یک فعال صنعت ساختمان خواستار شد
حذف مجریان غیر حرفه‌ای از صنعت ساختمان
بر این اساس، برای توسعه ساختمان‌‌سازی و تسریع در تامین نیازهای مسکن، صنعتی‌سازی در اولویت قرار می‌گیرد. تولید مصالح ساختمانی جدید در کشور ما همزمان با آغاز طرح مسکن مهر شدت گرفت و شرکت‌های بسیاری که البته در برخی مواقع فاقد تخصص لازم بودند، وارد این عرصه شدند. امروزه مصالح جدید مانند بلوک‌های سبک AAC به دلایل ویژگی‌های بارز، حرف اول را در صنعت عمران می‌زنند. AAC مخفف عبارت لاتین Autoclaved Aerated Concrete است و در واقع همان معنی بلوک اتوکلاو شده را می‌دهد که البته این بلوک‌ها با نام‌های دیگری همانند بلوک‌های هبلکس و آران لکس در صنعت ساخت‌وساز نیز شناخته می‌شوند که برای اولین بار توسط یکی از مهندسان مجرب در سوئد تولید شده و مورد استفاده قرار گرفتند. مهم‌ترین مواد مورداستفاده در تولید بلوک سبک هبلکس، ماسه سیلیسی، آهک، سیمان و آب است که از هر ماده به نسبت دقیق و کاملا مشخصی در تولید این دسته از بلوک‌ها استفاده می‌شود. این بلوک‌ها بر اساس ضخامت دسته‌بندی می‌شوند. ضخامت‌های رایج و با کاربرد بیشتر عبارتند از ۱۰، ۱۵ و ۲۰ سانتی‌متر و ابعاد بلوک‌ها در طول و ارتفاع به ترتیب ۶۰ و ۲۵ سانتی‌متر است.
شرکت «عرش پایه برنا» یکی از شرکت‌هایی است که به‌طور تخصصی در زمینه طراحی و اجرای بلوک‌های سبک گازی (AAC) به‌عنوان یکی از مصالح صنعتی فعالیت می‌کند و تاکنون پروژه‌های بسیاری در سراسر کشور اجرا کرده است.
مزیت‌های مالی بلوک سبک
رضا دیانتی‌زاده، مدیرعامل شرکت «عرش پایه برنا» به خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: برخلاف تصوری که در بین بسیاری از عموم جامعه ایجاد شده استفاده از روش‌های صنعتی‌سازی نه‌تنها افزایش هزینه‌ها را به همراه ندارد، بلکه تا حدود زیادی هزینه‌ها را کاهش می‌دهد. اثبات این ادعا هم سخت نیست. کافی است بدانید که برخلاف آجر و سفال نیازی به کشیدن ملات گچ‌وخاک روی دیوار برای داشتن سطح صاف نیست و استادکاران بعد از اتمام دیوار می‌توانند روی دیوار را گچ و رنگ کنند؛ بنابراین علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه، سرعت انجام پروژه هم افزایش خواهد یافت. نکته دوم اینکه عدم نیاز به ملات گچ‌وخاک باعث می‌شود تا به‌طور نمونه در یک ساختمان با مساحت ۱۰۰ مترمربع استفاده از بلوک‌های مذکور تا چهار متر فضای بیشتر در خدمت ساکنان قرار دهد که اگر متوسط قیمت هر مترمربع ساختمان را در تهران ۲۰ میلیون تومان در نظر بگیریم، استفاده از بلوک‌های AAC، ۸۰میلیون تومان به سود سازنده خواهد بود. بر اساس روش‌های سنتی ساخت در آشپزخانه‌ها باید کاشی‌ها چند سانتی‌متر با فاصله از دیوار قرار بگیرند و پشت آنها دوغاب سیمان ریخته شود، اما استفاده از دیوارهای مذکور باعث می‌شود که کاشی بدون فاصله به‌وسیله چسب مخصوص به دیوار بچسبد و حتی این قابلیت را دارد که هر وقت ساکنان بخواهند کاشی‌ها را از دیوار جدا کنند و کاشی‌های دیگر را مورد استفاده قرار دهند.
