در گفت‌وگو با مدیرعامل هلدینگ «به‌پخش» مطرح شد
مشتری‌مداری آنلاین در دستور کار
بر این اساس باید به این نکته دقت کرد که دیجیتال و مدرنیزه شدن صنعت پخش به‌تنهایی و زمانی که سایر بخش‌های کشور به‌صورت سنتی عمل می‌کنند نمی‌تواند مشکلات را برطرف کند. شرکت‌های فعال در این صنعت مسیر پرچالشی را پیش رو دارند که به گفته مدیرعامل شرکت به‌پخش تحت تاثیر متغیرهایی است که از دست شرکت‌های پخش خارج بوده و هزینه‌های توزیع را در کشور به‌شدت افزایش داده است.
هلدینگ «به‌پخش» که نزدیک به ۶ دهه از فعالیت آن می‌گذرد یکی از شرکت‌های فعال در زمینه صنعت پخش است که دارای هفت شرکت زیرمجموعه شامل پخش دارو، شرکت ذرین پخش، حمل‌ونقل و ترابری به‌پخش، بازرگانی بین‌المللی به‌پخش، شرکت آروی ملل، صنایع غذایی به‌پخش و خود شرکت به‌پخش است. شرکت به‌پخش فعالیت اجرایی این هلدینگ را بر عهده دارد و ذرین‌پخش در حوزه اچ‌آر‌سی فعالیت می‌کند. شرکت حمل‌ونقل و ترابری به‌پخش با دارا بودن ۴۰۰ کامیون و کامیونت بازوی مهمی برای توزیع کالا در سراسر کشور است. شرکت بازرگانی نیز هر کالایی را که نیازمند واردات از خارج است وارد می‌کند و پیش از این وظیفه واردات بسیاری از کالاها در حوزه مواد غذایی را بر عهده داشت.
شرکت صنایع غذایی به‌پخش نیز پخش کالا با برند ماسوله برای محصول چای و حبوبات و قند و شکر را بر عهده دارد. این شرکت چای خارجی را نیز با برند صرفه عرضه می‌کند. شرکت آروی ملل هم با بخش خصوصی مشارکت دارد و برندهای تن ماهی ایلیکا و رب ایلیکا را تولید و توزیع می‌کند و در چند شرکت نیز سرمایه‌گذاری مشترک دارد؛ به‌عنوان مثال دارای سهام ۴۰ تا ۴۵ درصد رب چین‌چین است. این هلدینگ دارای یک ناوگان ۴۰۰ خودرویی است که مشغول خدمت‌رسانی در حوزه توزیع و پخش است. شرکت به‌پخش دارو نیز توزیع‌کننده محصولات دارویی است.
این هلدینگ حدود ۲ هزار نیروی کار را در اختیار دارد و متعلق به توسعه صنایع بهشهر است و با برندهای معروف و معتبری مانند آفتاب در حوزه روغن نباتی، پودر سپید، پودر برف، صابون عروس، صابون سیو و برندهای شامپو شبنم، خمیردندان پونه، خمیردندان نسیم، مایع دستشویی سیو، کالاهای شوینده خانگی مانند مایع ظرفشویی گلی و در حدود ۱۷ برند معتبر باسابقه مشغول همکاری است.
به‌پخش که در سال ۱۳۳۴ تاسیس‌شده اکنون رقمی معادل ۱۰۰ میلیارد تومان سرمایه ثبتی را در اختیار دارد و شرکت سهامی عام محسوب می‌شود. این شرکت در سال ۹۸ رقمی معادل ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان فروش داشته که این رقم منهای شرکت‌های تابعه بوده و امسال قرار است این رقم به حدود ۳ هزار میلیارد تومان برسد.
