هتل‌داری در صنعت گردشگری و ایفای نقش در جذب گردشگر، جایگاه ویژه و مهمی دارد. امروزه دیگر هتل‌داری فعالیتی صرفا تجاری نیست، بلکه فعالیت اقتصادی، فرهنگی و یک صنعت است. در این میان هتل‌های فرودگاهی در تامین اقامتگاه و ارائه خدمات پذیرایی، تفریحی و ورزشی به مسافران جهانگرد یا تجاری که مدام در سفر هستند و کادر پرواز ایرلاین‌ها جایگاه ویژه‌ای دارند. اقامت و استراحت در فرودگاه برای رهایی از استرس و خستگی سفر، رفع کلافگی و کسب ‌انرژی می‌تواند مناسب باشد. ورود به هتل فرودگاه و خروج از آنها در ساعت‌‌های غیرمعمول همچون ۳ صبح موضوعی طبیعی به‌شمار می‌رود؛ زیرا برای خدمات‌رسانی به این دسته از مسافران ایجاد شده‌اند. بنابراین در هتل‌های فرودگاهی مبحثی به‌نام ساعت ورود (Check in) و ساعت خروج (Check out) وجود ندارد و از لحاظ اقتصادی می‌تواند برای مسافران به‌صرفه باشد. این مزیت متفاوت از اقامت در هتل‌های معمولی به‌شمار می‌رود، چراکه اگر ساعت ورود و خروج در این هتل‌ها رعایت نشود، هزینه اضافه‌تری معادل یک روز کامل یا حداقل نصف روز اقامت باید پرداخت شود. در فرودگاه بین‌المللی امام خمینی نیز هتل‌های بین‌المللی و زنجیره‌ای «نووتل» و «ایبیس» سال ۱۳۹۳ تحت برند گروه هتل‌های «Accor» به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین گروه‌های هتلی دنیا افتتاح شدند. این هتل‌ها متعلق به شرکت توسعه گردشگری آریا زیگورات وابسته به شرکت سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی و گردشگری ایران (سمگا) از زیرمجموعه‌های گروه مالی گردشگری است. هرچند این هتل‌ها نقش بسزایی در ارائه خدمات اقامتی، رفاهی و تفریحی به مسافران و کادر پرواز ایرلاین‌ها داشته‌اند، اما در چند سال گذشته با چالش‌های مختلفی روبه‌رو بوده‌اند. مدیرعامل شرکت آریا زیگورات در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» علاوه ‌بر تشریح جایگاه هتل‌های فرودگاهی، به چالش‌های کنونی هتل‌های فرودگاهی امام خمینی و همچنین برنامه‌های این شرکت برای برون‌رفت از آنها می‌پردازد.

 هتل‌های فرودگاهی فرصتی برای دوری از استرس‌های پرواز 

سمانه یوسفی با بیان اینکه هتل پنج ستاره نووتل دارای 296 باب اتاق شامل دبل‌استاندارد، توئین ‌استاندارد، ویژه معلولان و خانوادگی (سوییت) است، درباره دیگر امکانات آن می‌گوید: رستوران ایرانی و بین‌المللی، هفت سالن همایش، دو مرکز سلامت مجزا برای خانم‌ها و آقایان با امکاناتی از قبیل سونا، استخر، سالن ورزشی، جکوزی، ماساژ و همچنین مراکز فروشگاهی از دیگر امکانات این هتل به‌شمار می‌روند.وی با اظهار اینکه این هتل با داشتن فاصله بسیار کم تا فرودگاه امام (ره) محلی مناسب برای اقامت کوتاه و بلندمدت مسافران پیش و پس از پرواز به‌شمار می‌رود، می‌گوید: فاصله تا مرکز شهر، بهره‌مندی از سکوت و آرامش و سهولت در دریافت بهترین‌ امکانات با پرداخت حداقل‌ هزینه از مزایای مهم این هتل است. ضمن اینکه دسترسی به‌مرکز شهر از طریق وسایل نقلیه عمومی و خط تازه‌تاسیس متروی تهران به‌فاصله زمانی ۴۵ دقیقه، از دیگر مزیت‌های آن به‌شمار می‌رود. یوسفی درباره ویژگی‌های هتل چهار ستاره ایبیس نیز توضیح می‌دهد: این هتل ۱۹۶ باب فضای اقامتی مدرن و لوکس در هفت طبقه شامل اتاق‌های دبل‌استاندارد، اتاق‌های توئین‌استاندارد و اتاق‌های ویژه معلولان با خدمات مخصوص آنها را دارد. وی برخورداری از تمامی تجهیزات اقامتی و رفاهی همچون رستوران اوپن، کافه تریا و مرکز اینترنت، فضای سبز اختصاصی، مسیر پیاده‌روی، نزدیکی به‌حرم حضرت امام‌خمینی(ره)، کارتینگ اتومبیل‌رانی شهر جدید پرند و نزدیکی به‌نمایشگاه بین‌المللی شهر آفتاب را از دیگر مزیت‌های این هتل بیان می‌کند.

