نگاهی به روند بنیادی «پتروشیمی پردیس»
آینده بهتر در انتظار تولیدکننده بزرگ اوره کشور
شرکت پتروشیمی پردیس تولیدکننده و عرضه‌کننده محصولات آمونیاک و اوره، مالک بزرگ‌ترین مجتمع تولیدکننده آمونیاک و اوره در خاورمیانه و نیز یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان این محصولات در سطح جهان است. حجم بالای تولیدات و فناوری برتر، هماهنگی با استانداردهای زیست محیطی، سهولت دسترسی به خوراک گاز طبیعی، خطوط حمل‌ونقل دریایی و برخورداری از تاسیسات ذخیره‌سازی و اسکله بارگیری اختصاصی برای صادرات محصول اوره، از جمله مزیت‌ها و ویژگی‌های این مجتمع بوده که چشم‌انداز روشنی را برای جایگاه آن در بازارهای بین‌المللی ترسیم می‌کند.
محصولات تولیدی شرکت پتروشیمی پردیس شامل اوره و آمونیاک است و خوراک هر فاز مجتمع، گاز طبیعی به میزان ۹۷۰ میلیون نرمال مترمکعب در سال است که از شرکت پتروشیمی مبین تامین می‌شود و مصرف عادی گاز خوراک و سوخت در هر فاز مجتمع80هزار متر مکعب گاز در ساعت است.
مصارف آب، برق، سرویس‌های جانبی و پشتیبانی کارخانه نیز از شرکت پتروشیمی مبین تامین می‌شود و تامین بخار و آب بدون املاح برای فاز ۳ به عهده این شرکت قرار دارد که به این منظور یک واحد تولید آب شیرین به ظرفیت ۲۶۰ متر مکعب در ساعت و در بویلر تولید بخار به ظرفیت ۳۰۰ تن در ساعت و مصرف سالانه ۱۸۰ میلیون متر مکعب گاز سوخت احداث شده است. این مجموعه ورودی، در فرآیندهای شرکت، سالانه تبدیل به 2میلیون و 40هزار تن آمونیاک و 3میلیون و 225هزار تن اوره گرانول می‌شود که به سراسر دنیا صادر می‌شود.
بیش از 65درصد فروش شرکت صادراتی و عمدتا به کشورهای آسیایی و بخشی به اروپا و آمریکای‌لاتین، با نرخ فوب خلیج‌فارس و حدود 35درصد از فروش به شکل داخلی و عمدتا به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی براساس کمینه نرخ بورس کالا در 6 ماه قبل صورت می‌پذیرد.
تولید و فروش
محصول اصلی شرکت، اوره با ظرفیت 3 میلیون و 225هزار تن و آمونیاک به ظرفیت 2میلیون و 40 هزار تن در سال است. اوره مهم‌ترین و پرمصرف‌ترین کود شیمیایی است که به عنوان منبع نیتروژن محصولات کشاورزی برای افزایش محصول و حاصلخیزی خاک به‌کار گرفته می‌شود. در میان عناصر موجود در طبیعت، ازت، فسفر و پتاسیم بیشتر از بقیه در رشد گیاهان موثر هستند و از این رو بعضی ترکیبات حاوی این عناصر به عنوان کودشیمیایی در کشاورزی مصرف می‌شوند. اوره از مهم‌ترین کودهای ازته است و برای اغلب گیاهان به ویژه همه غلات کود مناسبی به شمار می‌آید. از ویژگی‌های متمایزکننده این کود این است که هیچ باقیمانده نمکی در خاک باقی نمی‌گذارد و غلظت املاح خاک را تغییر نمی‌دهد. از کل اوره تولیدی درجهان بیش از 70درصد آن به مصرف کشاورزی رسیده و بقیه در تولید پودر ملامین، خوراک دام، مصارف پزشکی و... استفاده می‌شود.
نتیجه‌گیری
با توجه به افزایش جمعیت و اهمیت مصرف خوراک بشر، نقش اوره در روند تولید موادغذایی موضوعی با اهمیت است. عوامل مختلفی بر تغییرات تقاضای اوره و کودهای شیمیایی تاثیرگذار هستند که می‌توان به مواردی از جمله مواد اولیه تولید اوره یعنی گاز طبیعی و زغال‌سنگ، تغییرات آب و هوایی، رشد اقتصادی، تغییرات جمعیتی و تغییرات الگوی غذایی اشاره کرد.
به طور کلی قیمت اوره با قیمت نفت، گاز طبیعی، زغال‌سنگ، شاخص قیمت مواد غذایی، GDP، جمعیت، آب و هوا و ارزش دلار همبستگی بالایی دارد یعنی با تغییر هر کدام از این متغیرها، قیمت اوره نیز تغییر پیدا می‌کند.
قیمت اوره که تحت تاثیر شیوع بیماری کرونا در سال 2020 به حداقل 4 سال اخیر خود رسیده بود، در فصل سوم 2020 با آغاز واکسیناسیون عمومی، افزایش قیمت در نتیجه تقاضای قوی و افزایش هزینه‌های نهاده‌های تولید به ویژه انرژی روند صعودی به خود گرفت، به طوری که قیمت کود اوره همچون سایر کامودیتی‌ها به سرعت افت قیمتی خود را جبران کرد و حتی رشد بیش از 50 درصدی نسبت به آغاز کرونا ثبت کرد.
همچنین به دلیل آلودگی‌های زیست‌محیطی ناشی از استفاده از زغال‌سنگ که ماده اولیه مورد استفاده تولید اوره در کشور چین است، با اخطار دولت چین، مجبور به تولید با ظرفیتی کمتر از ظرفیت عملی خود شدند که این خود باعث کاهش عرضه و افزایش نرخ اوره می‌شود.
شرکت پتروشیمی پردیس بزرگ‌ترین تولیدکننده اوره در خاورمیانه و یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان این محصول در سطح جهانی است. پتروشیمی پردیس که 65درصد از تولیدات خود را به‌رغم وجود تحریم‌ها صادر می‌کند و همچنین به دلیل موقعیت خوب جغرافیایی این شرکت و دارا بودن اسکله اختصاصی نسبت به دیگر شرکت‌های فعال در این صنعت در کشور دارای مزیت نسبی است.
همچنین در اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۰ واحد اوره ۲ مجتمع پردیس با تولید 101هزار و 556 تن محصول اوره به بالاترین رکورد تولید ماهانه در بین سه واحد اوره پتروشیمی پردیس از ابتدای راه‌اندازی تاکنون دست پیدا کرده است که خود نشان‌دهنده توان بالای تولید شرکت در آینده‌ای نه چندان دور است. بنابراین با فرض دلار 230هزار ریالی و نرخ اوره 280 دلاری (که به طور کلی نرخ بالایی برای این محصول نیست)، سود این شرکت برای سال 1400 در حدود 18هزار ریال برآورد می شود که با قیمت 92.490 ریال، P/ E سهم حدود 1/ 5 است و برای سرمایه‌گذاری مناسب به نظر می‌رسد.
