در گفت‌وگو با مدیرعامل کشت و صنعت روژین تاک عنوان شد
کیفیت؛ نسخه اصلی صادرات
مدیرعامل شرکت کشت و صنعت روژین‌تاک در این باره معتقد است: صنایع داخلی باید زیرساخت‌های لازم برای کیفیت پایدار و تامین مداوم محصول برای بازارهای صادراتی را در اختیار داشته باشد. علاوه بر آن قوانین و مقرراتی که دولت‌ها تصویب می‌کنند باید در مسیر توسعه صادرات باشد، اما آنچه در عمل مشاهده می‌شود این است که در این بخش تصمیمات دولتی اغلب محدودکننده بوده و بنابراین حضور محصولات صادراتی به صورت مداوم در بازارهای جهانی با وقفه روبه‌رو شده و در نتیجه اعتبار صادرکننده ایرانی زیر سوال می‌رود.
به گفته مظفر عبداله تنها در سال جاری صادرات رب گوجه‌فرنگی به عنوان یک محصول صادراتی در چهار مقطع زمانی قطع و وصل شد و این موضوع اثرات بسیار بدی روی بازارهای صادراتی و پایداری صادرات و حوزه‌های داخلی بر جای گذاشت. زمانی که دولت صادرات رب گوجه‌فرنگی را در یک برهه متوقف می‌کند قیمت رب در بازار داخلی کاهش می‌یابد و محصول گوجه نیز توسط کارخانه‌ها خریداری نمی‌شود و حمل‌ونقل کاهش می‌یابد و رانندگان ممکن است اعتصاب کنند و مشکلات دیگری حتی برای دولت ایجاد شود. این در حالی است که در حوزه سیاست‌های داخلی تولید نیز مشکلات دیگری گریبان تولیدکننده را می‌گیرد. به عنوان مثال مالیات ارزش افزوده یکی از این معضلات در حوزه تولید محسوب می‌شود. اگر این قانون به خوبی اجرا می‌شد مفید بود، اما در ایران ابزار لازم برای اجرای آن وجود ندارد. مالیات ارزش افزوده در مرحله آخر توسط مصرف‌کننده در فروشگاه پرداخت می‌شود، اما در ایران در هر مرحله تولیدکننده بارها مالیات ارزش افزوده را می‌پردازد که عامل بالا رفتن قیمت تمام‌شده است.
وی با بیان اینکه مجتمع کشت و صنعت روژین تاک در سال ۱۳۸۲ به بهره‌برداری رسید، ادامه می‌دهد: کارخانه این شرکت در استان کرمانشاه مجهز به پیشرفته‌ترین ماشین‌آلات صنایع غذایی ساخت شرکت‌های Ing.Rossi و Catelli & Rossi با ظرفیت دریافت روزانه ۴۲۰۰ تن گوجه‌فرنگی است. در انتخاب ماشین‌آلات همواره تلاش بر این بوده تا با حفظ حداکثر خواص مفید گوجه‌فرنگی به ویژه لایکوپن (رنگ‌دانه قرمز) و سایر آنتی‌اکسیدان‌های موجود، محصولی سالم، خوشرنگ، خوش‌طعم و عاری از هرگونه فلزات سنگین، تولید و بسته‌بندی شود. خطوط تولید کارخانه مجهز به ماشین‌آلات فرآوری میوه است و پس از پایان فصل تولید رب گوجه فرنگی، کارخانه توان دریافت روزانه ۵۰۰ تن میوه برای تبدیل به پوره در بسته‌بندی اسپتیک را دارد. این شرکت هم اکنون ۵ هزار هکتار زمین کشاورزی را تحت پوشش دارد و کاشت محصولات کشاورزی با بذور هیبریدی مرغوب دنیا به همراه ماشین‌آلات روز اروپا موجب شده تا محصولات علاوه بر ویسکوزیته و رنگ مناسب، عاری از هر گونه فلزات سنگین بوده و طعم اصلی گوجه‌فرنگی حفظ شود.