 برندی ایرانی جایگزین برند اکور در هتل‌های فرودگاهی خواهد شد

مدیرعامل شرکت آریا زیگورات با تاکید بر اینکه در تمام دنیا در کنار فرودگاه‌ها باید هتل‌های اکونومی برای تکریم مسافران و فراهم‌سازی آرامش آنها وجود داشته باشد، می‌گوید: هتل‌های فرودگاهی فقط مختص اقامت مسافران یا تجار در فاصله زمانی بین پروازها نیست، بلکه مقصدی برای سفری آسان، ارزان و راحت برای آخر هفته‌ها یا موقعیتی برای استراحت در آغاز یا پایان سفرهای طولانی نیز به‌شمار می‌روند.وی با یادآوری اینکه هتل‌های چهار و پنج ستاره فرودگاهی امام خمینی با حدود هزار تخت اقامتی نیز بر همین اساس تاسیس شده‌اند، اضافه می‌کند: پس از انقلاب تنها برند بین‌المللی که وارد ایران شد، هتل‌های بین‌المللی فرودگاه امام خمینی با برند اکور فرانسه بود.این برند پس از ورود به ایران زیرساخت‌ها را فراهم و با ایرانیان به‌صورت مشارکتی اقدام به برندسازی کرد؛ اما نخستین ضربه‌ای که پس از تحریم‌ها به ما وارد شد، رفتن این برند از ایران در اواخر سال 1396 بود، زیرا سرمایه‌گذاری و هزینه‌های زیادی برای این همکاری شده بود. وی با اعلام این خبر که بناست برای هتل‌های فرودگاهی امام خمینی تغییر برند داشته باشند، می‌گوید: اکنون یکی از مجموعه‌های خودمان برندی را ثبت کرده است که در آینده‌ای نه‌چندان دور از آن استفاده خواهیم کرد. یوسفی با بیان اینکه شرکت بهره‌برداری و تامین هتل‌های رکسان به‌عنوان اولین اپراتور هتلداری ایران، در دو محور عمده تامین و تجهیز مراکز اقامتی و پذیرایی و بهره‌برداری از مراکز اقامتی فعالیت می‌کند، توضیح می‌دهد: این برند ایرانی با رعایت یکسری اصول، قواعد و قوانین بین‌المللی برندینگ قصد دارد در این عرصه ویژه‌تر عمل کند.

 تحریم‌ها عرصه را بر صنعت گردشگری ایران تنگ کرده است

مدیرعامل شرکت آریازیگورات با اظهار اینکه ماهیت اصلی گردشگری در ایران و به‌ویژه در شهر تهران بیزینسی است که ارتباط مستقیمی با اقتصاد دارد، تصریح می‌کند: پس از تحریم‌های سال ۹۶ به‌مرور این عرصه تنگ شده است و در واقع یک رکود را در این صنعت تجربه کرده‌ایم. به‌‌گونه‌ای‌که مراودات در این عرصه با جهان خارج کاملا قطع شد که با شیوع کرونا شدت گرفت.

