اسکوترها در دسترس شهروندان تهرانی قرار می‏گیرند

وی افزود: تست اولیه اسکوترها با حدود ۳۰ تا ۴۰ دستگاه در حال انجام بوده و پروژه با حدود هزار دستگاه آغاز می‌شود.رضا باقری، یکی دیگر از بنیان‌گذاران شرکت پاک چرخ ایرانیان (برند بیدود) درباره شکل‌گیری خدمات دوچرخه‌های اشتراکی می‌گوید: در سال ۱۳۹۶ خلأ حمل و نقل پاک در کلان‌شهرهای کشور را احساس کردیم و با توجه به نیاز شهر تهران شروع به آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم کردیم. در سال ۹۷ برند «بیدود» را در سطح شهر تهران عملیاتی کردیم. هدف ما ارائه خدمات حمل‌ونقل پاک در همه زمینه‌ها شامل دوچرخه ساده، دوچرخه دنده‌ای، دوچرخه برقی، اسکوتر برقی، موتور برقی و خودروی برقی است که همه این خدمات به صورت اشتراکی ارائه خواهد شد.  «بیدود» در حال حاضر حدود ۳هزار دستگاه دوچرخه در داخل شهر تهران و ۲هزار دستگاه دوچرخه فعال هم در شهر شیراز دارد و در فازهای مختلف برای افزایش تعداد دوچرخه‌ها هم برنامه دارد.

 مزایای دوچرخه‌های اشتراکی

حمل‌ونقل پاک و جلوگیری از آلودگی هوا دغدغه‌ای برای تمام مدیران شهری و کلان‌شهرهای دنیا است. دوچرخه اشتراکی به عنوان یک سیستم حمل‌ونقل پاک مزایایی مانند هوای پاک، سلامت شهروندان، مصرف کمتر سوخت، تسهیل سفرها‌ افزایش دسترسی به سرویس حمل‌ونقل را در کلان‌شهرها و شهرها ایجاد می‌کند. به همین دلیل مورد توجه و حمایت مدیران و برنامه‌ریزان شهری در سراسر دنیا قرار گرفته است.

بر اساس مقالات منتشر شده از سوی سازمان بهداشت جهانی مشخص شده که پاک‌ترین و ‌بی‌خطرترین سرویس حمل و نقل در زمان شیوع کرونا،‌ دوچرخه اشتراکی است؛ زیرا در این وسیله نقلیه فاصله افراد حفظ شده و کمترین نقاط توسط کاربر لمس می‌شود. ضمن اینکه به علت فعالیت بدنی سیستم ایمنی فرد نیز  تقویت می‌شود. با تقویت سیستم ایمنی بدن از طریق دوچرخه‌سواری روزانه به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، از ابتلا به ویروس کرونا پیشگیری می‌کنیم. در چین از چهار، پنج سال گذشته تاکنون بالغ بر ۲۵ تا ۳۰ میلیون دوچرخه اشتراکی ایجاد شده و بخش حاکمیتی این کشور به شدت از این موضوع حمایت می‌کند؛ زیرا این طرح مزایایی مانند هوای پاک، سلامت شهروندان، مصرف کمتر سوخت، تسهیل سفرها و‌ افزایش دسترسی به سرویس حمل‌ونقل را در شهرها ایجاد می‌کند.

 دوچرخه‌های  اشتراکی نسل چهارم

این دوچرخه یک قفل هوشمند روی لاستیک چرخ عقب دارد که مبتنی بر اینترنت اشیا (IOT) است. کاربران با دانلود اپلیکیشن بیدود و ثبت‌نام در آن و اسکن کد QR موجود روی دوچرخه یا وارد کردن پلاک دوچرخه در این اپلیکیشن می‌توانند قفل دوچرخه هوشمند را باز و از آن استفاده کنند. نکته دیگر اینکه از هر نقطه به هر نقطه می‌توان از این دوچرخه استفاده کرد زیرا مانند دوچرخه نسل سوم محدود به این نیست که حتما باید دوچرخه‌ها را از ایستگاه دوچرخه برداشت و در پایان سفر نیز در ایستگاه پارک کرد. دوچرخه اشتراکی نسل چهارم مانند تاکسی دربستی از هر نقطه به هر نقطه بدون هیچ محدودیتی قابل دسترسی است؛ ضمن اینکه هزینه‌های سفر را نیز به شدت کاهش می‌دهد. سرویس دوچرخه‌های اشتراکی یک حق عضویت به همراه بیمه کامل دارد که مبلغ ۱۴۹ هزار و ۵۰۰ تومان است و علاوه بر آن کاربر بابت هر سفر نیز مبلغ ۲۹۰۰ تومان پرداخت می‌کند.  البته با اختصاص یارانه قیمت این خدمات به حدود یک چهارم کاهش پیدا می‌کند.

