حکم «دادگاه قرن» برای رئیس سامسونگ الکترونیکز اجرایی شد
عاقبت بده‌بستان میلیاردر کره‌ای با رئیس‌جمهور
پیام «لی» به کارکنان: برای «خلق سامسونگ جدید» متحد شوید
طبق گزارش بلومبرگ، جی وای لی، رهبر شرکت سامسونگ که در تاریخ هجدهم ژانویه امسال به جرم اختلاس و دریافت رشوه از سوی دادگاه عالی سئول به زندان محکوم شده بود، از تجدیدنظرخواهی صرف‌نظر کرد.
وکیل او در بیانیه‌ای اعلام کرد که لی «متواضعانه تصمیم دادگاه را پذیرفته» است. هفته پیش، دادگاهی در سئول این میلیاردر کره‌ای را به ۳۰ ماه زندان محکوم کرد، درحالی‌که او احتمالا فقط ۱۸ ماه در زندان خواهد بود چون قبلا در سال ۲۰۱۸، یک سال را در زندان گذرانده است. لی در سال ۲۰۱۷، پس از رویدادی که خیلی‌ها آن را «دادگاه قرن» خواندند، محکوم به حبس و روانه زندان شده بود. بازپرسان ویژه کره‌جنوبی که ابتدا به دنبال محکومیت ۹ ساله او بودند نیز از درخواست تجدیدنظر انصراف دادند. آنها در بیانیه‌ای که در یک رسانه محلی پخش شد، اعلام کردند به‌‌رغم ابعاد گسترده پرونده آقای لی، دادگاه شدیدا با او مدارا کرده اما درخواست تجدیدنظر نخواهند کرد چون هدف اصلی‌شان، اثبات این بود که بده‌بستان‌های میان آقای لی و رئیس‌جمهور وقت، رشوه بوده است.
محکومیت او، نقطه پایانی بر رسوایی‌های مالی‌ای بود که سال‌ها در کره‌جنوبی سوژه خبرها بود که حتی به برکناری رئیس‌جمهور وقت این کشور، «پارک گئون هه» منجر شد. لی به پرداخت رشوه به دولت وقت محکوم شده بود. او امید داشت که دولت از او برای جانشینی بزرگ‌ترین شرکت خوشه‌ای کره‌جنوبی حمایت کند. رشوه‌های او فقط شامل پرداخت نقدی نیست. گفته می‌شود که او به نزدیکان خانم پارک، چند اسب هدیه داده است. این دادگاه و پرونده دیگری که مربوط به ادغام دو واحد سامسونگ است، تاثیر مخربی بر شرکت سامسونگ گذاشته و باعث شد فعلا معرفی لی به‌عنوان رئیس هیات‌مدیره شرکت به دنبال درگذشت پدرش در اکتبر ۲۰۲۰، متوقف شود.
سامسونگ از اظهارنظر درباره تصمیم لی در رابطه با تجدیدنظرخواهی خودداری کرده است. سهام سامسونگ که ارزشمندترین شرکت کره‌جنوبی است، روز دوشنبه هفته گذشته ۳ درصد افزایش یافت. طی یک سال گذشته، ۴۰ درصد به ارزش این شرکت اضافه شده بود.
هرگونه شکافی در رابطه با رهبری، جایگاه این بزرگ‌ترین تولیدکننده کارت‌های حافظه، تلفن‌های هوشمند و لوازم‌خانگی را به خطر می‌اندازد. به‌خصوص حالا که علاوه بر بحران کرونا، با مشکلات دیگری نیز روبه‌رو هستند، ازجمله تنش‌ها در روابط آمریکا و چین و رقابت شدید میان تولیدکنندگان موبایل. گرچه امور روزمره سامسونگ توسط ارتشی از مدیران کارکشته هدایت می‌شود، اما غیاب لی می‌تواند سرمایه‌گذاری‌ها و اقدامات بزرگ استراتژیک را فعلا به حالت تعلیق دربیاورد یا دچار پیچیدگی کند. او نقش فعالی در شرکت سامسونگ داشته و پس از آزادی از زندان در سال ۲۰۱۸، در رویدادهای دولتی و عمومی بسیاری حضور داشته است.