یوسفی با یادآوری اینکه هتل‌‌های بین‌المللی فرودگاه امام خمینی علاوه‌بر مسافران، محل اسکان کادر پرواز همه ایرلاین‌ها همچون بریتیش، ایرفرانس، لوفت هانزا، KLM، امارات، العراقیه و... است، توضیح می‌دهد: پس از تحریم‌ها بسیاری از ایرلاین‌های خارجی کشور را ترک کردند.

یوسفی با اظهار امیدواری از اینکه سازمان هواپیمایی ایران بتواند به تعاملات خوبی با ایرلاین‌ها از نظر پروتکل‌های امنیتی در آسمان ایران دست یابد، می‌گوید: به‌تازگی هواپیمایی لوفت‌هانزا توانست دو توافق اولیه را با سازمان هواپیمایی کشور به سرانجام برساند. مدیرعامل شرکت آریازیگورات با بیان اینکه ایران، هاب پروازهای مختلف در سطح آسیاست و بسیاری از پروازهای کانکت مجبور به استفاده از آسمان آن هستند، اظهار می‌کند: باتوجه ‌به موقعیت استراتژیک آسمان کشور ایران و اذعان ایرلاین‌های خارجی بر نزدیکی و به‌صرفه بودن این کریدور هوایی برای عبور هواپیماها در منطقه، سایر کشورها ناگزیر به برقراری این تعامل هستند. بنابراین امیدواریم هرچه زودتر با انجام پروتکل‌ها و توافق‌ها پروازها از سر گرفته شوند تا به این ‌ترتیب اقتصاد گردشگری و همچنین هتل‌های فرودگاهی دوباره رونق بگیرد.

 رابطه مستقیم درآمد هتل‌های بین‌المللی فرودگاهی با پروازهای بین‌المللی 

وی درباره نقشی که کرونا در رکود صنعت گردشگری و به‌طور خاص هتل‌های فرودگاهی داشته است نیز توضیح می‌دهد: شیوع و تداوم بیماری کرونا، در ماه‌های اخیر آسیب‌های زیادی را به صنعت گردشگری و هتلداری وارد کرده است.

یوسفی با اظهار اینکه هتل‌های فرودگاهی بیشتر از سایر هتل‌های کشور آسیب دیده‌اند، می‌گوید: هتل‌های فرودگاهی امام خمینی باتوجه‌به موقعیت استراتژیک خاص و تبعیت از قانون مورفولوژی، آسیب‌های بیشتری نسبت به سایر هتل‌های کشور دیده‌اند؛ چراکه درآمد آنها رابطه‌ای مستقیم با پروازهای بین‌المللی دارد. وی با یادآوری اینکه پروازهای فرودگاه مهرآباد از خرداد شروع شد تا صنعت گردشگری داخلی بتواند چرخ اقتصاد خود را بچرخاند، تصریح می‌کند: این درحالی است که در طول ۲۴ ساعت در مجموع حدود ۱۲ پرواز ورودی و خروجی در فرودگاه بین‌المللی امام خمینی انجام می‌شود. مدیرعامل شرکت آریازیگورات همچنین با گلایه از اینکه در ایران استراتژی مدیریت بحران را پیش از وقوع بحران نداریم، تصریح می‌کند: پس از روی دادن بحران و درگیری چندماهه، به فکر داشتن استراتژی برای آن می‌افتیم. این درحالی است که اکنون با معضل رکود اقتصاد گردشگری مواجه هستیم.

یوسفی با تاکید بر اینکه در شرایط کنونی باید استراتژی کلان اقیانوس آبی را در پیش بگیریم، توضیح می‌دهد: بر این اساس باید افق بسیار گسترده‌ای داشته باشیم و به موضوع مغفول مانده کنترل‌ هزینه‌‌ها و افزایش کارآیی توجه کنیم.