حرکت به سمت فضای مدرن در دستور کار به‌پخش
به گفته بهروز پورمحمدی، مدیرعامل به‌پخش، این شرکت با ۷۰ هزار عامل مغازه‌دار در اقصی نقاط کشور و با فرهنگ‌های مختلف در تماس است، بنابراین باید به‌گونه‌ای حرکت کند که در کنار فروش واقعی شرایط را برای فروش اینترنتی نیز تقویت کند. در فروش واقعی باید واقعیت‌های بازار را دید و همزمان با تغییراتی که در جامعه اتفاق می‌افتد که به سمت شهر الکترونیک درحرکت است باید اقداماتی را انجام داد و به‌پخش با همین واقعیت و با تاکید بر تجارت الکترونیک از دو سال پیش با طراحی یک اپلیکیشن حدود ۱۸ هزار خریدار را در سراسر کشور با هدف سفارش‌گیری از جامعه در دستور کار خود قرار داده و این یک قدم برای حرکت به سمت فضای مدرن است.
وی با اشاره به اینکه اغلب مغازه‌داران و خریداران دانش فعالیت‌های مدرن را به‌طور کامل در اختیار ندارند و به‌صورت سنتی عملیات ثبت تقاضای خود را همواره انجام داده‌اند، گفت: با این حال نسل جوان و تحصیل‌کرده فعال در سوپرمارکت‌ها به این نوع استراتژی روی خوش نشان داده‌اند؛ به همین دلیل علاوه بر روش‌های نوین حتما روش‌های سنتی را نیز زنده نگه می‌داریم.
به گفته وی، در این بین شیوع بیماری کرونا اما باعث شد شرایطی پیش آید تا مردم نگاهی نو به موضوع پخش داشته باشند و درنتیجه به دلیل عدم مراجعه ویزیتورها به مغازه‌ها توجه خریداران به اپلیکیشن‌ها افزایش می‌یابد. در همین راستا به‌پخش طی یک سال گذشته فروشگاه صرفه مارکت را راه‌اندازی کرده که از طریق سایت و اپلیکیشن در غرب تهران در حال فروش کالا است و به نقطه‌ای رسیده که مصرف‌کننده نهایی نیز به شرکت سفارش می‌دهد و با همه سختی‌ها اکنون نزدیک به دو ماه در حال فعالیت است.
رشد هزینه‌های پخش در کنار مارجین ثابت
پورمحمدی، مدیرعامل به‌پخش تاکید دارد: متغیرهایی که از دست شرکت‌های پخش خارج است هزینه‌های توزیع را در کشور به‌شدت افزایش داده و این در حالی است که مارجین این شرکت‌ها توسط سازمان حمایت تعیین و اعلام می‌شود که این مارجین از قیمت کالا گرفته می‌شود، اما هزینه‌های توزیع بسیار متغیر و از همه مهم‌تر خارج از اراده فعالان حوزه پخش است؛ به‌عنوان‌مثال ناگهان هزینه حمل یا قیمت بنزین با افزایش روبه‌رو می‌شود، بنابراین همه این موارد هزینه‌ها را افزایش می‌دهند و مارجین شرکت‌های مذکور کاهش می‌یابد و این در حالی است که مارجین در سال گذشته مورد توافق قرار گرفته و افزایش و کاهش متغیرها با تغییر رقم مارجین روبه‌رو نیست.
به گفته پورمحمدی دستمزد و کرایه حمل و تعویض روغن و قطعات و... هرروزه در حال افزایش شدیدی است، این در حالی است که شرکت‌های توزیع‌کننده شرکت‌های سوددهی نیستند و اغلب شرکت‌های پخش در حال توزیع کالاهای شرکت‌های خود هستند و رسالت اصلی آنها فروش محصولات خودشان است؛ وگرنه صرف اینکه کسی قصد راه‌اندازی یک شرکت پخش را داشته باشد اصلا به‌صرفه نیست.
وی در ارائه راهکاری برای عبور از عدم تعادل بین هزینه‌ها و مارجین معتقد است: وقتی عرضه و تقاضا در اقتصاد حاکم باشد و بازار رقابتی بوده و اقتصاد پویاتر شود این مشکلات برطرف می‌شوند، اما تحریم‌ها مانعی جدی در برابر فضای کسب‌وکار رقابتی شده و درنتیجه سبب بروز چنین مشکلاتی شده است. به گفته او همه‌چیز در اقتصاد به هم مرتبط است و طبعا برطرف شدن مشکلات در یک بخش نیازمند رفع چالش‌ها در سایر زیرمجموعه‌های اقتصادی است.
