محمد ناظمی‌هرندی، مدیر تضمین کیفیت و تعالی سازمانی فولاد مبارکه اکنون به‌عنوان نماینده تنها شرکت فولادی که موفق به اخذ یک استاندارد خاص (استاندارد ۱۵۰۰۵) در عرصه تولید فولاد منطبق با پروتکل‌های بهداشتی مقابله با کرونا از کشور سوئیس شده است، از ویژگی‌های این استاندارد می‌گوید.  به گفته ناظمی، با تدابیر اتخاذشده و پیاده‌سازی رهنمودهای ارائه‌شده که در قالب استاندارد  ISO ۴۵۰۰۵: ۲۰۲۰ ارائه شد، شرکت فولاد مبارکه موفق شد با استفاده از ظرفیت‌های داخل کشور و همچنین منابع انسانی مجرب، به اهداف تعیین‌شده در حوزه تولید دست یابد و اثرات نامطلوب این ویروس را مدیریت کند. هم‌اکنون کارها به گونه‌ای  پیش رفته است که فولاد مبارکه برای گذر از بحران و رسیدن به شرایط مطلوب پسابحران کرونا در سال۱۴۰۰ نیز شرایط قابل قبولی را ایجاد کند تا بتواند با قدرت و قوت به روند تولیدی خود ادامه دهد. مشروح گفت‌وگو را در ادامه بخوانید:  

 با توجه به اینکه سال ۱۳۹۹ سال سختی برای اقتصاد ایران به لحاظ شیوع ویروس کرونا بود، شرکت‌های فولادی با چه شرایطی وارد سال ۱۴۰۰ می‌شوند؟

وضعیت محیطی شرکت‌های فولادی در پایان سال ۹۹ و در آستانه ورود به سال جدید از بسیاری جهات با سایر کسب‌وکارها مشابهت دارد. به این معنا که از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر فضای اقتصاد و صنعت می‌توان به همه‌گیری ویروس کرونا، تداوم تحریم‌ها و محدودیت تجارت بین‌المللی و شرایط ناشی از ماه‌های پایانی دولت و ماه‌های آغازین مجلس یازدهم اشاره کرد. علاوه بر این موارد، صنعت فولاد در ماه‌های اخیر با فراز و نشیب‌های ناشی از برخی سیاست‌های بازار فولاد مواجه بوده که سختی‌های بسیاری را برای این گروه به وجود آورده است. در مجموع به نظر می‌رسد نیمه اول سال ۱۴۰۰ کم و بیش با تداوم شرایط فعلی، برای وضعیت اقتصاد و صنعت خصوصا صنعت فولاد مشابه ایام پایانی سال ۹۹ سپری شود. در این میان، با توجه به اینکه دنیا به سمت واکسیناسیون پیش رفته و البته توفیقاتی هم در این حوزه کسب کرده است، پیش‌بینی‌های علمی‌ اپیدمیولوژیک حاکی از آن است که در کشورهای مختلف و از جمله در کشور ایران، فراگیری کرونا ویروس کماکان تا تابستان ۱۴۰۰ ادامه خواهد داشت و ممکن است صنایع و تولیدکنندگان هم با وضعیتی مشابه آنچه در سال ۹۹ بر آنها گذشت، به مسیر خود ادامه دهند؛ تا اینکه مراحل واکسیناسیون جامعه طی این زمان انجام شده و یک ایمنی عمومی ‌در کشور فراهم آید بر همین اساس است که به نظر می‌رسد ضروری است کلیه سازمان‌ها و از جمله شرکت‌های فولادی مطابق الزامات و پروتکل‌های ارائه‌شده از سوی مقامات مسوول، همچنان مقابله با همه‌گیری ویروس کووید-۱۹ را در دستور کار قرار دهند و در عین حال هم، کنترل‌های بهداشتی خود را پیگیری کنند تا دستیابی به شرایط پایدار و ثبات در جامعه و در درون بنگاه‌ها به واسطه این کنترل‌ها اتفاق بیفتد. در این میان شرکت بزرگی همچون فولاد مبارکه به عنوان بزرگ‌ترین فولادساز در کشور و همچنین منطقه غرب آسیا، از شروع همه‌گیری کرونا، تدابیر مختلفی در بخش‌های گوناگون اتخاذ کرد. به گونه‌ای‌که از زمان انتشار ویروس در سطح ملی، با اولویت حفظ همزمان تولید در شرکت به عنوان ضرورت اقتصاد ملی و صیانت از نیروی انسانی، الگوبرداری لازم از تجربیات موسسات بین‌المللی را در دستور کار قرار داده و تلاش کرد تا با رعایت این استانداردها و دستورالعمل‌ها، زمینه را برای کنترل این ویروس در سطح این بنگاه بزرگ اقتصادی فراهم کند. بر این اساس، با تدابیر اتخاذ شده و پیاده‌سازی رهنمودهای ارائه شده که چندی بعد در قالب استاندارد ISO ۴۵۰۰۵: ۲۰۲۰ ارائه شد، شرکت فولاد مبارکه موفق شد تا حدود بسیاری این بیماری را مدیریت کند تا جایی که با استفاده از ظرفیت‌های داخل کشور و همچنین منابع انسانی مجرب، به اهداف تعیین‌شده در حوزه تولید خود دست یافت و اثرات نامطلوب این ویروس منحوس را مدیریت کرد.در فولاد مبارکه برای گذر از بحران و رسیدن به شرایط مطلوب پسابحران کرونا در سال۱۴۰۰ نیز شرایط قابل قبولی ایجاد شد تا بتواند با قدرت و قوت به روند تولیدی خود ادامه دهد. در همین راستا در تدوین استراتژی‌های کلی سازمان، تمام ‌پیش‌بینی‌های لازم از شرایط محیط درون و بیرون مورد توجه قرار گرفته و با رویکرد برنامه‌ریزی برای وقوع تمامی ‌سناریو‌ها، کلیه احتمالات برای سال آینده مدنظر قرار گرفته و موضوع تاب‌آوری سازمان در شرایط کرونا در اولویت قرار گرفته است.