وی با بیان اینکه هرواحدی برای دوام آوردن در چنین شرایطی باید همزمان چندین کارآیی داشته باشد و بتواند چندین عملکرد را پوشش دهد، می‌گوید: باید محصولات جدیدی را تولید کنیم؛ برای نمونه در هتل‌های فرودگاهی نباید خیلی در قید و بند پروازها باشیم و با استفاده از امکانات خود سعی در تولید محصولات درآمدزای جدید بر اساس شرایط کنونی کنیم.

 برگزاری کمپین یک‌روزه آرامش برای تهرانی‌ها در هتل‌های فرودگاهی

یوسفی در این راستا در تکمیل توضیح خود اضافه می‌کند: باتوجه‌به اینکه اکنون جامعه از نظر بهداشت روان به‌دلیل محدودیت‌های ناشی از کرونا، وضعیت نامساعدی دارد، با رعایت پروتکل‌های کلان، مردم تهران را به دو روز سفر UALL در فضایی مفرح در قالب کمپین آرامش دعوت کردیم.

مدیرعامل شرکت آریازیگورات با بیان اینکه استارت این کار در اواخر شهریور ماه زده شده‌است، اظهار می‌کند: آخر هفته‌ها با پذیرش ۲۵۰ نفر در هتل‌ها، ضمن ارائه خدمات اسکان، پذیرایی صبحانه و ناهار و در اختیار گذاشتن فضاها، برای مسافران موسیقی پخش و جنگ برگزار می‌شود. وی با بیان اینکه هرچند استقبال تهرانی‌ها از این سفر یک‌روزه خوب بوده است، تصریح می‌کند: برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی کرونا آن را محدود و با رعایت فاصله‌گذاری‌ها برگزار می‌کردیم، اما با خیز دوباره کرونا در مهر ماه، تعداد مسافران آخر هفته به ۷۰ نفر رسیده است.

یوسفی با اظهار اینکه برای هتل پذیرش این میزان کم مسافر، بار هزینه‌ای زیادی را دربر دارد و در نتیجه جنبه درآمدی ندارد، می‌گوید: با این ‌حال اینکه می‌توانیم در کنار چرخه کار اصلی، محصول جدید و نوآورانه‌ای تولید کنیم، اتفاق ویژه‌ای به‌شمار می‌رود. همچنین وی حمایت از استارت‌آپ‌ها را در راستای پیشبرد اهداف و بهبود بخشیدن به فضای کسب‌وکار و کمک به جوانان برای تحقق ایده‌هایشان جزئی از برنامه کاری خود عنوان و تصریح می‌کند: هر برند حاوی معنایی خاص است و زمانی که برای ارائه برندها فرصت‌آفرینی شود، خطی از معانی برندهای مختلف به وجود خواهد آمد.  یوسفی با اظهار اینکه برای آنها حضور در کنار این برندها بسیار مهم است، ادامه می‌دهد: هتل‌های فرودگاهی تمایل دارد در بستر جامعه فعالیت کند و از سوی دیگر حمایت از نیروهای جوان به‌دلیل ارزش بسیار بالای آن،  بسیار حائز اهمیت است.

مدیرعامل شرکت آریازیگورات همچنین با انتقاد از اینکه مقداری همبستگی را در شرایط دشوار کنونی از دست داده‌ایم، گلایه می‌کند: حمایتی از صنایع خصوصی نمی‌شود و محصولات خصوصی به‌دلیل نبود همبستگی بین دولت و بخش خصوصی درحال نابودی هستند.

یوسفی با یادآوری اینکه بنا بود ارگان‌ها از یکدیگر و بخش خصوصی حمایت کنند، می‌گوید: برای نمونه شرکت برق و اداره بیمه قرار بود در این شرایط پرداخت هزینه‌ها را اقساطی کنند؛ اما این اتفاق فقط در بیمه به‌مدت دو ماه افتاد.