پیام از زندان
جی وای لی که روزهای اخیر را در زندان گذرانده، در پیامی از کارکنان شرکتش عذرخواهی کرده و از آنها خواسته به‌‌رغم غیبتش به کارشان ادامه دهند. او در پیامی که در شبکه داخلی سامسونگ منتشر شد، گفت که به خاطر کوتاهی‌هایش و بابت اینکه کارکنانش را دوباره ناامید کرده، متاسف است. لی در ادامه گفت: «عمیقا به خاطر بار سنگینی که روی دوش شما گذاشتم متاسفم. سعی می‌کنم روی نفس خودم کار کنم و بدون خودخواهی، به کارهایم فکر کنم.» این دومین پیامی است که او از زندان می‌فرستد. لی در نخستین پیامش در روز پنج‌شنبه ۲۱ ژانویه قول داد که کماکان از کمیته تطبیق قانونی شرکتش حمایت خواهد کرد. او در پیام نادرش به کارکنان، همچنین از آنها خواست که اتحاد خود را حفظ کنند و راه خود را برای خلق «یک سامسونگ جدید» ادامه دهند.
رهبر شرکت سامسونگ گفت: «سامسونگ باید بدون توجه به شرایط من، روبه‌جلو پیش برود. ما باید به قولی که به مردم داده‌ایم وفادار باشیم.» لی با توجه به مدتی که در زندان گذرانده، در جولای ۲۰۲۲ آزاد خواهد شد، مگر اینکه مورد عفو یا تخفیف مجازات قرار بگیرد. درحالی‌که هم او و هم بازپرسان پرونده از تجدیدنظرخواهی اعلام انصراف کرده‌اند، کمیته مستقل تطبیق قانونی سامسونگ روز سه‌شنبه جلسه‌ای با افراد کلیدی مرتبط با این گروه تشکیل داد تا درباره اقدامات قانونی صحبت کنند.
دردسر پشت دردسر
مشکلات قانونی لی محدود به این موارد نیست. او به‌طور جداگانه به دستکاری ارزش سهام، خیانت در امانت و تخلفات حسابرسی مرتبط با ادغام دو واحد سامسونگ در سال ۲۰۱۵ نیز متهم است. این قرارداد، سلطه و کنترل لی بر امپراتوری سامسونگ را گسترش داد؛ اما اتهام اصلی او، همان پرداخت رشوه است که تیتر اصلی خبرهای سال ۲۰۱۶ در کره‌جنوبی بود.
نتیجه دادگاه تجدیدنظر او هفته پیش برگزار شد و اثبات اتهامش به پرداخت رشوه، غیرقابل پیش‌بینی نبود. لی علاوه بر پرداخت رشوه، قصد داشت با ادغام سامسونگ C&T و چیل ورلدواید که یک آژانس تبلیغاتی و زیرمجموعه سامسونگ است، سلطه خود بر این امپراتوری بزرگ را افزایش دهد.
این اقدام با مخالفت بعضی از سهامداران مواجه شد. آنها معتقد بودند که ادغام این دو واحد به طرز ناعادلانه‌ای به نفع خانواده لی خواهد بود و فقط در صورت دریافت حمایت از صندوق بازنشستگی کشوری که یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران سامسونگ است ممکن خواهد بود.
لی خودش را قربانی سوءاستفاده از قدرت ریاست جمهوری جلوه داده بود و وکلایش نسبت به‌حکم او اعتراض داشتند؛ اما به گفته رئیس هیات وکلای لی، پس از بررسی گزینه‌ها، او تصمیم گرفت حکم دادگاه را بپذیرد.
