در همین حال  با بالارفتن هزینه‌های انرژی در جوامع، میزان استفاده این تجهیزات از انرژی الکتریکی نیز یکی از موارد مهم و تاثیرگذار در انتخاب مناسب نوع سیستم‌های تهویه مطبوع مورد نیاز در هر پروژه به شمار می‌رود. نکته دیگر اینکه در سال‌های اخیر مسائلی مانند انتشار بی‌رویه گازهای گلخانه‌ای و تخریب لایه ازن که در واقع تخریب لایه محافظ کره زمین است، نگرانی‌های مختلفی را برای پژوهشگران ایجاد کرده است. در همین راستا، قوانین و دستورالعمل‌های جدیدی تدوین و ابلاغ شده‌اند که به موجب آن گزینه‌های پیشنهادی و تشویقی مانند بازیافت انرژی، استفاده از انرژی‌های نو، کاهش تلفات انرژی و استفاده از تجهیزات با سطح آلایندگی کمتر در دستور کار قرار گرفته است و همه این مسائل تاثیر قابل توجهی در طراحی سیستم‌های تهویه مطبوع و آیین‌نامه‌های مرتبط دارند.

با تمام این اوصاف نباید این نکته را از نظر دور داشت که در  فضای رقابتی حاکم بر بازارهای جهانی کاهش هزینه اولیه و قیمت تمام‌شده از دغدغه‌های اصلی صنایع برای کسب سهم بیشتر در بازارها است و در کشور ما بسترهای لازم برای تولید ارزان وجود دارد؛ اما  نکته‌ای که جای نگرانی و تاسف دارد این است که بخش کوچکی از این بازار ۱۰ هزار میلیاردی، سهم تولیدات داخلی است و بیشترین بخش آن را رقبای خارجی در اختیار داشته و ارز حاصل از آن را به خارج از کشور منتقل می‌کنند.

 کدام سیستم مناسب آپارتمان است؟

شرکت «بهینه‌سازان وطن» یکی از شرکت‌هایی است که توانسته با مهندسی معکوس سهم بالایی از بازار را به خود اختصاص دهد. از جمله سیستم‌های روی خط تولید این شرکت می‌توان به چیلر، فن‌کوئل، داکت اسپیلت و یونیت‌های پکیج پشت‌بامی‌ اشاره کرد که در سطح کیفی بالایی در حال تولید و ارائه به مشتریان است.

میرنادر سیدآقایی، مدیرعامل شرکت تهویه‌سازان وطن در مورد مزایای سیستم‌های مورد استفاده در صنعت تهویه مطبوع به خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: با توجه به مستقل بودن واحد‌های آپارتمانی در زمان حاضر مالکان باید از اسپیلت، داکت اسپیلت یا نهایتا مینی‌چیلر استفاده کنند. در این میان سیستم داکت اسپیلت بسیار به صرفه است. به طور نمونه برای یک واحد ۶۰ متری  با ۲۵ میلیون تومان می‌توان داکت اسپیلت ۲۴ هزار داخلی و با ۳۵ میلیون تومان داکت اسپیلت ۲۴ هزار خارجی اجرا و راه‌اندازی کرد. این در حالی است که هزینه مینی چیلر تا ۱۰۰ میلیون تومان خواهد بود.

وی می‌افزاید: استفاده از داکت اسپیلت برای کل واحد کافی است و این سیستم به گونه‌ای عمل می‌کند که در تمامی ‌نقاط دما به یک میزان است اما در خانواده‌های دو نفره که از یک اتاق استفاده می‌کنند، استفاده از داکت اسپیلت باعث اتلاف انرژی در کل واحد آپارتمان می‌شود، در حالی که برای همین دو نفر یک دستگاه اسپیلت ۹ هزار می‌تواند نیازها را تامین کند. البته بدیهی است که این اسپیلت نمی‌تواند تمام واحد (پذیرایی، خواب، آشپزخانه و...) را پوشش دهد. بنابراین به طور کلی در متراژ‌های کمتر از ۶۰ متر اسپیلت بهتر است و بیشتر از این میزان داکت اسپیلت انتظارات را بهتر برآورده می‌کند و این نکته را هم یادمان نرود که داکت اسپیلت مصرف انرژی کمتری هم دارد.

