برنامه «آرد ماشین» برای افزایش تولید در ۱۴۰۰
یکی از شرکت‌های فعال در بخش تولید ماشین‌آلات صنعت غذا، شرکت آرد ماشین است؛ این شرکت با استفاده از مرغوب‌ترین مواد اولیه و قطعات استاندارد قادر به تولید تمامی ماشین‌آلات آردسازی و تجهیزات و سیلوهای غلات باکیفیت بسیار بالا و قیمتی به‌مراتب مناسب‌تر از رقبای اروپایی است و تاکنون کارخانه‌های متعددی به‌صورت کلیدتحویل در ایران، خاورمیانه و آمریکای مرکزی و جنوبی و بر مبنای استانداردهای شناخته‌شده بین‌المللی در ظرفیت‌های مختلف طراحی، نصب و راه‌اندازی کرده و بیش از یکصد کارخانه داخلی از تولیدات این شرکت در خط تولید خود استفاده می‌کنند. مدیرعامل این شرکت می‌گوید: قابلیت شرکت آرد ماشین منحصر به تولید ماشین‌آلات کارخانه‌های تازه تاسیس نبوده بلکه بازسازی و نوسازی کارخانه‌های قدیمی و افزایش ظرفیت و کیفیت تولیدات این کارخانه‌ها نیز از تجربیات بارز این شرکت است؛ اما این تجربه و کیفیت به‌سادگی به دست نیامده و همواره مشکلات زیادی بر سر راه این شرکت وجود داشته است که متأسفانه روزبه‌روز بر حجم آن افزوده می‌شود.
چالش‌های آرد ماشین از ابتدا
به گفته جعفر شیوزی یکی از مشکلاتی که این شرکت از ابتدا در حوزه فروش داخل با آن روبه‌رو بوده است، فعالیت واسطه‌ها و نمایندگان غیررسمی فروش محصولات تولیدشده در چین و ترکیه است که با داشتن رابطه با کارشناسان مربوطه در بانک‌ها و کلیه ادارات مرتبط با واردات با دادن وعده‌های متعدد به مشتریان از قبیل بازپرداخت مابه‌التفاوت پروفرما (پروفرما سندی است که در آن صادرکننده مجموعه شرایط پیشنهادی خود را جهت صدور کالا یا کالاهایی معین به واردکننده اعلام می‌دارد) با قیمت واقعی در خارج از ایران، ثبت سفارش و اخذ مجوز واردات، اخذ معافیت از پرداخت سود و عوارض گمرکی و اخذ وام ارزی از صندوق توسعه ملی و ... مشتریان را به خرید از خارج تشویق می‌کند. در صورتی که در این وضعیت خاص تحریم، اگر دست دلالان از بازار داخلی قطع شود این شرکت می‌تواند نیاز مشتریان داخل را به‌صورت تمام و کمال فراهم کند به‌طوری‌که نیازی به واردات حتی یک ماشین از خارج نباشد.
مشکل دیگری که شیوزی در حوزه فعالیت در داخل به آن اشاره می‌کند نبود قانون کپی‌رایت است که منجر به سوءاستفاده از اطلاعات و تکنولوژی این شرکت که حاصل سال‌ها تجربه و سرمایه‌گذاری است، توسط تولیدکنندگان زیرپله‌ای بدون هیچ‌گونه هزینه‌های مالیاتی و... شده است. به‌نحوی‌که بعضی از این اشخاص درنهایت بی‌انصافی در تبلیغات خود بدون ترس از قانون به دروغ اعلام می‌کنند که ماشین‌آلات را مشابه شرکت آرد ماشین و با همان کیفیت طبق تکنولوژی سنگاتی ایتالیا تولید می‌کنند.
به گفته مدیرعامل آرد ماشین برای رفع مشکلات اولا باید مثل سایر کشورها قانون کپی‌رایت شفاف و عملی وجود داشته باشد تا جلوی سوءاستفاده گرفته شود. ثانیا از فعالیت دلالان به‌طور قطعی و کامل جلوگیری شود و همچنین گمرک اجازه نداشته باشد معافیت گمرکی به واردات این قبیل ماشین‌آلات را صادر کند.