با توجه به ظرفیت بالای تولید و فروش داخلی و خارجی رب گوجه فرنگی و نیاز به تامین پایدار درب و قوطی فلزی، شرکت تصمیم به احداث کارخانه قوطی‌سازی گرفت. در این راستا مراحل طراحی، خرید و راه‌اندازی ماشین‌آلات شامل لاک‌زنی، چاپ، برش، دوخت قوطی و پرس درب قوطی در سال ۹۰ شروع شد و در سال ۹۱ مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
همچنین شرکت روژین تاک اقدام به توسعه در این واحد و تولید ظروف پلاستیکی با استفاده از سیستم IML با ظرفیت بیش از ۱۰ میلیون قطعه در سال کرده که در سال ۱۳۹۲ به بهره‌برداری کامل رسید.
این شرکت در سال ۱۳۹۵ انواع سس گوجه‌فرنگی بدون گلوتن را تولید و به بازار عرضه کرد که بطری و درب سس گوجه فرنگی در قسمت پلاستیک مجموعه تولید می‌شود. همچنین در راستای تکمیل سبد محصول این مجموعه اقدام به تولید انواع سس مایونز و سالاد و انواع کنسروها کرد.
استراتژی صادرات کیفیت‌محور
به گفته وی نگاه مدیریتی در این شرکت، برندسازی است که در آن سود کوتاه‌مدت ملاک عمل نیست، بلکه کیفیت‌محوری و سودآوری بلندمدت مدنظر است، بنابراین حرکت در مسیر توسعه زیرساخت‌ها اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل تعریف استراتژی صادرات کیفیت‌محور از اهمیت زیادی برخوردار است و در کنار شناخت مشتری‌های داخلی شناخت مشتری‌های خارجی نیز مهم می‌شود.
در این بین علاوه بر دسترسی به ۱۵ کشور همسایه، نزدیکی محل احداث کارخانه (کرمانشاه) به بازار عراق و به خصوص قرابتی که با کردستان عراق وجود دارد باعث شده صادرات مناسبی به این منطقه صورت گیرد که با تعامل خوبی نیز از دو سمت همراه است. این شرکت البته به کشورهای دیگر دنیا مانند چین، دبی، ایتالیا، لهستان، برزیل، انگلستان، روسیه و... نیز رب گوجه فرنگی صادر می‌کند و اکنون بزرگ‌ترین صادرکننده رب‌گوجه کشور محسوب می‌شود.
وی در ارتباط با تضمین کیفیت محصول معتقد است: تامین مواد اولیه مناسب و با استانداردهای عالی و از سوی دیگر تولید در حجم بالا که بتواند بازارهای صادراتی را همواره تغذیه کند، از اهمیت بالایی برخوردار است؛ به عنوان مثال تولید گوجه فرنگی در فصولی از سال صورت می‌گیرد و باید به میزانی به این محصول دسترسی داشت که بتواند ماده اولیه صنعت رب را تا سال آینده تضمین کند. به گفته عبداله تک‌تک واحدهای تولیدی در روژین تاک دارای آزمایشگاه و واحد کنترل کیفیت مخصوص به خود هستند و خودکنترلی در همه واحدها اتفاق می‌افتد و نتیجه چنین وسواسی در حوزه کیفیت باعث شده امروز این شرکت ۸ تا ۱۰ درصد از کل بازار داخل و حدود ۲۵ درصد از صادرات رب کشور را در اختیار داشته باشد.
تامین مواداولیه به صورت نوآورانه
آن‌طور که مدیرعامل کشت و صنعت روژین تاک می‌گوید: این شرکت به‌رغم در اختیار داشتن بیش از ۵ هزار هکتار زمین، مالکیت یک‌سانتی مترمربع زمین کشاورزی را ندارد، زیرا زمین از سوی کشاورز و ساکنان منطقه کرمانشاه عرضه می‌شود و در عوض بذر، کود، سم و هر چیزی که مورد نیاز تولید است از طرف شرکت در اختیار کشاورز قرار می‌گیرد که به این روش «کشاورزی قراردادی» (contract farming) می‌گویند و این شرکت تنها شرکت فعال در این حوزه در کشور است. در نتیجه گوجه فرنگی سالم و با استاندارد بالا تولید و با استفاده از بهترین ماشین‌آلات دنیا با کیفیت پایدار و یکنواخت تبدیل به محصول می‌شود و این در حالی است که تولیدکنندگان دیگر، محصولات مختلف را از مزارع متعدد با کیفیت‌های متفاوت تامین می‌کنند که کیفیت مواد اولیه آنها را کاهش می‌دهد.