وی در رابطه با اینکه برخی ایجاد سر وصدا را یکی از ضعف‌های داکت اسپیلت می‌دانند، می‌گوید: به طور کلی صدای این دستگاه کمتر از ۶۰ دسی بل است و مانع آسایش نمی‌شود، اما برای حل این مشکل می‌توان دستگاه داکت را بیرون از واحد اجرا کرد یا اینکه چندین متر با فاصله از اتاق خواب نصب شود.

 ارائه مشاوره خرید به مشتریان

سیدآقایی با اشاره به اینکه قبل از فروش محصول تمام مشاوره‌های لازم را با توجه به نیازها ارائه می‌کنیم، می‌افزاید: بدترین حالت کولر آبی و رادیاتور است و به همین دلیل سعی می‌کنیم مشتری‌ها را به این سمت نبریم. بنابراین با توجه به بودجه مشتری ابتدا داکت اسپیلت و در ادامه چیلر و فن‌کوئل را مطرح می‌کنیم و اگر باز هم مایل به استفاده از سیستم بهتر باشد، سیستم وی.آر.اف را پیشنهاد می‌کنیم که بهترین سیستم تهویه مطبوع جهان است و البته هزینه‌های بسیار بالایی دارد.

 تامین ۲۰ درصد داکت اسپیلت کشور

مدیر عامل تهویه‌سازان وطن با اشاره به اینکه ما برندهای جهانی را با مهندسی معکوس در ایران تولید می‌کنیم، می‌گوید: بیشتر قطعات در داخل ایران وجود دارد و معدود قطعاتی که نیاز داریم را از کشورهای صاحب‌نام خریداری می‌کنیم. خوشبختانه توانسته‌ایم ۳هزار دستگاه داکت اسپیلت در طول سال در اختیار مشتریان قرار دهیم؛ در حالی که کل مصرف سالانه کشور ۳۶ هزار دستگاه است که از این میزان هم ۱۶  تا ۲۰ هزار دستگاه وارداتی است. بنابراین حدود ۲۰درصد نیاز اسپیلت کشور از شرکت ما خریداری شده است. خبر خوب اینکه خوشبختانه با توجه به توانایی تولیدکنندگان داخلی واردات این دستگاه در حال ممنوع شدن است.

سیدآقایی در مورد حضور در مناقصه‌های دولتی تهویه مطبوع معتقد است: حضور در مناقصه و برنده شدن عملا شرکت‌ها را به سمت ورشکستگی می‌برد. هر جا پروژه دولتی کار کردیم به مشکل خوردیم و حتی به مرز ورشکستگی رسیدیم چون دولتی‌ها ضمانت‌های سنگینی می‌گیرند و از طرفی به سختی پول پرداخت می‌کنند.

 اهمیت خدمات پس از فروش در بازار

وی با بیان اینکه مشکلی در خصوص مواد اولیه نداریم، می‌افزاید: در زمینه تهیه مواد اولیه با توجه به منابع معدنی کشور مشکلی نداریم. مساله این است که برخی از تاجران مواد را  در انبار نگهداری می‌کنند و به قیمت بالاتر می‌فروشند و این عرف بازار است. بازار تهویه بازاری نیست که هر کس بتواند بدون تجربه یا کیفیت‌گرایی در این بازار دوام بیاورد؛ باید کیفیت مداوم را در دستور کار داشته باشید و همواره خدمات پس از فروش ارائه کنید چون تعمیر یا تعویض دستگاه‌های تهویه مطبوع قابل تعویق نیست و باید در سریع‌ترین زمان اقدام مقتضی صورت گیرد. ما باید نسبت به برند‌های بزرگی مانند ال‌جی و سامسونگ خدمات پس از فروش بهتری ارائه کنیم تا در بازار بمانیم و اگر غیر این بود تاکنون از بازار حذف شده بودیم.

