای استراتژی‌های شرکت برای ورود به بازار و اجرای این پروژه، جلساتی با سازمان‌ها و ارگان‌های ذی‌ربط شهرداری و سازمان حمل‌ونقل و کنترل ترافیک صورت گرفته و من و پارک درصدد مجاب کردن مسوولان درخصوص مزایای این طرح و ساماندهی منابع درآمد شهری و بهبود شرایط فعلی است.

وی تاکید کرد: با توجه به گستردگی نفوذ این معضل در زندگی تمام شهروندان و پتانسیل‌های فراوان این طرح برای سازمان‌های بزرگ مرتبط، پیاده‌سازی این پروژه در قالب مدیریت پارکینگ اختصاصی، مدیریت پارکینگ حاشیه‌ای و هوشمند‌سازی ثبت تخلف رانندگان به‌عنوان یکی از بخش‌های پروژه‌های هوشمند‌سازی شهری، می‌تواند مزیت‌های فراوانی برای طیف وسیعی از جامعه ایجاد کند.