لجستیک شاهرگ پخش و توزیع
پورمحمدی با اشاره به اینکه شرکت به پخش مالک خودروهای حمل‌ونقل خود است و تلاش کرده ناوگانی بهروز را در اختیار داشته باشد می‌گوید: این شرکت سال گذشته ۱۳۰ دستگاه ایسوزو و ۸۰ وانت نیسان خریداری کرده و از یک ناوگان نو بهره می‌برد، زیرا ناوگان فرسوده هزینه‌های حمل را به‌شدت افزایش می‌دهد و این در حالی است که لجستیک یک ابزار فروش بوده و حیاتی است و خوشبختانه به پخش در زمینه این ابزار بسیار کارآمد است.
قطعا امروز تنها شرکت‌های بزرگ پخش که وابسته به تولید خود هستند توان ادامه فعالیت دارند و با توجه به هزینه‌های بالای این صنعت بسیار بعید است شرکتی بدون این ظرفیت بتواند وارد عرصه پخش شود.
به گفته پورمحمدی، شرکت‌های پخش یکی از بازوان دولت محسوب می‌شوند. به پخش در ۳۰ مرکز استانی کشور مرکز پخش دارد و همین باعث شده تا قیمت محصولات در هر نقطه از ایران یکسان باشد و این موضوع بسیار برای دولت که تلاش می‌کند تا سطح عمومی قیمت‌ها در کشور حفظ شود اهمیت دارد. شرکت‌های پخش تلاش می‌کنند تا به این هدف دولت جامه عمل بپوشانند و از این منظر دولت نیازمند شرکت‌های پخش است.
به گفته وی کشورهای جهان‌سومی و درحال‌توسعه هنوز دارای پخش سنتی هستند و دلیل این نیز موضوعات فرهنگی است، زیرا امروز تنها ۲۰درصد از مردم کشور از فروشگاه‌های زنجیره‌ای خرید می‌کنند و بیشتر اشتیاق به خرید از مغازه‌ها و فروشگاه‌های کوچک دارند؛ بنابراین تا زمانی که چنین فروشگاه‌هایی وجود دارند نیازمند شرکت‌های پخش هستیم. البته نسل جوان کشور در تلاش است تا حیطه فعالیت خود را توسعه داده و فروشگاه‌های بزرگ را ترویج کند و به همین دلیل از روش‌های مدرن‌تر برای فعالیت خود استفاده می‌کند و خریداران جوان نیز نیازهای خود را از روش‌های مدرن و الکترونیکی تامین می‌کنند، اما خریداران سنتی نیازمند وجود روش‌های قبلی هستند.
به اعتقاد وی، در تمام دنیا و کشورهای پیشرفته تولیدکنندگان جنس خود را مستقیما به فروشگاه‌های بزرگ تحویل می‌دهند بنابراین واسطه در فعالیت آنها معنی‌دار نیست؛ در نتیجه در آینده بلندمدت هایپرها تهدید جدی برای شرکت‌های پخش محسوب می‌شوند. در حال حاضر شرکت‌های پخش ۱۵ تا ۲۰ درصد کالای خود را به فروشگاه‌های زنجیره‌ای عرضه می‌کنند و ۸۰ درصد به مغازه‌ها تحویل داده می‌شود. با راه‌اندازی هایپرها خود این فروشگاه‌ها به دنبال تامین و توزیع خواهند رفت و این باعث از بین رفتن شرکت‌های پخش خواهد شد و رفته‌رفته روزی خواهد رسید که پخش به شیوه کنونی توجیه نداشته باشد.
مدیرعامل به پخش می‌گوید: این شرکت تا پایان امسال در تلاش است تا ابتدا فروش به مغازه‌داران را با استفاده از اپلیکیشن طراحی‌شده شرکت به ۳۰ هزار یوزر برساند و با توجه به مشوق‌هایی که برای این موضوع در نظر گرفته شده انتظار می‌رود این اتفاق به‌زودی بیفتد.