سازنده‌های صنعت ساختمان تا  چه اندازه در بخش تهویه مطبوع دانش دارند؟! سیدآقایی در این خصوص معتقد است: اغلب سازنده‌ها به دنبال ارزانی کار و رعایت الزامات نهادهای مسوول مانند شهرداری و نظام مهندسی برای جلوگیری از تعطیلی پروژه هستند؛ بنابراین حداقل‌ها را رعایت می‌کنند و دنبال محصول ایده‌آل نیستند.

 دولت بخش خصوصی را رها کند

وی با اشاره به اینکه هیچ گونه استانداردی در خصوص تولید، فروش، نصب، نظارت و... سیستم‌های تهویه مطبوع نیست، تصریح می‌کند:. اعتقاد دارم باید حداقل‌هایی در این خصوص تدوین شود، اما دولت نباید در این حوزه ورود کند چون تجربه نشان داده که ورود دولت به این مقوله باعث ایجاد رانت می‌شود. این استاندارد باید توسط بخش‌خصوصی تدوین شود و بر حسن انجام آن نظارت کند. دولت باید به وظایف حاکمیتی خود بپردازد و امور تولید را به بخش‌خصوصی بسپارد. همان‌طور که اشاره کردم بازار و عرضه و تقاضا به سمتی می‌رود که افراد فاقد صلاحیت نمی‌توانند در صنعت تهویه مطبوع به عنوان یک صنعت تخصصی دوام بیاورند. در واقع بزرگ‌ترین حمایت دولت این است که تولید و بخش خصوصی را به حال خود رها کند.

 انتقاد از نگاه به تولیدکننده

مدیرعامل تهویه‌سازان وطن با انتقاد از نگاه منفی به تولید کننده خاطرنشان می‌کند: ایجاد اشتغال به صورت مستقیم برای بیش از ۱۰۰ نفر و قرار گرفتن در بین ۱۰ شرکت برتر صنعت تهویه ایران ظرف مدت کوتاهی باید به دیده احترام نگریسته شود، اما متاسفانه این‌گونه نیست. به طور نمونه من ۳هزار دستگاه داکت اسپلیت در سال به مشتریان تحویل داده‌ام که سه دستگاه آن یعنی یک‌صدم درصد به گفته مشتری‌ها دچار مشکل شده است و امروز باید برای این سه دستگاه پشت سر هم در دادگاه رفت‌وآمد کنم و توضیحات فنی بدهم که طبق قانون گارانتی شامل یک بار تعمیر می‌شود؛ در حالی که من سه بار این کار را برای مشتری انجام داده‌ام اما متاسفانه خیلی راحت سه برابر قیمت دستگاه ما را جریمه می‌کنند. باور کنید تولیدکننده‌ها می‌توانند به راحتی وارد دلالی و سفته‌بازی شوند، اما دلشان برای تولید و اشتغال کشور می‌سوزد.

 حرف اول و آخر بخش‌خصوصی

وی با بیان اینکه هر تولیدکننده‌ای بخواهد می‌توانم از صفر تا صد تمام رمز و راز تولید محصولات‌مان را در اختیارش قرار دهم می‌افزاید: در شرایط کنونی همه باید دست به دست هم بدهیم و اقتصاد، اشتغال و صادرات کشور را تقویت کنیم. بخش خصوصی به خوبی می‌داند که چگونه از تنگناها عبور کند و صرفا هم خواسته همه یک چیز است: «دولت به اقتصاد بخش‌خصوصی ورود نکند.» از زمانی که دولت درگیر تحریم‌ها، تامین منابع مالی و مسائلی مانند فروش نفت شده تا حدودی از ورود به بخش‌خصوصی فاصله گرفته و همین امر رونق تولید ما و بسیاری از همکاران را به همراه داشته است.