سالی که واردات آزاد شد
در نتیجه این اتفاق، دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا (پارس خودرو) نه تنها شاهد رشدهای سالانه دو رقمی بودند، بلکه محصولات تولیدی آنها به‌خوبی قادر به رقابت با مدل‌های وارداتی بود. پژو ۲۰۶، پژو ۴۰۵، زانتیا، ماگزیما، ال۹۰، سمند و حتی پراید با بازه قیمتی بین ۶ تا ۳۵میلیون تومان تقریبا همه سلایق را پوشش می‌دادند. در نتیجه سال‌های ۸۳ و ۸۴ با باز شدن درب‌های کشور به روی خودروهای خارجی تلاطمی در بازار ایجاد نشد. حتی سال ۸۵ که تعرفه واردات کاهش نسبی پیدا کرد، تویوتا کرولا، مدل‌های متعدد هیوندای و فولکس‌واگن خطری برای محصولات داخلی محسوب نمی‌شدند. در آن سال‌ها خودروسازان رسما اعلام می‌کردند که از واردات هراسی ندارند؛ چرا که خودروی ۴۰۵ با ۱۲ میلیون تومان قیمت از پس کرولای ۲۴ میلیون تومانی بر می‌آمد یا قدرت و فناوری ماگزیمای ۳۵میلیون تومانی قابل رقابت با تویوتا کمری ۴۰ میلیون تومانی بود. مدل‌های ارزا‌ن‌تر خودروسازان هم تقریبا بی‌رقیب بودند. پراید ۶ میلیون تومانی و پیکان ۴ میلیون تومانی (که البته تولید آن همان سال‌ها متوقف شد) اساسا رقیب جدی نداشتند. امروز هم شاید خودروسازان بیم چندانی از واردات نداشته باشند؛ البته نه به این دلیل که سطح فناوری و کیفیت محصولاتشان مشابه سال‌های نیمه اول دهه ۸۰ است، بلکه به این دلیل که دلار ۲۳هزار تومانی در کنار دیوار بلند تعرفه‌ها اجازه ورود تویوتا کرولا یا هیوندای النترا (که خودروهای متوسطی محسوب می‌شوند) زیر قیمت یک‌میلیارد تومان را نمی‌دهد. در سال‌هایی که توان خرید مردم ما به شدت کاهش یافته است، ۹۰درصد مردم مجبورند به خودروهای زیر ۲۵۰میلیون تومان با فناوری دو دهه قبل اکتفا کنند. شرکت‌های خودروساز هم با سرعتی بسیار اندک در حال تغییر سبد تولید خود و وعده ورود تارا و شاهین به بازار هستند. محصولاتی شاید اندکی بهتر از محصولات روتین بازار که فرسنگ‌ها با مدل‌های ۲۰۲۱ خودروسازان بزرگ جهان فاصله دارند. البته نمی‌توان قبول کرد تنها دلیل وضع کنونی تحریم‌ها است؛ چراکه قرار بود شرکت‌های بزرگ خودروسازی بتوانند بدون کمک خارجی یا با حداقل همکاری دیگران، محصولات خود را گسترش دهند.