 نقاط تحت پوشش

با توجه به برنامه شهرداری تهران برای توسعه حمل‌ونقل پاک در مناطق مرکزی شهر تهران، مناطق ۶، ۷،‌۱۱ و ۱۲ با توجه به شلوغی و تعداد سفر روزانه، در اولویت استفاده از دوچرخه قرار دارند. روزانه حدود ۱۰ میلیون سفر در این چهار منطقه انجام می‌شود و به همین دلیل اولویت شهرداری در این چهار منطقه است. به گفته غلامحسین قاسمی، یکی از بنیان‌گذاران برند بیدود،‌ این شرکت قصد دارد خدمات دوچرخه‌های اشتراکی را به مناطق جدید تهران گسترش دهد. وی می‌گوید: در حال حاضر توسعه منطقه ۳ را از پارک وی تا میدان ونک و قسمتی از بلوار میرداماد را در دستور کار داریم. روال به این صورت است که قبل از ورود رسمی‌ به هر منطقه حدود یک تا دو ماه در آن منطقه به صورت پایلوت حضور پیدا می‌کنیم و جانمایی پارکینگ‌ها و ایستگاه‌ها در آن منطقه انجام می‌شود و بعد از آن منطقه به صورت رسمی ‌افتتاح می‌شود. اواخر فروردین ماه به صورت رسمی به منطقه ۳ ورود پیدا می‌کنیم. وی می‌افزاید: علاوه بر تهران در شیراز نیز این سیستم بیش از یک سال است راه‌اندازی شده است.  از یک ماه گذشته که شیراز به عنوان شهر دوچرخه شناخته شده این سرویس را به صورت گسترده در این شهر ارائه می‌کنیم. علاوه بر این، سه شهر دیگر را نیز در برنامه داریم و امیدواریم تا پایان سال تفاهم‌نامه دو شهر اجرایی شود.

 لزوم توجه مسوولان

این شرکت کاملا خصوصی بوده و با هزینه شخصی راه‌اندازی شده است. تفاهم با شهرداری در بحث‌های اجرایی مانند در نظر گرفتن مکان‌هایی برای پارکینگ و ایستگاه‌های دوچرخه است و با شهرداری مانند سایر سیستم‌های حمل و نقل همکاری داریم. شهرداری اخیرا به این نتیجه رسیده که مانند سایر وسایل حمل‌ونقل عمومی‌ به این سیستم یارانه پرداخت کند تا بخشی از کرایه پرداختی کاربران به صورت یارانه پرداخت شود. در این زمینه در حال عقد تفاهم‌نامه هستیم و کارهای نهایی آن در حال انجام است. در صورت اجرایی شدن این تفاهم‌نامه، شاهد کاهش قیمت استفاده از سیستم دوچرخه اشتراکی خواهیم بود و شهروندان به آسانی می‌توانند از این سیستم حمل‌ونقل پاک درون شهری استفاده کنند.

 رضا باقری، یکی از بنیان‌گذاران برند بیدود در این زمینه می‌گوید: در حال عقد تفاهم‌نامه هستیم و کارهای نهایی آن در حال انجام است. در صورت اجرایی شدن این تفاهم‌نامه، شاهد کاهش قیمت استفاده از سیستم دوچرخه اشتراکی خواهیم بود و شهروندان به آسانی می‌توانند از این سیستم حمل‌ونقل پاک درون شهری استفاده کنند.  اگر حمایت‌های لازم از سوی مسوولان به طور کامل صورت گیرد و به دوچرخه‌های اشتراکی به عنوان یک مدل حمل و نقل نگاه شود و برای آن برنامه بلندمدت چیده شود،‌ می‌تواند بسیاری از سفرهای کوتاه درون شهری را در بر بگیرد  و علاوه بر افزایش سلامتی و نشاط جامعه و پیشگیری از بیماری‌هایی مانند دیابت و فشار خون، در ارزان‌تر شدن سفرهای درون شهری نقش داشته باشد. همچنین این سرویس نقش ویژه‌ای در کاهش آلودگی کلان‌شهرهای کشور دارد. متاسفانه تا به امروز حمایت جدی از این طرح صورت نگرفته در صورتی که همه کشورها در حال حرکت به سمت این مدل حمل و نقلی هستند.

وقتی درباره سرویس اشتراکی صحبت می‌کنیم حتما نیازمند یک زیرساخت و فرهنگ‌سازی در این زمینه هستیم. شهروندان باید به درک صحیحی از استفاده از این محصول و عدم آسیب‌رسانی به این وسایل برسند. این کار به صورت هوشمندانه باید توسط بدنه شهری انجام شود و با کمک کامل شهروندان نهادینه شود.