وی می‌افزاید: در بخش کیفیت این بلوک نکات بسیاری وجود دارد، اما به‌طورکلی در خصوص صرفه‌جویی در مصرف انرژی و متعاقب آن بحث هزینه‌ها بسیار کارآمد خواهد بود. به این معنا که در خصوص جلوگیری از هدررفت دما و عایق صوت بودن، این دیوار باضخامت ۱۵ سانتی‌متر کارآیی برابر با یک دیوار دوجداره که لایه‌ای از عایق پشم سنگ در بین آن به‌کار رفته باشد، دارد و طبیعی است که کارفرما به‌جای یک رادیاتور ۱۲ پره برای گرم کردن ساختمان می‌تواند از یک رادیاتور ۸ پره استفاده کند، یا با استفاده از یک کولر با ظرفیت پایین می‌تواند خانه را خنک نگه دارد. همچنین این بلوک‌ها می‌توانند تا ۴ ساعت در برابر آتش‌سوزی مقاومت کنند.
مجری ذی‌صلاح راهی برای حذف زیرپله‌ای‌ها
دیانتی‌زاده در پاسخ به این سوال که چگونه می‌توان شرکت‌های زیرپله‌ای را از صنعت ساختمان حذف کرد، عنوان می‌کند: معتقدم اصلی‌ترین اقدام در این خصوص استفاده از مجری ذی‌صلاح واقعی است. در این صورت مصالح مورداستفاده قطعا باید از کیفیت موردنیاز برخوردار باشند تا نظر مجری را تامین کنند. متاسفانه به‌رغم اینکه در بسیاری موارد عنوان مجری ذی‌صلاح در پروژه‌ها ثبت می‌شود، اما آن چیزی که در عمل می‌بینیم صوری‌کاری است و صرفا کارها توسط یک بسازبفروش انجام می‌شود و در نهایت فقط مهر شرکت دارای صلاحیت پای برگه‌ها و نقشه‌ها است.
دستمزد اندک مهندسان ناظر
مدیرعامل عرش پایه برنا همچنین به فقدان نظارت اصولی در ساخت‌وسازها اشاره‌کرده و می‌افزاید: امروزه دستمزد مهندسان ناظر به‌هیچ‌عنوان کفاف هزینه‌های زندگی آنان را نمی‌کند و به همین دلیل کسانی که کار نظارت را عهده‌دار هستند، معمولا شغل‌های دیگری دارند و حتی به‌کرات با این واقعیت مواجه شده‌ام که مهندس ناظر عنوان کرده فقط روزهای پنج‌شنبه و جمعه به دلیل تعطیلی محل کار می‌تواند از ساختمان بازدید کند. در این خصوص هم قطعا نمی‌توان با استفاده از زور و قوه قهریه مشکل نظارت را حل کرد، بلکه باید دستمزدها واقعی شود تا نظارت به‌عنوان یک شغل تمام‌وقت موردتوجه قرار بگیرد. متاسفانه در سال ۱۴۰۰ دستمزد مهندسان ناظر تنها۱۵ درصد افزایش‌یافته است.
اجرای بد با مصالح باکیفیت
وی با اشاره به اینکه قیمت بلوک‌های سبک AAC حدود ۴۰درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشته است، تصریح می‌کند: وضعیت به سمت و سویی رفته که حتی بسته‌بندی کالا که در تمام سال‌های گذشته به‌صورت رایگان انجام می‌شد، مشمول هزینه جدایی از هزینه بلوک‌ها می‌شود و درواقع مواردی که درگذشته به‌هیچ‌عنوان جزو هزینه‌ها به‌حساب نمی‌آمد، امروز موردتوجه قرار می‌گیرند. متاسفانه در این شرایط به دلیل اینکه کارفرماها چاره‌ای جز پرداخت این هزینه‌ها ندارند، سعی می‌کنند در مرحله طراحی و اجرا از شرکت‌هایی مانند ما تخفیف بگیرند و چنانچه شرکتی در این خصوص همکاری نکند، کارفرما به‌جای شرکت حقوقی و دارای صلاحیت، سراغ شخص می‌رود؛ شخصی که صلاحیت لازم را در این خصوص ندارد و با نازل‌ترین کیفیت کار اجرا را عهده‌دار می‌شود؛ بنابراین شاهدیم که ساختمان‌هایی با مصالح خوب ولی اجرای بد ساخته می‌شوند که این اتفاق به معنای نابودی ثروت ملی کشور است.