لی ۵۲ ساله، مدتی است سکان کشتی سامسونگ را به‌عنوان نایب رئیس به دست داشته. درست مثل سایر کسب‌وکارهای خانوادگی در کره‌جنوبی، بسیاری بر این باورند که سامسونگ در رشد اقتصاد این کشور و تبدیل آن به یکی از قطب‌های اقتصادی جهان پس از جنگ کره در دهه ۵۰ نقش بسزایی داشته؛ اما ساختار مبهم مالکیت آن و روابط (غالبا) فاسد مالی‌اش با مقامات دولتی و نظام بوروکراتیک کره نیز به اعتقاد بسیاری از مردم، منشأ اصلی فساد در کره بوده است.
لی گرچه هرگز به اقدامات غیرقانونی خود اقرار نکرده اما بابت ایجاد نگرانی عمومی در رابطه با رسوایی‌های مالی، ابراز ندامت کرده و سعی کرده وجهه سامسونگ در اذهان عمومی را ترمیم کند. او چند ماه پیش، در می ۲۰۲۰ اعلام کرد که به سنت جانشینی و ساختار وراثتی در سامسونگ، پایان خواهد داد و قول داد که حقوق مدیریتی‌ای که از پدرش به او ارث رسیده، به فرزندانش نخواهد رسید. او در نشستی مطبوعاتی گفت: «قصد ندارم جایگاهم را به فرزندانم واگذار کنم. این تصمیمی است که مدت‌ها درباره‌اش فکر کرده بودم، اما تردید داشتم آن را علنی کنم چون فکر می‌کردم در شرایط بحرانی فعلی که هنوز توانایی خودم را به‌عنوان یک رهبر ثابت نکرده‌ام، درست نیست درباره موضوع جانشینی صحبت کنم.» در سال ۲۰۱۴، پدر او به علت سکته قلبی در بیمارستان بستری شد و گرچه کماکان، عنوان رئیس سامسونگ را یدک می‌کشید اما عملا از رهبری ناتوان بود. لی در ادامه صحبتش در این اجلاس گفته بود که سامسونگ از اقداماتش در راستای تضعیف اتحادیه‌های کارگری دست بر خواهد داشت، گرچه فعالان حوزه کارگری، خلوص نیت و صداقت او را زیر سوال برده‌اند.
لی، فرزند ارشد و تنها فرزند مذکر خانواده است. او سه خواهر دارد که یکی از آنها در سال ۲۰۰۵، خود را در آپارتمانش در منهتن نیویورک، حلق‌آویز کرد و به این ترتیب، به عمر خود پایان داد.
هنوز مشخص نیست که حکم حبس او چه پیامدهایی برای کسب‌وکار سامسونگ خواهد داشت. وقتی او در سال ۲۰۱۷ به زندان افتاد، ظاهرا هیچ مشکلی برای سامسونگ پیش نیامد. محکومیت به حبس هرگز مانعی برای رهبران شرکت‌های کره‌ای نبوده. آنها معروف‌اند به اینکه حتی از پشت میله‌های زندان، سکان هدایت کسب‌وکار و تصمیم‌گیری‌های مهم را در دست دارند. سامسونگ نیز احتمالا از این قاعده مستثنا نیست.
دادگاه عالی کره در اوایل همین ماه، حکم ۲۰ سال زندان برای خانم پارک، رئیس‌جمهور سابق این کشور را در رابطه با پرونده سامسونگ و دریافت رشوه و اخاذی از سایر افراد در دوران ریاست‌جمهوری‌اش تایید کرد. او از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶، رئیس‌جمهور کره بود.
گفته می‌شود که سامسونگ، ۱۵ درصد اقتصاد کره را تشکیل می‌دهد. گردش مالی آن برابر با یک‌پنجم تولید ناخالص ملی این کشور است و به همین دلیل سلامت اقتصادی کره به سرنوشت سامسونگ گره خورده. کارشناسان هشدار داده‌اند که خلأ رهبری در این شرکت می‌تواند تصمیم‌گیری در رابطه با سرمایه‌گذاری‌های بزرگ را که همواره عامل کلیدی رشد سامسونگ بوده‌اند، دچار اختلال کند.