این شرکت به‌طور متوسط سه هزار تن گوجه را در ۲۴ ساعت به رب تبدیل می‌کند که ظرفیت ۳ کارخانه هزار تنی است؛ بنابراین در یک دوره ۹۰ روزه ۲۷۰ هزار تن گوجه را به ۵۰ تا ۶۰ هزار تن رب تبدیل می‌کند، بنابراین از اواسط آبان تا مرداد (که تقریبا فصل برداشت گوجه‌فرنگی تمام شده) همواره رب در انبار وجود دارد و به صورت دائمی به بازار عرضه خواهد شد.
رشد ۲۰ تا ۲۵ درصدی تولید در هر سال
به گفته عبداله تک تک در سال ۹۸ در مقایسه با ۹۷ حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد رشد تناژ تولید در این مجموعه تجربه شده و این رشد تقریبا برای یک دوره سه‌ساله تثبیت شده است. نکته‌ای که در حوزه رب گوجه وجود دارد آن است که ۷۵ درصد از تولید رب به میزان دسترسی به گوجه‌فرنگی بستگی دارد و زمانی که تولید گوجه به میزان کافی صورت بگیرد، بنابراین تولید رب هم بیشتر خواهد بود. علاوه بر این تغییر رویه کار هم در این شرکت اتفاق افتاده است؛ به طوری‌که تولید از روش کاشت مستقیم بذر به نشاکاری تغییر کرده و برای نمونه ۵/ ۳ هکتار گلخانه ایجاد شده و به صورت نشا محصول کاشته می‌شود که از نظر مقاومت در برابر آفات، راندمان بالاتر، کیفیت بهتر از نظر رنگ و... مناسب‌تر است.
به گفته مدیر عامل کشت و صنعت روژین تاک، ظرفیت اسمی این شرکت ۱۸۰ تا ۲۰۰ هزار تن است و در حدود ۹۰ درصد ظرفیت تولید در هر سال تولید می‌شود، اما برای توسعه، این شرکت به دنبال استراتژی درخت محصولات است تا بتواند محصولات مختلفی را در دستور کار تولید قرار دهد؛ به عنوان مثال انواع سس‌ها، انواع کنسرو، ترشیجات و ... در دستور کار این مجموعه قرار دارد.
طرح‌های توسعه روژین تاک
مدیرعامل روژین تاک تاکید می‌کند: این شرکت در آینده نزدیک در بحث کشاورزی همه مواد اولیه مورد نیاز خود را تولید خواهد کرد. علاوه بر آن مدیریت خاک و آب، حفظ آب به عنوان سرمایه ملی ارزشمند، آموزش پرسنل و... نیز در کنار تولید اهمیت دارند که روی این موضوعات نیز در حال کار هستیم. همچنین ترویج بذر هیبرید از برنامه‌های این شرکت است که باید به صورت دانه‌دانه نشا شود و دارای مقاومت بالا، کیفیت متمایز و ضایعات بسیار پایین است. راه‌اندازی ۵/ ۳ هکتار گلخانه تولید نشا که در اردیبهشت ماه نهایی می‌شود نیز طرح دیگر پیش‌روی روژین‌تاک است.
در همین حال روژین تاک در سال آینده واحد دوم خود را در کردستان ایران راه‌اندازی خواهد کرد که برنامه‌های اشتغال روستایی برای استخدام خانم‌های روستایی را نیز به همراه دارد. در حوزه فرامرزی نیز برنامه‌های توسعه‌ای در دست بررسی دارد که در آینده راه‌اندازی خواهند شد.