کم‌اطلاعی مهندسان از فناوری‌های نوین
مدیرعامل شرکت «عرش پایه برنا» ادامه می‌دهد: رویکرد سازمان نظام‌مهندسی در اشاعه فناوری‌های نوین ساختمان کند بوده و همراه با ورود فناوری‌های ساخت به کشور، آموزش لازم را ارائه نکرده است. به‌طور خاص در رابطه با بلوک‌های سبک AAC، به‌رغم اینکه حدود ۶۰ سال از ورود این فناوری به صنعت ساختمان دنیا می‌گذرد و نخستین کارخانه بتن هبلکس در ایران نیز چند دهه پیش راه‌اندازی شده، اما همچنان اطلاعات جامعه مهندسی در این خصوص بسیار کم است و به‌کرات مهندسانی را دیده‌ایم که با وجود سابقه کاری طولانی‌مدت، اطلاعی از الزامات و نحوه اجرای این بلوک‌ها ندارند و به کارفرماها پیشنهاد می‌کنند از بلوک‌های سفالی قدیمی استفاده کنند و ازآنجا‌که کارفرما نگران تایید نشدن پروژه توسط مهندس ناظر است، به این خواسته تن می‌دهد.
دیانتی‌زاده ادامه می‌دهد: در بسیاری موارد هم مهندسان از استانداردهایی که به‌روز می‌شوند اطلاع ندارند و کماکان ملاکشان همان استاندارد اولیه مصالح ساختمانی است. به نظر من همان‌طور که رانندگان برای تمدید گواهینامه هر ۱۰ سال یک‌بار باید توسط نهاد مسوول توانایی و سلامت مورد بررسی قرار بگیرند، مهندسان ناظر هم باید چند سال یک‌بار در آزمونی برای سنجش میزان دانش و تخصص برای تمدید پروانه اشتغال حضور پیدا کنند، به‌ویژه اینکه برخلاف رانندگی که یک فعالیت ثابت و فاقد خلاقیت به شمار می‌رود، صنعت ساختمان به دلیل ماهیت خصوصی بودن با سرعت بالایی در حال پیشرفت و تغییر است.
وی در خصوص استاندارد بلوک AAC در کشور نیز می‌گوید: شرکت‌های بسیاری هم‌اکنون این بلوک را با رعایت استانداردهای کشور تولید می‌کنند، اما مساله اینجاست که استاندارد صرفا کسب نمره حداقل برای قبولی است و این مصالح باید همواره با توجه به آیین‌نامه کشورهای توسعه‌یافته به‌روز شوند، اما این اتفاق متاسفانه در کشور ما نمی‌افتد.
مدیرعامل عرش پایه برنا در خصوص چشم‌انداز صنعت ساختمان در سال‌جاری معتقد است: تورم در بخش مصالح ساختمانی با توجه به افزایش چشمگیر دستمزدها قطعا ادامه‌دار خواهد بود و از طرفی فاصله بسیار زیاد قیمت مسکن با قدرت خرید مردم رکود عمیقی را به همراه خواهد داشت.
ترس ساکنان بافت فرسوده از تجمیع املاک
دیانتی‌زاده در ادامه نوسازی بافت فرسوده را یکی از مهم‌ترین چالش‌های کشور می‌داند و خاطرنشان می‌کند: نوسازی بافت فرسوده و ناکارآمد شهری علاوه بر اینکه موجب رونق در بخش مسکن و ایجاد اشتغال در کشور می‌شود، باعث پیشگیری از بروز فاجعه در زلزله می‌شود. هم‌اکنون مشوق‌های نسبتا مطلوبی در این خصوص تعیین شده، اما واقعیت این است که برخی از مهم‌ترین اصول شهرسازی مانند تامین پارکینگ به حاشیه رانده شده و امروزه در بسیاری از مناطق تهران شاهد نوسازی ساختمان‌ها بدون توجه به تامین زیرساخت‌ها هستیم که علت اصلی شکل‌گیری این اتفاق تجمیع نشدن املاک است. در واقع با توجه به نبود بستر حقوقی لازم برای احقاق حقوق کسانی که می‌خواهند املاکشان را تجمیع و نوسازی کنند، افراد ترجیح می‌دهند بدون دردسر صرفا خانه خودشان را نوسازی کنند و چون این املاک معمولا برای تعریض معابر باید عقب‌نشینی کنند و از طرفی اغلب متراژ بالایی ندارند، قادر به تامین پارکینگ لازم نیستند و اتفاقا فضای زندگی برای ساکنان کمتر می‌شود درحالی‌که با پشتوانه حقوقی لازم، تدوین دستورالعمل حقوقی و تسهیل فرآیند برای تجمیع املاک این مشکل به‌راحتی رفع می‌شود.