چرا صادرات نداریم؟
شیوزی با بیان این نکته که تولیدات این شرکت از نظر کیفیت و قیمت قابل‌رقابت با تولیدات اروپایی است، می‌گوید: امکان صادرات به‌تمامی کشورهایی که قوت غالبشان آرد گندم و ذرت است، وجود دارد ولی متاسفانه به دلیل عدم رابطه سوئیفتی بین بانک‌های ایران و سایر کشورها که به لحاظ تحریم به وجود آمده، خریدار خارجی نمی‌تواند اعتبار اسنادی به نفع این شرکت گشایش و این شرکت نیز به‌راحتی نمی‌تواند قطعات موردنیاز خود را وارد کند و فقط می‌توان در زمینه صادرات با کشورهایی که با ایران روابط بانکی دارند مثل سوریه، ونزوئلا، عراق و ... فعالیت کرد. در این رابطه این شرکت در سوریه در حال احداث چند کارخانه به‌صورت کلیدتحویل بوده و در حال انعقاد قرارداد با یک شرکت عراقی است. وی افزود: مشکل اساسی که در صادرات خدمات فنی-مهندسی وجود دارد نیز این است که هنوز گمرک ایران بین صادرات کالا و صادرات خدمات فنی-مهندسی فرقی قائل نیست؛ در حالت صادرات کالا ارزش کالای صادراتی را گمرک تعیین می‌کند ولی در صادرات خدمات فنی- مهندسی نباید گمرک ارزش‌گذاری خود را به صادرکننده تحمیل کند، زیرا ماشین‌آلات خط تولید و اجزا و قطعات موردنیاز پروژه هزینه‌هایی از قبیل ترخیص از گمرک کشور خریدار و هزینه‌های حمل به محل پروژه در آن کشور و نصب همه آنها در محل پروژه را دارند که صادرکننده هزینه‌های جانبی ماشین‌آلات و قطعات صادراتی را با احتساب ارزش هزینه‌های جانبی محاسبه و اینویس صادر می‌کند. به گفته مدیرعامل آرد ماشین، بدیهی است شرکتی که صادرکننده خدمات فنی-مهندسی است هزینه‌هایی در محل پروژه در خارج دارد و موظف است طبق قرارداد با مشتریان خود کارخانه‌ای با ظرفیت مشخص و تعیین‌شده در قرارداد به‌صورت کلیدتحویل احداث و تحویل کند. قطعا صادرکننده باید بتواند تقسیم منابع داشته باشد به‌نحوی‌که بتواند از عهده پروژه برآید؛ بنابراین ورود گمرک و ارزش‌گذاری روی اقلام صادراتی موجبات ضرر و زیان صادرکننده خدمات فنی مهندسی را فراهم می‌کنند. در ضمن حتی مشخص نیست همین ارزش‌گذاری کالا و ماشین‌آلات در گمرک بر چه مبنایی تعیین شده است، زیرا با تغییر نوع مواد و قطعات مصرفی و نوع تولید و تکنولوژی‌های به کار رفته، ارزش آن نیز متغیر است و نمی‌تواند ثابت باشد که این رویه موجود در گمرکات ایران مانع صادرات خدمات فنی- مهندسی خواهد شد.
از دولت چه انتظاری داریم؟
مدیرعامل آرد ماشین معتقد است: دولت باید دخالت واسطه‌ها و دلالان در بازار داخل را قطع کرده و همچنین با وضع قوانین صادرات خدمات فنی-مهندسی صادرکننده موظف باشد طبق قرارداد منعقده با خریدار خارجی تعهد خود را به نحو احسن انجام دهد؛ همان‌گونه که طبق قانون، سود حاصل از صادرات معاف از مالیات است، از ادارات بیمه نیز خواسته شود که از مطالبه حق بیمه پیمانکاران و کارمندان شرکت‌های صادرکننده خدمات فنی مهندسی که خارجی بوده و شخصیت حقوقی و حقیقی خارجی دارند خودداری کند. تسهیلاتی نیز که عملیات صادرات خدمات فنی- مهندسی را تسهیل کند تا صادرکننده درگیر مشکلات و بوروکراسی ادارات مختلف از جمله گمرک، نباشد و بتواند به‌موقع تعهد خود را انجام دهد.
برنامه‌های توسعه آرد ماشین
به گفته شیوزی توسعه آرد ماشین قبلا در دستور کار شرکت بوده و به این منظور ۱۵ هکتار زمین برای صنایع مرتبط با احداث کارخانه‌های آرد مثل تولید ماشین‌آلات تولید سیلوهای گالوانیزه ذخیره غلات و تأسیس دانشکده آردسازی که کارشناس‌ها و مهندسان مربوطه را آموزش دهد خریداری شده، ولی به جهت مشکلات فراوانی که بر سر راه تولید در این صنعت وجود دارد، در حال حاضر طرح توسعه متاسفانه متوقف شده است.
شرکت کارخانه‌های صنعتی آرد ماشین به‌عنوان یک برند شناخته‌شده دارای تکنولوژی تولید پیشرفته‌ترین ماشین‌آلات آردسازی که هرساله به‌روزرسانی شده با بالاترین کیفیت و بازدهی در این صنعت است.