 با توجه به شیوع ویروس کرونا فولاد مبارکه با چه سختی‌هایی مواجه بود؟

فولاد مبارکه با تولید محصولات مورد استفاده در سایر صنایع، نقشی مهم و استراتژیک در عرصه اقتصادی ایران ایفا می‌کند. ازاین رو  هرگونه توقف یا کاهش در تولید این کارخانه بزرگ، می‌تواند علاوه بر زیان سهامداران، به سایر بخش‌های اقتصادی و زنجیره تولید نیز خسارت وارد کند. بر این اساس در فولاد مبارکه با برنامه‌ریزی‌های انجام شده همزمان دو متغیر اصلی تداوم کسب‌وکار از یک سو و تاثیرات ناشی از طولانی شدن همه گیری ویروس از سوی دیگر مورد توجه قرار گرفت. نکته حائز اهمیت آن است که مشکلات در بالادست و پایین‌دست فرآیند و آسیب شبکه‌های توزیع و تامین از مهم‌ترین دغدغه‌های برنامه‌ریزان در این دوران بوده است. البته وجود فرهنگ سازمانی مستحکم، وجود سیستم‌ها و زیرساخت‌های مناسب و نظام بهداشت و ایمنی پیشرو را به جرات می‌توان از نقاط قوت شرکت در طول این دوران دانست که موجب شده است تا مشکلات ناشی از تحریم و شیوع ویروس کرونا، به نحو مناسبی با برنامه‌ریزی و مراقبت رفع شود.

 شرکت‌های فولادی چگونه موضوع کرونا را در خطوط تولید مدیریت کردند؟

با توجه به تجربه یک‌ساله اخیر در موضوع بیماری کووید-۱۹، شرکت‌های فولادسازی بزرگ دنیا نظیر «پوسکو» برای مواجهه با اتفاقات غیرمنتظره و تمام تردیدها و عدم قطعیت‌های پیش‌روی تولید خود، استراتژی‌های سخت‌گیرانه‌ای را اتخاذ کردند که قبل از هر چیز، صرفه‌جویی در هزینه‌های تولید را برای تضمین حاشیه سود در بازار در حال سقوط، تضمین کرده است؛ ضمن اینکه کار را به نحوی مدیریت کرده‌اند که به موازات این موضوع،  پیگیری فناوری‌های نوین بازارمحور، نوآوری در کیفیت و توسعه محصولات جدید را در دستور کار خود قرار داده‌اند که برای واکنش موثر با توجه به متغیرهای تاثیرگذار محیطی، سناریوهای مختلف در این شرکت تدوین شده است. از دیگر اقدامات انجام‌شده برای مقابله با بیماری کرونا در شرکت‌های فولادی نظیر پوسکو می‌توان به اتخاذ تدابیر ویژه برای حفظ سلامتی کارکنان به منظور ارتقای ایمنی محیط کار و سرمایه‌گذاری داوطلبانه در صندوق‌های کمک‌رسانی و طراحی روش‌های تشخیصی برای کمک به جلوگیری از گسترش بیماری کووید-۱۹، حمایت از طرح‌‌های تحقیقاتی برای مقابله با این ویروس و مواردی از این دست، اشاره کرد.  نمونه این اقدامات در شرکت‌های فولادی و معدنی کشور انجام پذیرفت؛ به‌نحوی‌که در نهضت مشارکت در تامین تجهیزات و مواد موردنیاز شبکه بهداشت و درمان کشور، اغلب شرکت‌های معدنی و صنایع مربوطه پیشتاز بوده‌اند. فولاد مبارکه نیز در این حوزه اقدامات مهمی ‌از جمله تامین اکسیژن سیستم درمانی کشور به صورت رایگان و مشارکت در تامین سایر ملزومات پزشکی و بهداشتی را انجام داد.

 استقرار استاندارد ۴۵۰۰۵ چه فوایدی را برای تولید فولاد رقم زد؟

توقف فعالیت خطوط تولید گروه فولاد مبارکه، تامین‌کنندگان و سایر صنایع را تحت تاثیر مستقیم قرار داده و موجب ایجاد اختلال در نظام اقتصادی کشور و تحمیل خسارت جبران ناپذیری به تولید اقتصادی کشور می‌شود. با توجه به این که شیوع و عواقب بیماری ناشی از کووید- ۱۹ بسیار جدی بوده ، از این رو  فعالیت کارکنان تنها با رعایت پروتکل‌های بهداشتی اعلامی ‌از سوی مراکز و مراجع قانونی و علمی ‌امکان‌پذیر بوده و کلیه الزاماتی که باید برای انجام فعالیت‌های اقتصادی مدنظر قرار گیرد، در بستر استقرار سیستم مدیریتی منظم و الزامات آن مقدور است. در راهنمای استقرار سیستم «کار ایمن در شرایط بیماری کووید- ۱۹» تمامی‌ الزامات و شرایطی که باید توسط مجموعه‌های تولیدی و خدماتی مدنظر قرار گیرد تا بتوان در بستر آن به انجام کار ایمن پرداخت، ذکر شده است و رعایت این الزامات در کنار سایر سیستم‌های مدیریتی نظیر مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی (ISO۴۵۰۰۱:۲۰۱۸) به عنوان راهنمایی است که ما را به سوی شرایط کاری ایمن رهنمون خواهد ساخت؛ در واقع اجرای صحیح این استاندارد حصول اطمینان لازم برای صحه‌گذاری فعالیت‌های صورت گرفته در مقابله با بیماری

کووید-۱۹ را  افزایش داد و با اجرای صحیح همه اقدامات صورت‌گرفته شرکت به اهداف تعریف‌شده، در بخش تولید دست یافت.